TỪ XA NHÌN VỀ TỔ QUỐC- 1: Suy Nghĩ Về Kỹ Năng Nghiên Cứu Và Phát Triển Tại Các trường Đại Học Ở Việt Nam

Thật là bất ngờ khi thấy báo Tia Sáng ở trong nước hôm 10/8/2018 trên mục Giáo Dục, chạy hàng tít lớn: Tư Nhân Đầu Tư Vào Giáo Duc Đai Học Và Nghiên Cứu. Bây Giờ Là Thời Cơ: http://tiasang.com.vn/-giao-duc/Tu-nhan-dau-tu-vao-giao-duc-dai-hoc-va-nghien-cuu-Bay-gio-chinh-la-thoi-co-12660. Bất ngờ là vì ở tận đầu thế kỷ trước các viện đai học tiên tiến trên thế giới, nhất là tại Mỹ phần lớn đều do tư nhân quản lý, và độc lập với Nhà nước và Chính quyền, vượt lên trên những ràng buộc của chính trị. Có như vây các viên đai hoc như Harvard, Yale, Princeton, Standford, University of Chicago…trong những thập niên qua không ngừng đào tạo cho nước Mỹ và thế giới những chuyên viên đa năng, những nhà tư tưởng phóng khoáng, những nhà kinh doanh, những nhà lãnh đạo kinh tế chính trị tài ba, ý thức được và  nhạy cảm  trước mọi trào luu tư tưởng Chinh trị, Kinh tế, Văn hóa xã hội toàn cầu. Curriculum của những viện đai học này chỉ cho ta thấy có 2 bộ phận quan trong nhất : “Giáo dục và Đào tạo” song song với “Nghiên cứu và Phát triẻn”. Có thể nói Giáo dục và Đào tạo- Nghiên cứu và Phát triển là cặp song sinh luôn luôn hiên hữu một cách tích cực hỗ tương với nhau trong các chương trình giảng dạy và nghiên cứu tại viện đai hoc lớn trên toàn thế giới…Ngoại trừ Viêt Nam!

Viết tới đây, tôi nhớ lại tại buổi họp Diễn đàn Đối Thoại được tổ chức tại Trung Tâm Văn Hóa Hoa Kỳ-Saigòn trong hai ngày 31/7–1/8/2014, ông Nguyễn Quân, Bộ Trưởng Khoa Học Công Nghệ Chính phủ Việt Nam từng lên tiếng tố cáo: ”Nhiệm vụ Đại học là vừa Giáo dục và vừa Nghiên cứu. Thế nhưng tỷ trọng nghiên cứu ở Việt Nam lại nghiêng về các Viện Nghiên Cứu chứ không phải các trường Đại học. Cơ chế tư duy bao cấp vẫn còn tồn tại trong cả các tường Đại học…”. Đây là việc làm vô trách nhiêm đối với lich sử và dân tộc, nhất là đối với giới trí thức và cho những ai có ưu tư về hê thống giáo dục với định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta kể từ sau 30-4-1975. Khi mà bốc tách, di chuyển cơ sở  “Nghiên cứu và Phát triển” ra khỏi đại học và đặt dưới sự kiểm soát của Viện Nghiên Cúu của đảng cộng vản Viêt Nam một điều chắc chắn là chính phủ cộng sản Việt Nam muốn mọi ngành Nghiên cứu và Phát triển theo một chiều: đinh hướng xã hội chủ nghĩa. Kết quả của nền giáo duc như vậy: mãi đến hôm nay người cộng sản VN vẫn rêu rao theo đuổi nền Kinh tế Thị trường Định hướng Xã hội Chủ nghĩa. Trong thực tế trên thế giới không hề có cái dị dạng Nền Kinh Tế Thị Trường Định Hướng Xã Hội Chủ Nghĩa này, nó chỉ là cái quái thai của thời đại Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam! Hiện tại nước ta có hơn 60,000 PTS và TS. Phần nhiều họ có ‘nhân thân’ tốt: Cán cao, hay con cháu của các quan chức công sản. “Nghiên cứu và Phát triển tư tưởng Chủ nghĩa Mác Lê Nin” là một đề tài rất phổ quát trong các luận án tiến sĩ của giới này. Năm 2017, Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí Thư ĐCSVN hiên tại đã từng phát biểu :“Lãnh đạo đất nước chỉ cần dựa trên cương lĩnh của Đảng”. Đây là câu nói biểu hiện cái não trạng của ông phó tiến sĩ Nguyễn Phú Trọng chuyên ngành Nghiên cứu Khoa hoc lich sử Liên Xô(1983) và các ông Tiến Sĩ chuyên ngành nghiên cứu và Phát triển chủ nghĩa Mác Lenin tại VN sau ngày 30-4-1975.

