...giá phải trả quá đắt, tạo tiền lệ cho quân khủng bố hung hăng hơn...
Tuần qua, một quân nhân Mỹ bị quân Taliban giam giữ từ 5 năm qua đã được trả tự do, đổi lấy việc chính quyền Obama thả 5 tù Guantanamo. Câu chuyện trao đổi tù này đã gây chấn động dư luận Mỹ và đã tạo ra không biết bao nhiêu tranh cãi.
Trung sĩ (sergeant) Bowe Bergdahl bị quân Taliban bắt giữ từ tháng Sáu, 2009 tại Afghanistan. Một buổi sáng sau phiên gác của anh, người ta không thấy anh đâu hết, Lực Lượng Đặc Biệt Mỹ bủa đi tìm kiếm, lùng vào khu của quân Taliban, đụng độ mạnh khiến sáu quân nhân Mỹ bị chết, mà không có kết quả gì. Một tháng sau, anh xuất hiện trên truyền hình như là tù binh của Taliban.
Trong suốt 5 năm qua, chính quyền Mỹ qua nhiều trung gian, đã điều đình với Taliban để chuộc lại anh Bergdahl, nhưng không có kết quả gì vì Taliban yêu sách đòi thả những lãnh tụ cao cấp nhất của họ. Rồi bất thình lình chính quyền Obama công bố đã có thoả thuận và phải thi hành khẩn cấp. Anh Bergdahl được Taliban trao lại cho một toán LLĐB, trong khi 5 tên khủng bố được chở máy bay từ Guantanamo qua Qatar trao cho chính phủ tại đây. Theo điều kiện của Mỹ, 5 người này được tạm sống tại Qatar, một tiểu vương quốc vùng vịnh Ả Rập, nhưng không được ra khỏi xứ này trong một năm.
Câu chuyện mới nghe thì không thể nào không thấy phấn khởi. Cứu được một quân nhân Mỹ khỏi tay bọn khủng bố phải là ưu tiên hàng đầu, không cần biết phải đổi lấy gì. Ai cần giữ vài tên khủng bố vớ vẩn làm gì.
Nhưng coi vậy mà không phải vậy chút nào. Câu chuyện đã lại trở thành một khủng hoảng mới trong cái chính quyền gọi là đụng đâu đổ đấy.
Trước hết, chính quyền Obama đã vi phạm nguyên tắc cơ bản là không bao giờ điều đình với khủng bố. Không phải vì lý do những tổ chức khủng bố không chính danh, không có tư cách nói chuyện, đòi hỏi hay yêu sách gì với chính phủ Mỹ, mà vì nguyên tắc nói chuyện và chấp nhận điều kiện của khủng bố chỉ khuyến khích họ xào nấu lại chiến thuật khủng bố. Quân khủng bố khắp nơi trên thế giới có thể sẽ tìm cách bắt cóc lính hay công dân Mỹ, kể cả khách du lịch, đòi trao đổi với tù binh khủng bố.
Điều thứ nhì, cuộc mặc cả thương lượng đã đưa đến tình trạng chính quyền Obama trả một cái giá cực kỳ đắt. Khi mới loan tin trao đổi tù binh, chính quyền Obama cho biết anh trung sĩ Bergdahl sẽ được trao đổi với 5 tù trước đây là các “viên chức trung cấp” (mid-level officials) của Taliban. Sự thật hoàn toàn khác xa.
Năm người này không phải là “viên chức trung cấp” gì mà trái lại là những lãnh tụ cao cấp nhất của Taliban mà quân đội Mỹ đã bắt được trong những ngày đầu đánh Afghanistan. Ở đây quý độc giả không có nhu cầu biết đến mấy cái tên Ả Rập rắc rối làm gì, chỉ cần biết:
Số 1: Bộ Trưởng Nội Vụ Taliban, người chịu trách nhiệm chính sách độc tài sắt máu tàn bạo nhất của Taliban, đồng chí thân cận của Bin Laden.
Số 2: Tham Mưu Trưởng quân đội Taliban, đang bị Liên Hiệp Quốc truy tố về tội ác chống nhân loại vì đã giết cả ngàn dân thuộc bộ tộc Shiites tại Afghanistan.
Số 3: Thứ Trưởng Tình Báo Taliban, cũng là người phụ trách tình báo cho Al Qaeda.
Số 4: Thống Đốc tỉnh Balkh, chỉ huy quân Taliban chống lực lượng Northern Alliance là đồng minh của Mỹ trong cuộc chiến tại Afghanistan; ông này vừa tới Qatar đã tuyên bố sẽ trở về Afghanistan tiếp tục cuộc chiến chống Mỹ.
Số 5: Thứ Trưởng Thông Tin của Taliban.
Nhìn vào danh sách trên, không ai có thể nói những bộ trưởng, thứ trưởng, và tham mưu trưởng quân đội lại có thể là “viên chức trung cấp” được. Cả năm người này đều nằm trong danh sách “nguy hiểm nhất”, và họ cũng đã ở trong danh sách xin được chuộc lại bằng mọi giá của quân Taliban từ cả chục năm qua.
