TT Obama: Trông Chờ gì"
Vũ Linh
...vấn đề Việt Nam chắc chưa được nửa trang...
Ít ngày nữa dân An-Nam ta sẽ ăn mừng năm Con Trâu mới. Trong khi dân Cờ Hoa sẽ ăn mừng tổng thống mới tuổi Con Trâu.
Lễ đăng quang của Tổng Thống tân cử Barack Obama sẽ được tổ chức cực kỳ trọng thể tại thủ đô Washington ngày bài viết này lên báo, 20 tháng 1 năm 2009. Rất trọng thể vì nó đánh dấu hai biến cố trọng đại trong lịch sử chính trị Mỹ.
Biến cố lớn có tính cách thật sự lịch sử hiển nhiên là sự kiện lần đầu tiên một người da đen -dù chỉ là lai- đắc cử tổng thống. Dân da đen ăn mừng là lẽ tất nhiên, nhưng cả nước Mỹ, bất kể màu da cũng phải ăn mừng để ghi nhận sự kiện kỳ thị màu da đã đi vào quá khứ, ít nhất là ở cấp thượng tầng chính trị Mỹ. Trên thực tế, ở những cấp địa phương, sinh hoạt hàng ngày, hay cá nhân, chẳng thể nào chấm dứt hoàn toàn chuyện kỳ thị. Dù sao thì cũng đã là một bước tiến vĩ đại của nước Mỹ.
Biến cố quan trọng thứ hai đáng ghi nhận là sự đắc cử của thượng nghị sĩ cấp tiến hàng đầu Obama đánh dấu một kỷ nguyên chính trị mới của Mỹ. Có thể nói là lịch sử đang qua trang tại Mỹ. Sự “thống trị” của tư tưởng bảo thủ, bắt đầu từ thời TT Reagan cách đây gần ba chục năm đã cáo chung. Và bây giờ là thời đại của tư tưởng cấp tiến bắt đầu vươn lên.
Có thể nói “tam đầu chế” cầm quyền hiện nay của Mỹ, tức là tổng thống, chủ tịch thượng viện, và chủ tịch hạ viện, đều là những người có khuynh hướng thiên tả hay cấp tiến rõ rệt. Hơn cả dưới triều đại Clinton với TT Clinton là người có khuynh hướng bảo thủ hơn Obama nhiều, trong khi lưỡng viện quốc hội nằm trong tay phe bảo thủ Cộng Hòa.
Với sự đồng tâm giữa hành pháp và lập pháp như vậy, chúng ta có thể tin rằng sẽ có những chuyển hướng quan trọng trong chính sách của Nhà Nước Mỹ, và những chuyển hướng đó sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến chúng ta.
Đây là dịp kiểm điểm lại xem sẽ có những thay đổi nào, ảnh hưởng đến chúng ta như thế nào. Chúng ta sẽ chỉ bàn đến những chuyện cụ thể có thể trực tiếp chi phối đời sống hàng của chúng ta thôi chứ không có nhu cầu đi vào những chuyện lý thuyết chính trị hay những hồ sơ hơi xa vời, như nạn… hâm nóng địa cầu, tuy chuyện này có thể rất quan trọng đối với một số người; hay chuyện hôn nhân đồng tính là chuyện tương đối ít ám ảnh dân tỵ nạn Việt.
Ở đây phải nói ngay là đoán chừng TT Obama sẽ làm gì không là chuyện dễ dàng.
Ông hứa hẹn quá nhiều, trong đó có nhiều điều mâu thuẫn nhau, kiểu có cái này thì không thể có cái kia. Đã vậy ông cũng đã có những lập trường di động, thay đổi trong thời kỳ tranh cử, tùy theo đối tượng và thời điểm vận động. Chỉ biết là không có cách nào ông giữ hết lời hứa được thôi.
Trong tuần qua, khi trả lời phỏng vấn của đài ABC, ông Obama cho hay tình hình kinh tế rất khó khăn, nên ông sẽ không thể thi hành tất cả những gì ông đã hứa hẹn được! Báo New York Times chạy tít lớn lo lắng ông Obama sẽ không thực hiện được tất cả mọi lời hứa. Loan tin này như là một biến cố “đổi đời”!
Đây chỉ là một trò “mần tuồng” rẻ tiền.
