Hiến Pháp Hoa Kỳ có 10 Tu Chính Án đầu tiên gọi là Bản Tuyên Ngôn Dân Quyền gồm những quyền tự do căn bản của mỗi người dân đang sinh sống tại Hoa Kỳ như quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tôn giáo, tự do hội họp, và biết bao nhiêu quyền tự do khác làm nền tảng của một xã hội tự do tại Hoa Kỳ.
Khi quí vị vào phòng phiều để bỏ phiếu vào ngày thứ ba, 2 tháng 11 sắp tới, quí vị cũng có một số quyền căn bản dành cho tất cả các cử tri, đó là Bản Tuyên Ngôn Quyền Cử Tri (Voter Bill of Rights) tại California. Ðây là những quyền lợi căn bản mà quí vị cần nên biết khi bước vào phòng bỏ phiếu.
1. Quí vị có quyền bỏ phiếu nếu đã ghi danh và có mặt tại phòng phiếu trong khoảng thời gian từ 7 giờ sáng đến 8 giờ tối. Nếu quí vị đã sắp hàng lúc phòng phiếu đóng cửa, quí vị vẫn được quyền bỏ phiếu.
2. Quí vị có quyền bỏ phiếu tạm (provisional ballot) nếu tên của quí vị không có trong danh sách cử tri. Nếu quí vị đã ghi danh trước hạn chót ngày 18 tháng 10, nhưng chưa nhận được giấy tờ gì hết, quí vị vẫn có quyền bỏ phiếu bằng phiếu tạm. Sở ghi danh sẽ điều tra thêm và nếu xác nhận được là quí vị đã ghi danh, phiếu bầu của quí vị sẽ được công nhận.
3. Nếu quí vị đã di chuyển chỗ ở trong phạm vi cùng một quận nhưng chưa ghi danh lại, quí vị được quyền bỏ phiếu tại địa điểm gần nơi cư ngụ mới bằng phiếu bầu tạm. Nếu xác định được là quí vị đã ghi danh bầu cử trước đây, phiếu bầu tạm của quí vị sẽ được công nhận.
4. Nếu quí vị đã đổi tên sau khi ghi danh bầu cử trước đây, quí vị vẫn được quyền bỏ phiếu nếu quí vị ký cả hai tên vào sổ xác nhận cử tri bỏ phiếu.
5. Tại Orange County, quí vị được quyền bỏ phiếu bằng giấy thay vì bằng máy nếu quí vị yêu cầu tại phòng bỏ phiếu. Quí vị cũng có quyền dùng các máy để sẵn để tập dợt cách bỏ phiếu cho tới khi thuần nhuyễn trước khi quí vị dùng máy này để bỏ phiếu thật sự.
6. Quí vị có quyền bỏ phiếu mà không cần phải xuất trình bất cứ giấy tờ tùy thân nào. Tại Hoa Kỳ không có thẻ cử tri như tại Việt Nam. Quí vị chỉ cần nói tên và địa chỉ của quí vị là đủ để được bỏ phiếu. Tuy nhiên, quí vị có thể tự xuất trình bằng lái xe, thẻ căn cước hay các giấy tờ tùy thân khác để nhân viên phòng phiếu tìm tên và địa chỉ của quí vị được dễ dàng hơn.
7. Quí vị được quyền lấy tối đa là hai tiếng đồng hồ trước hay sau giờ làm việc để bỏ phiếu mà không bị trừ lương. Nếu quí vị đi làm xa nhà, quí vị được quyền vào trễ hay về sớm hai tiếng đồng hồ để bỏ phiếu mà không bị trừ lương.
8. Quí vị được quyền bỏ phiếu kín và không ai được biết quí vị đã hay sẻ bỏ phiếu cho ai. Hồ sơ lưu trữ trong máy điện toán sẽ không xác định được là quí vị đã bầu cho ai. Không ai được quyền chỉ, hướng dẫn hay khuyến khích quí vị bầu cho người này hay người khác trừ khi quí vị đích thân yêu cầu được hướng dẫn. Không ai được quyền vận động tranh cử trong vòng 100 feet của cổng vào phòng bỏ phiếu.
