Hôm nay,  

168. Từ Tesla Tới Elon Musk: Bùng Nổ Xe Hơi Điện

11/05/201521:54:00(Xem: 15176)
Sức Bật từ Năm Mùi

TỪ TESLA TỚI ELON MUSK:
BÙNG NỔ XE HƠI ĐIỆN

QUANG HUỲNH

Năm Quí Mùi 1943, Nikola Tesla tới từ Sebia, từ trần. Đúng 60 năm sau, Quí Mùi 2003, một thiên công ty sản xuất xe hơi điện Tesla được thành lập tại California. Năm Quý Mùi 2003 công ty Tesla Motors, Inc. chuyên vẽ kiểu, sản xuất và bán các loại xe hơi chạy bằng điện và các bộ phận truyền lực xe hơi điện, ra đời đặt tổng hành dinh tại thành phố Palo Alto, California, Hoa Kỳ. Công ty này lấy tên của nhà phát minh khoa học nổi tiếng Nikola Tesla và áp dụng các sáng chế của ông trong lãnh vực xe hơi điện. Người điều hành Tesla, Elon Musk cũng là một di dân tới từ Nam Phi, nối bước Nikola Testla, tiếp tục thay đổi thế giới bằng nhiều bước khổng lồ, từ trên đường phố tới ngoài không gian, vũ trụ. Hình bên là Tesla và phát minh điều khiển tầu thuỷ từ xa.

Từ Nikola Tesla tới...

Nikola Tesla là người Mỹ gốc Serbia. Ông sinh ngày 10 tháng 7 năm 1856 và qua đời ngày 7 tháng 1 năm 1943. Quê quán của ông là ngôi làng Smiljan thuộc đế quốc Áo ngày xưa mà nay là nước Croatia. Tesla không bao giờ tốt nghiệp đại học.

Việt báo xuân 2015
Năm 1882, Tesla bắt đầu làm việc cho Công Ty Continental Edison Company tại Pháp trong nhiệm vụ thiết kế và cải thiện dụng cụ điện tử. Vào tháng 6 năm 1884, anh đã dời qua Thành Phố New York nơi mà anh được Thomas Edison mướn làm việc cho công ty Edison Machine Works của ông. Năm 1885, công ty Edison giao công việc thiết kế lại toàn bộ các máy phát điện một chiều của công ty. Lúc đó Tesla cho biết anh có thể thiết kế lại động cơ và máy phát điện không hiệu quả để cải thiện cả dịch vụ và kinh tế cho công ty. Ông Edison cho biết nếu Tesla có thể làm được việc này thì ông sẽ trả 50,000 đô la cho anh. Điều kỳ diệu tường như nói đùa đã xảy ra là chỉ trong mấy tháng Tesla đã hoàn thành công việc và đòi tiền. Nhưng Edison trả lời là lúc đó ông chỉ nói xạo mà thôi. Edison chỉ hứa tăng lương cho anh từ 10 đô la một tuần lên 18 đô la một tuần. Tesla từ chối việc tăng lương rồi bỏ việc.

Sau khi bỏ Edison, vào năm 1886, Tesla hợp tác với Robert Lane và Benjamin Vale. Hai thương gia này đồng ý tài trợ cho công ty đèn điện Tesla Electric Light & Manufacturing. Công ty chế tạo đèn điện hồ quang dựa trên các hệ thống chiếu sáng được thiết kế bởi Tesla và cũng thiết kế các máy phát điện chuyển mạch, là lần đầu áp dụng phát minh của Tesla tại Hoa Kỳ.

Tháng 5 năm 1888, bằng phát minh động cơ cảm ứng không cần máy chỉnh lưu để tạo ra điện đã được chấp thuận tại Mỹ mà sau đó được xây dựng tại Châu Âu và Hoa Kỳ vì sự tiện lợi của nó trong việc chuyền tải điện cao thế đường dài.

Ngày 30 tháng 7 năm 1891, ở tuổi 35, Tesla chính thức trở thành công dân Hoa Kỳ và thành lập phòng thí nghiệm South Fifth Avenue, sau đó dời qua địa chỉ 46 E. Houston Street tại New York. Tại 2 phòng thí nghiệm này, Tesla đã phát minh máy chuyền tải điện không dây và Tesla Coil là mạch điện biến áp cộng hưởng để tạo điện cao thế.

Đầu năm 1894, Tesla bắt đầu thích thú với năng lượng bức xạ "vô hình" sau một vụ làm thiệt hại phim trong phòng thí nghiệm trong những thí nghiệm trước. Đièu này sau đó được xác nhận là loại quang tuyến X. Thí nghiệm ban đầu của Tesla là với các ống Crookes là ống phóng điện âm cực lạnh. Ngay sau đó hàng trăm mẫu sáng chế, kế hoạch, ghi chú, tài liệu phòng thí nghiệm, dụng cụ, hình ảnh, trị giá 50,000 đô la đã bị cháy rụi vào tháng 3 năm 1895. Tháng 12 năm 1895, Tesla vô tình bắt gặp hình ảnh quang tuyến X lúc cố gắng chụp hình Mark Twain được chói sáng bởi ống Geissler. Tesla cũng là người đầu tiên cảnh báo sự thiệt hại của quang tuyến X trên làn da.