Xây dựng môt Đại hoc đẳng cắp quốc tế trên cơ sở môt nền tự trị đai học đã được các nhà trí thức đề cập đến từ lâu. Mặc dầu có những nỗ lực lớn, nhưng giấc mơ trên vẫn chưa thành hiên thực vì sự cản trở của chuyên chinh vô sản.. Ngay cả cố thủ tướng Phan Văn Khải (1997-2006) đă từng lấy từ Ngân Hàng Phát Triển Á Châu, 300 triêu usd để hỗ trợ việc xây dựng trường đạị học có chất lượng cao, trong đó có trường đại học Viêt Pháp ở Hà Nội hiện nay,  trường đai học Viêt Nhât ở Đà Nẵng. Nhưng kết quả các dự án này không được như kỳ vọng. Theo GS Phạm Duy Hiển, một thành viên trong tổ tư vấn của cố Thủ tướng Phan Văn Khải, nhận xét “trong điều kiện hiện nay, Nhà nước đừng đứng ra tổ chức các đại học có đẳng cấp quốc tế mà hãy để cho khu vưc tư nhân, các hãng, các công ty thực hiện. Hệ thống nhà nước quan liêu, có nhiều cản trở.”. Nói trắng ra nếu các viên đại học đặt dưới sự quản lý của ĐCSVN không thể nào theo đuổi một dự án Nghiên cứu và Phát triển tốt, hoàn toàn khách quan, đa chiều, đa năng được chỉ vì bản chất lãnh đạo của đảng cộng sản là chuyên chính, cơ chế, tư duy bao cấp, không biết kính trọng chuyên môn, nhiều khi đưa đảng tính, cương lĩnh đảng lên trên chuyên môn.

Theo nguồn tin của báo Tia Sáng, hôm 10-8-2018 cho biết hiên tại tập đoàn kinh tế tư nhân Phenikaa (1) đang trở thành người sở hữu Đai học Thành Tây (2) và tâp đoàn Phenikaa đang cố gắng xây dựng tại đai học này hai viện: một, tâp trung vào Nghiên cứu Khoa học Cơ bản, và một, tập trung vào nghiên cứu Khoa học Công dụng và Phát triển. Như vây tâp đoàn Phenikaa đang cố gắng giành lại cơ sở Nghiên cứu và Phát triển cho các trường đại học từ trong tay của chế độ cộng sản.  Việc làm này của Phenikaa được coi như là xung lực thúc đây các nhà kinh doanh hãy đầu tư mạnh dạn vào viêc hỗ trợ xây dựng các cơ sở Nghiên cứu và Phát triển tai các trường đai học. Đây là một dự án vô cùng quan trong viêc chấn hưng nền giáo dục đại hoc, cần được sự hỗ trợ từ mọi phía, chinh phủ cũng như tư nhân. từ các công ty quốc doanh đến các công ty cổ phần, và các công ty tư nhân…

Theo Chỉ số Trí thức Toàn cầu-Global-Knowledge-Index-GKI của Chương tinh Phát triển của LHQ-UNDP- được công bố hôm 21-11-2017 thì Vịệt Nam hiên được xếp vào hạng thứ 56/131 các quốc gia trên thế giới về R&D và Đổi mới Sáng tạo.   http://tiasang.com.vn/-doi-moi-sang-tao/Viet-Nam-xep-hang-56-the-gioi-ve-RD-va-doi-moi-sang-tao-11059 .