Rất nhiều quan sát viên đã không dấu được ngạc nhiên khi nghe được cuộc trao đổi tù này. Cái giá mà chính quyền Obama trả cho việc lấy lại anh Bergdahl thật sự là quá cao, cao đến mức... khủng khiếp nếu ta nghĩ đến những chuyện những lãnh tụ khủng bố này có thể sẽ làm sau khi liên lạc được với các đồng chí. Tất cả đều là những loại sát thủ nặng ký với khả năng rõ ràng đã được chứng minh qua địa vị của họ trong chính quyền Taliban. TNS John McCain, trước đây ủng hộ ý kiến trao đổi tù, đã phải lắc đầu, không hiểu sao TT Obama có thể chấp nhận cái giá quá lớn như vậy.
Đối với quân khủng bố, đây là một cuộc thương thảo lời quá to: một trung sĩ đổi lấy năm ông mà một vị tướng trong Ngũ Giác Đài đã gọi là “5 ông tướng 4 sao của Taliban”. Chỉ cần bắt cóc chừng hai ba chục lính hay du khách Mỹ là tất cả các tù khủng bố Guantanamo, các lãnh tụ Taliban, Al Qaeda sẽ trở lại chiến trường được hết. Một bài toán học sinh tiểu học cũng biết làm, nhưng không biết chính quyền Obama có tính ra không. Hay ông đã tính ra đó là cách hay nhất để đóng cửa trại Guantanamo như đã hứa hẹn?
Phát ngôn viên Toà Bạch Ốc khẳng định những tù được thả ra là những thành phần không nguy hiểm. Nhưng chỉ một ngày sau, TT Obama tại Ba Lan nhìn nhận những tên này quả là những mối đe dọa có thể trở lại chiến trường giết lính Mỹ. Trống đánh xuôi kèn thổi ngược. Trong hai người tất có một người nói láo.
TT Obama cũng tuyên bố những tên khủng bố sẽ bị kiểm soát kỹ. Nhưng ngay sau đó, một viên chức cao cấp Qatar đã cải chính, nói những tù được thả về Qatar sẽ được hoàn toàn tự do, chỉ không được ra khỏi xứ trong một năm thôi. Lại trống đánh xuôi kèn thổi ngược, và trong hai người lại có một người nói láo.
Cho dù không được ra khỏi xứ thì đây cũng là chuyện vô nghiã. Họ chẳng có nhu cầu ra khỏi Qatar làm gì. Họ sẽ không trở về Afghanistan được vì sẽ bị chính quyền Afghanistan bắt ngay. Do đó, phải ở nước khác, thành ra ở Qatar hay bất cứ xứ Ả Rập nào khác cũng vậy thôi. Điều quan trọng là họ được tự do đi lại, liên lạc lại với các đồng chí khủng bố, tha hồ điều khiển tổ chức những cuộc tấn công khủng bố tại Mỹ hay tại bất cứ đâu khác.
Anh Bergdahl là ai, tại sao bị bắt, cũng là một câu hỏi lớn.
Bà Cố Vấn An Ninh Susan Rice, người đã từng được đưa ra lãnh đạn trong vụ đại sứ Mỹ bị giết tại Benghazi, đã lại một lần nữa bị mang ra làm con thiêu thân, giải thích cho thiên hạ. Bà ca tụng anh Bergdahl là một quân nhân gương mẫu đã phục vụ trong danh dự và với thành tích đặc biệt (served with honor and distinction), và xứng đáng với sự quan tâm của chính quyền Obama và cái giá phải trả.
Ngay sau khi bà Rice lên tiếng thì một số quân nhân trước đây cùng đơn vị với anh Bergdahl đã lên tiếng tiếp theo ngay.
Họ kể lại sáng hôm đó, khi điểm danh không thấy anh Bergdahl đâu, chỉ thấy quân phục được xếp ngay ngắn cùng đầy đủ súng ống, mũ sắt, áo giáp nơi giường của anh. Có nghiã là anh Bergdahl đã tự ý đi ra để bị bắt một cách yên ổn, không chống cự, không đánh nhau bắn nhau gì hết.
Theo các đồng ngũ thì anh Bergdahl trước đó một thời gian đã công khai lên tiếng chống lại cuộc chiến Afghanistan, đã than “tôi lấy làm hổ thẹn là công dân Mỹ”. Theo họ thì anh Bergdahl thật sự đã đào ngũ, đi qua hàng ngũ Taliban, nhưng rồi không được họ chấp nhận. Việc đào ngũ của anh đã được Ngũ Giác Đài mạc nhiên chấp nhận khi việc truy tìm anh được đình chỉ sau vài tuần và kh tất cả các đồng ngũ của anh Bergdahl bị bắt ký giấy cam kết không tiết lộ chuyện anh Bergdahl đào ngũ. Đi xa hơn nữa, các quân nhân đồng ngũ còn đặt vấn đề anh Bergdahl đã phạm tội phản nghịch (treason) và đáng bị ra tòa án quân sự.
Họ cho rằng vì sự phản phúc của anh Bergdahl mà ít nhất sáu quân nhân LLĐB đã bị thiệt mạng khi họ phải đi tìm anh. Gia đình các quân nhân bị thiệt mạng này đã lên tiếng yêu cầu TT Obama giải thích tại sao con em họ phải chết để đi cứu một tên phản nghịch, và tại sao bây giờ phải thả năm tên khủng bố nguy hiểm nhất để mang anh phản nghịch này về, lại còn được bà Rice tôn vinh như một anh hùng? Các con em bị chết của họ sao không được nhắc đến và tôn vinh? Tại sao TT Obama lại mời đón bố mẹ anh Bergdahl vào Toà Bạch Ốc như đón bố mẹ của một người hùng? Hình ảnh TT Obama tại Tòa Bạch Ốc bên cạnh bố của anh Bergdahl, râu ria xồm xoàm kiểu Taliban không lấy gì gọi là tạo cảm tình cho lắm.
