Nguyễn Lương Vỵ, Bến Không Của Thất Huyền Âm
Bìa tập thơ “Bốn Câu Thất Huyền Âm”.
Huỳnh Kim Quang
“Bốn Câu Thất Huyền Âm” là tập thơ thứ sáu của Nguyễn Lương Vỵ, với phần chuyển dịch sang Anh ngữ do nhà văn Phan Tấn Hải và dịch giả Nguyễn Quế Phương – con gái của tác giả -- thực hiện. Tập thơ dày gần 200 trang, in bìa màu, tại California, tháng 8 năm 2011, ấn phí 19 MK.
Trong sáu tập thơ đã xuất bản của Nguyễn Lương Vỵ thì 5 tập mang tên có liên quan đến thinh âm: “Âm Vang và Sắc Màu,” “Hòa Âm Âm Âm Âm,” “Huyết Âm,” “Tinh Âm,” và bây giờ là tập “Bốn Câu Thất Huyền Âm.”
Có vẻ như, làm thơ, mà gã thi sĩ họ Nguyễn gọi là “mần thơ,” là một trò chơi thinh âm kỳ thú. Thú đến ghiền mà ghiền tới mức, như tác giả mô tả là “vừa dật dờ vừa mần thơ.” Điều lạ là, Nguyễn Lương Vỵ không thích mần thơ trong lúc quá tỉnh táo mà phải ở trong trạng huống dật dờ. Phải chăng dật dờ như thế mới có thể thể nhập vào cõi mộng để đón thinh âm từ lịch kiếp, mà:
“Thương câu thơ tái sinh trong mộng
Chào nhau lồng lộng gió muôn xưa
Âm son lịch kiếp vừa rung động
Hạt máu long lanh. Nhạc cũng vừa…”
Bản dịch tiếng Anh của Phan Tấn Hải như sau:
“Sympathizing with poetry lines that just took rebirth in dream
That just saluted each other amid the fierce winds from bygone days
That just trembled with emotion amid the endlessly reddened sounds
That still shimmered in drops of blood. And the music just…”
Thơ của Nguyễn Lương Vỵ là hạt máu. Hạt máu là từ trong tim phổi mà ra, chứ không phải nằm ở ngoài da thịt. Thơ như thế thì không còn là chữ nghĩa bình phàm trong bóng dáng những ký tự của ngôn ngữ thế gian, mà là tiết tấu của nhạc hễ một khi trổi lên sẽ làm “rung động” lòng người, làm “lồng lộng gió muôn xưa.”
Nhưng thế giới thinh âm của Nguyễn Lương Vỵ là gì"
Là “nhạc trầm âm thấm buốt xương da,” là “tuyệt bi âm,” là “một đóa thương tâm âm rạng rỡ, một khe huyền, nhớ lắm ban sơ!!!...,” là “một âm trên ngọn cỏ,” là “gió trên sông,” là “nhớ,” là “nắng reo,” là “gió đi sấm động trong hồn đá,” là “sương kêu thương bóng mộ bên trời…,” là “thơ điên róc máu giữa lặng thinh,” là “hú một mình vì khô nước mắt,” là “cô liêu,” là “cô độc,” là “âm vô biên…,” là “ngọn gió quê,” là “chiều câm bầm huyết,” là “đàn vô thanh,” là “vô vọng,” là “im im im. Lắng lắng lắng lắng,” là “cơn mưa chiều trái mùa,” là “vài tiếng chim còn sót lại trong túi áo,” v.v…
Nhiều lắm! Không làm sao kể hết thinh âm trong thi tập “Bốn Câu Thất Huyền Âm” của Nguyễn Lương Vỵ, bởi vì mỗi câu thơ, mỗi trang thơ trong thi tập này đều chứa đựng những thinh âm. Cả thi tập này là một cõi, một thế giới thinh âm. Chúng tương quan tương duyên và quyện lẫn vào nhau để tạo thành một bản hòa âm kỳ diệu mà có lúc thì bay bổng, bồng bềnh, có khi im lặng sâu lắng tưởng chừng như ở cõi vô thanh bất động. Đó có lẽ là cõi “Huyền Âm” giống như thế giới “huyền chi hựu huyền” của Lão Tử và Trang Tử năm xưa.
