Đầu năm 2005 đánh dấu năm đầu tiên Nghị Viện California dưới quyền kiểm soát của Đảng Dân Chủ làm việc tròn một năm với Thống Đốc Arnold Schwarzenegger thuộc Đảng Cộng Hòa. Với 1,270 dự luật được Nghị Viện thông qua, Thống Đốc Schwarzenegger đã phê chuẩn 959 dự luật và bác bỏ 311 dự luật khác. Đây là số dự luật bị bác bỏ cao nhất tại California trong nhiều năm qua vì trước kia Thống Đốc Gray Davis cũng thuộc Đảng Dân Chủ. Cho dầu có sự va chạm giữa thế lực của hai đảng, người dân California vẫn phải cần nên biết thêm gần 1,000 điều luật mới bắt đầu có hiệu lực kể từ ngày đầu năm 2005.
Vì giới hạn chỗ, bài viết này chỉ trình bày được một số những dư luật chính đã được phê chuẩn và có ảnh hưởng nhiều đến nhiều người dân California hay cộng đồng Việt Nam nói riêng. Bài viết này sẽ không trình bày những dự luật được thông qua nhưng không được thống đốc phê chuẩn để trở thành luật chính thức.
Khi nhắc đến các luật mới, các ký hiệu ví dụ như (SB 1662, Soto) hay (AB 1373, Daucher) có nghĩa là Senate Bill (dự luật xuất phát từ Thượng Viện), hay Assembly Bill (dự luật xuất phát từ Hạ Viện), số ký danh của dự luật khi được cứu xét và thông qua, và tên của các thượng nghị sĩ hay dân biểu bảo trợ cho dự luật liên hệ. Một khi đã được phê chuẩn, các dự luật này thường sẽ được sắp xếp vào các bộ luật liên hệ và các số ký danh này sẽ từ từ không được dùng đến theo thời gian và thay vào đó là số ký danh trong các bộ luật liên hệ, ví dụ như Penal Code, Insurance Code, hay Business and Professions Code.
Luật Bảo Vệ Người Già.
Trong nhiều năm trở lại đây, tiểu bang California đã thông qua nhiều điều luật nhằm bảo vệ những người lớn tuổi bị đánh lừa hay lợi dụng bởi các cá nhân hay dịch vụ giúp đỡ người già. Luật mới buộc rằng các dịch vụ chăm sóc người già phải thông báo bằng văn bản mỗi khi tăng giá cả dịch vụ. (SB 1662, Soto)
Một điều luật khác cho phép những người thuộc diện thường trú nhân, tức là đang có thẻ xanh, cũng được quyền xin bằng điều hành các nhà dưỡng lão, thay vì như chỉ có người có quốc tịch như trước đây. (AB 1373, Daucher)
Thực Phẩm
Luật mới, bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7 năm 2012, cấm các hình thức nhét đồ ăn vào các loài chim hay ngỗng để làm cho gan to hơn bình thường hay tiêu thụ các sản phẩm này tại California. Hình thức nuôi gia súc kiểu này có thể bắt đầu từ phương thức nuôi ngỗng tại Pháp để làm cho gan con ngỗng sưng to lên để lấy làm paté gan ngỗng được ngon và béo hơn. Đây là sản phẩm rất đặc biệt của Pháp mà nhiều người Việt Nam vẫn rất ưa chuộng. Tuy nhiên hình thức chăn nuôi này làm cho các gia súc liên hệ rất đau đớn trong suốt thời gian dài trước khi bị giết để lấy gan làm sản phẩm ăn nhậu cho loài người.
Hiện tượng này không liên hệ gì đến tình trạng “to gan” khi người ta dám làm một điều gì đó mà bình thường họ không dám làm.