Sau khi mấy anh đồng ngũ lên tiếng, báo đối lập làm rùm beng, Bộ Quốc Phòng đành công bố tài liệu điều tra trước đây, cho thấy anh Bergdahl đã thực sự đào ngũ trước khi bị Taliban bắt.
Báo New York Times cũng loan tin anh Bergdahl trước khi biến mất, đã để thư nhắn lại là anh “bỏ đi để làm lại cuộc đời mới” (leaving to start a new life).
Foxnews cho biết nắm được tài liệu anh Bergdahl trong khi bị bắt đã đổi qua đạo Hồi và tình nguyện trở thành một chíến sĩ cho Hồi giáo (mujahid), được Taliban cấp súng cho nữa.
Những chuyện này hoàn toàn đi ngược lại những ca tụng của bà Rice. Chỉ tội cho bà Rice này, suốt ngày bị lôi ra bắt phải nói láo trước thiên hạ, ca tụng một anh đào ngũ là đã “phục vụ trong danh dự”, chỉ khiến giới quân nhân phẫn nộ. Một nhà báo đã nhận định có lẽ đối với bà Rice và ê-kíp Obama, đào ngũ cũng chỉ như học trò trốn học thôi, có gì ghê gớm đâu?
Bây giờ ta bàn đến chuyện hệ trọng hơn cả.
Về mặt pháp luật, TT Obama đã vi phạm luật do quốc hội biểu quyết và chính tổng thống đã ký ban hành. Đó là điều luật bắt buộc Hành Pháp phải “thông báo” cho Lập Pháp trước 30 ngày về mọi cuộc di chuyển tù khủng bố tại Guantanamo. Trong cuộc trao đổi tù này, quốc hội đã chỉ được thông báo khi anh Bergdahl đã ngồi trên trực thăng Mỹ và năm tên khủng bố đã ngồi trên phi cơ bay đi Qatar. Không tới một ngày chứ đừng nói 30 ngày.
Bộ trưởng Quốc Phòng Chuck Hagel giải thích vì nhu cầu cấp bách, tình trạng sức khỏe của anh Bergdahl bị nguy hiểm nên không có thời gian 30 ngày để thông báo. Giải thích này khó nghe vì anh Bergdahl đã bị bắt giữ 5 năm rồi, và cuộc thương thảo lai rai đã kéo dài từ hồi đó tới giờ, không có lý do gì bất thình lình tính mạng của anh Bergdahl bị đe dọa khẩn cấp như vậy. Tin mới nhất từ bệnh viện quân y Mỹ tại Đức cho biết anh Bergdahl đã được kiểm tra, mạnh khoẻ, không có gì đáng lo.
Lời giải thích này nghe không lọt tai, nên chính quyền Obama đã đổi lại. Hôm Thứ Sáu vừa qua đưa lý do mới là không thông báo quốc hội được vì Taliban dọa sẽ giết anh Bergdahl ngay nếu chính quyền để lộ tin này ra công chúng. Lại một giải thích vô lý. Thông báo cho quốc hội không phải là thông báo cho công chúng. Cho dù lời giải thích này đúng sự thật thì có nghiã là chính quyền Obama đã hoàn toàn bị Taliban sỏ mũi đặt điều kiện mà không dám hó hé gì khác, đến độ phải vi phạm luật luôn. Đại cường?
Chính quyền Obama bất ngờ thay đổi thái độ, chấp nhận trao đổi sau khi cò cưa cả mấy năm trời, rồi hấp tấp thi hành, “không kịp” thông báo quốc hội. Tại sao? Câu trả lời dễ dàng và rõ ràng là tất cả đều là chuyện... chính trị. Tất cả mọi hành động, mọi quyết định của chính quyền Obama từ những ngày đầu đến giờ, đều hoàn toàn bị yếu tố chính trị, lợi thế cá nhân của tổng thống chi phối. Chuyện trao đổi tù này cũng không khác gì.
TT Obama bị vướng vào xì-căng-đan của Bộ Cựu Chiến Binh, bị tố là không giữ lời hứa cải thiện bộ này, để cả mấy chục cựu quân nhân Mỹ chết. Rõ ràng lơ là, không ngó ngàng đến các quân nhân Mỹ. Một thăm dò của báo phe ta Washington Post cho thấy 97% (!) dân Mỹ cho việc đối xử với cựu quân nhân là chuyện “đáng quan ngại”, 81% cho là TT Obama có trách nhiệm không nhiều thì ít, chỉ có 19% cho là TT Obama không có trách nhiệm gì trong vụ xì-căng-đan.