 Muốn minh xác Chỉ sồ Trí thức của một quốc gia,  tổ chức Chỉ Số Trí Thức Toàn Cầu- GKI- phải  dựa hang trăm yếu tố khác nhau, nhưng tựu trung có 3 yêu tố cơ bản:

1-Số lương công bố khoa học  (Việt Nam ở vị trí thứ 104/131 quốc gia toàn cầu)

2- Chất lượng các cơ sở nghiên cứu khoa học  (Việt Nam ở vào vị trí  86/131 quốc gia toàn cầu)

3- Tỷ lệ bằng phát minh sáng chế trên tổng số dân số (Việt Nam ở vào vị trí 82/131 quốc gia toàn cầu)

Ba yếu tố này có liên quan mật thiết với nhau: Khi mà tỷ trọng Nghiên cứu và Phát triển quá yếu kếm sẽ lôi theo Số lượng công bố khoa học sẽ rất thắp. Do đó mặc dầu dân số có hàng trăm triệu đi nữa, số bằng phát minh và sáng chế sẽ rất thấp. Tất cả những dữ kiên trên cho chúng ta thấy Nghiên cứu và Phát triển-R&D-có vai trò hạt nhân trong các công trình cách mạng, cải tạo, đổi mới giáo dục ở các đại học, ở các doanh nghiệp, và ngay cả ở các công trình nhằm vào phát triển Kinh tế, Chinh trị, Xã hội…

Chăc chắn không ai mấy hài lòng khi nhìn vào kết quả quá khiêm tốn về vị trí Việt Nam trong bảng xếp hạng trên. Nhưng cũng không ai ngạc nhiên vì đó là kết quả tất yếu khi mọi cơ sở Nghiên cứu và Phát triển-R&D- đặt dưới sự quản lý của đảng cộng sản Việt Nam trong suốt quá trình của hơn 30 năm Đổi mới.   Hơn bao giờ hết ĐCSVN phải có quyết tâm lớn từ bỏ Chuyên Chính Vô Sản, thành lập một nền đại học tự trị và phải biết thành khẩn trả lại cơ sở Nghiên cứu và Phát triển-R&D-cho các trường đại học, cho các công ty phát triển kinh tế, cho các doanh nghiệp… trước khi quá muộn./.

Đào Như

Thetrongdao2000@yahoo.com

Chicago-21-2018

CHÚ THÍCH

(1)-Tâp đoàn Phenikaa-Công ty cổ phần có tên là Phượng Hoàng Xanh A&A-Tâp đoàn chuyên về đầu tư và Chế Biến. Hiên có hôn 1600 nhân công làm việc cho tâp đoàn Phenikaa.

(2)- Đai học Thành Tây-Đại hoc tư thục , địa chỉ tai ngõ 844 –Tố Hữu ,quận Hà Đông –Hà Nội thành lập từ năm 2007.

BÀI ĐỀ NGHỊ ĐỌC THÊM

Viêt Nam và khát vong một nền Đại hoc tự trị- của cùng tác giả Đào Như

https://vietbao.com/a275042/duong-hu-vi-khong-xe-o-nhiem-dac-san

• Thành Quả Thứ Hai Của Cộng Đồng Việt, Austin: Đại Học Texas Tuyển Phụ Khảo Lớp Việt Ngữ
• Tổng Kết Thị Trường Hoa Kỳ
• Obama: Đã Thăm 49 Tiểu Bang Trong 6 Năm Cầm Quyền
• Vụ Án Đêm Mồng 1 Tết: Hồ Sơ Anh Bùi Tấn Hoàng