HONOLULU - Các chính khách tiểu bang Hawaii đang tìm kiếm đủ số phiếu tại QH để thông qua 1 đề luật ban cấp cho dân bản địa 1 mức độ tự trị và có thể 1 phần đất do tổ tiên họ cai quản - sau 7 năm vận động, đề nghị công nhận thổ dân Hawaii là dân bản xứ của tiểu bang thứ 50, tương tự thổ dân da đỏ tại lục địa, sau cùng hứa hẹn 1 cuộc biểu quyết tại Thượng Viện, sớm nhất là tuần tới. Dân biểu DC Daniel Akaya cho biết đã có sự ủng hộ vững chắc trong đảng, nhưng cần các chính khách CH giúp để đề nghị được thông qua.
Đề nghị này đề ra tiến trình tổ chức 1 chính quyền thổ dân rồi thương lượng để chuyển giao quyền lực và tài sản từ các nhà chức trách tiểu bang và liên bang cho thổ dân Hawaii. Hình thức chính quyền và đất công ban cấp không được quyết định cho tới khi đó. Chính quyền mới sẽ không được khước từ dân quyền hay mở các hoạt động cờ bạc như thổ dân da đỏ ở đất liền.
Dân biểu Akaka cho biết đề luật đã thông qua tại Hạ Viện năm 2000 mà chưa từng được thảo luận tại Thượng Viện sẽ điều chỉnh những sai lầm của chính phủ Hoa Kỳ trong cuộc lật đổ vương triều Hawaii năm 1893. Khắp Hoa Kỳ có 400,000 công dân gốc thổ dân Hawaii, gồm 260,000 sinh sống tại Hawaii. Nhưng, đang có nhiều phe chống đối cản đường, gồm những thổ dân không chấp nhận điều chưa đủ là ly khai cho đến những luật gia nêu ra vấn đề chủng tộc. 1 phúc trình của Ủy Hội Dân Quyền Hoa Kỳ, trụ sở Washington, khuyến cáo bác bỏ đề luật ấy vì tính kỳ thị.
Nhóm bênh vực chủ quyền Hawai mệnh danh là Koani Foundation sợ rằng sự thừa nhận của liên bang sẽ đưa thổ dân thuộc quyền của Bộ nội vụ - giám đốc Kaiopua Fyfe nhận xét "Trường hợp ấy sẽ là đóng cây đinh cuối cùng trên quan tài của vấn đề". Bộ Trưởng tư pháp tiểu bang Mark Bennett tuyên bố "Người Hawaii không đòi được cư xử đặc biệt, chỉ muốn được như thổ dân da đỏ". Nếu Thượng Viện thông qua, đề luật vẫn phải trở lại Hạ Viện 1 lần nữa.
Gửi ý kiến của bạn