Bình Đẳng Nam Nữ. Luật mới buộc các cơ sở chính quyền hay trường học khi xây dựng các cơ sở hay chương trình thể dục thể thao không được kỳ thị giữa nam nữ. (AB 2404, Steinberg) Ví dụ, phải có sự quân bình giữa các môn thể thao cho cả nam và nữ hay cơ hội đồng đều cho cả nam và nữ tham dự. Ðiều này không có nghĩa là nam nữ phải được tham dự trong cùng một đội thể thao hay môn thể thao.
Sách nhiễu tình dục (sexual harassment). Luật mới buộc rằng các hãng xưởng có từ 50 nhân viên trở lên phải tổ chức huấn luyện những người quản đốc (supervisors) về sách nhiễu tình dục. (AB 1825, Reyes).
Thuê Mướn Nhà
Luật mới gia hạn vĩnh viễn điều khoản được thông qua năm 1999 nhằm ngăn cấm các chủ nhà không được kỳ thị nguồn gốc của tiền lợi tức để trả tiền thuê nhà, ví dụ như tiền lợi tức từ những nghề nghiệp không rõ ràng hay tiền vay mượn mà không phải do công ăn việc làm. (SB 1145, Burton) Luật mới này cũng gia hạn vĩnh viễn luật mới buộc rằng chủ nhà phải gởi thông cáo tăng tiền thuê nhà tối thiểu là 60 ngày nếu tăng hơn 10%.
Một điều khoản khác cấm các chủ nhà không được buộc người thuê nhà chỉ được trả tiền mặt mà thôi ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt. (SB 115, Torlakson)
Năm ngoái, tiểu bang California cũng thông qua một số luật nhằm bảo vệ người thuê nhà ví dụ như buộc bản chiết tính trừ tiền đặt cọc để sửa chữa những thiệt hại sau khi trả nhà phải đi kèm với biên nhận hoặc giấy tờ chứng minh chi phí, khi chủ nhà thảo luận hay điều đình giao kèo thuê nhà bằng ngoại ngữ thì chủ nhà buộc phải cung cấp một bản giao kèo bằng ngôn ngữ đó, ví dụ như tiếng Việt chẳng hạn, hay tòa án có thể hủy bỏ hồ sơ tranh tụng nếu người thuê nhà thắng trong các đơn kiện đuổi nhà.
Xây Cất Nhà. Luật mới buộc rằng các giao kèo xây cất nhà phải bằng văn bản, dễ đọc, dễ hiểu và khách hàng có quyền hủy bỏ giao kèo trong vòng 3 ngày. (SB 30, Figueroa).
Đối với những người đã xin giấy phép xây nhà, các cơ quan kiểm tra của thành phố hay quận hạt phải khám xét công trình xây cất trong vòng 60 ngày hoặc bồi hoàn lại số tiền lệ phí xin phép xây cất. (SB 1815, Johnson). Điều luật này nhằm giải quyết tình trạng các nhân viên kiểm tra của thành phố không nhanh chóng kiểm tra tiến trình xây cất để các công trình có thể tiến hành mà không bị đình trệ. Tuy nhiên, thời gian đình trệ lên tới 60 ngày cũng là quá lâu và có thể không giải quyết được nhiều về tệ trạng này.
Một điều luật khác buộc các hội chủ nhà khu chung cư (homeowners association) phải tuân theo một tiêu chuẩn duyệt xét và chấp thuận các đơn xin tân trang nhà trong khu vực chung cư theo luật chung của tiểu bang. (AB 2376, Bates) Trước đây, các hội chủ nhà khu chung cư thường chọn lựa thủ tục riêng và không có một tiêu chuẩn hợp nhất để đa số mọi người có thể tuân theo được.
Smog check đối với xe mới. Gia hạn đến 5 năm các xe đời mới khỏi phải check smog mỗi khi đăng bộ xe. (SB 1107) Trước đây, thời gian đặc miễn này chỉ có 4 năm.