9. Quí vị được quyền xin phiếu bầu mới nếu quí vị đổi ý, đánh dấu sai hay làm hư phiếu bầu trước khi quí vị bỏ phiếu vào thùng phiếu. Các cử tri bỏ phiếu khiếm diện cũng được quyền thay đổi phiếu bầu mới trước khi bỏ phiếu bầu vào thùng phiếu.
10. Quí vị được quyền được giúp đỡ để bỏ phiếu nếu quí vị cần có sự giúp đỡ, ví dụ đánh dấu dùm, có khuyết tật, hay chuyển dịch ngôn ngữ.
11. Quí vị được quyền bỏ phiếu hay nhận được tài liệu bỏ phiếu bằng tiếng Anh,, tiếng Việt, tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Ðại Hàn tại bất cứ nơi nào trong Quận Hạt Orange. Các nhân viên tại phòng bỏ phiếu có trách nhiệm giúp đỡ quí vị bằng tiếng Việt nếu có nhân viên nói tiếng Việt.
12. Quí vị có quyền bỏ phiếu khiếm diện tại bất cứ phòng bỏ phiếu nào trong Quận Hạt Orange và không nhất thiết là phải gần nhà quí vị ở. Nếu đích thân quí vị không đến phòng phiếu để nộp phiếu bầu khiếm diện, quí vị có quyền nhờ một thân nhân hay bạn bè ở cùng nhà đem phiếu khiếm diện đến phòng phiếu thay mặt cho quí vị.
13. Quí vị có quyền hỏi bất cứ câu hỏi nào về thủ tục bầu cử và theo dõi tiến trình bầu cử trong phòng phiếu miễn sao quí vị không gây rối loạn trong phòng phiếu. Nếu không được trả lời một cách thỏa đáng, quí vị được quyền hướng dẫn đến các viên chức cấp trên cho tới khi nhận được một câu trả lời thỏa đáng cho thắc mắc của quí vị.
14. Quí vị có quyền mang con nhỏ dưới 18 tuổi vào phòng phiếu với quí vị, cho dầu là để phiên dịch hay hướng dẫn quí vị bỏ phiếu. Nhiều phòng bỏ phiếu có thể cho phép quí vị mang theo một người nhà vào phòng phiếu để giúp quí vị bỏ phiếu nếu quí vị yêu cầu.
15. Nếu quí vị đã từng bị kết án tội đại hình và đã hoàn tất án phạt, quí vị có quyền ghi danh lại và bỏ phiếu như mọi người khác.
16. Quí vị có quyền báo cáo bất cứ hoạt động gian lận hay bất hợp pháp nào đến các viên chức bầu cử địa phương hay tiểu bang.
Nếu quí vị gặp bất cứ trở ngại nào tại phòng phiếu tại Quận Cam trong ngày bầu cử, quí vị có thể gọi số điện thoại (714) 894-5554 để nhờ can thiệp. Sẽ có một số luật sư Việt Nam tình nguyện túc trực sẵn để hỗ trợ quí vị nếu cần.
Khi quí vị vào phòng phiều để bỏ phiếu vào ngày thứ ba, 2 tháng 11 sắp tới, quí vị cũng có một số quyền căn bản dành cho tất cả các cử tri, đó là Bản Tuyên Ngôn Quyền Cử Tri (Voter Bill of Rights) tại California. Ðây là những quyền lợi căn bản mà quí vị cần nên biết khi bước vào phòng bỏ phiếu.
1. Quí vị có quyền bỏ phiếu nếu đã ghi danh và có mặt tại phòng phiếu trong khoảng thời gian từ 7 giờ sáng đến 8 giờ tối. Nếu quí vị đã sắp hàng lúc phòng phiếu đóng cửa, quí vị vẫn được quyền bỏ phiếu.
2. Quí vị có quyền bỏ phiếu tạm (provisional ballot) nếu tên của quí vị không có trong danh sách cử tri. Nếu quí vị đã ghi danh trước hạn chót ngày 18 tháng 10, nhưng chưa nhận được giấy tờ gì hết, quí vị vẫn có quyền bỏ phiếu bằng phiếu tạm. Sở ghi danh sẽ điều tra thêm và nếu xác nhận được là quí vị đã ghi danh, phiếu bầu của quí vị sẽ được công nhận.
