Hôm nay,  

Y Học: Trị Ghiền Thuốc Lá

16/05/200900:00:00(Xem: 7395)

Y Học: Trị Ghiền Thuốc Lá
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô
Hỏi: Xin cho biết những hoá chất trong thuốc lá. Vì sao bị ghiền thuốc lá"  Nếu bỏ được thuốc lá sẽ giúp ích được những gì"
Đáp: Trong thuốc lá có tới 4,000 hóa chất và ít ra có 300 hoá chất rất độc. Những hóa chất độc nhất là: nicotine, carbon monoxide, tro thuốc lá, chất ammonia, formaldehyde, arsenic, và dioxins.
Hút thuốc lá bị ghiền. Nếu muốn bỏ hút thuốc là tự ý người hút thuốc, chứ không phải do những áp lực bên ngoài. Có nhiều người thử cai bỏ thuốc lá ba bốn lần rồi mà rốt cuc cũng vẫn không thể bỏ được. Nói về phương diện khoa học: có nghiên cứu cho rằng không bỏ được thuốc lá là do ảnh hưởng di truyền, là do bị ghiền chất nicotine, hay điều kiện môi trường xung quanh không thuận lợi, có thói quen tâm lý. Còn nhiều lý do khác làm cho khó bỏ thuốc lá, như người hút đã từng hút qúa mức, 20 tới 25 điếu thuốc mỗi ngày, học sinh trung học chưa ra trường thích hút thuốc lá, đời sống kinh tế xã hội không được khả quan lắm nên thích phì phèo điếu thuốc, tùy theo tình trạng cá nhân căng thẳng, con người buồn bã như hiện đang trong tình trạng ly dị, đang góa bụa, hay sống chung với một người đang hút thuốc lá.  Nhưng quan trọng nhất vẫn là đã bị ghiền hoá chất nicotine.