Tuy nhiên, cái “huyền chi hựu huyền” của thầy trò Lão Đam bất quá cũng chỉ là giai bậc thinh âm dạo đầu mà nhà thơ họ Nguyễn mới mở màn. Trong “Bốn Câu Thất Huyền Âm” của Nguyễn Lương Vỵ còn đẩy người đọc đi xa hơn nữa vào chốn mịt mùng sương khói ảo ảo thật thật của “bến Không” để lắng nghe “một bài ca không tiếng lặng im” của một thứ “khe huyền,” một thứ “âm vô biên…” nào đó. “Bến Không” -- chữ Không viết hoa – là cảnh giới tuyệt vời của ngôn ngữ, của thinh âm, vì chính từ đây mà mọi thứ trên đời này có thể hiện hữu hay chỉ xuất hiện như hoa đóm giữa không trung, hay chẳng là gì cả, và thậm chí “vũ trụ cũng tào lao.” Không đến được “bến Không” thì chàng thi sĩ họ Nguyễn không tài nào thấy và hiểu được cả vũ trụ này là “tào lao,” là bong bóng nước, là quáng nắng trên đường giữa ban trưa.
“Im im im. Lắng lắng lắng lắng
Điếc quá vắng và câm quá trắng
Đo xuôi đếm ngược ngước lên cao
Thì ra vũ trụ cũng tào lao!!!”
Bản dịch Anh của Phan Tấn Hải như sau:
“Quiet quiet quiet. Calm calm calm calm
I am deaf for being so lonely, mute for seeing so white
I measure this way, quantify another way, gaze up high
And see that the universe is so futile…”
Có lẽ vì thế mà Nguyễn Lương Vỵ hàng đêm tham thiền tĩnh tọa để lắng lòng, để mở toang cánh cửa tâm thức cho nó không còn một chỗ nào ẩn khuất, vì vậy nên mới:
“Đêm ngồi im gặp mình lặng lẽ
Âm vút lên xé cụm mây vàng
Mây như lụa hư không lang thang
Rồi tan biến giữa hàng mộ gió”
Và đây là bản dịch Anh ngữ của Phan Tấn Hải:
“Sitting quietly at night and meeting myself
I hear a voice soar high and pierce a yellow cloud
See the clouds wander like the flutters of silk
And fade amid the rows of windy tombs”
Phải có sức nội quán của thiền định thì mới có thể gặp mình trong cõi lặng lẽ, bằng không thì chỉ thấy mình trong cõi người ta, trong cõi tha hóa của chủ thể, trong chốn lao xao biến động của cuộc đời. Phải ở trong trạng thái mà tâm bình lặng, im lắng, thong dong tự tại và vô tướng vô niệm mới có thể có đủ nhãn lực để chiêm quan cảnh tượng “mây như lụa hư không lang thang.”
Trong bài thơ mà tác giả đề là “tái bút” viết về “Thất huyền âm,” Nguyễn Lương Vỵ mần bốn câu cuối:
“Bốn mươi chín bài thơ bốn câu
Thất huyền âm chuyển kiếp qua cầu
Qua, qua nữa, biết đâu gặp lại
Cái em hồng ươm nắng ngàn sau…”
Phan Tấn Hải chuyển sang Anh ngữ:
“Forty nine poems that each has four lines
And seven-string sound reincarnate me beyond the bridge
Beyond, and beyond… I may could see again
Your rosy cheeks shining in the sun a thousand years later…”
Câu thứ ba trong bài thơ trên có âm điệu như câu thần chú trong Tâm Kinh Bát Nhã mà bản tiếng Phạn ghi là: “gate gate paragate …,” “đi đi đi qua bên kia...” Đây chính là “Thất huyền âm chuyển kiếp qua cầu,” mà cầu chính là cầu của “bến Không.” Cũng chính nhờ “bến Không” này mà âm mới thành huyền.
Rất tiếc ở đây chỉ có thể giới thiệu sơ lược một vài điều mà người viết bài này cảm nhận được từ tập thơ “Bốn Câu Thất Huyền Âm” của Nguyễn Lương Vỵ. Độc giả nên tự mình mua một tập để từ từ đọc và cảm nhận thì thú vị hơn gấp trăm ngàn lần chỉ đọc qua vài trang của bài giới thiệu sơ sài này.
Độc giả nào muốn có ấn bản thi tập, xin liên lạc với tác giả qua địa chỉ:
VY NGUYEN
12621 Wynant Dr., Garden Grove, CA 92841, USA
Kèm theo ngân phiếu (check) USD20.00 (hai mươi Mỹ kim cho ấn phí và cước phí bưu điện). Ghi tên VY NGUYEN.
Độc giả nào muốn đọc toàn bộ nội dung thi phẩm trên (miễn phí) theo dạng file PDF, xin liên lạc với tác giả theo địa chỉ email: [email protected].
Gửi ý kiến của bạn
