Nhà Trồng Lan Ngô Bảo
Bác Ngô Bảo và hoa lan.
Bùi xuân Đáng
Mấy ngày trước Tết , ngừơi bạn già, một nhà trồng lan kiêm họa sĩ Ngô Bảo thân phụ của anh Ngô Long Hội Truởng Hội Hoa Lan Việt Nam đã qua đời , huởng tho 81 tuổi.
Không đuợc hân hạnh biết bác từ truớc , nhưng ngừoi ta cho biết khi còn quê nhà bác là giáo sư truờng Mỹ Thuât Saigon, một thuơng gia nổi tiếng giầu có và là nguời đem chuơng trình thuơng mai lên đài phát thanh và truyền hình .
Chúng tôi thuờng gặp 2 bác Ngô Bảo tại Hôi hoa Lan quốc tế Fascination of International Orchids Show tai thuong xá Crystal Court, South Coast Plaza , Costa Mesa , bác có 1-2 gian hàng bán lan còn tôi ở trong ban tổ chức .
Khoảng năm 1986 bác Ngô Bảo khởi sự với vuờn lan Ngo’s Orchids tai Passadena và sau đó mua thêm một khu vườn rông 5000sf tai 1118 W 126th St, Los Angeles chuyên trồng vế lan Hồ Điệp . Chúng tôi có tới thăm vuờn lan này sau khi nghe bác gái Pham TuờngTrinh nói chuyện tại hội hoa lan Orange County Orchid Society về những cây lan cây Phalaenopsis PagoPago “ P.Line Ngo’ “đuợc giải HCC/AOS 78 pts. Phalaenopsis Rookery Bay ‘Ng’o ‘ HCC/AOS 77 pts .
Cách đây khoảng 10-15 năm bác Ngô Bảo có viết một bài trên Việt Báo Kinh tế số Xuân. Trong chuyện tôi chỉ nhớ lõm bõm bác viết môt ngừoi bạn nào đó mời bác tới vùng Xuyên Mộc săn bắn . Trong một khu rừng cỏ tranh bị đốt trụi, sau mấy trận mưa Xuân tòan vùng có một giống lan đất nở hoa mầu hồng tím . Tôi hỏi bác đó là lan gì " Bác cũng hỏi tôi đó là lan gì vậy "Tiếc rằng tôi chỉ biết cây lan theo tên khoa hoc vả lại hồi đó kiến thức còn hạn hẹp, lai chưa hứng thú tìm hiểu cây lan quê nhà, cho nên bác nói một đàng tôi hiểu một nẻo.
Mãi đến bây giờ, sau khi sưu tầm tài liệu và tìm hiểu về những cây lan Việt Nam , mới suy đóan rằng những cây lan đất hoa mầu tím hồng ở vùng Đất đỏ -Xuyên Môc có lẽ là cây Bletilla striata . Bởi vì cây này có nhiều chi tiết hợp với cây lan bác Ngô Bảo mô tả. Trong sách Phong lan của Trần Hợp gọi là Bạch Câp mọc ở miền Bắc và miền Trung. Tai Hoa Kỳ giống lan này có thể mua tai Home Depot hoăc Armstrong và nhiều nơi có bán củ để trồng vào mùa Xuân .
Đó là chuyện về lan, còn chuyện về hôi họa , chúng tôi có một đôi lần trò chuyện, bác nói có học ở bên Pháp nhưng bác theo truờng phái trừu tuợng hay ấn tuợng gì đó. Tôi nhớ có một bức tranh trông như bàn cờ tuớng. Gần đây bác mới vẽ mấy bức hoa lan, nhưng tiếc rằng Fascination of Orchids đang trên đà đi xuống, không còn có dịp để bác cùng chúng tôi trưng bầy hoa phẩm của mình.
Trong câu chuyện về lan, khi thấy tôi nói không còn chỗ để mua thêm cây mới .Bác Ngô Bảo nói một câu đáng để cho giới chơi lan suy nghĩ.:
“Nếu quả thưc chúng ta thật ưa thích , đừng ngần ngại, thế nào cũng kiếm đuơc một chỗ cho cây lan đó.“
Mấy năm qua sức khỏe của bác không đuợc khả quan cho lắm, lúc yếu lúc khỏe. Qua điện thoại, bác cho biết có lẽ là nhờ vào Nấm Linh Chi đỏ của Nhật Bản, nhưng số trời đã đinh bác đã vinh viễn ra đi vào tối ngày 7-2-10.
Chúng tôi và các anh chi em trong hôi Hoa Lan Việt Nam vừa đến thăm viếng Bác lần cuối và chia buồn với anh Hội Truởng Ngô Long cùng tang quyến vào chiều thứ năm. Sau đó vội vã đến Westminster Mall để sửa soạn trưng bầy cho kip cuộc Triển lãm Ocean of Orchids vào ngày hôm sau.
Chiều ngày mồng một Tết, trong khi cùng các anh chi em tíu tít tụ họp tại khu triển lãm hoa lan trong thuơng xá Westminster , anh Ngô Long điện thoai báo tin dữ , thân mẫu của anh đang trong tình trạng hấp hối và sau đó đó đã qua đời cũng vào buổi tối cách thân phụ anh vừa đúng 1 tuần .lễ.
Không khỏi bồi hồi xúc động truớc việc hai vơ chồng bác Ngô Bảo ra đi vĩnh viễn , kẻ cuối năm , người đầu năm .Nhưng kiếp nhân sinh là thế, chẳng ai thoát khỏi cuộc đời Sinh, Lão, Bệnh, Tử . Hai Bác đã cùng nhau nắm tay xa lánh cõi trần đầy tục luy này .
Nguyện cầu huơng linh hai bác sẽ sớm đến Tây Phuơng Cực Lac . Thành thực chia sẻ nỗi đau buồn với anh Ngô Long cùng tang quyến.
Bùi xuân Đáng