Hôm nay,  

Song Kiếm Xuânthu

07/10/200900:00:00(Xem: 9633)

Song Kiếm XuânThu
Nguyễn Xuân Nghĩa

...Obama đang ngậm chiếc gân gà...
Tổng thống Obama xoay trở ra sao giữa Iran và Afghanistan"
Chúng ta nên có thói quen là đừng tin vào những hứa hẹn của các chính khách khi họ tranh cử. Sau đó, cũng đừng trách họ cái tội treo đầu dê bán thịt chó khi đã đắc cử. Họ tranh cử để cầm quyền, đến khi có ấn tín trong tay thì mới thấy rằng sự thật - nhiều khi sinh tử - của quốc gia lại không như mộng mị của họ khi đi tranh cử. Lúc đó, họ xử tri ra sao mới là vấn đề. Và là bài học cho chúng ta trong kỳ tranh cử sau...
"Lúc đó" của Barack Obama là lúc này.
Khi đi tranh cử, Nghị sĩ Barack Obama kịch liệt đả kích Chính quyền George W. Bush về chiến trường Iraq và đòi rút quân thật sớm để dồn sức giải quyết một chiến trường sạch là Afghanistan. Với Iran, ông mập mờ kết án kế hoạch chế tạo võ khí hạch tâm của các Giảo chủ Tehran nhưng hứa hẹn nói chuyện vô điều kiện với họ (nên bị Nghị sĩ Hillary Clinton chế diễu không ít về lập trường ngây thơ này). Bàng bạc trong triết lý chính trị của Obama là lời thống trách Hoa Kỳ đã xúc phạm khối Hồi giáo, không thèm đối thoại với Tehran và ngang ngược gây chiến lung tung.
Đó là lập trường của "Cậu bé quàng khăn đỏ Barack Obama" khi đi tranh cử. Và đa số cử tri có vẻ tin tưởng vào sự thay đổi hiền hoà đó nên Obama đắc cử. Bây giờ là lúc thực tế sinh tử đang đập vào mặt, dập xuống bàn, và đòi hỏi Tổng thống Obama phải lấy quyết định.
Nói cho gọn thì ông đang bị đòn xóc hai đầu và có thể phải sử dụng một lúc hai kiếm để đối phó.
Iraq thì có vẻ êm - truyền thông thiên vị Mỹ đã quên rồi - nhưng Afghanistan và Iran đang là hai vấn đề cực nóng có thể khiến Obama chỉ là tổng thống một nhiệm kỳ. Chuyện thất cử đó mà có xảy ra thì cũng chẳng sao: nước Mỹ thừa nội lực để bầu lên những kẻ thiếu khả năng và sau bốn năm thì họ đổi ý. Nhưng từ nay đến đó, lãnh đạo Mỹ lâm vào khủng hoảng và có khi lại quyết định sai.
Chúng ta lần lượt nắn vào hai đầu của cái đòn xóc đó, Iran và Afghanistan....
IRAN GÂN CỔ
Tháng Tư vừa qua, khi thế giới còn cuống cuồng vì khủng hoảng tài chánh và suy thoái kinh tế, tại Thượng đỉnh G20 ở Luân Đôn, ông Obama đã có dịp nói chuyện với thất cường còn lại trong nhóm G8 về hồ sơ Iran. Sáng kiến khi đó là câu giờ, cho Iran cơ hội đàm phán đứng đắn với năm hội viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc (Anh, Pháp, Mỹ, Nga và Tầu) và nước Đức (nhóm "P5+1). Kỳ hạn chót là ngày 24 tháng Chín, khi Thượng đỉnh G20 tái nhóm bên Mỹ.
