Hôm nay,  

Chuyện Có Thật Mà Cứ Như Đùa Ấy, Bài 2: Giai Thoại Trong Thời Chiến Tranh Việt Nam

10/10/201300:00:00(Xem: 10363)
Đoàn Thanh Liêm
(Chuyện kể từ một nhà báo và tác giả nổi tiếng quốc tế: Oriana Fallaci).

Oriana Fallaci (1929 – 2006)

Oriana Fallaci sinh trưởng tại thành phố Florence nước Ý Đại Lợi. Bà là một nhà báo nổi danh quốc tế. Trong suốt mấy chục năm lăn lộn trong ngành báo chí, Oriana đã phỏng vấn rất nhiều nhân vật có danh tiếng trên thế giới và gây được tiếng vang trong dư luận khắp nơi. Điển hình như các nhân vật sau đây: Giáo chủ Ayatollah Khomeini, Đức Dalai Lama, Lành tụ Đặng Tiểu Bình, Tiến sĩ Henry Kissinger, Lãnh tụ Yasir Arafat, Nữ Thủ tướng Ấn độ Indira Gandhi, Bà Thủ tướng Do Thái Golda Meir v.v…

Bà còn viết nhiều cuốn sách được rất nhiều độc giả ưa chuộng tìm đọc, cụ thể như cuốn “Nothing, and so be it” viết chủ yếu về chuyện chiến tranh ở Việt nam hồi cuối thập niên 1960. Và nhất là trong mấy cuốn xuất bản gần đây sau cuộc khủng bố 11 tháng Chín năm 2001, như: “The Pride and the Rage”, “The Force of Reason“, bà đã thẳng thắn phê bình chê trách số di dân người Ả rập và Hồi giáo đã gây khó khăn cho nước Ý, cũng như cho toàn thể Âu châu. Mấy cuốn sách này đã gây ra một cuộc tranh luận gay go, sôi nổi giữa bên bênh và bên chống đối với lập trường cứng rắn dứt khoát của bà. Một số tổ chức của người Hồi giáo còn đâm đơn kiện bà ra tòa về tôi phỉ báng và kỳ thị đối với người theo đạo Hồi.

Chuyện quan hệ giữa người di dân Hồi giáo với người Âu châu rất phúc tạp, đến nỗi mà vừa mới đây vị Thủ tướng nước Pháp Francois Fillon đã phải lên tiếng với lời lẽ rất cương quyết đanh thép, để nhắc nhủ người di dân Hồi giáo như sau: “ Những người di dân không phải là gốc Pháp, thì phải thích nghi (với xã hội Pháp) “ (nguyên văn tiếng Pháp: “Les immigrants, non francais, doivent s'adapter “).

Về chuyện liên quan tới Việt nam vào thời chiến tranh trước năm 1975, ta có thể ghi lại vài mẩu chuyện như sau đây:

a) Trong cuốn “Nothing, and so be it”, tác giả có kể lại cuộc phỏng vấn một cán binh trong nhóm “đặc công” cộng sản, mà chuyên đặt mìn phá hoại và sát hại tại các địa điểm quân sự cũng như dân sự ở Saigon vào các năm 1964-66, rồi bị cơ quan an ninh của chánh quyền Việt nam bắt giữ. Anh này khai tên là Nguyễn Văn Hai, người miền Nam. Nhưng anh ta rất gan dạ, nhất quyết không chịu khai báo một chi tiết nào về các vụ đặt mìn của mình. Cuối cùng, cơ quan điều tra phải cử một sĩ quan rất có kinh nghiệm để tiến hành việc thẩm vấn nghi can Hai này. Điều tra viên này lập kế, khêu gợi “bản lãnh anh hùng” của nghi can, bằng cách dụ dỗ anh ta như sau: “Chúng tôi đã thâu thập được đày đủ bằng chứng do chính các đồng đội của anh mà cũng bị bắt sau anh, thì họ đều xác nhận anh là kẻ chủ mưu chính yếu trong mấy vụ đặt mìn này. Chúng tôi cần lời khai của anh để anh có dịp xác nhận cái hành động anh hùng dũng cảm của anh trong khi theo đuổi lý tưởng cách mạng giải phóng dân tộc. Như vậy, nếu mà anh có bị tòa án xử thế nào đi nữa, thì mọi người cũng sẽ biết được cái nghĩa khí anh hùng của anh. Và tổ chức Mặt trận Giải phóng sẽ vinh danh con người “dũng sĩ cách mạng” của anh. Ngược lại, nếu mà anh cứ nhất định không chịu khai báo gì cả, thì rồi anh cũng sẽ bị sát hại như “một kẻ vô danh bị tai nạn xe cán tại một xó xỉnh nào đó” mà thôi…” Nghe vậy, rốt cuộc nghi can Hai đã khai báo mọi chi tiết về hoạt động đặt mìn phá hoại của mình. Và cơ quan điều tra đã có thể kết thúc hồ sơ để truy tố đương sự ra trước tòa án quân sự mặt trận.