Năm 1893, Tesla đã trình bày tại Missouri và Pennsylvania về các nguyên lý của những phương tiện truyền thông khác nhau. Nhiều dụng cụ như Tesla Coil được dùng trong việc phát triển thêm làn sóng phát thanh.

Tháng 6 năm 1899, Tesla bắt đầu các thí nghiệm tại phòng thí nghiệm Colorado Springs. Tesla đã có thể tạo ra sấm sét nhân tạo có sức mạnh lên tới hàng triệu vôn, phóng cao tới 41 mét, và có thể được nghe xa tới 15 dặm. Trong lúc làm thí nghiệm, Tesla quan sát những dấu hiệu bất thường từ người nhận của ông mà ông kết luận là có thể liên lạc được với hành tinh khác.

Bằng phát minh sau cùng của Tesla do Hoa Kỳ cấp năm 1928 về khả năng cất cánh thẳng đứng của máy bay hai tầng cánh. Dù phát minh này không thực dụng lúc đó, nó được xem là thiết kế sớm nhất mà có thể sau này được dùng để chế tạo máy bay cánh quạt.

Vào mùa thu năm 1937, một đêm nọ, trong lúc rời khách sạn Hotel New Yorker để đi sang bên kia đường cho mấy con chim bồ câu ăn như thường lệ, Tesla bị xe taxi tông và bị thương nặng, nhưng Tesla không chịu đi bác sĩ. Do vậy Tesla đã bị nằm liệt giường mấy tháng và mùa xuân năm 1938 thì khỏi bệnh.

Ngày 7 tháng 1 năm 1943, lúc Tesla 86 tuổi, đã qua đời một mình trong phòng số 3327 của khách sạn New Yorker Hotel. Hai ngày sau người dọn phòng mới phát hiện khi vào phòng mà không để ý Tesla đã gắn một tờ giấy ngoài cửa phòng viết rằng "đừng làm phiền."

...Elon Musk, nhân vật thế kỷ 21

Nằm trong danh sách 100 người có ảnh hưởng mạnh nhất đến thế giới của tạp chí Time's năm 2010; Là một trong 75 người có ảnh hưởng lớn lao nhất của thế kỷ 21 theo tạp chí Esquire; Tháng Hai, 2011, tạp chí Forbes gọi ông là một trong "20 CEO Có Thế Lực Lớn Nhất Hoa Kỳ dưới 40 tuổi"; Nhận giải Thiên Tài Hoa Kỳ trong lãnh vực kỹ thuật của tạp chí Smithsonian năm 2012; Tạp chí Fortune chọn ông là Thương Gia của Năm 2013; 2014 nhận Giải Kỹ Thuật Thế Giới trong lãnh vực Năng Lượng và Không Gian... và đó chỉ là một vài trong vô số thành tích của chàng thanh niên năm nay 44 tuổi, Elon Musk, người sáng lập SPACEX, đồng sáng lập PayPal, Zip2 và Tesla Motors, một công ty trị giá 26 tỷ trên thị trường chứng khoán, gần bằng phân nữa công ty GM hay Ford Motor Co.

Elon Musk ra đời ngày 28 tháng Sáu, 1971 ở Nam Phi, mẹ người Canada và cha người Ăng-lê. Ông có đầu óc thương mại và năng khiếu điện toán từ khi còn nhỏ. Khi 12 tuổi, ông sáng chế ra một trò chơi điện tử và bán cho một tạp chí điện toán. Năm 1988, sau khi trở thành công dân Gia Nã Đại, Musk rời Nam Phi đến Canada. Musk vào đại học Queen's University ở Kingston, Ontario, và chuyển sang University of Pennsylvania, Philadelphia năm 1992, nơi ông tốt nghiệp bằng cử nhân ngành vật lý và kinh tế vào năm 1995.

