Sau Những Đàn Áp, Tù Đày Vẫn Là Hi Vọng
Bìa tác phẩm “Tiếng chim báo bão.”
Bùi Văn Phú
Đọc sách: Tiếng chim báo bão của Tiêu Dao Bảo Cự. Nxb Tiếng Quê Hương, Falls Church – Virginia 2009. 646 trang.
*
Trong thời chiến tranh ở Việt Nam vào những năm 1960 và 1970 có nhiều người sống ở miền Nam đã đứng về phiá cách mạng để đấu tranh cho một đất nước thống nhất, hoà bình, cho dân tộc thoát vòng lệ thuộc ngoại bang, cho tự do, nhân bản của con người Việt Nam. Trong số đó có Tiêu Dao Bảo Cự, hoạt động từ thời sinh viên cho đến khi vào đời đi dạy học và viết văn.
Là sinh viên của Đại học Huế, ông tham gia phong trào sinh viên tranh đấu và đã bị cảnh sát chính quyền Việt Nam Cộng hoà giam giữ trong năm cuối bậc đại học. Sau đi dạy học, ông tiếp tục đấu tranh bằng ngòi bút qua nhóm Việt, hoạt động nội thành cho Mặt trận Giải phóng miền Nam và cộng tác với tạp chí Đối Diện do một nhóm linh mục công giáo là Nguyễn Nghị, Trần Tam Tỉnh, Chân Tín chủ trương. Tờ báo nhiều số bị tịch thu vì được dùng làm diễn đàn đòi quyền dân tộc tự quyết, tự do báo chí, kêu gọi hoà hợp hoà giải dân tộc theo tinh thần bản hiệp định Ba Lê 1973.
Năm 1974 ông gia nhập Đảng Nhân dân Cánh mạng Việt Nam, một tổ chức trá hình của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Chiến tranh chấm dứt vào năm 1975 và sau đó đất nước thống nhất, Bảo Cự hoạt động thanh niên trong Mặt trận Tổ quốc tại Bảo Lộc rồi tham gia sinh hoạt văn hoá, làm phó tổng biên tập tạp chí Langbian ở Đà Lạt. Những năm 1987 – 89 là thời điểm Việt Nam có chính sách đổi mới, mở cửa giao tiếp với phương Tây. Với không khí đỡ nghẹt thở hơn, Bảo Cự trở lại con đường dùng văn học để đòi tự do tư tưởng, thông tin và dân chủ cho Việt Nam. Cùng với một số bạn văn nghệ như Bùi Minh Quốc, nhà thơ Hữu Loan ông đã dành hơn một tháng làm cuộc hành trình từ Nam ra Bắc, gặp gỡ giới trí thức văn nghệ để vận động dân chủ.
Những việc làm của Bảo Cự đưa đến hệ lụy ông bị mất việc và bị khai trừ khỏi đảng. Nhưng tiếng nói của Bảo Cự trong giai đoạn đó không chỉ là đơn lẻ, trước và sau đó đã có người vạch ra những chính sách độc tài mà Đảng Cộng sản đã áp dụng trên toàn cõi Việt Nam sau khi nắm quyền cai trị toàn đất nước. Những Lê Văn Hảo, Đoàn Văn Toại, Trương Như Tảng đã ra đi khỏi Việt Nam, những tiếng nói cất lên từ trong nước của Nguyễn Văn Trấn, Nguyễn Hộ, Tạ Bá Tòng, Đoàn Viết Hoạt, Hoàng Minh Chính, Nguyễn Đan Quế, Chân Tín, Nguyễn Ngọc Lan, Trần Độ, Phạm Quế Dương, Trần Khuê.