Lấy máu khi bị điều tra ví lái xe say rượu. Cho phép các chuyên viên lấy máu được quyền lấy máu từ các tài xế bị chận bắt vì tình nghi lái xe say rượu dưới sự chứng kiến của các nhân viên công lực. (AB 371, La Suer). Trước đây, chỉ có những người làm việc trong phòng thí nghiệm và dưới quyền điều khiển của bác sĩ thì mới được quyền lấy máu trong trường hợp này. Ðiều luật này nhằm giúp thủ tục lấy máu làm bằng chứng điều tra việc lái xe say rượu được thực hiện một cách nhanh chóng và đỡ tốn kém hơn.
Lái xe khi đang say rượu. Một điều khoản khác gia hạn thời gian để tính án tái phạm tội lái xe khi say rượu từ 7 năm đến 10 năm. (SB 1694, Torlakson). Trước đây, nếu tái phạm tội lái xe khi say rượu trong vòng 7 năm thì án phạt lần thứ hai sẽ tăng lên rất nhiều. Việc gia hạn thời gian này đến 10 năm đương nhiên sẽ làm cho luật lái xe khi đang say rượu thêm khắt khe, đặc biệt là đối với những người tái phạm hay thường xuyên uống rượu và lái xe.
Thâu hồi giấy đăng bộ xe nếu chủ xe không có bảo hiểm. Luật mới buộc Sở Lộ Vận (Department of Motor Vehicles – DMV) phải thâu hồi thẻ đăng bộ (hay sticker đăng bộ đối với những người nào bị mất bảo hiểm. (SB 1500, Speier) Ðiều khoản này nhằm mục đích đối phó với tệ nạn người lái xe không có bằng lái hay bảo hiểm tại California. Theo luật hiện nay, những người nhập cảnh bất hợp pháp sẽ không được cấp bằng lái xe. Nếu không có bằng lái xe, hãng bảo hiểm sẽ không bán bảo hiểm cho những người này. Nếu Sở Lộ Vận không cấp thẻ đăng bộ xe, việc đó sẽ hiện ra rõ ràng hơn qua việc xe không có sticker đăng bộ gắn ở sau xe và do đó dễ bị cảnh sát chận bắt hơn. Từ đó, việc khám phá hay ngăn chận những người lái xe không có bảo hiểm hay bằng lái sẽ được dễ dàng hơn.
Đây là một trong những hình thức gây áp lực hay khó khăn cho những người di dân bất hợp pháp đang cư ngụ tại California.
Bản giá sale tại các cửa tiệm. Buộc các cửa tiệm phải tính giá sale mặc dầu đã quá hạn nhưng chưa thay bản sale giảm giá. (AB 1721, Koretz) Hiện nay, nhiều tiệm lớn vẫn tôn trọng tập quá này tuy nhiên không có một luật lệ nào bắt buộc phải làm như vậy.
Ngày bầu cử sơ khởi. Dời ngày bầu cử sơ khởi (primary election) tại California từ tháng 3 như hiện nay sang tháng 6 bắt đầu vào năm 2006. Năm 1996, ngày bầu cử sơ khởi được đổi từ tháng 6 sang tháng 3 bởi vì đa số các tiểu bang khác tổ chức bầu cử sơ khởi sớm hơn tháng 6 và do đó đến khi California tổ chức bầu cử sơ khởi thì kết quả bầu cử ứng cử viên tổng thống hầu như đã được quyết định và do đó kết quả tại California sẽ không có ảnh hưởng gì hết.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các tiểu bang khác cũng dời hạn kỳ bầu cử sơ khởi lên tháng 3 trong năm bầu cử. Và như vậy, tiểu bang California cũng vẫn không có ảnh hưởng gì trong tiến tình tuyển chọn ứng cử viên tổng thống theo đơn vị đảng. Và bây giờ, tiểu bang California lại muốn tổ chức bầu cử sơ khởi trở lại vào tháng 6 như đã từng làm suốt 50 năm trước năm 1996. Và như vậy, các ứng cử viên thắng cử trong kỳ bầu cử sơ bộ phải bắt đầu chuẩn bị cho kỳ bầu cử tổng quát vào tháng 11 ngay chứ không còn phải chờ đợi một thời gian rồi mới hoạt động tranh cử trở lại như trong những năm vừa qua.