Trước dư luận này, TT Obama bắt buộc phải làm một cái gì khẩn cấp để cứu vớt tiếng tăm, để chứng tỏ mình thực sự quan tâm đến các quân nhân, lái dư luận ra khỏi chuyện bối rối vừa qua. Ông mau mắn bất ngờ nhẩy lên tàu bay đi thăm lính Mỹ tại Afghanistan. Nhưng gặp thất bại lớn vì xì-căng-đan tên của ông trùm CIA bị tiết lộ, che lấp mất tin thăm lính. Phải nghĩ cách khác. Và đó là lý do tại sao chính quyền Obama thay đổi thái độ, chịu ngã giá với Taliban, vội vã trao đổi Bergdahl với năm tên khủng bố mà Taliban đã đòi hỏi từ cả chục năm nay. Để rồi có dịp khoe đã thi hành nhiệm vụ thiêng liêng, đặc biệt quan tâm đến các quân nhân, bằng mọi giá, kể cả vi phạm luật.
Một vài nhà báo phe ta đã bênh vực quyết định của TT Obama, viện dẫn chuyện ông đã ký luật này với sự phản kháng. Theo thủ tục Hiến Pháp Mỹ, tổng thống nếu không đồng ý với một điều luật do quốc hội biểu quyết, mà không thể phủ quyết được, vẫn phải ký ban hành luật nhưng được ghi chú là tổng thống không đồng ý. Nhưng đây chỉ là một thủ tục giúp cho tổng thống có quyền lên tiếng bày tỏ quan điểm cá nhân thôi. Theo Hiến Pháp, tổng thống vẫn phải chấp hành luật.
Ông Lanny Davis, cựu cố vấn pháp luật của TT Clinton, đã nhận định TT Obama đã phạm luật và cần phải giải thích cho rõ việc này.
Một chuyên gia luật pháp của đài truyền hình phe ta CNN là ông Jeffrey Toobin, đã công khai nói thẳng trên đài là TT Obama đã vi phạm luật, cho dù nhìn bất cứ dưới khiá cạnh nào. Có thể đó là một hành động có tính nhân đạo khẩn cấp như Bộ Trưởng Hagel giải thích, nhưng không phải vì vậy mà trở thành hợp pháp. Vấn đề là tổng thống vi phạm luật thì chuyện gì sẽ xẩy ra? Ai truy tố tổng thống ra tòa? Chắc chắn không phải là ông Bộ Trưởng Tư Pháp, một thành viên của nội các Obama. Cũng chắc chắn không phải Thượng Viện khi phe ta nắm đa số. Thành ra mặc dù TT Obama vi phạm luật, nhưng có nhiều hy vọng sẽ bình chân như vại.
Tại sao TT Obama lại vi phạm luật, qua mặt quốc hội? Tin mới nhất, Chủ Tịch Hạ Viện, dân biểu Cộng Hoà John Boehner cho biết cách đây hai năm, TT Obama có báo cáo cho quốc hội về chuyện điều đình với Taliban rồi, nhưng quốc hội đã không hưởng ứng ý kiến này. Bây giờ TT Obama vì cần giải pháp này nên đã bất chấp quốc hội để tự cứu mình.
“Vấn đề lớn nhất mà chúng ta gặp phải hiện nay là George Bush càng ngày càng tìm cách dành quyền cho Hành Pháp, qua mặt quốc hội. Đó là điều tôi sẽ lật ngược lại nếu tôi là tổng thống”. Đó là nguyên văn lời tuyên bố của ứng viên Obama, ngày 31/3/2008. Bây giờ ta đã thấy TT Obama “lật ngược” như thế nào. Ông lật ngược lời hứa của mình chứ không phải lật ngược hành động của TT Bush.
“Khi tổng thống làm một chuyện gì thì chuyện đó là hợp pháp”. Đó là lời biện minh của TT Nixon trong vụ án Watergate cách đây đúng 40 năm, trước khi bị ép từ chức. Giáo sư Jonathan Turley của Đại Học George Washington đã nhận định TT Obama chính là hình ảnh một tổng thống quyền thế mà Nixon mơ mộng nhưng không đạt được.
Những biến chuyển gần đây cho thấy một tình trạng lạ lùng. Chưa có một chính quyền nào lại phải trải qua một giai đoạn thê thảm như chính quyền Obama hiện nay. Hết khủng hoảng này đến xì-căng-đan khác, đỡ không kịp, suốt ngày lo “kềm hãm tác hại” mà báo Mỹ gọi là “damage control”. Ngay cả hành động nhân đạo thật đáng hoan nghênh vì ai cũng đồng ý anh Bergdahl cần phải được cứu về, có thể đoàn kết dân Mỹ sau lưng tổng thống, tăng uy tín cho tổng thống, cuối cùng cũng trở thành một khủng hoảng, mà lại là khủng hoảng lớn nhất, vì cái giá phải trả quá đắt, tạo tiền lệ cho quân khủng bố hung hăng hơn, đe dọa đến an ninh của lính và dân Mỹ khắp thế giới, và đưa tổng thống vào việc làm chuyện phạm pháp. Tất cả để cứu một người chưa biết chắc có đáng cứu hay không.
Càng ngày thì chính quyền Obama càng chứng tỏ là một chính quyền vừa thiếu khả năng vừa thiếu lương thiện, làm sai rồi lo nói dối quanh, tìm cách khỏa lấp, để rồi sai lầm lớn hơn nữa, rồi lại nói láo quanh. Vòng xoáy đưa tới... đàn hạch? (08-06-14)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Tuần qua, một quân nhân Mỹ bị quân Taliban giam giữ từ 5 năm qua đã được trả tự do, đổi lấy việc chính quyền Obama thả 5 tù Guantanamo. Câu chuyện trao đổi tù này đã gây chấn động dư luận Mỹ và đã tạo ra không biết bao nhiêu tranh cãi.