Lý do câu giờ là chính quyền Obama còn là "tân sinh", và kinh tế mới là ưu tiên. Một lý do nữa là niềm tin của Obama vào tài hùng biện của mình. Ông mở chiến dịch tranh thủ khối Hồi giáo để giải giới Iran từ đằng sau. Nhưng bài diễn văn hùng hồn ông đọc tại Cairo là một áng thiên cổ hùng văn vô tích sự. Quần chúng Hồi giáo khắp nơi đều ca tụng một Tổng thống Mỹ da đen, gốc hồi giáo và ăn nói ôn tồn nhã nhặn, sẵn sàng đấm ngực nhận tội về mọi chuyện của Hoa Kỳ hay các nước Tây phương đã gây ra cho dân Hồi giáo. Nhưng các lãnh tụ Iran thì nhìn cách khác: cậu bé này non quá! Y như cách đánh giá của Nikita Krushchev về John Kennedy.
Vì vậy, thời điểm 24 tháng Chín đã tới, rồi đã qua, mà lời hăm dọa của Obama vẫn chỉ là hăm he. Việc đàm phán với Iran chỉ khởi sự từ mùng một tháng 10 và trong khi đó Tehran tiếp tục khiêu khích: cho Nguyên tử lực cuộc của Liên hiệp quốc biết là mình còn một căn cứ tăng cường uranium khác, và thử nghiệm hoả tiễn tầm ngắn rồi tầm dài trong hai ngày Chủ Nhật và Thứ Hai (27 và 28 tháng Chín, sau kỳ hạn 24 của Obama). Việc đàm phán ấy có thể kéo dài mà không kết quả, trong khi Iran vẫn xúc tiến việc làm họ coi là chính đáng...
Cố quên đi lời hứa nói chuyện vô điều kiện với Iran - nét ấu trĩ tiêu biểu của tay mơ - Obama có thể làm gì khi đã có ấn tín trong tay và khi thế giới coi chuyện này là một vụ khủng hoảng vì Hoa Kỳ bị thách đố"
Ông có thể đề nghị biện pháp trừng phạt quyết liệt - crippling sanctions - mà vô hiệu vì nhiều nước sẽ xé rào phong toả và tiếp vận cho Iran. Liên bang Nga và Trung Quốc không dễ gì gỡ rối cho Hoa Kỳ, cho dù Obama đã thề bồi nhiều việc... Ông cũng có thể thoát xác từ bồ câu thành diều hâu và chọn giải pháp quân sự. Người hiền thường hay nổi cục bất thường. Giải pháp quân sự ấy có vẻ hợp lý nếu ta quên eo biển Hormuz là nơi Iran có thể khoá luồng vận chuyển của 40% lượng dầu khí giao dịch trên thế giới, và nếu ta quên Afghanistan. Giải pháp thứ ba là "làm cái không làm", nói rất mạnh về mọi chuyện nhưng để hội nghị P-5+1 cùng Iran sẽ cù cưa tới cuối năm mà không kết quả. Ít ra, thế giới cũng thấy là Mỹ có thiện chí hoà đàm và nhờ đó không có khủng hoảng, một điều kiện cần thiết cho cuộc bầu cử Mỹ vào năm 2010...
Nhưng kết cuộc là Iran sẽ tiến thêm một bước tới ngày bấm bút nguyên tử. Lãnh đạo Tehran có thấy rõ như vậy và càng muốn mọi người thấy như vậy để họ củng cố tư thế ở nhà và dẹp sạch các khuynh hướng hay phe phái ôn hoà, dân chủ ở trong nước. Kết luận của họ: lãnh tụ Obama là tay yếu bóng vía. Càng là lý do khiến Liên bang Nga khỏi cần nhượng bộ tại Đông Âu hoặc can gián Iran là đừng tính toán phiêu lưu....


