Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Chúa Nguyễn: Nguyễn Phúc Chu

16/11/201515:14:00(Xem: 4308)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online thứ Ba và thứ Năm).
________________
.
CHÚA NGUYỄN: NGUYỄN PHÚC CHU
.
(1675 - 1725)
.
Nguyễn Phúc Chu là con chúa Nguyễn Phúc Trăn, tài kiêm văn võ. Nối ngôi chúa năm 1691 (17 tuổi), ông sùng đạo Phật, xưng chúa hiệu là “Thiên Túng đạo nhân”, gọi là Quốc Chúa hay Chúa Minh là chúa thứ 6 ở Đàng Trong.
Quốc Chúa quan tâm chiêu hiền đãi sĩ, cho xây dựng hàng loạt chùa miếu, Quốc Chúa cho thương thuyền Tây phương ra vào buôn bán, trao đổi hàng hóa bán buôn nhộn nhịp.
.
Về võ bị, chúa chủ trương theo kỹ thuật và huấn luyện binh sĩ như người Tây phương, nhờ tiếp thu về khoa học kỹ thuật tân tiến nên quân đội hùng mạnh.
Về văn hoá, xã hội, chúa Nguyễn Phúc Chu đã đặt ra kỳ thi Văn chức và thi Tam ty để kiểm tra khả năng của các quan lại đang tại chức, nhằm mục đích trọng người hiền tài giúp dân, giúp nước. Chúa đã cho tham khảo văn hóa Bắc Hà rồi biến cải, sửa sai để người dân rời Bắc Hà nay lại được sử dụng với cái mới vững chãi đầy hứa hẹn ở vùng đất phía Nam trù phú và nhân hoà.
.
Mở mang bờ cõi: Năm 1692, vua Chiêm là Bà Tranh gây hấn ở phủ Diên Ninh, chúa cử Cai Cơ Nguyễn Hữu Cảnh đánh dẹp, nhân đấy đổi nước Chiêm làm trấn Thuận Thành, đến năm 1697, đặt phủ Bình Thuận (Phan Rang, Phan Rí).
Năm 1698, Chúa cử Nguyễn Hữu Cảnh vào Nam, lấy xứ Lộc Dã (Đồng Nai) làm huyện Phước Long, lập dinh Trấn Biên (Biên Hòa), lấy xứ Sài Côn làm huyện Tân Bình, lập dinh Phiên Trấn (Gia Định). Mỗi dinh đều đặt quan cai trị và định thuế khóa. Năm 1702, công ty Ấn Độ của Anh do Allen Catchpole đem 200 quân và 8 chiếc thuyền đến chiếm đảo Côn Lôn. Chúa cử Trấn Phủ dinh Trấn Biên là Trương Phúc Phan đánh tan quân Anh, lấy lại Côn Đảo.
Năm 1701, Chúa cử Hoàng Thần qua nhà Thanh (Tàu) cầu phong, muốn tách riêng miền Nam thành một nước độc lập nhưng không thành.
Năm 1708, Mạc Cửu người Quảng Đông không phục nhà Thanh, di cư sang Chân Lạp, được vua Chân Lạp cho dung thân. Mạc Cửu khai hoang lập được 7 xã ở Hà Tiên. Sau đó, bị quân Xiêm sang quấy phá, Mạc Cửu đem đất đó xin quy thuận Quốc Chúa. Chúa phong Mạc Cửu chức Tổng Binh, trấn giữ Hà Tiên.
.
Năm Kỷ Sửu (1709), Chúa cho đúc Quốc bảo, là ngọc ấn khắc chữ: “Đại Việt Nguyễn Chúa Vĩnh Trấn Chi Bảo”.
.
Quốc Chúa mất năm 1725, hưởng thọ 50 tuổi. Tâm tư của chúa như bài “minh” mà chúa đã viết trên chuông đồng tại chùa Thiên Mụ đúc vào năm 1710: “Duy nguyện phong điều vũ thuận, quốc thái dân an, pháp giới chúng sinh đồng viên chủng trí” (Nguyện cầu gió hòa mưa thuận, nước thịnh dân an, chúng sinh trong pháp giới đều được vẹn toàn trí tuệ).
.
*- Thiết nghĩ: Chúa Nguyễn Phúc Chu là người có tầm nhìn xa hiểu rộng, trong công cuộc xây dựng và phát triển xứ Đàng Trong, Quốc Chúa mong muốn thoát khỏi lối cai trị cổ hũ của Tàu không còn phù hợp với thời đại nữa, mà thời Lê sơ lại sử dụng, vì nó đã kìm hãm sự phát triển kinh tế và xã hội của nước nhà. Quốc Chúa không phải cát cứ miền Nam đơn thuần vì lợi ích của mình, mà còn mong mỏi muốn thực thi những chính sách mở rộng đất đai cho bờ cõi bền vững, với hy vọng gần là Đàng Trong không bị Lê-Trịnh khống chế. Và xa hơn, là nước Việt thoát khỏi nguy vong, bởi quân xâm lược Đại Hán luôn rình rập cương thổ của ta.
.
Về văn hóa, xã hội và chính trị, chúa đã hài hoà uyển chuyển dung nhập từ Bắc Hà, đem biến cải, sửa sai để thích ứng với đời sống Đàng Trong. Rồi cho áp dụng thực tiễn vào đời sống nhân dân mà họ đang hoài tưởng, nuối tiếc, vì tổ tiên của họ đã sống lâu đời ở Bắc Hà. Nay được an ủi với những điều mới mẻ, vững chắc đầy hứa hẹn ở vùng đất phương Nam trù phú và ấm áp, trong một cơ chế nhân trị ổn định. Về quân sự, Chúa không muốn theo binh pháp cổ điển của Tàu, mà lại dùng binh chế tân tiến của Tây phương để huấn luyện binh sĩ, nhờ vậy mà quân đội đã được tổ chức thành một lực lượng hùng mạnh. Nhìn chung, Quốc Chúa có công đức sâu dày, rất xứng đáng để đời sau noi gương.
.
Cảm phục: Quốc Chúa
.
Tạc ghi Quốc Chúa, ở Đàng Trong
Nhân trị, muôn dân cảm kích lòng!
Trong nước thanh bình, yên ổn sống
Lân bang giao ước, thuận hoà trông!
.
Nguyễn Lộc Yên

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.