Nghệ thuật và Thương mại: giải Oscar giữa mùa kinh tế khó khăn...
Từ chục năm nay, có một ngày người viết phải làm hai chuyện một lúc: mắt dán lên màn ảnh theo dõi lễ trao giải điện ảnh cao quý nhất của Hoa Kỳ và tay gõ một bài về giải thưởng đó!
Âu cũng là một... hy sinh cho nghệ thuật khi mình không được thưởng thức hết chuyện độc đáo ngoài tiền trường trải thảm đò rực mà đã phải nghĩ đến độc giả sẽ đọc bài trong số báo hôm sau. Mà phải hoàn tất càng sớm càng hay! Vì cùng lúc đó, ban biên tập của Việt Báo cũng ghìm bản in, đợi đến lúc cuối để kịp ghi kết quả trước khi đưa qua bộ phận ấn loát.
Phải chi, lễ trao giải của Viện Hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Hoa Kỳ - mà chúng ta quen gọi là Giải Oscar - được tổ chức ở miền Đông Hoa Kỳ, như tại New York chẳng hạn, thì tại đất California ở miền Tây mình đã có thêm ba tiếng đồng hồ xoay trở vẽ voi!
Nói như vậy thì quả là tay mơ và còn chẳng biết đến nỗi khó khăn của dân làm báo miền Đông! Họ phải đợi quá nửa đêm bên đó mới rõ kết quả ở miền Tây để đưa báo đi in. Dù đã sống trong một thế giới điện tử, những trở ngại ấy vẫn gây vấn đề không nhỏ.
Nhân chuyện Đông-Tây, có lẽ cũng nên nhìn ra cái trục đối lập giữa New York và Hollywood.
***
Giải Oscar được giới điện ảnh Hollywood nghĩ ra và tổ chức lần đầu vào năm 1929, năm tháng trước vụ tuột giá chứng khoán tại New York, biến cố dẫn tới nạn Tổng khủng hoảng toàn cầu 1929-1933. Năm nay là lễ trao giải thứ 84, thường được tổ chức tại một sảnh đường nguy nga của thành phố Los Angeles. Cho những người ở xa: Hollywood là một đơn vị hành chánh ở phía Tây Bắc trong thành phố này.
Còn New York là một trung tâm kịch nghệ Hoa Kỳ với các sân khấu Broadway của mấy chục rạp hát nên cũng là ngọn hải đăng về nghệ thuật trình diễn. Khác nhau là tấm màn nhung hay màn ảnh, nhưng một trời một vực!
Thói thường thì đồng nghiệp tương lân hoặc đố kỵ: dân diễn kịch sống trên sân khấu thường nghĩ rằng họ mới là làm nghệ thuật đích thực, chứ nhiều khi điện ảnh chỉ là xảo thuật! Ngược lại, người đóng phim và làm phim thì cho rằng mình mới sáng tạo, chứ kịch cọc thì máy móc quá.
Chỉ khi nào diễn viên kịch nghệ đi từ miền Đông qua đóng phim ở miền Tây và thành công xuất sắc thì chúng ta mới có cảnh Đông-Tây đề huề trên đất Mỹ.
Một nghệ sĩ điển hình của trường hợp này chính là kịch sĩ Meryl Streep, năm nay lại được đề cử cho giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Chưa kể 26 lần đề cử cho giải Golden Globe, nàng được vinh dự vào giải Oscar 17 lần, hơn hẳn mọi nữ diễn viên cổ kim và đã hai lần ôm tượng Oscar về nhà! Nhưng có lẽ năm nay, trong vai nữ Thủ tướng Magareth Thatcher của Anh, Meryl Streep sẽ lọt mất pho tượng vàng, đó là dự đoán hơi buồn của người viết!
Nhìn từ Hollywood, New York lại còn một tội nặng hơn.
***
Đó là chứa chấp khu vực Wall Street tội lỗi của doanh trường!
Hollywood mới là nghệ thuật chứ New York chỉ là lòng tham. Năm qua, phong trào chống đối tài phiệt gian tham khởi đi từ việc chiếm đóng Wall Street khiến nghệ sĩ Hollywood hài lòng không ít. Ôi, cuộc tranh luận tuyệt vời giữa nghệ sĩ và trọc phú, giữa nghệ thuật và thương mại!
Ngẫm lại, xưa nay, Hollywood nổi tiếng với các cuốn phim kết án bọn doanh gia gian tham và nhiều câu đối thoại trong phim đã là thành ngữ thông dụng trong dân gian.
Phim "Network" có một câu để đời của nhân vật Arthur Jensen, do Ned Beatty thủ diễn: "Không có nước Mỹ. Không có dân chủ. Chỉ có các tập đoàn IBM và ITT và AT&T và DuPont, Dow...." Nói cứ như người Hà Nội... trước thời đổi mới vậy!