Tái xử dụng điện thoại cầm tay đã phế thải. Buộc các tiệm bán điện thoại cầm tay phải có hệ thống thâu hồi, tái xử dụng hay tái biến chế các loại điện thoại cầm tay. (AB 2901, Pavley)
Phân phối kim chích. Cho phép các thành phố hay quận hạt cấp giấy phép cho việc bán tối đa là 10 kim chích mà không cần toa thuốc. (SB 159, Vasconcellos) Đây là biện pháp nhằm ngăn ngừa việc lan truyền bệnh AIDS hay các bệnh truyền nhiễm khác do việc xử dụng lại kim chích. Tuy nhiên, phe chống đối thì cho rằng việc phân phối kim chích dễ dàng như vậy có thể có tác dụng khuyến khích hoặc làm dễ dàng cho việc chích xì-ke ma túy.
Nhà giữ trẻ khẩn cấp. Cho phép các cơ quan địa phương cấp giấy phép thành lập các nhà giữ trẻ khẩn cấp (crisis nurseries) để nhận giữ các trẻ em trong vòng 30 ngày khi bố mẹ hay gia đình gặp các trường hợp khẩn cấp như đau yếu, tai ương, v..v.. (SB 855, Machado) Các nhà giữ trẻ này được thành lập nhằm giúp các phụ huynh có được một chỗ chăm sóc con cái khẩn cấp và ngắn hạn trước khi con cái bị rơi vào trong tình trạng bị đầy đọa, cho dầu là vô ý bởi bố mẹ.
Điện thư quảng cáo không được đón nhận. Ðây là những điện thư trên lưới điện tóan được gởi hàng loạt đến người nhận ngoài ý muốn của người nhận, thường được gọi là “spam.” Điều luật mới này cho phép người nhận, phòng biện lý hay cơ sở cung cấp dịch vụ Internet được quyền kiện những người gởi những bức điện thư này để đòi bồi thường lên tới $1,000 cho mỗi điện thư cộng với tiền luật sư. (SB 1457, Murray) Tuy nhiên, nếu người nhận không xác định được xuất xứ hay danh tánh của người gởi hay điện thư gởi từ ngoài tiểu bang California thì vẫn khó có thể tiến hành đơn kiện được.
Quyền riêng tư trên lưới điện toán. Cấm bất cứ người nào tự động gài những loại nhu liệu vào máy điện toán của người khác để theo dõi những tin tức cũng như hoạt động của những người này trên lưới điện toán, thường được gọi là “spyware.” (SB 1346, Murray) Luật cấm này không áp dụng đối với những người làm việc này từ ngoài tiểu bang California. Hơn nữa, những người làm điều này chưa hẳn đã biết về luật mới này hay biết sợ vì điều luật này. Tốt hơn hết là mọi người nên cẩn thận khi dùng máy điện toán trên lưới điện toán toàn cầu (World Wide Web – hay Internet)
Số An Sinh Xã Hội trên chi phiếu trả tiền lương. Buộc rằng các chi phiếu trả tiền lương chỉ cần in 4 số sau cùng của số an sinh xã hội mà không cần in trọn vẹn 9 số. (SB 1618, Battin) Đây là một giải pháp tốt nhằm tránh việc số an sinh xã hội bị tiết lột ra bên ngoài và rơi vào tay các kẻ gian để ăn cắp danh tánh nhằm làm chuyện phi pháp.
Kết Luận
Trên đây chỉ là một số những điều luật trong số hàng ngàn điều luật mới có hiệu lực tại California kể từ ngày đầu năm 2005. Cho dầu biết hay không biết về luật mới này, luật vẫn được áp dụng một cách đồng đều với mọi người. Chúc quí đồng hương một năm mới luôn gặp nhiều may mắn, nhất là không gặp rắc rối với pháp luật.
