Lá Thư từ Đức Quốc
 

Xuyên qua việc Đức
dẫn độ người Việt về VN,
vài nét về Luật tị nạn của Đức quốc,  Art 16a

* Lê Ngọc Châu
 

Mỗi quốc gia đều có những luật lệ căn bản riêng. Trên phương diện tị nạn cũng vậy: Luật tị nạn. Tuy nhiên ở Đức vì nhận thấy có sự lạm dụng và đặc biệt liên quan đến làn sóng di dân mở cửa, không hay thiếu kiểm soát vào gần cuối năm 2015 nên Quốc hội Đức từ vài năm nay đã thông qua nhiều thay dổi về luật tị nạn Đức để giải quyết vấn đề.

Xin nói trước, luật Đức vốn phức tạp và càng khó hiểu hơn vì Đức ngữ vốn khó, lại càng khó hiểu hơn vì lối viết, lối hành văn rất phức tạp mà ngay cả người dân Đức bình thường cũng chưa hiểu rõ một cách cặn kẽ. Vì thế, tốt nhất người nộp đơn xin tị nạn phải cần luật sư chuyên ngành cố vấn.

Độc giả cũng đã biết vụ doanh nhân Việt trốn sang Berlin, có dư tiền mướn Luật sư (LS), xin tị nạn ở Đức nhưng cho đến ngày tin đương sự về VN đầu thú thủ tục hồ sơ vẫn chưa xong, là một ví dụ.

Cách đây vài ngày, ông Nguyễn Quang Hồng Nhân (NQHN) và vợ bị Đức "dẫn độ" về VN. Dĩ nhiên đây là sự ngạc nhiên lớn đối với người Việt ở hải ngoại nói chung và chính người viết có thấy tin, bài viết liên quan trên liên mạng nhưng vì không rõ nội vụ nên chẳng dám lạm bàn. Tuy nhiên, nếu độc giả nào đọc báo có thể đã đọc qua tin tôi giới thiệu qua mục Lá Thư từ nước Đức về chuyện "Đan Mạch thông qua chính sách tị nạn mới - Trục xuất thay vì hội nhập". Đức cũng không ngoại lệ đã thắt chặt chính sách tị nạn và quy định trục xuất nghiêm ngặt (nhất là đối với các kẻ phạm tội). Chưa hết, Đức còn thay đổi đạo luật mở rộng danh sách các nước "thuộc diện an toàn" để dễ dàng trục xuất người tị nạn đến từ các quốc gia này khỏi phải tốn nhiều thời gian, công sức để duyệt xét đơn tị nạn.
 
Riêng về việc ai đến Đức từ một đệ tam quốc gia nào đó cũng có sự phức tạp của nó. Điển hình đương sự đúng ra phải xin tị nạn ở nước đầu tiên họ đến. Không những Đức mà hầu hết các quốc gia thuộc EU hầu như đều áp dụng nguyên tắc này để từ chối cho tị nạn. Còn người nào đi du lịch sang Đức rồi xin tị nạn cũng khó tránh khỏi những trở ngại. Đức trên căn bản không khước từ việc "đương sự mượn dịp đi du lịch" nộp đơn xin tị nạn, cho đương sự được tạm dung trong thời gian "duyệt xét" nhưng khả năng đạt kết quả rất ít, lý do dễ hiểu khó giải bày là đương sự bị theo dõi, áp bức. Làm thế nào để chứng minh "thật sự bị csVN áp bức (ví dụ như trường hợp NQHN)" là cả một vấn đề khó khăn, khó thuyết phục được cơ quan xét hồ sơ tị nạn vì NẾU thật sự bị "nhà nước theo dõi, bị áp bức" thì sẽ giải thích thế nào cho khả tín khi đương sự được phép ung dung đi "du lịch" nước ngoài dù bất cứ dưới hình thức nào?

 

Đức là một nước "Dân Chủ Pháp Trị". Đức có những luật lệ riêng mà ngay cả người Đức phải tuân theo vì vậy "người tị nạn nói chung (nhất là những ai ở ngoài Đức)" phải tôn trọng luật của xứ họ đến cho nên khi Đức dẫn độ một người nào đó xin tị nạn NẾU bị bát đơn thì Đức phải có lý do của họ nhưng (theo tôi nghĩ) vì muốn "bảo mật dữ liệu cá nhân" nên cơ quan thẩm quyền Đức không công bố chi tiết. Chuyện Đức "dẫn độ" chúng ta nghe biết chắc là phải có lý do thiết thực mà có lẽ "đương sự, thân nhân hay Luật sư của họ (nếu có) nắm vững hơn người ngoài. Ngay cả chuyện cô con gái còn ở đây cũng vậy vì theo luật Đức cô ta đã trên 18 tuổi nên có quyền tự quyết định, kể cả việc bây giờ nộp đơn xin tị nạn. Xét cho hay không tùy cơ quan đặc trách tị nạn của Đức nhưng theo thiển ý cô ta có thể "uyển chuyển" để giải quyết. Tuy nhiên cũng là chuyện cá nhân và đi từ căn bản này tôi xin được miễn bàn thêm.