Trong thể loại kết án doanh gia tài phiệt, khét tiếng hơn cả thì có phim... "Wall Street" với Michael Douglas trong vai tài phiệt Gordon Gekko. Người ta có thể quên rằng diễn viên này đã đoạt giải Oscar năm 1987 là nam tài tử xuất sắc nhất, mà khó quên được lời phát biểu của nhân vật Gekko – con tắc kè hoa! Ai bảo là người Mỹ không biết đểu – trong cuốn phim: "Tham là Tốt."
Chân lý không thể nào tiêu biểu hơn cho Wall Street!
Mà trật lấc!
Vì Hollywood còn có sở trường là kết án lòng tham để hái ra tiền! Điện ảnh cũng là – và trước hết phải là – kinh doanh. Không có thực thì ai vực được đạo? Và đây mới một chân lý Hoa Kỳ: trên thế gian này, không nơi nào người ta lại chống Mỹ bằng dân Mỹ.
Nghệ thuật siêu quần của Hoa Kỳ là tự phanh phui mọi thói xấu, xong rồi, ngỏn ngoẻn nhét tiền vào túi. Cứ tin vào lập luận chống Mỹ của người Mỹ thì có khi oan tiền!
***
Trở lại chuyện Oscar, vì trên màn ảnh của đài ABC, dập dìu tài tử giai nhân cùng nam thanh nữ tú đã múa xong phần hoa thơm bướm lượn trên thảm đỏ trước cả ngàn ống kính. Ba tiếng đồng hồ đằng đẵng chứ không ít! Ai mặc áo gì, do nhà thiết kế thời trang nào vẽ kiểu, ai là người đẹp nhất đêm nay, người nào đi với ai vào đài vinh quang đó?... Những câu hỏi phù du này là loại thịt tươi của báo chí vì hình như rất được khán giả quan tâm theo dõi.
Có một chi tiết hơi buồn là Halle Berry sẽ không tham dự. Đoạt giải Oscar năm 2001 là nữ diễn viên xuất sắc nhất, hình như nghệ sĩ da đen khả ái này gặp hiện tượng gọi là "lời nguyền rủa của Oscar", tức là sau phút vinh quang lại chìm vào bóng tối đển hết xủi tăm, hoặc bị hết vận này đến hạn khác. Đáng lẽ là một trong các tài tử giới thiệu một giải thưởng, Halle Berry đã từ chối vào phút chót vì một cú ngã từ Tháng Chín.
"Lời nguyền rủa của giải Oscar"? Chuyện khá ly kỳ, nhưng xin để vào dịp khác vì các nghệ sĩ đã vào bên trong rạp Kodak, tên mới là Hollywood and Highland Center. Câu hỏi rất thời thượng mà cũng thiết thực của mọi người, nhất là các nhà sản xuất phim ảnh, là giải Oscar có hái ra tiền không?
Xin tạm quên sân khấu hào nhoáng mà quay lại khúc phim này.
Khi tác phẩm còn đang trình chiếu trên màn ảnh, nếu có thông báo là được đề cử cho một giải nào đó trong 24 giải thưởng lớn nhỏ của viện Hàn lâm thì khán giả có đi xem nhiều hơn không? Việc tác phẩm trúng giải có giúp gì cho số thu không, nếu cuốn phim được phổ biến sau đó dưới dạng đĩa Blue-Ray hay DVD?
Đó là hiện tượng "Mùa Oscar", từ ngày tuyên bố kết quả đề cử đến ngày trao giải, một khoảng thời gian nhức tim mà cũng là một cơ hội vận động trong hậu trường để tranh thủ lá phiếu của ngần sáu ngàn người trong ban chấm giải.
Trước đây, người ta thường trao giải Oscar vào quãng Tháng Tư, Tháng Năm, để vinh danh các tác phẩm trình chiếu trong năm trước. Nhưng, việc đoạt giải thưởng về nghệ thuật có ảnh hưởng đến kết quả thương mại nên đã có nạn... lobby, một hiện tượng rất Mỹ. Cũng rất Mỹ, từ năm 2004, ban tổ chức bèn quyết định làm lễ trao giải sớm hơn, vào quãng Tháng Hai Tháng Ba, để tránh bớt cái nạn vận động.
Chuyện ấy cho thấy một chân lý dễ hiểu về nghệ thuật hái ra tiền: giải thưởng bên trong hội trường có làm nẩy số thu ngoài thị trường.
Nhưng năm nay thì không!
***
Người Mỹ làm gì cũng nghiên cứu rồi tính toán hơn thiệt. Họ nghiên cứu xem là từ khi các giải đề cử được tuyên bố, năm nay là ngày 24 Tháng Giêng, cho đến ngày trao giải, số thu của các tác phẩm đã nhẩy vọt được bao nhiêu?
