Hôm nay,  

VN sẽ có công đoàn độc lập và tôn trọng những quyền lao động căn bản để được gia nhập TPP

08/11/201517:07:00(Xem: 6904)

Việt Nam sẽ có công đoàn độc lập và tôn trọng những quyền lao động căn bản để được gia nhập TPP


Nguyễn Quốc Khải

6-11-2015


Vào ngày 5 tháng 11 vừa qua, toàn bộ nội dung của hiệp ước thương mại Hợp Tác xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership viết tắt là TPP) đã được Nhà Trắng phổ biến trên mạng thông tin đại chúng Medium và gửi đến địa chỉ điện thư của nhiều cá nhân công dân .  Các cơ quan truyền thông lớn của Hoa Kỳ đã phổ biến tin này. Đây là lần đầu tiên mà đại chúng được biết rõ chi tiết của hiệp ước TPP sau bẩy năm thương thuyết trong vòng kín đáo.


Hiệp ước TPP gồm có 30 chương và một số thỏa hiệp bên lề quy định trao đổi thương mại giữa 12 quốc gia quanh vùng Thái Bình Dương bao gồm Việt Nam, Mã Lai, Singapore, Brunei, Nhật Bản, Úc, Tân Tây Lan, Chile, Peru, Mexico, Hoa Kỳ và Canada.  Đây là một thỏa hiệp vùng lớn nhất được thành lập từ trước đến nay. Tổng sản phẩm nội địa của 12 nước này chiếm khoảng 40% nền kinh tế thế giới. Nam Dương đã ngỏ ý muốn tham gia TPP. Đại Hàn đang cứu xét. Trong trường hợp như vậy, Phi Luật Tân cũng sẽ gia nhập TPP.


Hiệp ước TPP sẽ loại bỏ hầu hết những thuế nhập cảng và những hàng rào thương mại đối với hàng hóa trao đổi giữa 12 nước hội viên. Tổng Thống Obama tuyên bố rằng các nước buôn bán với Hoa Kỳ trong khuôn khổ TPP sẽ loại bỏ 18,000 thuế đối với hàng hóa của Hoa Kỳ, kể cả thuế nhập khẩu xe hơi 70% của Việt Nam. Điều này sẽ giúp cho Hoa Kỳ tăng gia xuất cảng và nền kinh tế Hoa Kỳ phát triển.   


Sau khi Quốc Hội Hoa Kỳ bất ngờ chấp thuận cho chánh phủ Obama quyền đàm phán thương mại nhanh (fast-track negotiating authority) hay còn gọi là quyền cổ động thương mại (trade promotion authority) vào mùa hè vừa qua, chánh phủ của 12 nước thành viên đã đạt được thỏa ước về TPP vào ngày 5-10-2015. Thỏa ước này còn cần phải được Lập Pháp chấp thuận mới có hiệu lực.


TPP từng bị các tổ chức lao động Hoa Kỳ và nhiều nhà lập pháp thuộc Đảng Dân Chủ chống đối mạnh mẽ vì lo ngại rằng công nhân Hoa Kỳ không thể cạnh tranh với công nhân ở các nước chậm tiến do sự khác biệt về điều kiện làm việc và lương bổng và họ sẽ phải đối phó với nạn thất nghiệp cao vì nhiều việc làm sẽ đưa ra nước ngoài.  Vào mùa xuân 2014, 153 dân biểu Hoa Kỳ đã công bố văn thư đòi hỏi Văn Phòng Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ phải bảo đảm rằng quyền lao động phải được tôn trọng trong TPP.  Do đó Tổng Thống Obama không quên nhấn mạnh rằng TPP bảo đảm tiêu chuẩn lao động cao và mang lại lợi ích cho công nhân Hoa Kỳ.


Chính quyền Obama hi vọng rằng những điều khoản bảo vệ quyền lao động trong hiệp ước TPP sẽ thu hút được sự ủng hộ của các nhà lập pháp Dân Chủ. TPP có riêng một chương về lao động.  Theo đó, tất cả mọi thành viên phải cho phép công nhân thành lập công đoàn độc lập, quyền thương lượng tập thể, cấm cưỡng bách lao động, sử dụng lao động trẻ em, và đối sử phân biệt trong việc làm. TPP cũng đòi hỏi các quốc gia phải làm luật về điều kiện và môi trường làm việc. Những vi phạm sẽ chịu trừng phạt thương mại. Ngoài thỏa hiệp chính Hoa Kỳ còn ký kết một số thỏa hiệp song phương về quyền lao động và quyền con người với Việt Nam, Brunei và Mã Lai. Đây là những quốc gia đang mở mang, có mức lương bổng thấp.