Qua Tiếng chim báo bão, Bảo Cự vẽ lên hình ảnh một đất nước Việt Nam hoà bình, thống nhất còn nhiều vấn nạn. Trí thức tiếp tục bị đàn áp, còn nặng hơn chế độ miền Nam nếu so sánh với sự có mặt của tạp chí Đối Diện mà tác giả và nhóm Việt đã cộng tác với nhiều sáng tác thơ văn phản đối chính quyền Sài Gòn lúc bấy giờ. Hà Sĩ Phu sau khi công bố những tác phẩm của mình như “Chia tay ý thức hệ”, “Đôi điều suy nghĩ của một công dân” thì bị công an sách nhiễu. Rồi đến vụ án Lê Hồng Hà, Hà Sĩ Phu, Nguyễn Kiến Giang vào năm 1996 chỉ vì chuyền nhau đọc những góp ý của ông Võ Văn Kiệt với Đại hội Đảng kì VIII mà đã bị án tù, Lê Hồng Hà 2 năm, Hà Sĩ Phu 1 năm và Nguyễn Kiến Giang 15 tháng tù treo. Theo tác giả, chính sách đàn áp có những hiệu quả nhất định và đã khiến một số trí thức không muốn quan hệ, nhắc nhở đến Hà Sĩ Phu và đã tạo “sức ép nặng nề này lên tâm lý của trí thức trong nước”.
Nhưng với tác giả, ông hết lòng bênh vực Hà Sĩ Phu và còn tiếp tục lên tiếng đòi hỏi cải cách dân chủ, mở rộng tự do tư tưởng, phát biểu khiến ông bị quản chế hành chánh hai năm do bởi nghị định 31-CP.
Ông đã liên tục phản đối công an các cấp khi những quyền căn bản công dân bị vi phạm, như quyền đi lại, quyền trao đổi thông tin.
Qua nửa sau của quyển sách, những trang nhật kí ông ghi lại trong thời gian bị quản chế cho người đọc thấy chính sách kiểm soát của công an đối với không chỉ tác giả mà những người có quan điểm bất đồng với chính sách của nhà nước. Được nghe các đài tiếng Việt nước ngoài, như BBC, RFI, Chân Trời Mới nên tác giả nắm khá vững hoạt động của thành phần bất đồng chính kiến trong nước và cả ở hải ngoại, những vận động quốc tế cho nhân quyền, dân chủ tại Việt Nam mà truyền thông trong nước ít loan tin, hay nếu có chỉ mang tính xuyên tạc. Còn việc đi lại của tác giả bị giới hạn, bị công an theo dõi nên ông đã không thể tiếp xúc được với những người có đồng quan điểm. Có liên lạc gì với bạn bè xung quanh thường là qua hiền thê của ông, là một giáo viên.
Điều đáng ghi nhận trong tác phẩm là những bài chính luận ông viết sau này, vào năm 2008, cho thấy dù kinh qua bao nhiêu đàn áp, sách nhiễu và cả việc giam lỏng, ông vẫn tin sẽ có sự hoà giải hoà hợp giữa người Việt với nhau. Chính điều này đã gây nên nghi ngờ và tranh cãi trong chuyến đi Mỹ của ông và hiền thê vào năm 2008.
Trong bài viết “Hoà giải hoà hợp ("!)” Bảo Cự có nhận xét rất đúng rằng khi đưa ra chiêu bài hoà giải hoà hợp, cộng sản Hà Nội đã làm phân hoá những thành phần chống đối họ và “lôi cuốn được những người có thiện chí hay nhẹ dạ” và “Với sự chống đối của nhiều người Việt, nhất là ở hải ngoại, người cộng sản mặc nhiên độc quyền về hoà giải hoà hợp.”
Tác giả đề nghị tại sao không “dùng hoà giải hoà hợp để củng cố sức mạnh dân tộc và như một phương thức diễn biến hoà bình trên mọi lãnh vực” là điều nhà nước Việt Nam đang lo sợ nhất.
Quá lo sợ nên từ đầu năm nay Hà Nội đã dành cho những nhà bất đồng chính kiến như Lê Công Định, Trần Khải Thanh Thuỷ, Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Tiến Trung những bản án nhiều năm tù. Tiến trình hoà giải hoà hợp xem ra vẫn chỉ là niềm hi vọng chưa biết sẽ đến với dân tộc trong tương lai xa hay gần.