[Luật Sư Nguyễn Quốc Lân hành nghề tại California và có văn phòng tại Khu Little Saigon. Số điện thoại (714) 891-1901 và Trang Nhà www.vietlaw.com ]
Vì giới hạn chỗ, bài viết này chỉ trình bày được một số những dư luật chính đã được phê chuẩn và có ảnh hưởng nhiều đến nhiều người dân California hay cộng đồng Việt Nam nói riêng. Bài viết này sẽ không trình bày những dự luật được thông qua nhưng không được thống đốc phê chuẩn để trở thành luật chính thức.
Khi nhắc đến các luật mới, các ký hiệu ví dụ như (SB 1662, Soto) hay (AB 1373, Daucher) có nghĩa là Senate Bill (dự luật xuất phát từ Thượng Viện), hay Assembly Bill (dự luật xuất phát từ Hạ Viện), số ký danh của dự luật khi được cứu xét và thông qua, và tên của các thượng nghị sĩ hay dân biểu bảo trợ cho dự luật liên hệ. Một khi đã được phê chuẩn, các dự luật này thường sẽ được sắp xếp vào các bộ luật liên hệ và các số ký danh này sẽ từ từ không được dùng đến theo thời gian và thay vào đó là số ký danh trong các bộ luật liên hệ, ví dụ như Penal Code, Insurance Code, hay Business and Professions Code.
Luật Bảo Vệ Người Già.
Trong nhiều năm trở lại đây, tiểu bang California đã thông qua nhiều điều luật nhằm bảo vệ những người lớn tuổi bị đánh lừa hay lợi dụng bởi các cá nhân hay dịch vụ giúp đỡ người già. Luật mới buộc rằng các dịch vụ chăm sóc người già phải thông báo bằng văn bản mỗi khi tăng giá cả dịch vụ. (SB 1662, Soto)
Một điều luật khác cho phép những người thuộc diện thường trú nhân, tức là đang có thẻ xanh, cũng được quyền xin bằng điều hành các nhà dưỡng lão, thay vì như chỉ có người có quốc tịch như trước đây. (AB 1373, Daucher)
Thực Phẩm
Luật mới, bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7 năm 2012, cấm các hình thức nhét đồ ăn vào các loài chim hay ngỗng để làm cho gan to hơn bình thường hay tiêu thụ các sản phẩm này tại California. Hình thức nuôi gia súc kiểu này có thể bắt đầu từ phương thức nuôi ngỗng tại Pháp để làm cho gan con ngỗng sưng to lên để lấy làm paté gan ngỗng được ngon và béo hơn. Đây là sản phẩm rất đặc biệt của Pháp mà nhiều người Việt Nam vẫn rất ưa chuộng. Tuy nhiên hình thức chăn nuôi này làm cho các gia súc liên hệ rất đau đớn trong suốt thời gian dài trước khi bị giết để lấy gan làm sản phẩm ăn nhậu cho loài người.
Hiện tượng này không liên hệ gì đến tình trạng “to gan” khi người ta dám làm một điều gì đó mà bình thường họ không dám làm.
Bình Đẳng Nam Nữ. Luật mới buộc các cơ sở chính quyền hay trường học khi xây dựng các cơ sở hay chương trình thể dục thể thao không được kỳ thị giữa nam nữ. (AB 2404, Steinberg) Ví dụ, phải có sự quân bình giữa các môn thể thao cho cả nam và nữ hay cơ hội đồng đều cho cả nam và nữ tham dự. Ðiều này không có nghĩa là nam nữ phải được tham dự trong cùng một đội thể thao hay môn thể thao.
