Thiếu Hụt Ngân sách Làm Dân Mỹ Bi Đát
Mỹ Sẽ Giảm Chi, Bớt Lương Công Chức, Cắt An Sinh Xã Hội, Sụt Giá Đô La
WASHINGTON - Chính phủ Hoa Kỳ chưa bao giờ thiếu sót bổn phận trả nợ - các nhà lập pháp của 2 đảng cả quyết không để cho điều ấy xẩy ra. Nhưng, vì 2 phe bất đồng quá mức về giải pháp kiểm soát thiếu hụt ngân sách, điều tưởng là không phải nghĩ tới đang đuợc xem xét.
Hiện nay, trong mỗi MK chi tiêu của chính phủ liên bang, 42 cents là vay nợ - hãy tưởng tuợng khi trần của nợ công vuợt quá ngưỡng hiện tại là 14300 tỉ và Lập Pháp không cho phép nâng, hậu quả sẽ ảnh hưởng toàn bộ nêàn kinh tế, gây thiệt hại mọi công dân, và gây biến động các thị trường khắp thế giới. Trắc trở sẽ xẩy đến nếu chính phủ liên bang không làm nghĩa vụ tài chính, là trả nợ và trả tiền lời - chính phủ vay tiền thông qua trái phiếu bán cho cá nhân và chính phủ.
Chịu ảnh hưởng trước tiên sẽ là những quỹ nắm giữ công trái chính phủ, các ngân hàng mua trực tiếp trái phiếu từ Quỹ dự trữ liên bang, bán lại cho công chúng, gồm các quỹ hưu và quỹ đầu tư, và cộng đồng đầu tư ngoại quốc, là phe nắm giữ gần 50% trái phiếu kho bạc.
Trả nợ hay trả lời chậm trễ, các trái chủ sẽ đòi lãi suất cao hơn, và mua trái phiếu với giá rẻ hơn, như đã từng xẩy ra với các chính phủ Hi Lạp, Bồ Đào Nha
Đến 1 lúc nào đó, chính phủ buộc phải giảm chi mạnh ở nhiều lãnh vực, nghĩa là sẽ giảm chi với các nhà thầu liên bang, ảnh hưởng cả với chương trình an sinh xã hội, các chương trình phúc lợi, cũng như luơng của công chức. Đình trệ kéo dài sẽ làm hạ giá tiền MK và thách thức vai trò của đô-la xanh như là ngoại tệ dự trữ hàng đầu của thế giới.
Bộ ngân khố đã báo trước trần nợ công sẽ đạt mức giới hạn hiện tại vào ngày 16-5. Ảnh hưởng sẽ đuợc cảm thấy chậm, nhưng sẽ là khủng khiếp đến mức không mấy ai trong chính trường và giới kinh tế gia mong muốn.
Kinh tế gia David Wyss của S&P tiên đoán sẽ có thỏa hiệp để giảm chi, có thể là ít và muộn nhưng là tạm đủ để duy trì hạng điểm tín dụng AAA.
Tại trường đại học American, giáo sư kinh tế James Thurber báo động : sẽ không là chọi gà, mà là 2 chiếc xe vận tải hạng nặng đối đầu - ông Thurber cũng tiên đoán: như trong quá khứ, sẽ có sự thich ứng.
Về phiá đảng CH, chủ tịch hạ Viện John Boehner và đa số lãnh đạo CH đồng ý nâng trần nợ công, không muốn bị quy trách nhiệm về khủng hoảng - nhưng, họ muốn TT Obama nhân nhượng thêm. Phe cấp tiến của đảng DC nghĩ rằng ông Obama đã lùi nhiều.
Một lý do để 2 bên chưa thể tìm ra điểm chung là nguồn gốc đưa tới thiếu hụt lớn như hiện nay, gồm các di sản của chính phủ Bush là 2 cuộc chiến tranh, chính sách giảm thuế kể cả cho người giàu, và chương trình thuốc chữa bệnh quá tốn kém. Nguyên nhân thực tế là suy thoái buộc cả chính phủ Bush và chính phủ Obama chi hàng trăm tỉ để cứu nguy thị trường tài chính. Trước suy thoái, thiếu hụt ngân sách vào cuối năm 2007 là 9000 tỉ. Giới hạn của nợ công đã đuợc nâng 10 lần trong 1 thập niên - năm 2006, khi là nghị sĩ, ông Obama đẵ bỏ phiếu chống lại yêu cầu nâng trần của TT Bush, lên án ông Bush lãnh đạo thất bại.
Gần đây, ông Obama xin lỗi về lá phiếu có yếu tố chính trị, không vì việc lớn của xứ sở.
Hôm chủ nhật, khi xuất hiện trong chương trình "Meet the Press" của NBC, nghị sĩ DC Kent Conrad, chủ tịch ủy ban ngân sách Thượng Viện, tuyên bố nếu ủy ban điều tra thiếu hụt ngân sách của TT không sớm quyết định, uỷ ban sẽ không thấy là thich hợp để thảo luận vấn đề.
Ông Conrad không cho biết ủy ban 6 dân cử của 2 đảng đã bàn đến đâu trong chiến lược hạ thấp nợ công. Cùng trong chương trình của NBC, nghị sĩ CH Jim Coburn khẳng định "Đất nước không cho phép chúng ta không tiến tới thỏa thuận."
Ông Coburn cũng không tiết lộ tiến triển trong các thảo luận tại ủy ban nghiên cứu thiếu hụt. Theo lời ông Conrad, công dân sẽ hậu thuẫn cải tổ thuế như là cách để hạn chế thiếu hụt ngân sách.
Gửi ý kiến của bạn