© Buivanphu 08.2010
Gửi ý kiến của bạn
Tôi tha phương cầu thực đã lâu nên tiếng mẹ đẻ không khỏi có phần giới hạn. Bữa qua, đứng xếp hàng ở chợ chờ trả tiền thùng bia, chợt nghe loáng thoáng dăm câu đối thoại của mấy người đồng hương mà không khỏi có đôi chút băn khoăn:
Vậy chớ chị thuộc diện gì?
Nào có “thuộc diện” gì đâu. Mình chỉ là loại … ăn theo thôi mà!
Về nhà, xem qua tự điển thì thấy Soha định nghĩa (“ăn theo”) thế này: Khẩu ngữ: Được hưởng hoặc có được nhờ dựa theo cái khác, người khác, không phải do tự bản thân có hoặc làm nên: “Nước lên cá đuối ăn theo, Lái buôn hết gạo bỏ neo cầm chừng.” (Cdao)
Lời người dịch: Các lý giải của Jude Blanchette và Richard McGregor về sự ra đi và kế vị của Tập Cận Bình trong tương lai là một đóng góp hữu ích cho độc giả quan tâm đến sự nghiệp chính trị của Nguyễn Phú Trọng và sự thống trị của ĐCSVN, vì không có sự khác biệt to lớn trong hệ thống chính trị của Trung Quốc và Việt Nam. Nhưng hai tác giả không nêu lên một khía cạnh thời sự đang tác động cho tình thế là dịch bịnh COVID-19.
Cả hai ĐCSTQ và ĐCSVN đều luôn tự hào về các thành tích kinh tế toả sáng mà không cần cải cách tự do chính trị và tự tuyên dương là “cường quốc chống dịch bịnh” hữu hiệu hơn các nước dân chủ phương Tây.
Hiện nay, biến chuyển thảm khốc về dịch bịnh tại Việt Nam cho thấy một sự thật khác hẳn và giúp cho người dân có một cơ hội để nhận định đúng đắn hơn về sự lãnh đạo của ĐCSVN.
Ở độ cao hơn 46,000 feet tức là cao hơn 14 kilomets trên vùng sa mạc khô cằn của tiểu bang New Mexico, chiếc phi thuyền không gian màu trắng và bạc đã được hỏa tiễn phóng lên hướng về bầu khí quyển của Trái Đất, cỡi lên một chòm khói khí đốt và nhiên liệu cao su cứng đang cháy rực, theo ký giả Michael Greshko của báo National Geographic. Một vài phút sau, 2 phi công và 4 hành khách của phi thuyền, gồm tỉ phú Richard Branson, đã trôi trên bề mặt của hành tinh chúng ta hơn 53 dặm, tức hơn 85 cây số là độ cao đủ để nhìn thấy độ cong của Trái Đất và trượt qua mối ràng buộc của hấp lực, trong vòng ít nhất vài phút. Chiếc phi thuyền lấp lánh đó -- Virgin Galactic’s V.S.S. Unity – được phóng vào không trung từ một chiếc máy bay lớn hơn để đạt tới độ cao hơn 53 dặm trên bầu trời. Khi nó hoàn tất đường phóng lên, nó xoay cặp đuôi của nó lại, sắp xếp lại hình dạng chiếc phi thuyền để cho phép nó rơi trở lại thượng tầng khí quyển như một trái banh vũ cầu. 15 phút sau khi tách khỏi phi thuyền mẹ,
Câu chuyện của Giannis Antetokounmpo cũng là câu chuyện của những người di dân Mỹ. Bất kể đến từ đâu, bất kể màu da, bất kể chủng tộc, giá trị của người di dân chỉ có thể được đánh giá trên sự phấn đấu và những đóng góp của họ cho quê hương mới.
