Yêu ai cứ bảo là yêu,
Ghét ai cứ bảo là ghét,
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét
Dù ai cầm dao dọa giết
Cũng không nói ghét thành yêu
Tôi muốn làm nhà văn chân thật
Chân thật trọn đời
Đường mật công danh không làm ngọt được lưỡi tôi
Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã
Bút giấy tôi, ai cướp giật đi
Tôi sẽ dùng dao viết văn trên đá.
Cũng với tư tưởng những lời thơ "quá đẹp" đó, vị linh mục đã sang sảng ca ngợi tư tưởng của Phùng Quán, sau ba mươi năm bị chà đạp, mất hết nhân tính con người, ông đã tâm sự đôi khi thấy vô cùng tuyệt vọng, "tôi phải vịn câu thơ mà đứng dậy."
"Vịn câu thơ mà đứng dậy", vâng, cũng như Phùng Quán, có những người phải vịn vào văn chương mà đứng dậy. Như Lê Anh Dũng và hiền thê Diệp Thế Mỹ, đồng tác giả của "Giọt Nắng Xiên", hai tâm hồn đã có nhiều lúc phải "vịn" vào tâm hồn văn chương của mình mà đứng dậy. Lê Anh Dũng, một cựu chiến sĩ, một tù cải tạo, đã vịn vào danh dự của một quân nhân, vào những kỷ niệm thời đi lính, vào thuở mà tình yêu chân thành của anh gửi gấm cho người tình cũng mộc mạc như anh, để đứng dậy, mặc dù anh bị chế độ độc tài, dã man đầy đọa anh qua suốt bao nhiêu năm tháng tù ngục. Anh đã đứng dậy, như khi anh tập đạp chiếc xe xích lô lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng, ngã dúi dụi bên lề đường, với những bao đồ nặng chĩu, đầu váng, mắt hoa, tay chân đẫm máu (Con dốc cầu Nhị Thiên Đường, trang 79). Anh đã đứng vững như đã từng đứng hiên ngang bao lần, khi anh còn tham dự những cuộc hành quân ở cao nguyên, Đức Cơ, Pleiku, biên giới Miên Việt (trang 9). Rồi trong trại tù khổ sai "Miền Bắc Xã Hội Chủ Nghĩa", đói, khát, lạnh, rét, cực, cô đơn... Lê Anh Dũng đã kể lại cuộc đời mình qua những đoạn văn ngắn đầy hình ảnh, tuy không rầm rộ, máu lửa, nhưng rất chân thật. Tuy không sống gần gụi, nhưng tác giả đã thể hiện được những giấc mơ của thi sĩ Phùng Quán: "Tôi muốn làm nhà văn chân thật, chân thật trọn đời." Tác phẩm của Lê Anh Dũng hiền hòa, đơn giản, nhưng lại phác họa rõ nét chân dung của những con người chân thật. Những câu văn không- một - chút- làm - dáng của Lê Anh Dũng lại làm cho người đọc tự nhiên muốn trở về bơi lội trong những dòng sông quê hương, muốn hòa tan trong kỷ niệm của tuổi thơ, dù mỗi người có một "dòng sông định mệnh" khác nhau. Lê Anh Dũng, tuy kể về mình, nhưng đồng thời cũng kể thay cho biết bao người, những mẩu chuyện đắng cay, tủi nhục khi ở trong tù, và lúc mừng mừng tủi tửi khi xum họp. "Ba con đó, hôn ba đi!" (trang 180). Chỉ có bấy nhiêu tiếng, mà người đọc đã có thể tưởng tượng ra được hàng trăm, ngàn mảnh đời như thế, hoàn cảnh cay đắng như thế, sau bao năm xa cách, gặp lại vợ con, cha với con không thể nhận ra nhau được. Lê Anh Dũng, người viết văn chân thật, đã để lại trong lòng độc giả những câu chuyện đơn giản nhưng tình người lại rất mênh mang.
Đọc "Giọt Nắng Xiên" của Lê Anh Dũng và Diệp Thế Mỹ, mới thấy trong cuộc đời Việt Nam sau 75, còn quá nhiều tâm hồn cao đẹp để ngưỡng mộ.
Chu Tất Tiến.
(Nhà văn Lê Anh Dũng và Diệp Thế Mỹ sẽ giới thiệu cuốn Giọt Nắng Xiên, từ 10 giờ 30 sáng đến 2 giờ trưa, ngày thứ Bẩy 19 tháng 7, 2008 tại Regent West, đường First St, Santa Ana.)