Kỷ lục từ ba chục năm qua là vào năm 1989, khi số thu tăng được 38% trong khoảng thời gian hồi hộp của "Mùa Oscar". Năm nay, bước nhẩy vọt chỉ có 13%, một trong tám cú nẩy cụt ngủn nhất! Nói theo kiểu kế toán, chín phim được đề cử là tác phẩm xuất sắc nhất trong năm chỉ hái được 518 triệu Mỹ kim, chưa bằng phân nửa của 10 phim năm ngoái - một tỷ 200 triệu đô la!
Có thống kê về hiện tượng rồi, người ta tìm hiểu về bản chất. Nguyên nhân tại sao?
Một trong nhiều lý do là tác phẩm có hy vọng đoạt giải xuất sắc nhất trong năm, ngoài chín giải đề cử khác, lại là phim câm. The Artist. Câm từ đầu cho đến mấy phút cuối!
Người Mỹ ồn ào náo động không ưa loại nghệ thuật câm nín đó. Năm ngoái, cuốn phim về ông vua cà lăm, The King Speech, có số thu tăng gấp đôi trong mấy tuần chờ đợi. Chân lý: thà là nói ngọng thì vẫn hái ra tiền. Chứ cứ nhảy múa mà không nói thì khán giả Mỹ lại chê.
Thê thảm hơn vậy, người ta còn tính trước là năm nay, cũng do sự thành công của cuốn phim câm mà khán giả sẽ ít the dõi lễ trao giải hơn. Làm hệ thống truyền hình ABC của công ty Walt Disney có thể thất thâu! Họ đành tự an ủi là trong các tác phẩm được đề cử năm nay, phim "The Help" của Walt Disney cũng đã vớ bộn, gần 170 triệu tờ giấy xanh chứ không ít.
Mà tội lỗi không chỉ vì cuốn phim câm! Hầu hết các phim được đề cử trúng giải tác phẩm xuất sắc nhất đều có số thu khá èo uột. Như Hugo, Moneyball, hay War Horse và The Descendants....
Hoá ra là vì kinh tế? Mấy ai muốn lên xe, ra khỏi nhà, tìm chỗ đậu rồi bỏ ra 22 tì mua vé và bắp rang để ngồi hai tiếng đằng đẵng trong rạp khi mà ngoài đời thiên hạ đang ta thán vì kinh tế khó khăn? Sự thật có lẽ lại không hẳn như vậy vì tình hình kinh tế năm nay tương đối đã có vẻ khá hơn năm ngoài...
Trên màn ảnh, Billy Crystal đã xuất hiện trong vai quản diễn sân khấu. Tám năm nay, nghệ sĩ duyên dáng mà không suồng sã lố lăng mới lại trở về làm người giới thiệu chương trình. Hoa Kỳ là nơi vật đổi sao dời, được mời đảm nhiệm vai trò hoạt náo này lần thứ chín thì cũng là biệt tài của Billy.
Năm nay, trong phần phụ diễn văn nghệ có gánh xiệc của Gia Nã Đại, Le Cirque du Soleil. Quả là danh bất hư truyền!
Xưa nay, một số nghệ sĩ không thèm dự lễ trao giải và khi đoạt giải thưởng có người còn từ chối pho tượng vàng: họ coi đây là gánh xiếc! Nổi tiếng thì có George C. Scott doạt giải tài tử xuất sắc nhất (Oscar 1970) và Marlon Brando (Oscar 1972) trong vai Bố già Corleone.
Ngẫm lại thì chúng ta đều... mắc bẫy cả!
Cứ như chuyện Thiền tông hay võ công của Lệnh Hồ Công tử trong truyện Tiếu Ngạo Giang Hồ: nghệ thuật siêu hạng là làm như không có nghệ thuật! Hollywood có nghệ thuật siêu hạng là kiếm tiền bằng nghệ thuật và cứ ra vẻ khinh rẻ bạc tiền chứ làm gì thì cũng tiến ra tình... là tính ra tiền.
Cho nên, sau khi tác phẩm hoàn tất, người ta tận dụng nghệ thuật nối tiếp là quảng cáo và trong việc trao giải thưởng, nhiều người rất tích cực tính toán đến việc quảng cáo. Vì vậy, có người mới phàn nàn rằng nhiều khi giá trị nghệ thuật của tác phẩm hay nghệ sĩ không được phản ảnh qua giải thưởng. Thiếu gì tác phẩm, đạo diễn hay tài tử xuất sắc mà lại chẳng được vinh danh?
