Đào Như
Bây giờ tại Chicago là 7 giờ sáng, thứ Hai, ngày 11 tháng 9-2017, ngoài trời mưa đầu mùa đang rã rich cùng với khí lạnh đang tràn về thành phố Chicago, nhắc nhở một mùa Thu nữa sẽ về ấp ủ thành phố thân thương này. Cảm khái trước không gian bát ngát hồ Michigan, tôi đang theo dõi tìm hiểu một tựa đề lớn trên trang mạng tiếng Việt BBC-London dưới dạng một câu hỏi: Việt Nam Có Cần Tư Duy Lại Để Phát Triển?-- http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-41220909.
Qua bài báo tôi được thấy lại hình ảnh của bà Phạm Chi Lan, nguyên là Cố vấn kinh Tế của hai vị cố Thủ Tướng Võ Văn Kiệt và nguyên Thủ tưóng Phan Văn Khải, với những đề xuất của bà đầy tính thuyết phục để xây dựng phát triên kinh tế đất nước mạnh hơn và để xây dưng một thể chế, một chính phủ phù hợp và bắt kịp những trào lưu tiến hóa của thế giới hiện tại. Bà Phạm Chi Lan thiết tha kêu gọi ‘‘Việt Nam cần phải nhận thức được sự thay đổi hiện nay trên thế giới, nhận thức được mình đang ở đâu và cần đi tới đâu để thay đổi cách phát triển của mình...Việc Đổi mới nhất thiết cần đi vào Kinh Tế Thị Trường một cách mạnh mẽ hơn và xây dựng cả nền tảng của thể chế chính trị phù hợp với kinh tế thị trường mà Việt Nam cần tiến đến..’’. Phải chăng bà Phạm Chi Lan cố tình đánh thức những nhà lãnh đạo Việt Nam đang mê ngủ với giấc mơ Chuyên Chính Vô Sản của Chủ Nghĩa Mác Lênin. Họ không biết họ đang ở đâu,và họ đưa dân tộc cả nước về hướng nào? Lâu lắm rồi, sau ‘thời đại Nguyễn Tấn Dũng’ đến mãi bây giờ, người dân Việt chúng ta mới nghe lại được lời kêu gọi Chính phủ Cộng Sản Việt Nam phải thay đổi Thể Chế Chính Trị để phù hợp với nền kinh tế thị trường tự do hầu để phát triển đất nước xứng với tiềm năng của mình
Bên cạnh đó, còn lời phát biểu của GS Chu Hảo, nguyên Thứ trưởng bộ KHCN và Môi Trường, ông cho rằng:Việt Nam cần phải có sự ủng hộ của Cộng đồng Quốc Tế khi ông cho hay rằng chính Cộng đồng Quốc tế đã từng thúc đẩy Việt Nam cần phải có những động thái quyết liệt hơn để khẳng định chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông từ năm 1990! Bây giờ, chưa phải là muộn để Việt Nam một lần nữa xác lập mạnh mẽ chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông.
Tôi nhớ lại hôm 5 tháng 7-2017 trên trang mạng Tia Sáng, có lẽ cũng vì thao thức trăn trở về vấn đề phát triển đất nước dựa trên cơ sở của thể chế Pháp Quyền và Xã Hội Dân Sự, TS Nguyễn Sĩ Dũng nêu lên những ‘‘Chuẩn Mực Của Quản Trị Quốc Gia Hiện Tại’’: http://tiasang.com.vn/-dien-dan/Chuan-muc-cua-quan-tri-quoc-gia-hien-dai-10812. Trong đó TS Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ Nhiệm Văn Phòng Quốc hội đã phát biểu‘‘Chất lượng và hiệu quả của một nền quản trị quốc gia phụ thuộc không chỉ vào tài năng của ban lãnh đạo mà còn dựa vào những chuẩn mực mà nền quản trị đó tuân thủ’’. Theo sự nghiên cứu và đúc kết từ sự tìm hiểu cũng như chiêm nghiệm của bản thân mình, TS Nguyễn Sĩ Dũng phơi bày trước độc giả Tia Sáng, 7 tiêu chuẩn cần thiết để quản trị quốc gia hiện đại trong một thế giới như hôm nay:
1- Xây dựng thể chế Pháp quyền- Rule of Law- Nghĩa là mỗi khi ban hành quyết định nào Chính phủ hay Bộ Ngành Công quyền đều phải dẫn chiếu điều khoản pháp luật và Hiến pháp cho phép làm như vậy. (điều này trái với quan điểm của TBT ĐCSVN hiện tậi ông Nguyễn Phú Trọng. Theo ông Trọng những nghị quyết mới được ban hành đều căn cứ trên Điều lệ của Đảng và chủ nghĩa Mac Lênin. Cai trị dân bắng điều lệ của Đảng chứ không bằng luật pháp sẵn có (pháp quyền) và điều lệ của Hiến Pháp hiện hành, mặc dầu hiến pháp hiên hành của CHXHCNVN chẳng tốt lành gì, vẫn giữ nguyên Điều Khoản 4- bảo Vệ Chuyên Chính Vô sản-độc tài đảng trị)
2- Trách nhiệm giải trình-Accountabilities- gồm có 3 phần chính: a/-Ban hành quyết định phải báo cáo công khai, b/-Không giải trình được thì phải bãi nhiệm, c/-Phải chịu trách nhiệm và hậu quả của quyết định đó.
