Có lẽ phải xin lỗi Trần Khải Thanh Thủy vì tôi chưa đọc hết sách
của Trần Khải Thanh Thủy. Có lẽ tôi sẽ không đọc tiếp nữa, hoặc nếu
đọc, chắc phải một thời gian nữa. Một tháng, hai tháng... không
chừng. Vì tôi sợ. Vì tôi không có can đảm. Tôi không thể đọc một mạch
như đã từng làm trong nhiều năm đọc sách trước đây. Tôi sợ tôi sẽ bấn
loạn, sẽ muốn nổi cơn giận dữ, sẽ muốn vỡ tung lồng ngực ra.
Bởi văn chương Trần Khải Thanh Thủy căng thẳng quá. Văn chương ở đây là
văn nổi loạn, văn phẫn uất, văn của những tâm hồn ngây thơ bị cuộc đời
đầy đọa tơi bời, văn của những nữ sinh tiểu học bị lưu manh giật cặp
táp, văn của những cánh bướm mỏng manh dẫy dụa trong tiếng cười đắc
chí của kẻ tìm bướm ép sách, văn của bông hồng mỏng manh rũ rượi
trước gió bão thô bạo. Văn của Trần Khải Thanh Thủy đầy tiếng cười,
nhưng lại ngập tràn nước mắt. Tuy thế, những bông hoa yếu ớt kia vẫn
kiên cường chiến đấu bằng mấy cái gai nhọn lưa thưa, những cánh bướm
kia cố gắng các động tác đập, vẫy cuối cùng trước khi chịu nằm im.
Thà tan nát xác mình nhưng không cho kẻ ác thỏa mãn nhìn ngắm mình
nguyên vẹn.
Đọc văn của Thanh Thủy, tôi tưởng như nhìn thấy một bé gái đang bị
côn đồ nắm tóc giật tai, nhưng vẫn cố gắng chiến đấu, bằng hàm răng
nhỏ bé, bằng nắm đấm không hơi. Đến khi không còn sức đẩy, thì xử
dụng vũ khí sau hết là chửi văng mạng những danh từ nào nhớ được
trong đầu. Mông, đít, cứt, đái... Tất cả là những vũ khí, biết là
chẳng gây được chút thương tích nào cho kẻ ác, nhưng vẫn mong chúng
chán nản mà bỏ đi.
Nhìn thấy cảnh "người bóc lột người" như thế, tôi phẫn nộ.
Tôi bàng hoàng, tôi bập vào môi, tôi rơi nước mắt. Vì tôi thấy mình
bất lực, trì độn. Không làm gì được cho những người cô đơn bị đời
vùi dập phũ phàng, dù một lời an ủi, một bàn tay vuốt tóc. Tôi
không thể dùng sức mạnh của mình mà che chở cho các thân phận lả
lướt như bèo, hết trôi xuống Đông lại tạt lên Tây, hết qua đèo, lại
rơi vào nước xoáy. Nhà Văn Thanh Thủy từng bị liên miên theo dõi, trù
dập không ngừng, lúc giật máy vi tính, khi cướp sách vở, lúc đột
nhập vào nhà vặn vẹo, khi lén lút mua chuộc, hỏi han, khi lại bị kẻ
xấu đổ đầy chất bẩn trước cửa. Càng đọc tuyển tập của Thanh Thủy,
những đoạn văn cười ra nước mắt, những đoạn chứa các tư tưởng giận
dữ và chán ghét, hy vọng và mông lung, tôi có cảm tưởng nhà văn như trái
bóng bị đá tứ tung, nhưng vẫn vươn mình lên, tròn trặn, vẫn óng ánh
làn da, vẫn thở đầy buồng phổi.
Thanh Thủy bỏ thành phố này sang tỉnh lỵ khác, mất tập bản thảo
này lại sáng tác bài kia, lùi một bước vì đứa con thơ nhưng lại
tiến lên liên hoàn mấy nhịp điệu mới. Thanh Thủy là giòng nước xanh, dịu
dàng luân vũ sông Hồng, ẻo lả sông Thương, dũng mãnh sông Cửu, ngang
ngạnh sông Thu Bồn, sông Gấm. Thanh Thủy dồi dào phù sa, tuôn chẩy sức
sống, mặc cho người đào bới, lấp ngọn, ngăn nguồn.
Những bài văn của Thanh Thủy vẫn đều đều một giọng thanh cao, mặc dù
thấp thoáng trong đó là rêu xanh, cỏ úa. Tuy chửi đời, nhưng vẫn yêu
người, Con Người Chân Thực, và Con Nguời Hy Vọng. Thanh Thủy viết trân
trọng về Hồ Xuân Hương, một phản kháng trong thi ca, nhưng chính nhà
văn mới là một Hồ Xuân Hương cách mạng từ ý tưởng đến ngôn từ. Cách
trình bầy "phồn thực" của Thanh Thủy thật là độc đáo, trây
trúa mà thơ ngây, dân giả mà trí thức. Cô giáo như Thanh Thủy là ngòi
nổ sân trường, là cánh hoa phượng gắt gao, đỏ chói, rực rỡ báo mùa
nóng bức đang tới. Các đoạn ca dao, tục ngữ bắt người đọc cười như
điên, rồi lại chùng xuống nức nở với các bài viết về sự tra tấn,
hành hạ giữa người tự phong là "đỉnh cao trí tuệ" và người
bị coi là đồ vật của một tập thể độc tài, mất lương tri.
Vì thế, tôi không thể đọc tiếp sách của Trần Khải Thanh Thủy nữa.
Tôi không muốn mình hỗn độn, chập chùng. Tôi không có khí phách như
Thanh Thủy, dù tôi to lớn. Cũng không có khả năng chống chọi như Thanh
Thủy, dù tôi còn tỉnh táo. Tôi chỉ có thể, ngồi tại một nơi xa xôi,
mà gửi đến Thanh Thủy một lời chia xẻ mông lung, vài câu xã giao,
xuông tình, và mong được thứ lỗi cho sự giả dối của tôi, nếu những
điều tôi viết, không đến tự trái tim của một người lưu vong, bất lực
trước Tội Ác đang hoành hành trên quê hương mình. Và, chỉ có thể
giới thiệu cuốn sách của Thanh Thủy - cuốn sách mà tôi không dám đọc
hết- để những ai can đảm hơn tôi có cơ hội chia xẻ vài ánh văn cách
mạng.
Chu tất Tiến.
- Buổi giới thiệu hai tập sách mới của Trần Khải Thanh Thủy: CHẾT
NGOÀI KẾ HOẠCH (1 và 2) được tổ chức vào lúc 2 giờ chiều, ngày Thứ
Bẩy 5 tháng 10 năm 2013, tại Nhật Báo Người Việt, đường Moran, thành
phố Westminster.