Trung sĩ (sergeant) Bowe Bergdahl bị quân Taliban bắt giữ từ tháng Sáu, 2009 tại Afghanistan. Một buổi sáng sau phiên gác của anh, người ta không thấy anh đâu hết, Lực Lượng Đặc Biệt Mỹ bủa đi tìm kiếm, lùng vào khu của quân Taliban, đụng độ mạnh khiến sáu quân nhân Mỹ bị chết, mà không có kết quả gì. Một tháng sau, anh xuất hiện trên truyền hình như là tù binh của Taliban.
Trong suốt 5 năm qua, chính quyền Mỹ qua nhiều trung gian, đã điều đình với Taliban để chuộc lại anh Bergdahl, nhưng không có kết quả gì vì Taliban yêu sách đòi thả những lãnh tụ cao cấp nhất của họ. Rồi bất thình lình chính quyền Obama công bố đã có thoả thuận và phải thi hành khẩn cấp. Anh Bergdahl được Taliban trao lại cho một toán LLĐB, trong khi 5 tên khủng bố được chở máy bay từ Guantanamo qua Qatar trao cho chính phủ tại đây. Theo điều kiện của Mỹ, 5 người này được tạm sống tại Qatar, một tiểu vương quốc vùng vịnh Ả Rập, nhưng không được ra khỏi xứ này trong một năm.
Câu chuyện mới nghe thì không thể nào không thấy phấn khởi. Cứu được một quân nhân Mỹ khỏi tay bọn khủng bố phải là ưu tiên hàng đầu, không cần biết phải đổi lấy gì. Ai cần giữ vài tên khủng bố vớ vẩn làm gì.
Nhưng coi vậy mà không phải vậy chút nào. Câu chuyện đã lại trở thành một khủng hoảng mới trong cái chính quyền gọi là đụng đâu đổ đấy.
Trước hết, chính quyền Obama đã vi phạm nguyên tắc cơ bản là không bao giờ điều đình với khủng bố. Không phải vì lý do những tổ chức khủng bố không chính danh, không có tư cách nói chuyện, đòi hỏi hay yêu sách gì với chính phủ Mỹ, mà vì nguyên tắc nói chuyện và chấp nhận điều kiện của khủng bố chỉ khuyến khích họ xào nấu lại chiến thuật khủng bố. Quân khủng bố khắp nơi trên thế giới có thể sẽ tìm cách bắt cóc lính hay công dân Mỹ, kể cả khách du lịch, đòi trao đổi với tù binh khủng bố.
Điều thứ nhì, cuộc mặc cả thương lượng đã đưa đến tình trạng chính quyền Obama trả một cái giá cực kỳ đắt. Khi mới loan tin trao đổi tù binh, chính quyền Obama cho biết anh trung sĩ Bergdahl sẽ được trao đổi với 5 tù trước đây là các “viên chức trung cấp” (mid-level officials) của Taliban. Sự thật hoàn toàn khác xa.
Năm người này không phải là “viên chức trung cấp” gì mà trái lại là những lãnh tụ cao cấp nhất của Taliban mà quân đội Mỹ đã bắt được trong những ngày đầu đánh Afghanistan. Ở đây quý độc giả không có nhu cầu biết đến mấy cái tên Ả Rập rắc rối làm gì, chỉ cần biết:
Số 1: Bộ Trưởng Nội Vụ Taliban, người chịu trách nhiệm chính sách độc tài sắt máu tàn bạo nhất của Taliban, đồng chí thân cận của Bin Laden.
Số 2: Tham Mưu Trưởng quân đội Taliban, đang bị Liên Hiệp Quốc truy tố về tội ác chống nhân loại vì đã giết cả ngàn dân thuộc bộ tộc Shiites tại Afghanistan.
Số 3: Thứ Trưởng Tình Báo Taliban, cũng là người phụ trách tình báo cho Al Qaeda.
Số 4: Thống Đốc tỉnh Balkh, chỉ huy quân Taliban chống lực lượng Northern Alliance là đồng minh của Mỹ trong cuộc chiến tại Afghanistan; ông này vừa tới Qatar đã tuyên bố sẽ trở về Afghanistan tiếp tục cuộc chiến chống Mỹ.
Số 5: Thứ Trưởng Thông Tin của Taliban.
Nhìn vào danh sách trên, không ai có thể nói những bộ trưởng, thứ trưởng, và tham mưu trưởng quân đội lại có thể là “viên chức trung cấp” được. Cả năm người này đều nằm trong danh sách “nguy hiểm nhất”, và họ cũng đã ở trong danh sách xin được chuộc lại bằng mọi giá của quân Taliban từ cả chục năm qua.
Rất nhiều quan sát viên đã không dấu được ngạc nhiên khi nghe được cuộc trao đổi tù này. Cái giá mà chính quyền Obama trả cho việc lấy lại anh Bergdahl thật sự là quá cao, cao đến mức... khủng khiếp nếu ta nghĩ đến những chuyện những lãnh tụ khủng bố này có thể sẽ làm sau khi liên lạc được với các đồng chí. Tất cả đều là những loại sát thủ nặng ký với khả năng rõ ràng đã được chứng minh qua địa vị của họ trong chính quyền Taliban. TNS John McCain, trước đây ủng hộ ý kiến trao đổi tù, đã phải lắc đầu, không hiểu sao TT Obama có thể chấp nhận cái giá quá lớn như vậy.
