Hôm nay,  

Thỏa Ước Paris và Đường Đi của Hoa Kỳ

08/06/201700:00:00(Xem: 10475)

Quyết định của Trump không bất ngờ, phản ứng của thiên hạ mới bất ngờ...

Sau nhiều đắn đo, hôm đầu tháng, Tổng thống Donald Trump quyết định triệt thoái khỏi Thỏa ước Paris mà Chính quyền Barack Obama đã ký kết ngày 12 Tháng 12 năm ngoái nhưng không đưa qua Thượng viện biểu quyết. Quyết định ấy khiến ông Trump bị nhiều nơi đả kích và trong nước Mỹ thì gây tranh luận về vai trò lãnh đạo của Hoa Kỳ. Thật ra, con đường lãnh đạo ấy không là đường thẳng và ta nên nhìn lại sự thể từ nhiều giác độ khác nhau trong lịch sử.

Từ thời lập quốc đến gần đây, Hoa Kỳ luôn luôn nghi ngờ các định chế quốc tế vì cho rằng các định chế đó có thể hạn chế quyền lực hay quyền lợi của mình. Là một quốc gia dân chủ, cơ chế Lập pháp đại diện cho người dân có thể bác bỏ các đề nghị quốc tế bên Hành pháp.

Thí dụ như cuối Thế chiến I, Thượng viện Mỹ bỏ phiếu chống Hòa ước Versailles do ba đồng minh là Anh, Pháp, Mỹ ký kết, và không phê chuẩn Công ước thành lập Hội Quốc Liên (League of Nations), tiền thân của tổ chức Liên Hiệp Quốc sau này. Bên trong Liên Hiệp Quốc, Hội đồng Bảo an cũng có thể bị tê liệt vì lá phiếu phủ quyết của một trong năm hội viên thường trực, là điều quốc gia sáng lập là Hoa Kỳ phần nào trù tính vì không muốn một tổ chức quốc tế hạn chế quyền lợi quốc gia.

Gần đây hơn, Nghị định thư Kyoto – tiền thân của Thỏa ước Paris ngày nay – cũng được Chính quyền Bill Clinton ký kết năm 1998 nhưng không được Thượng viện phê chuẩn và một năm sau khi nhậm chức, Tổng thống George W. Bush quyết định không chấp hành cam kết Kytoto. Năm 2000 Tổng thống Clinton cũng ký Thỏa ước Rome lập ra Tòa án Quốc tế (International Court of Justice) nhưng không được Quốc hội phê chuẩn và Hoa Kỳ vẫn không là thành viên của Tòa án này.

Trở lại chuyện ngày nay, Thỏa ước Paris do đại diện các nước soạn thảo sau nhiều năm đàm phán là văn kiện không thể áp dụng.

Các nước đã phê chuẩn thì mơ hồ cam kết tiết giảm lượng thán khí carbon dioxide, nhưng theo mức tự nguyện của từng nước mà không bị chế tài nếu vi phạm. Thỏa ước thiếu đặc tính cưỡng hành (binding), còn thua Nghị định thư Kyoto. Nói cách khác, đây là Thỏa ước vô quyền. Nhưng, Tổng thống Barack Obama vẫn ký trước khi mãn nhiệm mà không đưa qua Thượng viện biểu quyết và… vi phạm một quy định của chính Thỏa ước, là các thành viên phải chấp thuận (qua thủ tục phê chuẩn).

Những người chống quyết định của ông Trump đưa ra nhiều luận cứ hơi lạ, mà đáng tìm hiểu.

Trong Thỏa ước Paris, Chính quyền Obama cam kết là tới năm 2025 Hoa Kỳ sẽ giảm lượng khí thải khoảng 26-28% so với mức của năm 2005. Đây không là điều bất khả vì nếu các doanh nghiệp liên can, các tiểu bang sản xuất và chính cử tri muốn giảm lượng thán khí thì sẽ bố trí hệ thống sản xuất, ban hành luật lệ áp dụng và người dân sẽ bầu cho các đại diện để thực hiện điều này. Tiến trình tự do của thể chế dân chủ cho phép người ta cải thiện sinh hoạt nhờ sự đồng thuận. Các quốc gia khác cũng vậy, nếu họ có dân chủ.