Bây giờ, hãy nhìn ra đầu kia của cây đòn xóc: Afghanistan (hay A Phú Hãn).
GÂN GÀ A PHÚ HÃN
Sau khi đả kích chính quyền tiền nhiệm về chuyện Iraq và hứa hẹn giải quyết chuyện Afghanistan - một cuộc chiến cần thiết, war of necessity - Tổng thống Obama đang lâm thế kẹt vì chẳng biết giải quyết thế nào mới ổn thỏa. Chính quyền ông trì hoãn quyết định nhưng không thể lùi được lâu vì Tư lệnh chiến trường là Tướng Stanley McChrsytal đã báo cáo lên rồi bản phúc trình của ông bị tiết lộ ra ngoài: Hoa Kỳ cần một sách lược mới cho chiến trường này, nếu không thì sẽ thất bại. Mà sách lược mới đòi hỏi tăng viện từ 30 đến 40 ngàn quân, nếu không thì sẽ thất bại.
Nói cho rõ hơn, và Tướng McChrystal đang ra điều trần để giải thích chuyện đó: Hoa Kỳ (và liên quân với NATO) cần tăng quân để có thể bảo vệ và bình định một số khu vực an toàn tại A Phú Hãn trước đà bành trướng của lực lượng Taliban. Nôm na là lui vào thế thủ để giữ thế mạnh trong các vòng đai được bảo vệ. Lực lượng Taliban mà chui ra từ các hậu cứ để tấn công thì sẽ bị tiêu diệt. Khổ nỗi, tăng quân để lui vào thế thủ thì thời cơ lại tùy vào đối thủ. Mà dù có vét quân từ nơi khác để ném vào chiến trường A Phú Hãn thì cũng chỉ bằng quân số của Liên Xô (quãng 120 ngàn quân) trước khi tháo chạy.
Obama đang ngậm chiếc gân gà, và chỉ có vài ba cách xử thế.
Một là tiếp tục đánh cầm hơi như hiện tại và cầu xin phép lạ. Ông thần chinh chiến đôi khi lại thương người phản chiến chăng" Hoặc là đổ thêm quân rồi xây chiến lũy phòng thủ như Tướng McChrystal đề nghị và chờ Taliban trên thế mạnh. Nhưng thời giờ lại là tấm lịch tranh cử. Giải pháp thứ ba là nói ra sự thật và rút quân, rồi chờ đợi ngày hồi sinh của Taliban và khủng bố al-Qaeda...
Y như với Iran, tài nghệ của Obama là "làm cái không làm", tức là tìm cách giữ nguyên trạng, để ưu tiên giải quyết chuyện khác quan trọng hơn, kể cả bay qua Cohenhagen để vận động cho Chicago được Tổ chức Thế vận hội năm 2016...
Khốn nỗi, Iran và Afghanistan lại là hai đầu của một đòn xóc.
Hai xứ này là lân bang. Động lực đẩy tới là những lực lượng cực đoan nhất của thế giới Hồi giáo trước sự ngại ngần của cả khối Hồi giáo và những trò đốc xúc của Liên bang Nga, sự cổ võ ngầm của Trung Quốc hay tiếng vỗ tay của Hugo Chavez tại Venezuela. Trong khi các đồng minh Âu Châu thì sáng suốt lo chuyện của Âu Châu để người hùng Obama tìm phép lạ một mình! Đòn xóc hai đầu được dấn tới khi Obama đang học nghề lãnh đạo trước sự quan sát của bạn và thù...
Ông gặp vụ khủng hoảng mà Phó Tổng thống Joe Biden đã nhanh miệng tiên báo! Đây là lúc ta nhìn ra con người thật của ứng cử viên Obama, và ông có đổ lỗi cho ai khác như Bush, Cheney, Rumsfeld, v.v... thì cũng bằng thừa.
Ông sẽ xoay trở thế nào với hai bài toán chập một như vậy"
SONG KIẾM OBAMA
Lãnh đạo giỏi là người biết chọn ưu tiên giải quyết, vì theo định nghĩa, lên lãnh đạo là phải một lúc giải quyết nhiều vấn đề! Barack Obama sẽ phải chứng minh được khả năng đó thì những gì ông đã hứa khi tranh cử mới không là chuyện nhăng cuội.
Nếu có đủ sức - hậu thuẫn chính trị từ cả hai cánh tả hữu tại Mỹ lẫn các quốc gia còn tin vào Hoa Kỳ - Obama có thể cùng lúc rút hai gươm: tấn công Iran và đổ quân vào A Phú Hãn. Hoa Kỳ có đủ nội lực quân sự cho giải pháp táo bạo đó khiến cả thế giới từ nay sẽ kiêng nể siêu cường này. Nhưng, Obama khó rút cây gươm dài khỏi A Phú Hãn và sẽ gặp số phận của Lyndon Johnson. Chưa kể là bài diễn văn hoà giải tại Cairo sẽ thành trò cười.
Ông cũng có thể dồn sức vào A Phú Hãn để đạt thành quả biểu kiến... như Bush tại Iraq, và lờ chuyện Iran cho nhiệm kỳ sau. Rồi sẽ gặp lại Iran trên tư thế khác trong vài ba năm nữa. Trong khi ấy, chuyện A Phú Hãn vẫn có thể tèm lem rắc rối hơn vì vị trí của Pakistan ở bên kia biên giới. Israel thì không thể chờ đợi như vậy nên đi tìm giải pháp quân sự và biết chắc là Hoa Kỳ phải nhập cuộc khi Iran cho phong tỏa eo biển Hormuz.
Obama có thể chọn giải pháp thứ ba là... gói cả hai gươm đem về nhà. Nghĩa là rút khỏi A Phú Hãn và mặc cho các Giáo chủ Iran chế bom để bắt bí thiên hạ. Dù sao, Iran không thể bắn hỏa tiễn nguyên tử vào lãnh thổ Mỹ! Nhưng kể từ đó, Hoa Kỳ sẽ mất hết đồng minh và khủng bố sẽ được mùa. Trong khi ấy, như trong kịch bản thứ nhì, Israel vẫn có thể ra đòn.
Giải pháp có bản lãnh nhất, theo kiểu Richard Nixon, là tuyên bố tìm kiếm "hoà bình trong danh tự" tại A Phú Hãn rồi tấn công Iran trên không lẫn trên biển! Rút gươm khỏi A Phú Hãn để đâm thấu phổi Iran, từ Iraq xuyên tới A Phú Hãn. Khối Hồi giáo, khủng bố hay không, sẽ được tín hiệu rất rõ về sự xuất hiện của một tay sheriff mới, còn dữ hơn Bush. Có khi Obama còn dư tiền lo chuyện cải tạo xã hội ở nhà nhờ tiết giảm quân phí tại A Phú Hãn!
Chưa ai biết Barack Obama sẽ tính làm sao, có khi chính ông ta cũng chưa biết. Nhưng, lịch sử thì ghi lại là Tổng thống Mỹ đã gặp một vụ khủng hoảng hai mặt. Còn chúng ta thì chờ xem Obama vận hành ra sao để đi vào lịch sử.
Và đừng quên chuyện đó trong mùa bầu cử tới (090929).

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.
Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”
Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.