Ngoài ra, người viết dựa vào tin ngắn ngày 15.02.2019 của AFP để độc giả biết rõ quan điểm của Đức liên quan đến chính sách tị nạn, rằng Đức  "phân biệt rõ ràng giữa những người cần được bảo vệ và những người không có quyền cư trú."

Để rộng đường dư luận tôi mạo muội giới thiệu Luật 16a thuộc luật cơ bản của Đức: Luật tị nạn bằng tiếng Việt do tôi (không phải LS, may mắn nhờ tốt nghiệp TU (Technical University) Đức nên cũng biết chút ít tiếng Đức (thua xa người học luật hay kém Đức ngữ hơn dân học kinh tế, ngôn ngữ học) chuyển ngữ theo khả năng tiếng Việt hạn hẹp của mình, kèm bản chính bằng tiếng Đức và Anh ngữ  để đồng hương tiện theo dõi. Mong hoan hỷ cho mọi sơ sót. Đa tạ (LNC)

* * *

* Luật cơ bản cho Cộng hòa Liên bang Đức    Art 16a

(1) Những người "bị đàn áp chính trị" được hưởng quyền tị nạn.

2. Đoạn 1 sẽ không áp dụng cho bất kỳ ai nhập từ một quốc gia thành viên của các cộng đồng châu Âu hoặc từ một quốc gia thứ ba khác đảm bảo áp dụng Công ước về tình trạng người tị nạn và Công ước bảo vệ quyền con người và các quyền tự do cơ bản. Các quốc gia ngoài Cộng đồng Châu Âu áp dụng các điều kiện của câu 1 được xác định theo luật yêu cầu sự chấp thuận của Hội đồng Liên bang (Bundesrat). Trong các trường hợp của câu 1, các biện pháp chấm dứt có thể được thực hiện độc lập với kháng cáo chống lại chúng.

(3) Theo luật, cần có sự đồng ý của Hội đồng Liên bang (Bundesrat), các quốc gia có thể được xác định ở đâu, trên cơ sở tình hình pháp lý, áp dụng luật pháp và các điều kiện chính trị chung, không có sự khủng bố chính trị, hình phạt hay đối xử vô nhân đạo. Người ta cho rằng một người nước ngoài từ một quốc gia như vậy sẽ KHÔNG bị truy tố trừ khi anh ta trình bày những sự thật chứng minh cho "giả định" rằng anh ta đang bị truy tố trái với giả thuyết này.

(4) Trong các trường hợp được nêu trong đoạn 3 và trong các trường hợp khác không có căn cứ hoặc không có căn cứ rõ ràng, việc thi hành chấm dứt các biện pháp cư trú chỉ bị Tòa án đình chỉ nếu có nghi ngờ nghiêm trọng về tính hợp pháp của biện pháp này; phạm vi kiểm tra có thể bị giới hạn và bất kỳ đơn nộp muộn nào cũng có thể bị bỏ qua. Các chi tiết sẽ được xác định bởi pháp luật.

(5)  Đoạn 1 đến 4 sẽ không loại trừ các thỏa thuận quốc tế được ký kết giữa các quốc gia thành viên của Cộng đồng châu Âu với nhau và với các quốc gia thứ ba, liên quan đến các nghĩa vụ phát sinh từ Công ước liên quan đến tư cách pháp lý của người tị nạn và Công ước bảo vệ quyền con người và quyền tự do cơ bản, mà sự áp dụng những quyền này tại các quốc gia ký kết phải được đảm bảo, các quy tắc thẩm quyền để kiểm tra các đơn xin tị nạn, bao gồm cả việc công nhận lẫn nhau các quyết định tị nạn.

***

Deutsche Version: Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland

(1) Politisch Verfolgte genießen Asylrecht.