Ô. Tom Malinowski, Phụ Tá Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ đặc trách Dân Chủ, Nhân Quyền và Lao Động, tuyên bố một cách quả quyết rằng phần lớn những hiệp định thương mại chỉ là những hứa hẹn xuông khi nói về nhân quyền, nhưng lần này Việt Nam có những cam kết rất cụ thể để thay đổi luật lệ. Thỏa hiệp song phương đòi hỏi Việt Nam phải cho phép công nhân thành lập công đoàn độc lập, có quyền đình công không những về lương bổng, giờ làm việc, mà cả về điều kiện và quyền làm việc.


Những công đoàn độc lập không bắt buộc phải tham gia vào liên đoàn lao động của chính quyền nhưng những tổ chức này có thể liên kết với nhau và tìm trợ giúp của bất cứ tổ chức lao động quốc tế nào như American Federation of Labor – Congress of Industrial Organizations (AFL-CIO).  Thỏa hiệp song phương còn đòi hỏi chính quyền Việt Nam huấn luyện công nhân và chủ nhân về những thay đổi về luật lao động. Một ủy ban độc lập gồm ba chuyên viên lao động của Hoa Kỳ, Việt Nam và Tổ Chức Lao Động Quốc Tế (International Labor Organization) sẽ theo dõi sự tuân thủ của Việt Nam đối với đòi hỏi về lao động.  Ủy ban này sẽ thực hiện những cuộc duyệt xét khi cần thiết. Kể từ ngày TPP chính thức có hiệu lực, Việt Nam có năm năm để thi hành những giao ước về lao động.  Nếu Việt Nam không thỏa mãn những điều kiện về lao động giữa đôi bên trong thời hạn ấn định, Hoa Kỳ sẽ từ chối những quyền lợi thương mại của Việt Nam.


Theo Ô. Mike Froman, Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ, tương đương với cấp bộ trưởng, trực thuộc Nhà Trắng, TPP thiết lập những tiêu chuẩn thương mại mạnh mẽ nhất so với những hiệp định thương mại trong lịch sử. Tất cả những tiêu chuẩn đều có thể buộc để thi hành.  Trước đây, các nước thành viên có luật lao động riêng. Nếu luật riêng của một quốc gia không được thi hành, nước đối tác thương mại có quyền thử thách.


Ô. John Sifton, Giám Đốc vùng Á Châu thuộc tổ chức Human Rights Watch cho rằng những thỏa hiệp song phương chỉ có thể buộc thi hành về mặt lý thuyết. Trên thực tế thì không. Cũng theo Ô. Sifton, hồ sơ của Văn Phòng Đại Diện Thương Mại Hoa Kỳ chứng minh điều này.  Trong quá khứ, Hoa Kỳ chỉ kiện cáo được một quốc gia là Guatemala về luật lao động.


Đối với Việt Nam, Hoa Kỳ đã duy trì một chánh sách không thay đổi về lãnh vực lao động trong bẩy năm vừa qua.  Vào năm 2008, Việt Nam đã yêu cầu được hưởng Quy Chế Ưu Đãi Thuế Quan Phổ Cập (Generalized System of Preferences) của Hoa Kỳ để có thể xuất cảng sang quốc gia này vài ngàn món hàng được miễn thuế nhập cảng. Tuy nhiên vì Việt Nam không thỏa mãn điều kiện lao động, đặc biệt là quyền lập công đoàn độc lập, nên Hoa Kỳ đã không chấp thuận yêu cầu của Việt Nam theo như khuyến cáo của các tổ chức lao động Hoa Kỳ và Ủy Ban Hoa Kỳ Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam (US Committee to Protect Vietnamese Workers).


Tổng Liên Đoàn Lao Động Việt Nam (TLĐLĐVN) là một tổ chức lao động duy nhất ở Việt Nam, nằm trong Mặt Trận Tổ Quốc, một tổ chức ngoại vi của Đảng CSVN. Tổ chức này do các đảng viên CSVN lãnh đạo. Nó được thành lập nhằm kiểm soát công nhân, chứ không phải để bảo vệ quyền lợi của công nhân. Thật vậy, TLĐLĐVN chưa bao giờ phát động một cuộc đình công của công nhân và cũng chưa bao giờ hỗ trợ những cuộc đình công tự phát của công nhân. Theo luật Việt Nam, tất cả những cuộc đình công tự phát, không do TLĐLĐVN tổ chức, đều là bất hợp pháp và bị trừng trị theo luật như phải bồi thường những thiệt hại do cuộc đình công gây ra.