Đối với quân khủng bố, đây là một cuộc thương thảo lời quá to: một trung sĩ đổi lấy năm ông mà một vị tướng trong Ngũ Giác Đài đã gọi là “5 ông tướng 4 sao của Taliban”. Chỉ cần bắt cóc chừng hai ba chục lính hay du khách Mỹ là tất cả các tù khủng bố Guantanamo, các lãnh tụ Taliban, Al Qaeda sẽ trở lại chiến trường được hết. Một bài toán học sinh tiểu học cũng biết làm, nhưng không biết chính quyền Obama có tính ra không. Hay ông đã tính ra đó là cách hay nhất để đóng cửa trại Guantanamo như đã hứa hẹn?
Phát ngôn viên Toà Bạch Ốc khẳng định những tù được thả ra là những thành phần không nguy hiểm. Nhưng chỉ một ngày sau, TT Obama tại Ba Lan nhìn nhận những tên này quả là những mối đe dọa có thể trở lại chiến trường giết lính Mỹ. Trống đánh xuôi kèn thổi ngược. Trong hai người tất có một người nói láo.
TT Obama cũng tuyên bố những tên khủng bố sẽ bị kiểm soát kỹ. Nhưng ngay sau đó, một viên chức cao cấp Qatar đã cải chính, nói những tù được thả về Qatar sẽ được hoàn toàn tự do, chỉ không được ra khỏi xứ trong một năm thôi. Lại trống đánh xuôi kèn thổi ngược, và trong hai người lại có một người nói láo.
Cho dù không được ra khỏi xứ thì đây cũng là chuyện vô nghiã. Họ chẳng có nhu cầu ra khỏi Qatar làm gì. Họ sẽ không trở về Afghanistan được vì sẽ bị chính quyền Afghanistan bắt ngay. Do đó, phải ở nước khác, thành ra ở Qatar hay bất cứ xứ Ả Rập nào khác cũng vậy thôi. Điều quan trọng là họ được tự do đi lại, liên lạc lại với các đồng chí khủng bố, tha hồ điều khiển tổ chức những cuộc tấn công khủng bố tại Mỹ hay tại bất cứ đâu khác.
Anh Bergdahl là ai, tại sao bị bắt, cũng là một câu hỏi lớn.
Bà Cố Vấn An Ninh Susan Rice, người đã từng được đưa ra lãnh đạn trong vụ đại sứ Mỹ bị giết tại Benghazi, đã lại một lần nữa bị mang ra làm con thiêu thân, giải thích cho thiên hạ. Bà ca tụng anh Bergdahl là một quân nhân gương mẫu đã phục vụ trong danh dự và với thành tích đặc biệt (served with honor and distinction), và xứng đáng với sự quan tâm của chính quyền Obama và cái giá phải trả.
Ngay sau khi bà Rice lên tiếng thì một số quân nhân trước đây cùng đơn vị với anh Bergdahl đã lên tiếng tiếp theo ngay.
Họ kể lại sáng hôm đó, khi điểm danh không thấy anh Bergdahl đâu, chỉ thấy quân phục được xếp ngay ngắn cùng đầy đủ súng ống, mũ sắt, áo giáp nơi giường của anh. Có nghiã là anh Bergdahl đã tự ý đi ra để bị bắt một cách yên ổn, không chống cự, không đánh nhau bắn nhau gì hết.
Theo các đồng ngũ thì anh Bergdahl trước đó một thời gian đã công khai lên tiếng chống lại cuộc chiến Afghanistan, đã than “tôi lấy làm hổ thẹn là công dân Mỹ”. Theo họ thì anh Bergdahl thật sự đã đào ngũ, đi qua hàng ngũ Taliban, nhưng rồi không được họ chấp nhận. Việc đào ngũ của anh đã được Ngũ Giác Đài mạc nhiên chấp nhận khi việc truy tìm anh được đình chỉ sau vài tuần và kh tất cả các đồng ngũ của anh Bergdahl bị bắt ký giấy cam kết không tiết lộ chuyện anh Bergdahl đào ngũ. Đi xa hơn nữa, các quân nhân đồng ngũ còn đặt vấn đề anh Bergdahl đã phạm tội phản nghịch (treason) và đáng bị ra tòa án quân sự.
Họ cho rằng vì sự phản phúc của anh Bergdahl mà ít nhất sáu quân nhân LLĐB đã bị thiệt mạng khi họ phải đi tìm anh. Gia đình các quân nhân bị thiệt mạng này đã lên tiếng yêu cầu TT Obama giải thích tại sao con em họ phải chết để đi cứu một tên phản nghịch, và tại sao bây giờ phải thả năm tên khủng bố nguy hiểm nhất để mang anh phản nghịch này về, lại còn được bà Rice tôn vinh như một anh hùng? Các con em bị chết của họ sao không được nhắc đến và tôn vinh? Tại sao TT Obama lại mời đón bố mẹ anh Bergdahl vào Toà Bạch Ốc như đón bố mẹ của một người hùng? Hình ảnh TT Obama tại Tòa Bạch Ốc bên cạnh bố của anh Bergdahl, râu ria xồm xoàm kiểu Taliban không lấy gì gọi là tạo cảm tình cho lắm.