(2) Auf Absatz 1 kann sich nicht berufen, wer aus einem Mitgliedstaat der Europäischen Gemeinschaften oder aus einem anderen Drittstaat einreist, in dem die Anwendung des Abkommens über die Rechtsstellung der Flüchtlinge und der Konvention zum Schutze der Menschenrechte und Grundfreiheiten sichergestellt ist. Die Staaten außerhalb der Europäischen Gemeinschaften, auf die die Voraussetzungen des Satzes 1 zutreffen, werden durch Gesetz, das der Zustimmung des Bundesrates bedarf, bestimmt. In den Fällen des Satzes 1 können aufenthaltsbeendende Maßnahmen unabhängig von einem hiergegen eingelegten Rechtsbehelf vollzogen werden.

(3) Durch Gesetz, das der Zustimmung des Bundesrates bedarf, können Staaten bestimmt werden, bei denen auf Grund der Rechtslage, der Rechtsanwendung und der allgemeinen politischen Verhältnisse gewährleistet erscheint, daß dort weder politische Verfolgung noch unmenschliche oder erniedrigende Bestrafung oder Behandlung stattfindet. Es wird vermutet, daß ein Ausländer aus einem solchen Staat nicht verfolgt wird, solange er nicht Tatsachen vorträgt, die die Annahme begründen, daß er entgegen dieser Vermutung politisch verfolgt wird.

(4) Die Vollziehung aufenthaltsbeendender Maßnahmen wird in den Fällen des Absatzes 3 und in anderen Fällen, die offensichtlich unbegründet sind oder als offensichtlich unbegründet gelten, durch das Gericht nur ausgesetzt, wenn ernstliche Zweifel an der Rechtmäßigkeit der Maßnahme bestehen; der Prüfungsumfang kann eingeschränkt werden und verspätetes Vorbringen unberücksichtigt bleiben. Das Nähere ist durch Gesetz zu bestimmen.

(5) Die Absätze 1 bis 4 stehen völkerrechtlichen Verträgen von Mitgliedstaaten der Europäischen Gemeinschaften untereinander und mit dritten Staaten nicht entgegen, die unter Beachtung der Verpflichtungen aus dem Abkommen über die Rechtsstellung der Flüchtlinge und der Konvention zum Schutze der Menschenrechte und Grundfreiheiten, deren Anwendung in den Vertragsstaaten sichergestellt sein muß, Zuständigkeitsregelungen für die Prüfung von Asylbegehren einschließlich der gegenseitigen Anerkennung von Asylentscheidungen treffen.

.. ..

English: Article 16a [Right of asylum]

(1) Persons persecuted on political grounds shall have the right of asylum.

(2) Paragraph (1) of this Article may not be invoked by a person who enters the federal territory from a member state of the European Communities or from another third state in which application of the Convention Relating to the Status of Refugees and of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms is assured. The states outside the European Communities to which the criteria of the first sentence of this paragraph apply shall be specified by a law requiring the consent of the Bundesrat. In the cases specified in the first sentence of this paragraph, measures to terminate an applicant’s stay may be implemented without regard to any legal challenge that may have been instituted against them.

(3) By a law requiring the consent of the Bundesrat, states may be specified in which, on the basis of their laws, enforcement practices and general political conditions, it can be safely concluded that neither political persecution nor inhuman or degrading punishment or treatment exists. It shall be presumed that a foreigner from such a state is not persecuted, unless he presents evidence justifying the conclusion that, contrary to this presumption, he is persecuted on political grounds.

(4) In the cases specified by paragraph (3) of this Article and in other cases that are plainly unfounded or considered to be plainly unfounded, the implementation of measures to terminate an applicant’s stay may be suspended by a court only if serious doubts exist as to their legality; the scope of review may be limited, and tardy objections may be disregarded. Details shall be determined by a law.

(5) Paragraphs (1) to (4) of this Article shall not preclude the conclusion of international agreements of member states of the European Communities with each other or with those third states which, with due regard for the obligations arising from the Convention Relating to the Status of Refugees and the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, whose enforcement must be assured in the contracting states, adopt rules conferring jurisdiction to decide on applications for asylum, including the reciprocal recognition of asylum decisions.

* ©     Lê Ngọc Châu – (Nam Đức, Chiều 31.03.2019)

          - Url: Internet + GG_D Art 16a

• Những Lời Hứa Của Tổng Thống Về Việc Cải Tổ Di Trú; Lịch Cấp Chiếu Khán Di Dân Tháng 12-2012
• Thượng Viện Biểu Quyết Ok: Học Anh Ngữ Là Bắt Buộc
• Nhận Định Về Iraq Còn Bất Đồng
• Nam Hàn: 29 Dân Biểu Đảng Cầm Quyền Ra Lập Đảng Mới