Kẻ viết bài này không phải là ký giả thuộc loại cự phách của NYT mà cũng từ cả năm nay đã “tiên đoán” được chuyện ông Obama sẽ đổ thừa tình hình quá rắc rối nên không thể giữ hết lời hứa được. Và chuyện xẩy ra đúng như vậy. Chỉ có mấy lớp trẻ lạc quan hay các nhà báo bận lo thần thánh hoá Obama là “ngạc nhiên” khi thấy Obama chuẩn bị tư tưởng quần chúng để rút lời hứa thôi.
Nói chung thì ta có thể mường tượng ra vài chiều hướng tổng quát.
VIỆT NAM
Nhà Nước Việt Nam thở phào nhẹ nhõm khi nghe tin ông Obama đắc cử. Không phải vì ông này “chống cộng” ít hơn McCain gì đâu. Mà chỉ vì bây giờ thế giới sẽ không còn nghe chuyện Hà Nội tiếp đón khách quý McCain như thế nào tại khách sạn Hilton Hanoi nữa! Cái hình ảnh hết sức kém lịch sự, kém văn hóa đó là một bối rối lớn cho Nhà Nước Việt Nam trong suốt thời gian tranh cử ở Mỹ.
Trong hàng ngàn trang giấy hồ sơ làm việc của TT Obama, vấn đề Việt Nam chắc chưa được nửa trang. Quan hệ Mỹ-Việt vẫn tiếp tục phát triển, thỉnh thoảng có một vài tuyên cáo kêu gọi Nhà Nước Việt Nam tôn trọng nhân quyền, dân chủ, kiểu như thêm vài hột muối tiêu cho đậm đà món ăn. Và Hà Nội lại tiếp tục bắt giữ những người chống đối rồi lâu lâu lại thả khi cần bày tỏ "thiện chí" với Hoa Kỳ là mọi sự lại vui vẻ cả!
Đừng ai mong chờ TT Obama lên tiếng về hiệp ước về biên giới mới được ký kết giữa Bắc Kinh và Hà Nội, cũng như không nên hy vọng TT Obama sẽ gửi thủy quân lục chiến Mỹ qua giúp Việt Nam bảo vệ Hoàng Sa.
TT Obama khi vận động tranh cử trong giới thợ thuyền, đã có lập trường bảo thủ rõ rệt trong khu vực mậu dịch quốc tế. Đòi cứu xét lại các hiệp ước mậu dịch giữa Mỹ và các nước Bắc Mỹ và Nam Mỹ, cũng như các hiệp ước khác đe dọa đến các nhân công Mỹ.
Thật ra, ông khó có thể đi ngược lại chiều hướng toàn cầu hóa của thế giới. Nhưng sẽ tìm cách làm chậm lại với lý luận có vẻ chính đáng dho dân Mỹ. Chẳng hạn như sẽ có nhiều luật lệ khắt khe hơn về vấn đề gia công cho các nước chậm tiến như Việt Nam, lấy lý do ngăn chận việc khai thác quá đáng sức lao động tại các xứ này. Cũng như sẽ có nhiều luật mới về an toàn của các sản phẩm nhập cảng, nhất là từ Trung Quốc, và Việt Nam nữa.
Đối với cộng đồng Việt tỵ nạn tại Mỹ, mặc dù đa số bầu cho ông McCain, nhưng chúng ta không có gì phải lo sợ sẽ bị TT Obama “trả thù”, biến chúng ta thành công dân hạng hai. Tuy nhiên, chúng ta cũng chẳng được ưu đãi gì hơn cho dù một vài cá nhân từng tích cực vận động cho ứng viên Obama sẽ có thể được lãnh một vài ghế vô thưởng vô phạt, ngồi chơi cho có vì. Thời ông Clinton hay ông Bush, mình cũng đã từng thấy chuyện ấy rồi.
SỰ CAN THIỆP CỦA NHÀ NƯỚC.
Điểm then chốt ta sẽ thấy là vai trò ngày càng lớn mạnh của Nhà Nước Mỹ. Nhất là trong thời kỳ hiện nay, khi mà kinh tế Mỹ đang gặp khủng hoảng tứ phía, khiến Nhà Nước lại càng có lý do can thiệp mạnh hơn, đặc biệt là trong đời sống kinh tế.