Và ngược lại, nhiều khi giải thưởng cũng chẳng đóng góp gì thêm cho sự thành công về thương mại! Như tình hình của năm nay! Kinh tế không thể giải thích tất cả. Đấy là một lẽ. Lẽ kia là "vạn sự giai ảo". Hài kịch cả: Hollywood có thể tróc nã Wall Street bằng phim ảnh chứ thật ra thì cũng là cái bình thông đáy. Có chung một cuống rốn.
Nhưng thôi, trên kia ánh sáng đã chói lòa ba tiếng cồng khai diễn rồi: Morgan Freeman vừa xuất hiện để khai mạc đại lễ với những đoản phim đầy chất khôi hài để dẫn qua Billy Crystal. Xin đậy nắp bút, ấn nút gửi bài và khoan thai thưởng lãm trước khi có điện thoại nửa đêm từ Paris để nói về... kinh tế Việt Nam...
Hẹn nhau Oscar 85!
Từ chục năm nay, có một ngày người viết phải làm hai chuyện một lúc: mắt dán lên màn ảnh theo dõi lễ trao giải điện ảnh cao quý nhất của Hoa Kỳ và tay gõ một bài về giải thưởng đó!
Âu cũng là một... hy sinh cho nghệ thuật khi mình không được thưởng thức hết chuyện độc đáo ngoài tiền trường trải thảm đò rực mà đã phải nghĩ đến độc giả sẽ đọc bài trong số báo hôm sau. Mà phải hoàn tất càng sớm càng hay! Vì cùng lúc đó, ban biên tập của Việt Báo cũng ghìm bản in, đợi đến lúc cuối để kịp ghi kết quả trước khi đưa qua bộ phận ấn loát.
Phải chi, lễ trao giải của Viện Hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Hoa Kỳ - mà chúng ta quen gọi là Giải Oscar - được tổ chức ở miền Đông Hoa Kỳ, như tại New York chẳng hạn, thì tại đất California ở miền Tây mình đã có thêm ba tiếng đồng hồ xoay trở vẽ voi!
Nói như vậy thì quả là tay mơ và còn chẳng biết đến nỗi khó khăn của dân làm báo miền Đông! Họ phải đợi quá nửa đêm bên đó mới rõ kết quả ở miền Tây để đưa báo đi in. Dù đã sống trong một thế giới điện tử, những trở ngại ấy vẫn gây vấn đề không nhỏ.
Nhân chuyện Đông-Tây, có lẽ cũng nên nhìn ra cái trục đối lập giữa New York và Hollywood.
***
Giải Oscar được giới điện ảnh Hollywood nghĩ ra và tổ chức lần đầu vào năm 1929, năm tháng trước vụ tuột giá chứng khoán tại New York, biến cố dẫn tới nạn Tổng khủng hoảng toàn cầu 1929-1933. Năm nay là lễ trao giải thứ 84, thường được tổ chức tại một sảnh đường nguy nga của thành phố Los Angeles. Cho những người ở xa: Hollywood là một đơn vị hành chánh ở phía Tây Bắc trong thành phố này.
Còn New York là một trung tâm kịch nghệ Hoa Kỳ với các sân khấu Broadway của mấy chục rạp hát nên cũng là ngọn hải đăng về nghệ thuật trình diễn. Khác nhau là tấm màn nhung hay màn ảnh, nhưng một trời một vực!
Thói thường thì đồng nghiệp tương lân hoặc đố kỵ: dân diễn kịch sống trên sân khấu thường nghĩ rằng họ mới là làm nghệ thuật đích thực, chứ nhiều khi điện ảnh chỉ là xảo thuật! Ngược lại, người đóng phim và làm phim thì cho rằng mình mới sáng tạo, chứ kịch cọc thì máy móc quá.
Chỉ khi nào diễn viên kịch nghệ đi từ miền Đông qua đóng phim ở miền Tây và thành công xuất sắc thì chúng ta mới có cảnh Đông-Tây đề huề trên đất Mỹ.
Một nghệ sĩ điển hình của trường hợp này chính là kịch sĩ Meryl Streep, năm nay lại được đề cử cho giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Chưa kể 26 lần đề cử cho giải Golden Globe, nàng được vinh dự vào giải Oscar 17 lần, hơn hẳn mọi nữ diễn viên cổ kim và đã hai lần ôm tượng Oscar về nhà! Nhưng có lẽ năm nay, trong vai nữ Thủ tướng Magareth Thatcher của Anh, Meryl Streep sẽ lọt mất pho tượng vàng, đó là dự đoán hơi buồn của người viết!
Nhìn từ Hollywood, New York lại còn một tội nặng hơn.
***
Đó là chứa chấp khu vực Wall Street tội lỗi của doanh trường!
Hollywood mới là nghệ thuật chứ New York chỉ là lòng tham. Năm qua, phong trào chống đối tài phiệt gian tham khởi đi từ việc chiếm đóng Wall Street khiến nghệ sĩ Hollywood hài lòng không ít. Ôi, cuộc tranh luận tuyệt vời giữa nghệ sĩ và trọc phú, giữa nghệ thuật và thương mại!