Ghiền chất nicotine như thế nào" Thuốc lá chứa nicotine. Khi hút thuốc, nicotine vào máu, dính vào thụ thể acetylcholine  trong óc. Nicotine làm người hút thuốc phê gấp mười lần ghiền ma túy như chất heroin, cocain, hay amphetamine. Nicotine kích thích sinh ra dopamine, làm kích thích trí não, con người thấy tỉnh táo ra. Nếu đột nhiên ngưng nicotine, thì chất dopamine sẽ thụt giảm, làm rối loạn tâm thần, mệt mỏi, bứt rứt, và cảm thấy mất năng lực làm việc. Nicotine cũng sinh ra serotonine trong máu làm cho con người vui vẻ ra, sảng khoái, giảm buồn phiền. Người hút thuốc lá chỉ cần hít vài hơi, trong vài phút, là thấy áp huyết máu tăng cao, nhịp tim đập lẹ, và mạch máu ngoại biên co nhỏ lại. 
Bởi vậy, khi chữa bệnh ghiền hút thuốc lá, cũng giống như chữa một loại bệnh kinh niên phức tạp, nghĩa là phải chữa bằng thuốc, bằng tâm lý, và phải theo rõi bệnh nhân kỹ lưỡng.
Nếu bỏ được thuốc lá, chúng ta: sẽ giữ được sức khoẻ cường tráng hơn, chúng ta không bị vấn đề khứu giác, nghĩa là khi ngửi không có vấn đề, khi ăn uống vị giác khá hơn, ăn ngon miệng hơn, ngưòi bỏ thuốc lá cảm thấy người nhẹ nhõm khỏe ra, trong nhà không bao giờ còn mùi hôi thuốc lá nữa, con cái sẽ bắt chước và không hút thuốc, trẻ sơ sinh và trẻ em sống chung trong gia đình sẽ có sức khỏe tốt lành hơn. Người hút thuốc hết sợ phải làm phiền những người xung quanh vì khói thuốc. Chơi thể thao sẽ thấy sức khỏe rồi rào hơn. Nếu phụ nữ bỏ được thuốc lá trước khi có bầu, hay bỏ thuốc lá trong 3 tháng đầu khi có bầu, sẽ tránh được nguy cơ sinh con thiếu tháng. Người bỏ thuốc lá không phải tốn tiền mua thuốc lá. Cả gia đình vui vẻ.
Bs Trần Mạnh Ngô, E-mail: nmtran@hotmail.com; Xin mời quý đôc giả ghé thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.
Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.
Tạp chí Consumer Reports vừa công bố phát hiện rằng nhựa vẫn hiện diện “rộng rãi” trong thực phẩm bất chấp các nguy hại về sức khỏe, và kêu gọi các cơ quan chức trách đánh giá lại mức độ an toàn của nhựa khi tiếp xúc với thực phẩm trong quá trình sản xuất. Tổ chức vô vụ lợi này cho biết rằng 84 trong số 85 mẫu thực phẩm ở siêu thị và thức ăn nhanh mà họ vừa kiểm tra gần đây có chứa “chất hóa dẻo” (plasticizers) được gọi là phthalates, một loại hóa chất được sử dụng để làm cho nhựa bền hơn.
Cách đâu 30-40 năm, lúc người tỵ nạn Việt mới định cư ở Mỹ và bắt đầu làm quen với các tập tục kể những tập quán về y tế ở Mỹ, trong y giới Mỹ cũng như các nước tây phương khác đang tranh cãi rất nhiều về chỉ định có nên cắt bao quy đầu theo thông lệ (routine circumcision) cho trẻ em sơ sinh hay không. Thuật ngữ “circumcision”, gốc latinh “circumcisio”. Từ "cắt bao quy đầu" xuất phát từ các từ Latin circum và caedo (circum: “xung quanh”; caedo: “tôi cắt”), có nghĩa đen là "cắt xung quanh". Từ epitome trong tiếng Hy Lạp cũng có nguồn gốc từ gốc có nghĩa là "cắt" hoặc "vết mổ". Trong tiếng Hebrew (Do Thái), phép cắt bao quy đầu được gọi là “peritomy”, xuất phát từ tiếng Hy Lạp peritomy.
Người ta vẫn thường nói “You are what you eat” (Những gì bạn ăn thể hiện bạn là ai). Nhưng có lẽ sẽ đúng hơn khi nói rằng những gì chúng ta ăn sẽ khiến chúng ta có những cảm xúc gì, bởi vì những tiến bộ trong lĩnh vực dinh dưỡng tâm thần học cho thấy chế độ dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tâm thần của chúng ta.
Đặng Đình Bách: Tấm gương sáng về tinh thần đoàn kết cộng đồng và câu chuyện đau buồn về sự bất công cần phải khắc phục tại Việt Nam...
Việc thuốc trị béo phì Zepbound mới được thông qua đã bổ sung thêm lựa chọn cho các loại thuốc giúp giảm cân, nhưng nó cũng đi kèm với những thách thức về chi phí và khả năng tiếp cận, giống như các loại thuốc giảm cân khác trong cùng nhóm. Các loại thuốc trong nhóm này gồm chất chủ vận (agonists), hay chất bắt chước các hormone tự nhiên trong ruột có ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của cơ thể và tín hiệu đói phát ra từ não. Nhưng các loại thuốc đã được chuẩn thuận, các phiên bản tổng hợp của các hormone này, là những phân tử có kích thước lớn nên quá trình sản xuất khá tốn kém và mất thời gian. Điều này khiến cho thuốc có giá cả đắt đỏ và ngày càng khan hiếm
Bên cạnh việc đi du lịch, thời gian quây quần bên gia đình và những lễ hội tưng bừng, mùa lễ cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bịnh tim, đột quỵ và nhịp tim không đều. Theo một nghiên cứu được trình bày tại British Cardiovascular Society đầu năm nay, kỳ nghỉ lễ năm nay có thể còn nguy hiểm hơn bình thường vì Giáng sinh rơi vào thứ Hai. Nghiên cứu mới phát hiện rằng nguy cơ lên cơn đau tim vào thứ Hai cao hơn so với các ngày khác trong tuần.
Mỗi năm, ở Hoa Kỳ có nửa triệu người chết vì các nguyên nhân liên quan đến hút thuốc, trong khi ước tính có khoảng 16 triệu người đang sống với các bệnh mãn tính liên quan đến hút thuốc lá, như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, các bệnh tim mạch, đột quỵ hoặc ung thư. Những rủi ro của việc hút thuốc thì chắc ai cũng đã biết rõ, nhưng cai thuốc vẫn là một việc rất khó khăn, khiến nhiều người bỏ cuộc giữa chừng; họ cho rằng dù gì thì sức khỏe cũng đã tổn thương rồi. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu, cai thuốc luôn có nhiều lợi ích.
Ngày 8 tháng 12, Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt liệu pháp chỉnh sửa gen CRISPR/Cas9 đầu tiên trên thế giới. Phương pháp điều trị này được gọi là Casgevy, nhắm vào bệnh hồng cầu hình lưỡi liềm (sickle cell), giúp cơ thể bệnh nhân tạo ra huyết sắc tố khỏe mạnh. Ở những người mắc bệnh hồng cầu hình lưỡi liềm, huyết sắc tố bất thường khiến cho các tế bào hồng cầu trở nên cứng và có hình lưỡi liềm, có thể gây tắc nghẽn mạch máu. Đến tháng 3 năm 2024, FDA sẽ ra quyết định liệu liệu pháp tương tự có thể được sử dụng để điều trị bệnh beta-thalassemia, một chứng rối loạn làm giảm sản xuất huyết sắc tố, hay không.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.