Ông ghi danh học cao học ngành vật lý ở Stanford University, nhưng ông bỏ ngang chỉ hai ngày sau đó vì ông cảm thấy thế giới mạng điện toán Internet có nhiều tiềm năng thay đổi xã hội hơn là làm việc trong ngành vật lý. Năm đó, ông sáng lập Zip2, một công ty cung cấp bản đồ và danh mục thương mại cho các tờ báo. Năm 1999, Zip2 được bán cho công ty điện toán Compaq với giá $307 triệu, và Musk lập ra một công ty dịch vụ tài chánh trên mạng tên là X.com, sau này trở thành PayPal, chuyên về việc chuyển tiền trên mạng. Năm 2002, eBay mua PayPal với giá $1.5 tỷ. Cùng năm 2002, Musk thành lập công ty Space Exploration Technologies (SpaceX) để sáng chế ra lại hỏa tiễn giá phải chăng hơn. Hai hỏa tiễn đầu tiên của công ty là Falcon 1 (phóng ra năm 2006) và hỏa tiễn lớn hơn Falcon 9 (phóng ra năm 2010). Hỏa tiễn thứ ba, Falcon Heavy, ra đời năm 2014 được thiết kế có sức chở một trọng lượng là 53,000 kilô vào quỹ đạo, gần gấp hai lần so với loại hỏa tiễn cạnh tranh của Boeing, DeltaIV Heavy, và chỉ với giá thành một phần ba. Ngoài việc điều hành công ty SpaceX như một giám đốc CEO, Musk còn là giám đốc thiết kế tạo ra hỏa tiễn Falcon, Dragon và Grasshopper.

Và xe hơi điện Tesla

Từ lâu, Elon Musk đã nghĩ đến tiềm năng siêu cường của xe hơi điện, vào năm 2004, ông trở nên một trong những người tài trợ chính cho Tesla Motors, và đầu tư tài lực, điều hành phát triển Telsa Motors ở chức vụ Chủ Tịch và sau đó trở thành CEO.

Việt báo xuân 2015
Elon Musk loan báo xe Tesla sẽ hạ giá thành xuống dưới $35,000.

Năm 2006 Tesla giới thiệu chiếc xe đầu tiên, the Roadster, với mức lái 394 km (245 miles) trong một lần xạc điện. Chiếc xe này không giống gì với những chiếc xe điện tầm thường trước đây, mà là một chiếc xe thể thao có thể lái từ 9 đến 97 km (60 miles) mỗi giờ chỉ trong vòng ít hơn 4 giây đồng hồ. Năm 2012, Tesla giới thiệu chiếc Model S. Khi so sánh Tesla Model S với những chiếc xe khác, người ta thường ví như Telsa Model S như điện thoại iPhone so với điện thoại bàn. Tesla là một ý tưởng cách mạng từ trí não của Elon Musk, người du hành đưa tương lai về hiện tại.

Sau hơn một thập niên Tesla ra đời, Elton Musk đã thu phục được số đông quần hùng tin tưởng vào cuộc cách mạng xe hơi thay thế xe chạy bằng xăng bằng xe điện. Năm 2009, Tesla bước vào một hợp đồng hợp tác chiến lược với Daimler AG, Diamler mua 10% công ty, trị giá $40 triệu. Năm 2010, Tesla ra thị trường chứng khoán, thấu $26 triệu trong lần đầu tiên tung chứng khoán ra công chúng. Năm 2012 Tesla bắt đầu xây hệ thống xạc xe điện khắp California. Năm 2014, giá cỗ phần tăng vọt lên 47% sau khi công ty tung ra Model S. Công ty giao 28,500 chiếc Model's trong tháng Bảy năm 2014 và tiếp tục sản xuất những kiểu xe khác.

Cùng tháng Bảy năm 2014, Telsa hạ màn chiếc Model 3, với giá xe được bán dưới $35,000. Ngoài ra, Panasonic Corp. tuyên bố đầu tư đến 2 tỷ vào tổng số $5 tỷ chi phí nhà máy pin lithiumion của Tesla, xây cất ở Nevada. Tiểu bang này đã chấp thuận giảm 1.3 tỷ tiền thuế cùng với những khích lệ thuế khác cho Tesla, chuyện chưa hề xảy ra cho bất kỳ một công ty nào ở Hoa Kỳ.

Công ty Futuris Automotive đang xây một nhà máy mới có kích thước bằng gấp ba sân túc cầu ở Newark, California, sẵn sàng để đáp ứng sản xuất ghế và vật liệu trần xe cho Tesla, công ty sản xuất những chiếc Model S gần bên. Sự phát triển hùng mạnh của Tesla là lý do Audi AG, Vokdswagen AG làm việc cật lực thiết kế chiếc xe utility nhỏ gọn chạy 300 dặm trong một lần xạc điện, theo lời của các chuyên gia Audi. Chiếc Chevrolet Bolt của GM cũng nhắm cạnh cạnh vớiTesla qua Model 3 sắp tới có khả năng chạy 200 dặm một lần xạc điện. Giá trị đích thực mà Tesla có thể cung cấp, theo Elon Musk, là một thí dụ của những điều khả dĩ có thể thực hiện.

Chính với sức bật từ năm Mùi đang tới, những di dân tài ba, từ Tesla tới Elon Musk sẽ đổi thay đời sống của nước Mỹ và nhân loại.

Quang Huỳnh

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Việt Báo kính chúc Quí vị Độc giả, Tác giả, Thân hữu, Thân chủ Năm Mới Ất Mùi 2015 An Lành, Thành Công, Tốt Đẹp.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.