Như vậy, thì “mạng xã hội” đã lũng đoạn thành công và làm tha hóa đảng Cộng sản chưa, hay là, nói như lời để lại ngày 15/09/2017 của Cố Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, nguyên Đại sứ của CSVN tại Bắc Kinh (Trung Cộng) rằng: ”ĐCSVN nay đã hoàn toàn biến chất, trở nên quá hư hỏng, khó có thể sửa chữa được! Đảng đã đánh mất mình, không còn xứng đáng là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội nữa.”
Sóng radio, sóng ánh sáng lan tỏa trong không gian như thế nào ta đã biết. Chỉ còn một thắc mắc: Nguyên do nào khiến một vi phân tử, thí dụ như photon, “bay” nhanh đến thế – có thể nhanh nhất trong Vũ Trụ.
Theo truyền thống, trước hết, thỉnh ý tiền nhân.
Lên Gúc, tra cứu sách báo khoa học, không thấy các ngài – như Einstein, Newton – dạy bảo gì rõ ràng, dứt khoát về vụ này. Đành trông chờ ở các bậc cao minh của thời đại chúng ta.
Kỷ Niệm Ngày Ký Kết Hiệp Định Genève: 20 tháng 7 năm 1954 - Bối Cảnh, Diễn Tiến, Nội Dung và Hậu Quả
Trong bóng hậu trường đàm phán có các sự thật khác mà hồi ký của Khrushchev hé lộ một phần trong chi tiết. Khrushchev kể lại nội dung trao đổi giữa Chu Ân Lai với Hồ Chí Minh. Về diễn tiến trận Điện Biên Phủ, Hồ Chí Minh cho biết tình hình chiến sự là tuyệt vọng, nếu không ngừng bắn sớm, Việt Minh không thể chống Pháp trong lâu dài. Trước nguy cơ này, Viêt Minh, khi cùng đường, có thể tháo chạy qua biên giới tìm nơi trú ẩn và xin Trung Quốc tiến quân sang Việt Nam, như đã làm ở Triều Tiên.
Với riêng những người dân Việt Nam, còn có thêm câu trả lời rằng, chính phủ Mỹ của tổng thống Joe Biden hiện nay cũng là một ân nhân khi đã viện trợ và chấp thuận các hãng chế tạo thuốc ngừa Covid của Mỹ được phép bán thuốc cho Việt Nam vì nội các tiền nhiệm của Trump đã từ chối tham gia chương trình viện trợ nhân đạo COVAX cho thế giới. Chích mũi thuốc Pfizer hay Moderna, hy vọng người dân Việt Nam sẽ nhớ đến điều này.
Đạo đức của thị trường không phải kinh doanh lương thiện mà chính ở chổ đầu tư khôn ngoan và chính chắn sẽ được thị trường tưởng thưởng, bằng ngược lại liều lỉnh hay lảng phí sẽ bị đào thải. Bàn tay vô hình thường xuyên tẩy sạch các sai lầm thì thị trường mới sinh hoạt tự do và lành mạnh.
Sách báo kinh tế Hoa Kỳ lại nhắc đến “moral hazard” hay là rủi ro đạo đức. Giống như cháu hư tại bà tức có can thiệp từ bên ngoài - thường là do bàn tay hữu hình của nhà nước – dung dưỡng bao che khiến thị trường trở nên ỷ lại không cải sửa thói hư tật xấu. Thị trường không tự sửa sai sẽ có ngày vấp ngã giết chết nền kinh tế.
“Các ‘đại gia’ đó đã trở về Việt Nam từ thập niên 1990 khi đất nước bắt đầu mở cửa để đổi mới. Họ đầu tư chủ yếu vào bất động sản và xây dựng quan hệ là hai thứ tài sản có lợi nhất trong thời quá độ. Với túi tiền và kinh nghiệm tham nhũng ở Liên Xô và Đông Âu cũ, họ là những người cơ hội (như ‘carpetbaggers’) đặc trưng của thời kỳ tích tụ tư bản hoang dã.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 