Hôm nay,  

Câu Chuyên Y Học: Di Thể CGRP Và Bệnh Nhức Nửa Đầu

02/06/200700:00:00(Xem: 4323)

 - Hỏi: Trước tiên tôi xin cảm ơn bác sĩ rất nhiều về những thông tin mới mà bác sĩ đã viết trong Câu Chuyện Y Học: Di thể RAMP và Bệnh Nhức Nửa Đầu. Xin bác sĩ vui lòng giải thích thêm bằng cách nào CGRP gây ra nhức nửa đầu.

Tôi cũng nghe nói rằng tập thể dục, chạy bộ cũng làm giảm bệnh nhức nửa đầu, xin hỏi có đúng như vậy không" Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn bác sĩ đã có công phổ biến kiến thức y khoa trong cộng đồng người Việt. Mong rằng sẽ có thêm nhiều người thấy được sự hữu ích của trang web yduocngaynay.com

Trân trọng, (T. L.)

- Đáp:  Trong những năm gần đây, người ta thường hay nhắc tới vai trò của chất CGRP (Calcitonin gene-related peptide). CGRP bao gồm 37 bạch đản thần kinh amino acid neuropeptide.  Trong một nghiên cứu của Zhongming Zhang cùng các đồng nghiệp đăng trong báo The Journal of Neuroscience, 27: 2693, 2007, cho biết CGRP đóng vai trò quan trọng gây bệnh nhức nửa đầu. Kìm hãm chất CGRP từ hạch thần kinh số 5 (trigeminal nerve) giảm hiện tượng nở mạch máu và giảm triệu chứng nhức nửa đầu. Cũng theo nguyên tắc này mà dược khoa đã phát minh thuốc được Triptans làm co nhỏ mạch máu não trong việc điều trị chứng nhức nửa đầu.

Những nghiên cứu mới đây cho thấy thụ thể gen RAMP1, thụ thể RCP (Receptor Component Protein) hay ngay cả một số chất nội tiết như Glucocorticoids, Nitric Oxide (NO), Nerve Growth Factor (NGF) cũng có thể kìm hãm CGRP, giảm triệu chứng nhức nửa đầu.

Hiện giờ có gần 30 triệu người sống ở Mỹ bị chứng nhức nửa đầu. Nhiều người Mỹ gốc Việt cũng bị nhức nửa đầu, gặp thường xuyên trong các phòng mạch. Đàn bà bị nhức nửa đầu gấp 3 lần đàn ông. Nhức nửa đầu còn gọi là biên đầu thống.

Hiện giờ có rất nhiều yếu tố gây bệnh nhức nửa đầu, như đồ ăn thức uống, giấc ngủ, vần đề ăn uống, v…v…Cho nên nếu tránh được những yếu tố kể trên có thể giảm nguy cơ nhức nửa đầu. Tập thể dục thường xuyên giúp thư dãn, hay tránh nicotine trong thuốc lá giảm nguy cơ nhức nửa đầu.

Thuốc chữa nhức nửa đầu bao gồm thuốc chích Dihydroergotamine, thuốc bơm mũi Migranal. Thuốc Sumatriptan dưới nhiều thể loại như uống, chích hay bơm vào mũi. Một loạt thuốc khác khử 5-HT như Almotriptan, Naratriptan, Rizatriptan, Zolmitriptan, Frovatriptan và Eletriptan, dưới thể loại thuốc uống. Ngoài ra phải kể tới những thuốc phòng ngừa chứng nửa đầu, đã được FDA cho phép, như Propanolol, Timolol, Topiramate, và Divalproex. Dùng những thuốc kể trên đều cần bác sĩ hướng dẫn.

Hai thuốc mới vừa được FDA Cho Phép:

1) Thuốc Evicel Ngăn Chặn Máu Rỉ Khi Giải Phẫu. FDA vừa cho phép (May 15, 2007) dùng Evicel trong việc điều trị rỉ máu khi giải phẫu. Evicel chứa 2 chất Fibrinogen và Thrombin, lấy từ huyết tương của con người. Cả 2 chất kể trên đều làm đông máu. Khi giải phẫu, máu thường bị rỉ, chảy ra ngoài, nhưng nếu dùng Evicel sẽ làm máu đông lại. Một trong những điều quan trọng là phải sàng lọc siêu vi trùng khỏi thuốc Evicel để tránh nhiễm siêu vi trùng khi dùng thuốc này. Điều trị rỉ máu khi giải phẫu đóng vai trò quan trọng khi giải phẫu.

2) Cao Dán Neupro Giảm Triệu Chứng Run Chân Tay Bệnh Parkinson. FDA vừa cho phép dùng cao dán Neupro (rotigotine transdermal system) điều trị triệu chứng bệnh run chân tay Parkinson. Triệu chứng Parkinson xuất hiện là do tế bào thần kinh sinh chất dopamine giảm thấp trong não. Rotigotine là một thứ thuốc kháng Dopamine, thấm qua da vào máu, tác dụng vào thụ thể dopamine, giống như tác dụng vào chất dẫn truyền dây thần kinh dopamine. Do đó giảm triệu chứng run chân tay trong Parkinson. Tác dụng trị rung chân tay bệnh Parkinson liên tục trong 24 giờ đồng hồ mỗi lần dán một lá cao Neupro.

Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D.; E-mail: nmtran@hotmail.com;  Kính mời quý vị và các bạn viếng thăm Y Dược Ngày Nay, www.yduocngaynay.com, một Trang Web Y Khoa của người Việt viết cho người Việt.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.