Khi Oriana được cho tiếp xúc với nghi can để tiến hành việc phỏng vấn này, thì cuộc điều tra đã hoàn tất. Nên nhà báo muốn khai thác nhiều chi tiết về đời sống riêng tư của người đặc công gan dạ này. Tác giả đã ghi lại khá nhiều chi tiết về sở thích cá nhân, về gia cảnh … của đương sự. Và có chi tiết này rất đáng chú ý, đó là cuối cùng đặc công Nguyễn Văn Hai tâm sự với nhà báo rằng: “Tôi thật ân hận là vẫn còn ham chuộng cái danh vọng hão huyền, để cho mình được ca tụng như là một “người anh hùng”, nên mới khai báo chi tiết về hành động của mình khiến cho các đồng chí bị liên lụy và bị bắt giữ, làm cho tổ chức bị tan rã. Thật là chuyện đáng hối tiếc lắm lắm vậy đó…!”

b) Cuối năm 1968, Oriana ra Hanoi và có dịp phỏng vấn Tướng Võ Nguyên Giáp lúc đó còn giữ chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng. Khi về lại Saigon, Oriana có kể lại chi tiết cuộc phỏng vấn này với Luật sư Trần Văn Tuyên vốn hồi trước năm 1945 là bạn bè gần gũi thân thiết với ông Giáp. Tôi được Luật sư Tuyên thuật lại cho nghe về câu chuyện phỏng vấn này, đại ý như sau: “Oriana mô tả Tướng Giáp tiếp bà tại văn phòng Bộ trưởng với một căn phòng rộng mênh mông (une salle immense), và ông Giáp người thấp lùn với dáng điệu, kiểu cách giống hệt như là Tướng Napoleon ngày xưa của Pháp ấy. Khi được hỏi về chiến dịch Tết Mậu Thân ở miền Nam, thì tướng Giáp coi bộ “sửng sốt, mất bình tĩnh” (il s'énerve), ông đứng dậy đi đi, lại lại trong phòng coi bộ suy nghĩ đăm chiêu lắm, và rồi cuối cùng thì ông Giáp “đổ hết tội cho Phạm Hùng là người chỉ huy Trung Ương Cục Miền Nam lúc đó (incriminer) đã gây ra những sự tổn thất nặng nề trong chiến dịch này…” Chuyện Tết Mậu Thân năm 1968 này cho đến nay vào năm 2010, thì vẫn còn là một bí hiểm, vì dù đã sau 42 năm, chưa có bất kỳ một tài liệu chính thức nào tại cấp lãnh đạo chóp bu ở Hanoi mà được đưa ra công khai công bố cho công chúng cả.

c) Về một số nhân vật khác mà Oriana có dịp gặp gỡ trao đổi, thì bà cũng thuật lại với lời lẽ rất thẳng thắn, chẳng hề dè dặt e ngại gì cả. Điển hình như chuyện bà mô tả cảnh Tướng Nguyễn Ngọc Loan lúc nằm tại bệnh viện sau lúc bị bắn trọng thương trong vụ chỉ huy phản công chống lại quân cộng sản xâm nhập đợt hai vào Saigon hồi tháng 5 năm 1968, thì ông tỏ ra là con người chẳng còn một chút dũng khí gì cuả một ông Tướng chỉ huy ngành cảnh sát quốc gia đầy quyền uy và rất là năng nổ trước đó. Tác giả cũng kể lại cuộc gặp gỡ với ông Nguyễn Ngọc Linh với lời lẽ không mấy thiện cảm, đại khái như là ăn diện rất trau chuốt kiểu cách, nói tiếng Anh cũng như tiếng Pháp đều rất trôi chảy, nhưng mà lại xa rời quần chúng v.v... Nói chung, thì cũng như nhiều ký giả quốc tế vào hồi đầu thập niên 1970, Oriana không có mấy thiện cảm với các nhân vật lãnh đạo của chế độ Việt nam Cộng hòa, trái lại họ có vẻ nghiêng về phía Việt cộng, mà họ cho là có lý tưởng, có chính nghĩa hơn.

d) Nhưng sau 1975, thì Oriana cũng như nhiều nhà báo thượng thặng khác như Jean Lacouture của Pháp lại có cơ hội tìm hiểu rõ nét hơn về thực chất của chế độ cộng sản Việt nam. Và bà đã có sự “đánh giá, xét lại” về phong trào cộng sản ở Việt nam. Bà đã trao đổi chuyện này với tác giả David Horowitz là người rất nổi tiếng vì đã thay đổi lập trường 180 độ, từ phía cực tả “thân cộng sản” sang phía “cực hữu”, khiến gây sôi nổi trong công luận thế giới vài chục năm gần đây. Câu chuyện xung quanh nhân vật David Horowitz “gây nhiều tranh cãi” nổi cộm này (controversial figure), cũng như sự thay đổi quan điểm của Oriana Fallaci kể từ sau thập niên 1980 trở đi, sẽ là đề tài cho một bài tìm hiểu chi tiết hơn, mà người viết sẽ cống hiến với quý bạn đọc trong một dịp khác vậy nhé./

California, Tháng Giêng 2010

Đoàn Thanh Liêm

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.
Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”
Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.