Hiến pháp của Việt Nam đề cao quyền lao động, nhưng tất cả những luật lệ của Việt Nam đặt ra chỉ nhằm triệt tiêu quyền lao động này. Điều 25 của Hiến Pháp 2013 viết rằng “Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do pháp luật qui định.” Trên thực tế người dân dưới chế độ xã hội chủ nghĩa không có tất cả những quyền tự do này. Pháp luật đặt ra trên nguyên tắc để thi hành những quyền này, nhưng thực tế là để giới hạn chúng. Thí dụ Nghị Định 38/2005/NĐ-CP bắt buộc những cuộc tập họp trên 5 người phải có giấy phép của chính quyền.  Ngoài ra, Việt Nam không có một hội tư nhân độc lập nào cả. Tất cả những hội đều của nhà nước hay bị chi phối bởi nhà nước và phải nằm trong Mặt Trận Tổ Quốc.


.

blank


Khoảng 90,000 công nhân đã biểu tình tại Saigon vào tháng 3, 2015 để phản đối luật bảo hiểm xã hội mới không cho phép công nhân được lãnh bảo hiểm xã hội một lần. Luật mới này đã được Quốc Hội thông qua vào ngày 20-11-2014 (Hình: Lao Động).

.

Việt Nam đã phải chấp nhận trên nguyên tắc sửa đổi luật lệ để cho phép thành lập công đoàn độc lập và sửa đổi các quyền lao động khác để được thu nhận vào TPP, tuy nhiên cần phải đợi Việt Nam thi hành ra sao. Chúng ta e ngại rằng nhà nước Việt Nam sẽ cho các đảng viên Cộng Sản len lỏi vào hàng ngũ công nhân để lũng đoạn. Họ đã từng áp dụng sảo thuật này để thành lập Phật Giáo quốc doanh và xã hội đen. Tuy nhiên đối với miếng cơm manh áo của công nhân, CSVN khó có thể tung hoành trong môi trường lao động. Miếng cơm manh áo đã thật sự tạo ra sức mạnh lớn lao cho giai cấp lao động Việt Nam hiện nay đã trưởng thành. Vào tháng Ba vừa qua, 90,000 công nhân đã biểu tình tại Saigon không phải để yêu cầu cải thiện điều kiện làm việc hay đòi tăng lương, mà để phản đối luật bảo hiểm xã hội. Chính quyền đã phải đồng ý thay đổi luật.


Việt Nam trông đợi được hưởng lợi rất nhiều từ TPP nhờ cấu trúc lương thấp và một lực lượng lao động trẻ có học gồm 53 triệu người, chiếm vào khoảng 60% dân số. TPP sẽ mang nhiều đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và sẽ tạo nhiều cơ hội cho Việt Nam để đa dạng hóa nền kinh tế bằng cách chuyển từ xuất cảng nguyên liệu và những sản phẩm sử dụng tối đa lao động sang những hàng hóa chế biến có trị giá gia tăng cao.


Công ty dịch vụ tài chánh và ngân hàng đa quốc gia Hong Kong – Shanghai Banking Corporation (HSBC) của Anh quốc ước tính rằng gia nhập vào TPP sẽ làm tăng tổng sản phẩm nội địa của Việt Nam tới 20% vào năm 2020.  


Vào năm 2013, trị giá thương vụ của Việt Nam đối với Trung Quốc chiếm 19% trên tổng số thương vụ của Việt Nam đối với thế giới, một con số đáng kể nhưng không quá đáng.  Con số với Liên Hiệp Âu Châu là 12.7%, Hoa Kỳ là 11%, Hàn Quốc 10.3% và Nhật 9.6%.  Về vốn đầu tư, phần của Trung Quốc chỉ chiếm 2.2% tổng số đầu tư nước ngoài vào Việt Nam so với Nhật là 13.6%, Đài Loan 12.9%, Singapore 11.8%, Hàn Quốc 11.8%, và Hoa Kỳ 5%.  Sau khi gia nhập TPP, Việt Nam sẽ buôn bán với những quốc gia thành viên của TPP nhiều hơn và vốn đầu tư của những nước này sẽ càng đổ vào Việt Nam hơn nữa. Do đó, Việt Nam sẽ bớt lệ thuộc vào Trung Quốc về mặt kinh tế.


Quyết định gia nhập TPP là một quyết định hoàn toàn hợp lý đối với Việt Nam. Sức mạnh kinh tế sẽ giúp Việt Nam xây dựng sức mạnh quân sự để bảo vệ nhân dân và sự toàn vẹn lãnh thổ. Cải tổ luật lao động là bước đầu giúp Việt Nam thoát ra khỏi thế giới man ri mọi rợ để bước vào thế giới văn minh của nhân loại.


.


Tác giả nguyên là tham vấn và chuyên viên nghiên cứu kinh tế tại Ngân Hàng Thế Giới (World Bank). Ông cũng từng làm tham vấn cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) và là giáo sư thỉnh giảng (professorial lecturer) tại Johns Hopkins University.


.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.
Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”
Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.