Ngẫm lại, xưa nay, Hollywood nổi tiếng với các cuốn phim kết án bọn doanh gia gian tham và nhiều câu đối thoại trong phim đã là thành ngữ thông dụng trong dân gian.
Phim "Network" có một câu để đời của nhân vật Arthur Jensen, do Ned Beatty thủ diễn: "Không có nước Mỹ. Không có dân chủ. Chỉ có các tập đoàn IBM và ITT và AT&T và DuPont, Dow...." Nói cứ như người Hà Nội... trước thời đổi mới vậy!
Trong thể loại kết án doanh gia tài phiệt, khét tiếng hơn cả thì có phim... "Wall Street" với Michael Douglas trong vai tài phiệt Gordon Gekko. Người ta có thể quên rằng diễn viên này đã đoạt giải Oscar năm 1987 là nam tài tử xuất sắc nhất, mà khó quên được lời phát biểu của nhân vật Gekko – con tắc kè hoa! Ai bảo là người Mỹ không biết đểu – trong cuốn phim: "Tham là Tốt."
Chân lý không thể nào tiêu biểu hơn cho Wall Street!
Mà trật lấc!
Vì Hollywood còn có sở trường là kết án lòng tham để hái ra tiền! Điện ảnh cũng là – và trước hết phải là – kinh doanh. Không có thực thì ai vực được đạo? Và đây mới một chân lý Hoa Kỳ: trên thế gian này, không nơi nào người ta lại chống Mỹ bằng dân Mỹ.
Nghệ thuật siêu quần của Hoa Kỳ là tự phanh phui mọi thói xấu, xong rồi, ngỏn ngoẻn nhét tiền vào túi. Cứ tin vào lập luận chống Mỹ của người Mỹ thì có khi oan tiền!
***
Trở lại chuyện Oscar, vì trên màn ảnh của đài ABC, dập dìu tài tử giai nhân cùng nam thanh nữ tú đã múa xong phần hoa thơm bướm lượn trên thảm đỏ trước cả ngàn ống kính. Ba tiếng đồng hồ đằng đẵng chứ không ít! Ai mặc áo gì, do nhà thiết kế thời trang nào vẽ kiểu, ai là người đẹp nhất đêm nay, người nào đi với ai vào đài vinh quang đó?... Những câu hỏi phù du này là loại thịt tươi của báo chí vì hình như rất được khán giả quan tâm theo dõi.
Có một chi tiết hơi buồn là Halle Berry sẽ không tham dự. Đoạt giải Oscar năm 2001 là nữ diễn viên xuất sắc nhất, hình như nghệ sĩ da đen khả ái này gặp hiện tượng gọi là "lời nguyền rủa của Oscar", tức là sau phút vinh quang lại chìm vào bóng tối đển hết xủi tăm, hoặc bị hết vận này đến hạn khác. Đáng lẽ là một trong các tài tử giới thiệu một giải thưởng, Halle Berry đã từ chối vào phút chót vì một cú ngã từ Tháng Chín.
"Lời nguyền rủa của giải Oscar"? Chuyện khá ly kỳ, nhưng xin để vào dịp khác vì các nghệ sĩ đã vào bên trong rạp Kodak, tên mới là Hollywood and Highland Center. Câu hỏi rất thời thượng mà cũng thiết thực của mọi người, nhất là các nhà sản xuất phim ảnh, là giải Oscar có hái ra tiền không?
Xin tạm quên sân khấu hào nhoáng mà quay lại khúc phim này.
Khi tác phẩm còn đang trình chiếu trên màn ảnh, nếu có thông báo là được đề cử cho một giải nào đó trong 24 giải thưởng lớn nhỏ của viện Hàn lâm thì khán giả có đi xem nhiều hơn không? Việc tác phẩm trúng giải có giúp gì cho số thu không, nếu cuốn phim được phổ biến sau đó dưới dạng đĩa Blue-Ray hay DVD?
Đó là hiện tượng "Mùa Oscar", từ ngày tuyên bố kết quả đề cử đến ngày trao giải, một khoảng thời gian nhức tim mà cũng là một cơ hội vận động trong hậu trường để tranh thủ lá phiếu của ngần sáu ngàn người trong ban chấm giải.
Trước đây, người ta thường trao giải Oscar vào quãng Tháng Tư, Tháng Năm, để vinh danh các tác phẩm trình chiếu trong năm trước. Nhưng, việc đoạt giải thưởng về nghệ thuật có ảnh hưởng đến kết quả thương mại nên đã có nạn... lobby, một hiện tượng rất Mỹ. Cũng rất Mỹ, từ năm 2004, ban tổ chức bèn quyết định làm lễ trao giải sớm hơn, vào quãng Tháng Hai Tháng Ba, để tránh bớt cái nạn vận động.
