Hôm nay,  

Y Học: Bệnh Tiêu Chảy

21/08/200400:00:00(Xem: 5880)
Cứ một trăm người sống tại Mỹ thì 5 người bị tiêu chảy kinh niên, nghiã là tiêu chảy liên tục quá 4 tuần lễ.
Tiêu chảy kinh niên phức tạp, vì có rất nhiều nguyên nhân. Phần khác, định bệnh phải dựa theo tiểu sử bệnh lý, khám bệnh và thử nghiệm.
Về phần tiểu sử bệnh lý và khám bệnh:
Tiêu chảy có thể là bệnh bẩm sinh-chloridorrhea. Tiêu chảy bất chợt là do nhiễm trùng. Còn tiêu chảy kinh niên thì có nhiều nguyên nhân.
Tiểu sử tiêu chảy có thể do ăn uống liên hệ tớI chất đường như sorbitol, mannitol, hay liên hệ tới sữa tươi. Tiêu chảy khi du lịch do nhiễm trùng. Tiêu chảy có thể làm mất cân lượng liên hệ bệnh viêm tuyến tụy tạng, không hấp thụ được đồ ăn. Tiêu chảy cũng có thể do công phạt của thuốc hay viêm ruột có màng (pseudomembranous colitis). Đôi khi vì uống thuốc xổ quá độ. Hay do những chứng bệnh như: tuyến giáp trạng hoạt động quá lố, tiểu đường, viêm ruột kinh niên, lao ruột, viêm mạch máu xung quanh ruột (vasculitis).Tiêu chảy do bệnh liệt kháng AIDs. Nếu vừa tiêu chảy vừa đau bụng là do bệnh mạch máu ruột (vascular disease), kích động ruột (irritable bowel disease). Sau hết nếu thêm xình bụng, tiêu chảy có thể liên hệ tiêu hóa khi hấp thụ đồ ăn chất bột.
Phần khám bệnh và thử nghiệm rất quan trọng trong vấn đề truy tầm tiêu chảy kinh niên. Chẳng hạn nếu phân có máu, sẽ nghi ngờ ung thư và bênh viêm ruột kinh niên. Nếu lổn nhổn đồ ăn hay có dầu nghi ngờ bệnh nhân ăn không tiêu hay đồ ăn không hấp thụ được thẳng vào ruột. Nếu tiêu chảy có phân trắng, lợt là do bệnh thiếu chất mật. Nếu thử phân có bạch huyết cầu thì nghi ngờ viêm ruột làm tiêu chẩy. Nếu bệnh nhân thấy phân có máu phải nghĩ tới ung thư hay bướu ruột, viêm ruột, hay bệnh sprue. Tiêu chảy cũng có thể do vận chuyển ions không thông suốt qua màng ruột. Loại tiêu chảy này có nhiều nguyên nhân, như : nhiễm siêu vi trùng hay nhiễm vi trùng, tuyến giáp trạng hoạt động quá mức (hyperthyroidism), mật không hấp thụ được qua ruột non, viêm ruột lở loét như bệnh lở ruột già (ulcerative colitis), bệnh Crohn, v..v... Cũng có thể do ruột di động bất bình thường, ung thư ruột hay mọc bướu trong ruột, mọc bướu trong tuyến như gastrinoma, bướu tuỵ tạng (pancreatic islet cell tumors), carcinoid, v..v.. Cũng có thể do uống thuốc xổ qúa lố, hay bệnh viêm mạch máu ruột như bệnh luput ban đỏ rải rác (systemic lupus erythromatosus) hay bệnh cứng bì (scleroderma).

Bệnh tiêu chảy vì viêm ruột có triệu chứng như nóng, có máu đờm mũi trong phân, đi thường xuyên. Cần phải lưu ý, cũng có nhiều nguyên nhân khác gây bệnh như tiêu chảy kinh niên như mọc bướu trong ruột, viêm ruột, nhiễm trùng ruột. đặc biệt cần tìm hiểu tiểu sử bệnh lý như nếu bệnh nhân vừa du lịch trở về, ăn uống bị nhiễm trùng, hay bị nhiễm HIV, v..v..
Tóm lại, tiêu chảy kinh niên là loại bệnh phức tạp. Nhưng điểm quan trọng là cần lưu ý nếu có triệu chứng như bị mất nước trong cơ thể. Cần tìm hiểu thêm những nguyên nhân khác như vấn đề ăn uống có kiêng cữ hay không" Bệnh nhân uống thuốc gì" Bệnh nhân gần đây có đi du lịch ở đâu" Có bị đau bụng hay mất cân lượng" Thử nghiệm xem phân có gì đặc biệt" Chẳng hạn nếu phân có máu phải để ý vấn đề ung thư hay viêm ruột. Nếu phân lổn nhổn phải nghi ngờ đồ ăn không tiêu hay không hấp thụ được. Nếu phân có bạch huyết cầu là do bệnh viêm ruột. Nếu phân có tế bào trắng eosinophiles phải lưu ý bướu ruột, bệnh dị ứng, bệnh mạch máu (collagen-vascular disease), bệnh do ký sinh trùng, v...v...
Cập Nhật: Một loại tiêu chảy đặc biệt ở Mỹ do gia súc lây sang người. Chẳng hạn khi trẻ em nuôi rùa có thể lây chứng bệnh do vi trùng Salmonella. Bênh có thể gây tiêu chảy kinh niên. đây là loại nhiễm trùng nguy hiểm cho trẻ em ở Hoa Kỳ, ngay cả sản phụ có thai, người già, hay những bệnh bị bênh liệt kháng như bệnh HIV/AIDS.
Một loại bệnh thứ hai do vi trùng Campylobacter jejuni cũng truyền từ súc vật sang người gây tiêu chảy, nóng và đau bụng. Vi trùng vào người do nước có nhiễm vi trùng Campylobacter, phân hay sữa tươi không khử trùng. Mỗi năm ở Hoa Kỳ có 2 triệu bệnh nhân bị tiêu chảy do vi trùng Campylobacter jejuni, có thể coi là thứ bệnh tiêu chảy thông thường nhất tại Mỹ. Nhiễm trùng jejuni rất dễ truyền nhiễm sang trẻ em, những người sống chung cùng một mái nhà hay từ những người thày săn sóc trẻ em sang học sinh mẫu giáo. Nhiễm trùng Campylobacter điều trị bằng trụ sinh.
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.: điện Thoại: (714) 547-3915; E-mail: nmtran@hotmail.com; Diễn đàn Y Khoa: http://groups.yahoo.com/group/DienDanYKhoa/

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.

Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”

Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.

Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.

Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.

Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.

Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.

Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.

Tạp chí Consumer Reports vừa công bố phát hiện rằng nhựa vẫn hiện diện “rộng rãi” trong thực phẩm bất chấp các nguy hại về sức khỏe, và kêu gọi các cơ quan chức trách đánh giá lại mức độ an toàn của nhựa khi tiếp xúc với thực phẩm trong quá trình sản xuất. Tổ chức vô vụ lợi này cho biết rằng 84 trong số 85 mẫu thực phẩm ở siêu thị và thức ăn nhanh mà họ vừa kiểm tra gần đây có chứa “chất hóa dẻo” (plasticizers) được gọi là phthalates, một loại hóa chất được sử dụng để làm cho nhựa bền hơn.
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.