Ở mức cao nhất, Nhà Nước sẽ tung thêm tiền cứu giúp các đại gia trong ngành ngân hàng, sản xuất xe hơi,…. Mặc dù chẳng có gì bảo đảm những kế hoạch cứu nguy sẽ có tác dụng đúng như ý muốn. Hay là có khi ta lại phải thắt lưng buộc bụng đóng thêm vài trăm tỷ đầu này, vài chục tỷ đầu kia.
Bù lại sự cứu giúp của Nhà Nước, ta sẽ thấy luật lệ khắt khe hơn về cung cấp tín dụng trong các ngân hàng, và tiêu chuẩn môi sinh và năng lượng khó khăn hơn cho các hãng xe. Tức là ta sẽ khó vay mượn tiền ngân hàng hơn, cho dù để mua nhà, mua xe, hay làm kinh doanh. Và chúng ta sẽ phải mua xe đắt hơn, tuy chưa biết xe có tốt hơn hay không.
Ở cấp thấp hơn, các hãng xưởng, cơ sở kinh doanh nhỏ sẽ thấy thêm hàng loạt luật lệ mới chi phối các hoạt động của mình. Từ các luật lệ nâng cao sức mạnh của các tổ chức nghiệp đoàn, đến các luật lệ về an toàn lao động, bảo hiểm y tế cho nhân viên, bảo vệ môi sinh,…
VẤN ĐỀ THUẾ
Đây chắc chắn là một trong những vấn đề khó tiên đoán. Một mặt thì ứng viên Obama hứa sẽ cắt giảm thuế lợi tức cho 95% dân chúng (mặc dù trên cả nước Mỹ số người đóng thuế chưa lên tới 60%), cũng như hứa chỉ tăng thuế cho những ai làm trên 250.000 đô. Mặt khác thì ông cũng hứa hẹn chi tiêu đủ thứ để kích động kinh tế. Hai mệnh đề có vẻ trái ngược nhau. Cắt thuế thì lấy tiền đâu mà chi nhiều vậy"
Ông Obama nói sẽ thu thuế mấy đại công ty và những nhà giàu. Theo tình hình kinh tế hiện nay, tăng thuế mấy đại công nghe thấy không xuôi tai chút nào. Các đại ngân hàng và đại công ty sản xuất xe đều lung lay tận gốc rễ, đang cần Nhà Nước bơm tiền vào, lấy tiền đâu mà đóng thuế" Hay là nhà nước bơm thêm tiền cho các đại tổ hợp này đóng thuế để đẹp lòng dân nghèo"
Các hãng dầu xăng trước đây là đối tượng thuế đặc biệt của ứng viên Obama, bây giờ cũng đang bị đe dọa nặng nề khi giá dầu thô tuột từ 147 đô một thùng xuống còn khoảng 35 đô hiện nay. Làm sao tăng thuế họ nữa"
Chẳng phải mấy đại gia trên, mà hầu hết các cơ sở kinh doanh lớn nhỏ, kể cả mấy tiệm phở khu Bolsa cũng liểng xiểng, lỗ lã lia chia, lấy đâu ra tiền đóng thêm thuế cho TT Obama"
Khoan nói đến chuyện cắt thuế cho 95% dân, chỉ nội chuyện Nhà Nước bớt thu nhập thuế vì suy trầm kinh tế hiện nay cũng đã tạo ra những lỗ hổng vĩ đại trong ngân sách quốc gia.
Trong tình trạng hiện tại, làm sao ông Obama có thể giữ lời hứa cho thiên hạ ăn đủ thứ bánh kẹo kiểu tăng lương công chức, giáo viên, cảnh sát, quân nhân, tiền già, tăng lương tối thiểu,… ; hay làm bao nhiêu chuyện khác.
Chẳng hạn như chương trình trùng tu xa lộ cầu cống tốn cả trăm tỷ. Dĩ nhiên là chương trình sẽ mang lại công ăn việc làm cho cả triệu người, như ông Obama đã hứa. Nhưng rồi làm sao trả lương họ" In tiền ra để rồi đồng tiền sẽ mất giá trị, và chúng ta sẽ trực diện nạn lạm phát như thời TT Carter" Hay trả lương bằng giấy nợ như Thống Đốc Cali đang dự tính. Hay tăng thuế" Báo chí gần đây đã loan tin đang có kế hoạch tăng thuế xăng từ 18 xu một ga-lông lên 30 xu để lấy tiền tu bổ các xa lộ liên bang.