3- Minh Bạch: Người dân phải được tạo điều theo dõi và thông hiểu về qui trình và lý do cần phải ban hành quyết định
4- Sự tham gia của quần chúng: Người dân phải được thường xuyên cung cắp thông tin và được tham vấn ý kiến hoặc được tạo điều kiện để họ đưa những khuyến nghị của họ nếu có và trong một số trường hợp được trực tiếp tham gia vào qui trình ban hành quyết định cũng như vào quá trình quản lí, Được như vậy người dân mới tin cậy và ủng hộ và thực hiện những chủ trương của quyết định...
5- Phản ứng tương thích và kịp thời: Điều này đòi hỏi một nền quản trị tốt để kịp thời phát hiện những vấn đề sớm nhất và phản ứng kịp thời để xử lý chúng đúng lúc. Vấn đề phát sinh như thế nào thì phản ứng tương thích như thế ấy. Không thể đổ hết nguồn lực để xử lý vấn đề nhỏ và bỏ qua những vấn đề lớn có ảnh hưởng sâu đậm và trên một diện rộng hơn nhiều. Đồng thời chính quyền phải xử lý kịp thời chớ để quá muộn sẽ khó xử lý.
6- Công bằng và không loại trừ : Lợi ích của mọi người dân, của mọi nhóm xã hội phải được cân nhắc coi trọng như nhau trong quá trình quyết định thực thi chính sách. Tất cả mọi thành phần đều phải có cơ hội tham gia vào qui trình quản trị
7- Hiệu lực và Hiệu quả : Điều này đòi hỏi Chính phủ, Công quyền phải thực thi Kết Luậncho được các quyết định đã được ban hành và bảo đảm sử dụng quyết định hiệu quả nhất
Tiến sĩ Nguyễn Sỹ Dũng đã đi đến kết luận: Vấn đề là để xây dựng một nền quản trị quốc gia hiện đại, chúng ta cần nhận thức tốt hơn và áp dụng đầy đủ hơn các chuẩn mực được thế giới công nhận ở trên.
Riêng tôi, tôi tin chắc rằng bạn đọc và tôi rất thất vọng khi chúng ta cùng đặt câu hỏi: liệu ban lãnh đạo Viêt Nam do đảng CSVN dẫn đầu có bao giờ họ tuân thủ một trong những chuẩn mực lãnh đạo đất nước hiện đại được thế giới công nhận như ở trên chưa?
Kết Luận
Việt Nam ba mươi mốt năm sau Đổi Mới, mươi hai năm sau lời kêu gọi Đại Đoàn Kết Dân Tộc của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, Chuyên gia Kinh tế Phạm Chi Lan hôm nay vẫn tiếp tục đặt câu hỏi ‘‘Đảng Cộng Sản Việt Nam có biết mình đang ở đâu và sẽ phải đi về đâu? ’’, phải chăng ĐCSVN đã đánh mất chính mình? Một lần nữa bà Phạm Chi Lan thiết tha kêu gọi chính phủ Cộng sản Việt Nam phải thay đổi thể chế chính trị cho bằng được để phát triển, để xây dựng một nền Kinh Tế Thị Trường Tự do mà cả loài người tiến bộ đang theo đuổi. Cùng lúc ấy,TS Nguyễn Sỹ Dũng vẫn tiếp tục nhắc nhỡ chính phủ Việt Nam; ‘‘Vấn đề là để xây dựng một nền quản trị quốc gia hiện đại, chúng ta cần nhận thức tốt hơn và áp dụng đầy đủ hơn các chuẩn mực được thế giới công nhận nói trên’’. Những lời cảnh cáo của hai vị Pham Chi Lan và Nguyễn Sỹ Dũng nhắc nhở chúng ta nhớ rằng sau hơn 42 năm kể từ ngày 30 tháng 4 năm 1975 cho đến nay, biết bao vật đổi sao dời, biết bao mất mát thương đau của hai miền đất nước,Việt Nam hôm nay nhìn từ bên ngoài vẫn ảm đạm, nhìn từ bên trong ngày càng tụt hậu, chìm đấm trong vũng lầy tuyệt vọng.
Nhìn lại mình đã ngoài tám mươi, tôi xin cúi đầu nguyện cầu những nhà tranh đấu cho một Việt Nam Độc lâp, Tự do, Hạnh phúc, Dân chủ, luôn luôn kiên trì vững bước tiến về phía trước và mãi mãi chân cứng đá mềm./.
Đào Như
Thetrongdao2000@yahoo.com
Chicago-9-11-2017
Gửi ý kiến của bạn