Sách nhiễu tình dục (sexual harassment). Luật mới buộc rằng các hãng xưởng có từ 50 nhân viên trở lên phải tổ chức huấn luyện những người quản đốc (supervisors) về sách nhiễu tình dục. (AB 1825, Reyes).
Thuê Mướn Nhà
Luật mới gia hạn vĩnh viễn điều khoản được thông qua năm 1999 nhằm ngăn cấm các chủ nhà không được kỳ thị nguồn gốc của tiền lợi tức để trả tiền thuê nhà, ví dụ như tiền lợi tức từ những nghề nghiệp không rõ ràng hay tiền vay mượn mà không phải do công ăn việc làm. (SB 1145, Burton) Luật mới này cũng gia hạn vĩnh viễn luật mới buộc rằng chủ nhà phải gởi thông cáo tăng tiền thuê nhà tối thiểu là 60 ngày nếu tăng hơn 10%.
Một điều khoản khác cấm các chủ nhà không được buộc người thuê nhà chỉ được trả tiền mặt mà thôi ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt. (SB 115, Torlakson)
Năm ngoái, tiểu bang California cũng thông qua một số luật nhằm bảo vệ người thuê nhà ví dụ như buộc bản chiết tính trừ tiền đặt cọc để sửa chữa những thiệt hại sau khi trả nhà phải đi kèm với biên nhận hoặc giấy tờ chứng minh chi phí, khi chủ nhà thảo luận hay điều đình giao kèo thuê nhà bằng ngoại ngữ thì chủ nhà buộc phải cung cấp một bản giao kèo bằng ngôn ngữ đó, ví dụ như tiếng Việt chẳng hạn, hay tòa án có thể hủy bỏ hồ sơ tranh tụng nếu người thuê nhà thắng trong các đơn kiện đuổi nhà.
Xây Cất Nhà. Luật mới buộc rằng các giao kèo xây cất nhà phải bằng văn bản, dễ đọc, dễ hiểu và khách hàng có quyền hủy bỏ giao kèo trong vòng 3 ngày. (SB 30, Figueroa).
Đối với những người đã xin giấy phép xây nhà, các cơ quan kiểm tra của thành phố hay quận hạt phải khám xét công trình xây cất trong vòng 60 ngày hoặc bồi hoàn lại số tiền lệ phí xin phép xây cất. (SB 1815, Johnson). Điều luật này nhằm giải quyết tình trạng các nhân viên kiểm tra của thành phố không nhanh chóng kiểm tra tiến trình xây cất để các công trình có thể tiến hành mà không bị đình trệ. Tuy nhiên, thời gian đình trệ lên tới 60 ngày cũng là quá lâu và có thể không giải quyết được nhiều về tệ trạng này.
Một điều luật khác buộc các hội chủ nhà khu chung cư (homeowners association) phải tuân theo một tiêu chuẩn duyệt xét và chấp thuận các đơn xin tân trang nhà trong khu vực chung cư theo luật chung của tiểu bang. (AB 2376, Bates) Trước đây, các hội chủ nhà khu chung cư thường chọn lựa thủ tục riêng và không có một tiêu chuẩn hợp nhất để đa số mọi người có thể tuân theo được.
Smog check đối với xe mới. Gia hạn đến 5 năm các xe đời mới khỏi phải check smog mỗi khi đăng bộ xe. (SB 1107) Trước đây, thời gian đặc miễn này chỉ có 4 năm.
Lấy máu khi bị điều tra ví lái xe say rượu. Cho phép các chuyên viên lấy máu được quyền lấy máu từ các tài xế bị chận bắt vì tình nghi lái xe say rượu dưới sự chứng kiến của các nhân viên công lực. (AB 371, La Suer). Trước đây, chỉ có những người làm việc trong phòng thí nghiệm và dưới quyền điều khiển của bác sĩ thì mới được quyền lấy máu trong trường hợp này. Ðiều luật này nhằm giúp thủ tục lấy máu làm bằng chứng điều tra việc lái xe say rượu được thực hiện một cách nhanh chóng và đỡ tốn kém hơn.