Tại Hoa Kỳ, nhiều tổ hợp năng lượng như Exxon, Chevron hay BP đã thấy vậy và tiến hành cải cách. Giới bảo vệ môi sinh hay cánh tả có chủ trương can thiệp quốc tế công kích ông Trump bằng cách viện dẫn hậu thuẫn của các tập đoàn dầu khí đó là điều hơi lạ - mà họ chẳng thấy là kỳ!

Những người triệt để nhất thì đả kích Tổng thống Trump là làm biến đổi nhiệt độ và hủy hoại địa cầu. Hiện tượng nhiệt hóa quả là một vấn đề nghiêm trọng và đáng quan tâm. Nhưng đòi giải quyết mối nguy này bằng một văn kiện vô quyền thì có lẽ người ta tin vào cõi ảo.

Một số người khác thì đem Trung Cộng ra dọa: ông Trump tạo khoảng trống cho Bắc Kinh lãnh đạo trật tự thế giới nhất là sau khi Tập Cận Bình phô trương tiềm năng của Sáng Kiến Đái Lộ (Con Đương Tơ Lụa Mới), ra sức quân sự hóa vùng biển Đông Nam Á và sản xuất thêm hàng không mẫu hạm. Thực tế thì chưa ai biết Trung Cộng sẽ hoàn thành Sáng Kiến Đái Lộ ra sao, với bao nhiêu tiền, và làm sao giải quyết nạn ô nhiễm môi sinh quá nặng trong lãnh thổ.

Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới trong một lãnh vực là hủy hoại môi trường sinh sống và chỉ có hai hàng không mẫu hạm khá tồi so với 11 đơn vị của Mỹ. Dưới sự lãnh đạo của Donald Trump, Hoa Kỳ có thể thua kém nghệ thuật tuyên truyền về thế lực của mình. Nhưng thực lực thật ra quan trọng hơn thế lực trên mặt báo hay màn ảnh.

Nói đến thực lực, truyền thông than vãn về sự thoái vị của nước Mỹ nhưng coi mối nguy của Cộng sản Bắc Hàn như một thách đố cho cá nhân ông Trump. Thật ra, Hoa Kỳ là siêu cường đang ráo riết đối phó với mối nguy đó, đang lãnh đạo việc chiến đấu và tiêu diệt tổ chức xưng danh Nhà Nước Hồi Giáo. Binh lính Mỹ đang hiện diện tại Đông Á và Tây Âu - để bảo vệ nước khác. Hoa Kỳ cũng đóng góp nhiều nhất cho Minh ước NATO và tiết giảm khí thải bằng những cải tiến thường trực.

Nhìn trên toàn cảnh, người ta có thể lo ngại rằng Chính quyền Trump phân vân giữa hai ngả. Một là chủ trương Nước Mỹ Trên Hết mà ông đã hứa hẹn khi tranh cử. Hai là chủ trương hợp tác quốc tế có chọn lọc mà ông áp dụng khi cầm quyền. Báo chí thổi phồng mâu thuẫn đó qua lập trường đối nghịch của Cố vấn Steve Bannon với hai Tổng trưởng Ngọai giao và Quốc phòng là Rex Tillerson và Jim Mattis. Việc triệt thoái khỏi Hiệp ước TPP và Thỏa ước Paris được suy diễn như sự thắng thế của chủ trương Nước Mỹ Trên Hết. Mối quan ngại đó quả là có thật. Nhưng, các quốc gia đối thủ của Hoa Kỳ lại quan ngại điều khác: chẳng biết Mỹ muốn làm gì vì nay thì nói này mai lại nói khác và nhiều khi ra đòn mà chẳng nói trước!

Riêng người viết này thì lo ngại trò chơi Twitter của một người lãnh đạo cứ tản lực về chuyện lặt vặt!

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.
Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”
Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.