Chuyện ấy cho thấy một chân lý dễ hiểu về nghệ thuật hái ra tiền: giải thưởng bên trong hội trường có làm nẩy số thu ngoài thị trường.
Nhưng năm nay thì không!
***
Người Mỹ làm gì cũng nghiên cứu rồi tính toán hơn thiệt. Họ nghiên cứu xem là từ khi các giải đề cử được tuyên bố, năm nay là ngày 24 Tháng Giêng, cho đến ngày trao giải, số thu của các tác phẩm đã nhẩy vọt được bao nhiêu?
Kỷ lục từ ba chục năm qua là vào năm 1989, khi số thu tăng được 38% trong khoảng thời gian hồi hộp của "Mùa Oscar". Năm nay, bước nhẩy vọt chỉ có 13%, một trong tám cú nẩy cụt ngủn nhất! Nói theo kiểu kế toán, chín phim được đề cử là tác phẩm xuất sắc nhất trong năm chỉ hái được 518 triệu Mỹ kim, chưa bằng phân nửa của 10 phim năm ngoái - một tỷ 200 triệu đô la!
Có thống kê về hiện tượng rồi, người ta tìm hiểu về bản chất. Nguyên nhân tại sao?
Một trong nhiều lý do là tác phẩm có hy vọng đoạt giải xuất sắc nhất trong năm, ngoài chín giải đề cử khác, lại là phim câm. The Artist. Câm từ đầu cho đến mấy phút cuối!
Người Mỹ ồn ào náo động không ưa loại nghệ thuật câm nín đó. Năm ngoái, cuốn phim về ông vua cà lăm, The King Speech, có số thu tăng gấp đôi trong mấy tuần chờ đợi. Chân lý: thà là nói ngọng thì vẫn hái ra tiền. Chứ cứ nhảy múa mà không nói thì khán giả Mỹ lại chê.
Thê thảm hơn vậy, người ta còn tính trước là năm nay, cũng do sự thành công của cuốn phim câm mà khán giả sẽ ít the dõi lễ trao giải hơn. Làm hệ thống truyền hình ABC của công ty Walt Disney có thể thất thâu! Họ đành tự an ủi là trong các tác phẩm được đề cử năm nay, phim "The Help" của Walt Disney cũng đã vớ bộn, gần 170 triệu tờ giấy xanh chứ không ít.
Mà tội lỗi không chỉ vì cuốn phim câm! Hầu hết các phim được đề cử trúng giải tác phẩm xuất sắc nhất đều có số thu khá èo uột. Như Hugo, Moneyball, hay War Horse và The Descendants....
Hoá ra là vì kinh tế? Mấy ai muốn lên xe, ra khỏi nhà, tìm chỗ đậu rồi bỏ ra 22 tì mua vé và bắp rang để ngồi hai tiếng đằng đẵng trong rạp khi mà ngoài đời thiên hạ đang ta thán vì kinh tế khó khăn? Sự thật có lẽ lại không hẳn như vậy vì tình hình kinh tế năm nay tương đối đã có vẻ khá hơn năm ngoài...
Trên màn ảnh, Billy Crystal đã xuất hiện trong vai quản diễn sân khấu. Tám năm nay, nghệ sĩ duyên dáng mà không suồng sã lố lăng mới lại trở về làm người giới thiệu chương trình. Hoa Kỳ là nơi vật đổi sao dời, được mời đảm nhiệm vai trò hoạt náo này lần thứ chín thì cũng là biệt tài của Billy.
Năm nay, trong phần phụ diễn văn nghệ có gánh xiệc của Gia Nã Đại, Le Cirque du Soleil. Quả là danh bất hư truyền!
Xưa nay, một số nghệ sĩ không thèm dự lễ trao giải và khi đoạt giải thưởng có người còn từ chối pho tượng vàng: họ coi đây là gánh xiếc! Nổi tiếng thì có George C. Scott doạt giải tài tử xuất sắc nhất (Oscar 1970) và Marlon Brando (Oscar 1972) trong vai Bố già Corleone.
Ngẫm lại thì chúng ta đều... mắc bẫy cả!
Cứ như chuyện Thiền tông hay võ công của Lệnh Hồ Công tử trong truyện Tiếu Ngạo Giang Hồ: nghệ thuật siêu hạng là làm như không có nghệ thuật! Hollywood có nghệ thuật siêu hạng là kiếm tiền bằng nghệ thuật và cứ ra vẻ khinh rẻ bạc tiền chứ làm gì thì cũng tiến ra tình... là tính ra tiền.