Lái xe khi đang say rượu. Một điều khoản khác gia hạn thời gian để tính án tái phạm tội lái xe khi say rượu từ 7 năm đến 10 năm. (SB 1694, Torlakson). Trước đây, nếu tái phạm tội lái xe khi say rượu trong vòng 7 năm thì án phạt lần thứ hai sẽ tăng lên rất nhiều. Việc gia hạn thời gian này đến 10 năm đương nhiên sẽ làm cho luật lái xe khi đang say rượu thêm khắt khe, đặc biệt là đối với những người tái phạm hay thường xuyên uống rượu và lái xe.
Thâu hồi giấy đăng bộ xe nếu chủ xe không có bảo hiểm. Luật mới buộc Sở Lộ Vận (Department of Motor Vehicles – DMV) phải thâu hồi thẻ đăng bộ (hay sticker đăng bộ đối với những người nào bị mất bảo hiểm. (SB 1500, Speier) Ðiều khoản này nhằm mục đích đối phó với tệ nạn người lái xe không có bằng lái hay bảo hiểm tại California. Theo luật hiện nay, những người nhập cảnh bất hợp pháp sẽ không được cấp bằng lái xe. Nếu không có bằng lái xe, hãng bảo hiểm sẽ không bán bảo hiểm cho những người này. Nếu Sở Lộ Vận không cấp thẻ đăng bộ xe, việc đó sẽ hiện ra rõ ràng hơn qua việc xe không có sticker đăng bộ gắn ở sau xe và do đó dễ bị cảnh sát chận bắt hơn. Từ đó, việc khám phá hay ngăn chận những người lái xe không có bảo hiểm hay bằng lái sẽ được dễ dàng hơn.
Đây là một trong những hình thức gây áp lực hay khó khăn cho những người di dân bất hợp pháp đang cư ngụ tại California.
Bản giá sale tại các cửa tiệm. Buộc các cửa tiệm phải tính giá sale mặc dầu đã quá hạn nhưng chưa thay bản sale giảm giá. (AB 1721, Koretz) Hiện nay, nhiều tiệm lớn vẫn tôn trọng tập quá này tuy nhiên không có một luật lệ nào bắt buộc phải làm như vậy.
Ngày bầu cử sơ khởi. Dời ngày bầu cử sơ khởi (primary election) tại California từ tháng 3 như hiện nay sang tháng 6 bắt đầu vào năm 2006. Năm 1996, ngày bầu cử sơ khởi được đổi từ tháng 6 sang tháng 3 bởi vì đa số các tiểu bang khác tổ chức bầu cử sơ khởi sớm hơn tháng 6 và do đó đến khi California tổ chức bầu cử sơ khởi thì kết quả bầu cử ứng cử viên tổng thống hầu như đã được quyết định và do đó kết quả tại California sẽ không có ảnh hưởng gì hết.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, các tiểu bang khác cũng dời hạn kỳ bầu cử sơ khởi lên tháng 3 trong năm bầu cử. Và như vậy, tiểu bang California cũng vẫn không có ảnh hưởng gì trong tiến tình tuyển chọn ứng cử viên tổng thống theo đơn vị đảng. Và bây giờ, tiểu bang California lại muốn tổ chức bầu cử sơ khởi trở lại vào tháng 6 như đã từng làm suốt 50 năm trước năm 1996. Và như vậy, các ứng cử viên thắng cử trong kỳ bầu cử sơ bộ phải bắt đầu chuẩn bị cho kỳ bầu cử tổng quát vào tháng 11 ngay chứ không còn phải chờ đợi một thời gian rồi mới hoạt động tranh cử trở lại như trong những năm vừa qua.
