Cựu Binh 95 Tuổi Huy Chương: Cứu 500 Phi Công Thời Đức
NEW YORK - Chính phủ Hoa Kỳ đã công nhận công lao của 1 kiến trúc sư thời thế chiến trong sứ mạng giải cứu trên 500 phi công bị bắn rơi trên lãnh thổ Serbia đang duới quyền kiểm soát của Đức Quốc Xã, là cuộc giải cứu lớn chưa từng có phiá sau phòng tuyến của địch.
Ông George Vujnovich, dân New York 95 tuổi, đuợc ghi công dẫn đầu sứ mạng gọi là Halyard Mission tại Nam Tư cũ. Hôm chủ nhật, ông đuợc tặng thưởng huy chương sao đồng qua dân biểu Joseph Crowley tại nhà thờ St. Sava ở Manhattan.
Ông là sĩ quan của OSS, tiền thân của CIA, khi 500 phi công bị bắn rơi trong lúc oanh tạc các kho xăng dầu của lãnh tụ Hitler ở Romania vào muà hè 1944.
Họ đuợc 1 thủ lãnh du kích che giấu trong các làng. Ông Vujnovich là người gốc Serbia, chào đời tại Pittsburg, và đang trú đóng tại Bari (Italy).
Thật là không dễ để thuyết phục cấp trên cho phép ông hành động phối hợp với thủ lãnh du kích Mihailovich, người của nhóm Chetniks mà các đảng viên CS Nam Tư coi là phe cộng tác với người Đức.
Vào lúc ấy, theo chủ trương của Thủ Tướng Churchill, TT Roosevelt quyết định bỏ rơi nhóm Mihailovich vì thấy CS Nam Tư là lực luợng du kích mạnh nhất đánh lại Đức Quốc Xã và phát-xít Italy. Mihailovich phát động kháng chiến từ năm 1941, trước khi đánh lại lực lượng CS do lãnh tụ Tito dẫn đầu.
Ngày 2-8-1944, 3 điệp viên của OSS trang bị máy truyền tin đuợc thả dù xuống gần bản doanh của Mihailovich để chuẩn bị sứ mạng - hàng chục phi cơ vận tải Hoa Kỳ bay tới trong vài tháng để đón số phi công bị bắn rơi.
Dân làng góp sức xây dựng 1 phi đạo gần bên làng Pranjani. 1 trong các phi công đuợc cứu là cựu trung tá Charles L. Davis III, 91 tuổi, nói "Chúng tôi mang nợ ông Vujnovich - ông Davis là hoa tiêu trên 1 chuyến bay của oanh tạc cơ B-24 Liberator rơi sau khi 3 trong 4 động cơ bị hỏng - họ nhảy dù xuống vùng núi và đuợc dân địa phương che giấu.
Trong 66 ngày, họ di chuyển hàng đêm tới chỗ khác để tránh lính Đức. Thủ lãnh Mihailovich bị chính quyền CS Nam Tư kết tội cộng tác với quân xâm lược Đức, bị kết án tử hình năm 1946 và bị hành quyết.
Câu chuyện về 500 phi công đuợc kể lại trong cuốn sách tựa đề "The Forgotten 500" của Gregory Freeman.
Gửi ý kiến của bạn