Cho nên, sau khi tác phẩm hoàn tất, người ta tận dụng nghệ thuật nối tiếp là quảng cáo và trong việc trao giải thưởng, nhiều người rất tích cực tính toán đến việc quảng cáo. Vì vậy, có người mới phàn nàn rằng nhiều khi giá trị nghệ thuật của tác phẩm hay nghệ sĩ không được phản ảnh qua giải thưởng. Thiếu gì tác phẩm, đạo diễn hay tài tử xuất sắc mà lại chẳng được vinh danh?
Và ngược lại, nhiều khi giải thưởng cũng chẳng đóng góp gì thêm cho sự thành công về thương mại! Như tình hình của năm nay! Kinh tế không thể giải thích tất cả. Đấy là một lẽ. Lẽ kia là "vạn sự giai ảo". Hài kịch cả: Hollywood có thể tróc nã Wall Street bằng phim ảnh chứ thật ra thì cũng là cái bình thông đáy. Có chung một cuống rốn.
Nhưng thôi, trên kia ánh sáng đã chói lòa ba tiếng cồng khai diễn rồi: Morgan Freeman vừa xuất hiện để khai mạc đại lễ với những đoản phim đầy chất khôi hài để dẫn qua Billy Crystal. Xin đậy nắp bút, ấn nút gửi bài và khoan thai thưởng lãm trước khi có điện thoại nửa đêm từ Paris để nói về... kinh tế Việt Nam...
Hẹn nhau Oscar 85!
Gửi ý kiến của bạn
Đến hôm nay thứ sáu 2 tháng 12 giải túc cầu thế giới năm 2022 đã đi được nửa đoạn đường. Cũng như bất kỳ một cuộc tranh đua thể thao nào phải có kẻ thắng người thua. Kẻ thắng thì vui mừng hớn hở vì đã đem lại vinh quang cho xứ sở và dân tộc mình. Kẻ thua thì viện lý do nầy hay lý do khác vì mình đã bị xử ép để tránh sự chỉ trích của những người hâm mộ. Nhưng đó là những sự kiện thường tình lúc nào cũng xẩy ra.
Bài này sẽ phân tích về một số ý chỉ trong hai hội đầu trong Cư Trần Lạc Đạo Phú của Vua Trần Nhân Tông (1258-1308), người sáng lập dòng Thiền Trúc Lâm. Bài phú này có 10 phần, chữ xưa gọi là 10 hội, chỉ ra đường lối của Thiền Trúc Lâm.
Một người nghĩ rằng, người kia làm chuyện lầm lỗi, vì muốn chống đối, người này làm chuyện có lỗi để gây tiếng vang, phản đối lại sự lầm lỗi của người kia.
Vậy thì ai có lỗi? Và lỗi nào nặng hơn? Có lẽ, bạn đọc nghĩ rằng, tôi đang muốn nói về chuyện luật tử hình. Lý luận này: một kẻ cố ý giết người, hoặc giết nhiều người, cần phải đền tội bằng cái chết. Mắt đền mắt. Răng đền răng. Đúng và hữu lý. Nhưng lý luận kia: Trong xã hội văn minh, trừng phạt là thứ yếu, giáo dục, cải thiện người xấu trở thành tốt mới là mục tiêu nhân bản. Người phạm tội, có quyền được hưởng, ít nhất, một cơ hội để hối lỗi, để trở thành người tốt hơn. Cả hai lý luận đều đúng. Có lý luận thứ ba: Giết người là có tội, dù là lý do gì, ngoại trừ phải tự vệ trong tình trạng khẩn cấp. Như vậy, khi tòa án kết tội tử hình, chính tòa án (luật pháp, thẩm phán, và công tố viên) đã phạm tội giết người.
Dư âm cuộc cách mạng Mùa Xuân Ả Rập năm 2010 ở Trung Đông, Bắc Phi châu và sự tan rã của Thế giới Cộng sản ở Nga năm 1992, đang là mối lo hàng đầu của đảng CSVN, sau hơn 35 năm đổi mới. Dưới lăng kính bảo vệ an ninh quốc gia, nhà nước Cộng sản Việt Nam (CSVN) coi mọi phản ứng của dân trong cuộc sống, kể cả các hoạt động đòi dân chủ, tự do và nhân quyền v.v… đều là “diễn biến hòa bình” nhằm phát triển “cách mạng mầu” để lật đổ đảng CSVN...
Cuộc chiến hiện nay tại Ukraine, chẳng cần nói nhiều, đã là một bài học rất lớn cho Hoa Kỳ, và có lẽ nó sẽ được dùng làm chuẩn mực cho những xung đột trong tương lai giữa Hoa Kỳ và các thế lực thù địch trên thế giới...