Tái xử dụng điện thoại cầm tay đã phế thải. Buộc các tiệm bán điện thoại cầm tay phải có hệ thống thâu hồi, tái xử dụng hay tái biến chế các loại điện thoại cầm tay. (AB 2901, Pavley)
Phân phối kim chích. Cho phép các thành phố hay quận hạt cấp giấy phép cho việc bán tối đa là 10 kim chích mà không cần toa thuốc. (SB 159, Vasconcellos) Đây là biện pháp nhằm ngăn ngừa việc lan truyền bệnh AIDS hay các bệnh truyền nhiễm khác do việc xử dụng lại kim chích. Tuy nhiên, phe chống đối thì cho rằng việc phân phối kim chích dễ dàng như vậy có thể có tác dụng khuyến khích hoặc làm dễ dàng cho việc chích xì-ke ma túy.
Nhà giữ trẻ khẩn cấp. Cho phép các cơ quan địa phương cấp giấy phép thành lập các nhà giữ trẻ khẩn cấp (crisis nurseries) để nhận giữ các trẻ em trong vòng 30 ngày khi bố mẹ hay gia đình gặp các trường hợp khẩn cấp như đau yếu, tai ương, v..v.. (SB 855, Machado) Các nhà giữ trẻ này được thành lập nhằm giúp các phụ huynh có được một chỗ chăm sóc con cái khẩn cấp và ngắn hạn trước khi con cái bị rơi vào trong tình trạng bị đầy đọa, cho dầu là vô ý bởi bố mẹ.
Điện thư quảng cáo không được đón nhận. Ðây là những điện thư trên lưới điện tóan được gởi hàng loạt đến người nhận ngoài ý muốn của người nhận, thường được gọi là “spam.” Điều luật mới này cho phép người nhận, phòng biện lý hay cơ sở cung cấp dịch vụ Internet được quyền kiện những người gởi những bức điện thư này để đòi bồi thường lên tới $1,000 cho mỗi điện thư cộng với tiền luật sư. (SB 1457, Murray) Tuy nhiên, nếu người nhận không xác định được xuất xứ hay danh tánh của người gởi hay điện thư gởi từ ngoài tiểu bang California thì vẫn khó có thể tiến hành đơn kiện được.
Quyền riêng tư trên lưới điện toán. Cấm bất cứ người nào tự động gài những loại nhu liệu vào máy điện toán của người khác để theo dõi những tin tức cũng như hoạt động của những người này trên lưới điện toán, thường được gọi là “spyware.” (SB 1346, Murray) Luật cấm này không áp dụng đối với những người làm việc này từ ngoài tiểu bang California. Hơn nữa, những người làm điều này chưa hẳn đã biết về luật mới này hay biết sợ vì điều luật này. Tốt hơn hết là mọi người nên cẩn thận khi dùng máy điện toán trên lưới điện toán toàn cầu (World Wide Web – hay Internet)
Số An Sinh Xã Hội trên chi phiếu trả tiền lương. Buộc rằng các chi phiếu trả tiền lương chỉ cần in 4 số sau cùng của số an sinh xã hội mà không cần in trọn vẹn 9 số. (SB 1618, Battin) Đây là một giải pháp tốt nhằm tránh việc số an sinh xã hội bị tiết lột ra bên ngoài và rơi vào tay các kẻ gian để ăn cắp danh tánh nhằm làm chuyện phi pháp.
Kết Luận
Trên đây chỉ là một số những điều luật trong số hàng ngàn điều luật mới có hiệu lực tại California kể từ ngày đầu năm 2005. Cho dầu biết hay không biết về luật mới này, luật vẫn được áp dụng một cách đồng đều với mọi người. Chúc quí đồng hương một năm mới luôn gặp nhiều may mắn, nhất là không gặp rắc rối với pháp luật.
[Luật Sư Nguyễn Quốc Lân hành nghề tại California và có văn phòng tại Khu Little Saigon. Số điện thoại (714) 891-1901 và Trang Nhà www.vietlaw.com ]
Gửi ý kiến của bạn