Sau khi mấy anh đồng ngũ lên tiếng, báo đối lập làm rùm beng, Bộ Quốc Phòng đành công bố tài liệu điều tra trước đây, cho thấy anh Bergdahl đã thực sự đào ngũ trước khi bị Taliban bắt.
Báo New York Times cũng loan tin anh Bergdahl trước khi biến mất, đã để thư nhắn lại là anh “bỏ đi để làm lại cuộc đời mới” (leaving to start a new life).
Foxnews cho biết nắm được tài liệu anh Bergdahl trong khi bị bắt đã đổi qua đạo Hồi và tình nguyện trở thành một chíến sĩ cho Hồi giáo (mujahid), được Taliban cấp súng cho nữa.
Những chuyện này hoàn toàn đi ngược lại những ca tụng của bà Rice. Chỉ tội cho bà Rice này, suốt ngày bị lôi ra bắt phải nói láo trước thiên hạ, ca tụng một anh đào ngũ là đã “phục vụ trong danh dự”, chỉ khiến giới quân nhân phẫn nộ. Một nhà báo đã nhận định có lẽ đối với bà Rice và ê-kíp Obama, đào ngũ cũng chỉ như học trò trốn học thôi, có gì ghê gớm đâu?
Bây giờ ta bàn đến chuyện hệ trọng hơn cả.
Về mặt pháp luật, TT Obama đã vi phạm luật do quốc hội biểu quyết và chính tổng thống đã ký ban hành. Đó là điều luật bắt buộc Hành Pháp phải “thông báo” cho Lập Pháp trước 30 ngày về mọi cuộc di chuyển tù khủng bố tại Guantanamo. Trong cuộc trao đổi tù này, quốc hội đã chỉ được thông báo khi anh Bergdahl đã ngồi trên trực thăng Mỹ và năm tên khủng bố đã ngồi trên phi cơ bay đi Qatar. Không tới một ngày chứ đừng nói 30 ngày.
Bộ trưởng Quốc Phòng Chuck Hagel giải thích vì nhu cầu cấp bách, tình trạng sức khỏe của anh Bergdahl bị nguy hiểm nên không có thời gian 30 ngày để thông báo. Giải thích này khó nghe vì anh Bergdahl đã bị bắt giữ 5 năm rồi, và cuộc thương thảo lai rai đã kéo dài từ hồi đó tới giờ, không có lý do gì bất thình lình tính mạng của anh Bergdahl bị đe dọa khẩn cấp như vậy. Tin mới nhất từ bệnh viện quân y Mỹ tại Đức cho biết anh Bergdahl đã được kiểm tra, mạnh khoẻ, không có gì đáng lo.
Lời giải thích này nghe không lọt tai, nên chính quyền Obama đã đổi lại. Hôm Thứ Sáu vừa qua đưa lý do mới là không thông báo quốc hội được vì Taliban dọa sẽ giết anh Bergdahl ngay nếu chính quyền để lộ tin này ra công chúng. Lại một giải thích vô lý. Thông báo cho quốc hội không phải là thông báo cho công chúng. Cho dù lời giải thích này đúng sự thật thì có nghiã là chính quyền Obama đã hoàn toàn bị Taliban sỏ mũi đặt điều kiện mà không dám hó hé gì khác, đến độ phải vi phạm luật luôn. Đại cường?
Chính quyền Obama bất ngờ thay đổi thái độ, chấp nhận trao đổi sau khi cò cưa cả mấy năm trời, rồi hấp tấp thi hành, “không kịp” thông báo quốc hội. Tại sao? Câu trả lời dễ dàng và rõ ràng là tất cả đều là chuyện... chính trị. Tất cả mọi hành động, mọi quyết định của chính quyền Obama từ những ngày đầu đến giờ, đều hoàn toàn bị yếu tố chính trị, lợi thế cá nhân của tổng thống chi phối. Chuyện trao đổi tù này cũng không khác gì.
TT Obama bị vướng vào xì-căng-đan của Bộ Cựu Chiến Binh, bị tố là không giữ lời hứa cải thiện bộ này, để cả mấy chục cựu quân nhân Mỹ chết. Rõ ràng lơ là, không ngó ngàng đến các quân nhân Mỹ. Một thăm dò của báo phe ta Washington Post cho thấy 97% (!) dân Mỹ cho việc đối xử với cựu quân nhân là chuyện “đáng quan ngại”, 81% cho là TT Obama có trách nhiệm không nhiều thì ít, chỉ có 19% cho là TT Obama không có trách nhiệm gì trong vụ xì-căng-đan.
Trước dư luận này, TT Obama bắt buộc phải làm một cái gì khẩn cấp để cứu vớt tiếng tăm, để chứng tỏ mình thực sự quan tâm đến các quân nhân, lái dư luận ra khỏi chuyện bối rối vừa qua. Ông mau mắn bất ngờ nhẩy lên tàu bay đi thăm lính Mỹ tại Afghanistan. Nhưng gặp thất bại lớn vì xì-căng-đan tên của ông trùm CIA bị tiết lộ, che lấp mất tin thăm lính. Phải nghĩ cách khác. Và đó là lý do tại sao chính quyền Obama thay đổi thái độ, chịu ngã giá với Taliban, vội vã trao đổi Bergdahl với năm tên khủng bố mà Taliban đã đòi hỏi từ cả chục năm nay. Để rồi có dịp khoe đã thi hành nhiệm vụ thiêng liêng, đặc biệt quan tâm đến các quân nhân, bằng mọi giá, kể cả vi phạm luật.