Vậy bằng cách nào mà cuốn tạp chí BK, số cuối cùng (phát hành vào ngày 20 tháng 4 năm 1975) đã không bị ném vào mồi lửa, không trở thành giấy gói xôi, không bị thu hồi, tịch thu, tiêu hủy” và vẫn có thể xuất hiện “nguyên con” trên trang web của Tạp Chí Thế Kỷ 21 vào ngày 2 tháng 4 năm 2017? Đây là câu hỏi mà qúi vị lãnh đạo của chính phủ hiện hành ... cần “suy ngẫm” để có thể ban hành những nghị quyết, hay nghị định đỡ ngớ ngẩn (và lạc hậu) hơn chút xíu...
✱ Reuters: Nga đang hy vọng rằng đảng Cộng hòa kiểm soát Quốc hội - Chính quyền Biden sẽ gặp khó khăn trong việc thúc đẩy Quốc hội thông qua các chương trình viện trợ cho Kyiv. ✱ Military: Các nhà vận động hành lang làm việc cho các nhà thầu quốc phòng, đã từng làm việc cho chính phủ liên bang trước đây - cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper đã từng làm việc văn phòng quan hệ chính phủ của Raytheon. ✱ Al Jazeera: Nhiều dự luật trong quá khứ, đã được Hạ viện và Thượng viện thông qua trong nhiều thập kỷ mà không bị thất bại. ✱ Bilderbergmeetings Co. UK: Chính quyền Biden đã coi Nga và Trung Quốc là đối tác trong thách thức đối với “trật tự thế giới”- Sự cạnh tranh toàn diện với Trung Quốc đang trở thành một nguyên tắc trong các chính sách kinh tế, đối ngoại và an ninh của Hoa Kỳ...
Nhiều người nghĩ ngay đến con số 18 tỷ kiều hối USD chuyển về Việt Nam năm 2021. Đó thật ra không phải là điều nên mất thời gian bàn tính vì đó là một thực thể không thay đổi được. Những người gởi có những lý do riêng không ai lay chuyển được và người Việt trong nước đều muốn nhận những đồng tiền gởi về. Nhưng còn những món tiền khổng lồ khác từ những chương trình viện trợ đủ mọi kiểu cho dân VN từ những chính phủ Âu-Mỹ mà người dân không hay biết, những nguồn tài trợ đã từ lâu bị thất thoát, hoặc cả biến mất mà không ai đặt câu hỏi. Đây là một địa hạt cần soi giọi.
* Cựu Tổng Thống Trump tuyên bố tái tranh cử để tránh bị truy tố nhưng vô hiệu quả. * Trump sẽ bị truy tố trước hoặc sau mùa lễ 2022. * Việc đề cử ông Jack Smith làm cố vấn đặc biệt để giám sát cuộc điều tra hình sự cựu Tổng Thống Trump chỉ làm chậm trễ một vài tuần là cùng. Trường hợp này khác với việc đề cử Robert Muller. * Trump sẽ bị truy tố về vụ lưu trữ bất hợp pháp tài liệu mật quốc gia và vụ bạo loạn 6/1. * Truy tố ăn cắp tài liệu mật dễ dàng như truy tố buôn bán ma túy. Trường hợp bạo loạn 6/1 phức tạp hơn. * Phiên tòa sẽ kéo dài 12 – 24 tháng và kết thúc trước nhiệm kỳ của Tổng Thống Biden chấm dứt. * Việc truy tố Trump của cố vấn đặc biệt không ảnh hưởng đến việc tái tranh cử của cựu tổng thống ngoại trừ Tu Chánh Án 14 được mang ra xét xử.
✱ The Guardian, Uk: Donald Trump tuyên bố ứng cử chắc chắn sẽ không làm cho việc truy tố ông ta trở nên bất khả thi - chẳng qua chỉ là một nỗ lực nhằm đánh lừa mọi người, và nó không làm thay đổi mức độ tội ác của ông ta đã phạm - nhiều khả năng khiến Trump trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên phải vào tù. ✱ NY Post: Cựu Bộ Trưởng Tư pháp Bill Barr cho rằng chính phủ liên bang có đủ bằng chứng để buộc tội cựu Tổng thống Donald Trump - ông ta đã thất bại với tư cách tổng thống trước đây, thời không nên tìm kiếm một nhiệm kỳ khác ✱ Yahoo News/Ms Evans: Donald Trump không thể cứu nước Mỹ - Ông ta thậm chí không thể tự cứu được mình - Ông ấy đã lợi dụng chúng tôi để giành được Tòa Bạch Ốc. ✱ Brookings Edu: Cựu tổng thống phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của ông ta đã phạm ở Georgia. Chúng tôi kết luận rằng Trump có nguy cơ cao sẽ bị truy tố hình sự ở Fulton County.
Copyright © 2022 vietbao.com All rights reserved 
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D662787270.-%3B)