Một vài nhà báo phe ta đã bênh vực quyết định của TT Obama, viện dẫn chuyện ông đã ký luật này với sự phản kháng. Theo thủ tục Hiến Pháp Mỹ, tổng thống nếu không đồng ý với một điều luật do quốc hội biểu quyết, mà không thể phủ quyết được, vẫn phải ký ban hành luật nhưng được ghi chú là tổng thống không đồng ý. Nhưng đây chỉ là một thủ tục giúp cho tổng thống có quyền lên tiếng bày tỏ quan điểm cá nhân thôi. Theo Hiến Pháp, tổng thống vẫn phải chấp hành luật.
Ông Lanny Davis, cựu cố vấn pháp luật của TT Clinton, đã nhận định TT Obama đã phạm luật và cần phải giải thích cho rõ việc này.
Một chuyên gia luật pháp của đài truyền hình phe ta CNN là ông Jeffrey Toobin, đã công khai nói thẳng trên đài là TT Obama đã vi phạm luật, cho dù nhìn bất cứ dưới khiá cạnh nào. Có thể đó là một hành động có tính nhân đạo khẩn cấp như Bộ Trưởng Hagel giải thích, nhưng không phải vì vậy mà trở thành hợp pháp. Vấn đề là tổng thống vi phạm luật thì chuyện gì sẽ xẩy ra? Ai truy tố tổng thống ra tòa? Chắc chắn không phải là ông Bộ Trưởng Tư Pháp, một thành viên của nội các Obama. Cũng chắc chắn không phải Thượng Viện khi phe ta nắm đa số. Thành ra mặc dù TT Obama vi phạm luật, nhưng có nhiều hy vọng sẽ bình chân như vại.
Tại sao TT Obama lại vi phạm luật, qua mặt quốc hội? Tin mới nhất, Chủ Tịch Hạ Viện, dân biểu Cộng Hoà John Boehner cho biết cách đây hai năm, TT Obama có báo cáo cho quốc hội về chuyện điều đình với Taliban rồi, nhưng quốc hội đã không hưởng ứng ý kiến này. Bây giờ TT Obama vì cần giải pháp này nên đã bất chấp quốc hội để tự cứu mình.
“Vấn đề lớn nhất mà chúng ta gặp phải hiện nay là George Bush càng ngày càng tìm cách dành quyền cho Hành Pháp, qua mặt quốc hội. Đó là điều tôi sẽ lật ngược lại nếu tôi là tổng thống”. Đó là nguyên văn lời tuyên bố của ứng viên Obama, ngày 31/3/2008. Bây giờ ta đã thấy TT Obama “lật ngược” như thế nào. Ông lật ngược lời hứa của mình chứ không phải lật ngược hành động của TT Bush.
“Khi tổng thống làm một chuyện gì thì chuyện đó là hợp pháp”. Đó là lời biện minh của TT Nixon trong vụ án Watergate cách đây đúng 40 năm, trước khi bị ép từ chức. Giáo sư Jonathan Turley của Đại Học George Washington đã nhận định TT Obama chính là hình ảnh một tổng thống quyền thế mà Nixon mơ mộng nhưng không đạt được.
Những biến chuyển gần đây cho thấy một tình trạng lạ lùng. Chưa có một chính quyền nào lại phải trải qua một giai đoạn thê thảm như chính quyền Obama hiện nay. Hết khủng hoảng này đến xì-căng-đan khác, đỡ không kịp, suốt ngày lo “kềm hãm tác hại” mà báo Mỹ gọi là “damage control”. Ngay cả hành động nhân đạo thật đáng hoan nghênh vì ai cũng đồng ý anh Bergdahl cần phải được cứu về, có thể đoàn kết dân Mỹ sau lưng tổng thống, tăng uy tín cho tổng thống, cuối cùng cũng trở thành một khủng hoảng, mà lại là khủng hoảng lớn nhất, vì cái giá phải trả quá đắt, tạo tiền lệ cho quân khủng bố hung hăng hơn, đe dọa đến an ninh của lính và dân Mỹ khắp thế giới, và đưa tổng thống vào việc làm chuyện phạm pháp. Tất cả để cứu một người chưa biết chắc có đáng cứu hay không.
Càng ngày thì chính quyền Obama càng chứng tỏ là một chính quyền vừa thiếu khả năng vừa thiếu lương thiện, làm sai rồi lo nói dối quanh, tìm cách khỏa lấp, để rồi sai lầm lớn hơn nữa, rồi lại nói láo quanh. Vòng xoáy đưa tới... đàn hạch? (08-06-14)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
- Từ khóa :
- Vũ Linh
- ,
- Afghanistan
- ,
- Obama
- ,
- Taliban
Ý kiến bạn đọc
10/06/201423:14:18
khung
Khách
ông Vũ Linh đúng lần nầy, 100%. Obama mỗi ngày một tồi tệ, thời gian không còn nhiều nên phải đưa đám cận thần giỏi vào những chức tước quan trọng để hốt bạc, còn ông ta thì chuẩn bị về vườn để viết sạch. Hiện tại so với Carter thì dưới 10 bậc.