3. Nếu quí vị đã di chuyển chỗ ở trong phạm vi cùng một quận nhưng chưa ghi danh lại, quí vị được quyền bỏ phiếu tại địa điểm gần nơi cư ngụ mới bằng phiếu bầu tạm. Nếu xác định được là quí vị đã ghi danh bầu cử trước đây, phiếu bầu tạm của quí vị sẽ được công nhận.
4. Nếu quí vị đã đổi tên sau khi ghi danh bầu cử trước đây, quí vị vẫn được quyền bỏ phiếu nếu quí vị ký cả hai tên vào sổ xác nhận cử tri bỏ phiếu.
5. Tại Orange County, quí vị được quyền bỏ phiếu bằng giấy thay vì bằng máy nếu quí vị yêu cầu tại phòng bỏ phiếu. Quí vị cũng có quyền dùng các máy để sẵn để tập dợt cách bỏ phiếu cho tới khi thuần nhuyễn trước khi quí vị dùng máy này để bỏ phiếu thật sự.
6. Quí vị có quyền bỏ phiếu mà không cần phải xuất trình bất cứ giấy tờ tùy thân nào. Tại Hoa Kỳ không có thẻ cử tri như tại Việt Nam. Quí vị chỉ cần nói tên và địa chỉ của quí vị là đủ để được bỏ phiếu. Tuy nhiên, quí vị có thể tự xuất trình bằng lái xe, thẻ căn cước hay các giấy tờ tùy thân khác để nhân viên phòng phiếu tìm tên và địa chỉ của quí vị được dễ dàng hơn.
7. Quí vị được quyền lấy tối đa là hai tiếng đồng hồ trước hay sau giờ làm việc để bỏ phiếu mà không bị trừ lương. Nếu quí vị đi làm xa nhà, quí vị được quyền vào trễ hay về sớm hai tiếng đồng hồ để bỏ phiếu mà không bị trừ lương.
8. Quí vị được quyền bỏ phiếu kín và không ai được biết quí vị đã hay sẻ bỏ phiếu cho ai. Hồ sơ lưu trữ trong máy điện toán sẽ không xác định được là quí vị đã bầu cho ai. Không ai được quyền chỉ, hướng dẫn hay khuyến khích quí vị bầu cho người này hay người khác trừ khi quí vị đích thân yêu cầu được hướng dẫn. Không ai được quyền vận động tranh cử trong vòng 100 feet của cổng vào phòng bỏ phiếu.
9. Quí vị được quyền xin phiếu bầu mới nếu quí vị đổi ý, đánh dấu sai hay làm hư phiếu bầu trước khi quí vị bỏ phiếu vào thùng phiếu. Các cử tri bỏ phiếu khiếm diện cũng được quyền thay đổi phiếu bầu mới trước khi bỏ phiếu bầu vào thùng phiếu.
10. Quí vị được quyền được giúp đỡ để bỏ phiếu nếu quí vị cần có sự giúp đỡ, ví dụ đánh dấu dùm, có khuyết tật, hay chuyển dịch ngôn ngữ.
11. Quí vị được quyền bỏ phiếu hay nhận được tài liệu bỏ phiếu bằng tiếng Anh,, tiếng Việt, tiếng Tây Ban Nha hay tiếng Ðại Hàn tại bất cứ nơi nào trong Quận Hạt Orange. Các nhân viên tại phòng bỏ phiếu có trách nhiệm giúp đỡ quí vị bằng tiếng Việt nếu có nhân viên nói tiếng Việt.
12. Quí vị có quyền bỏ phiếu khiếm diện tại bất cứ phòng bỏ phiếu nào trong Quận Hạt Orange và không nhất thiết là phải gần nhà quí vị ở. Nếu đích thân quí vị không đến phòng phiếu để nộp phiếu bầu khiếm diện, quí vị có quyền nhờ một thân nhân hay bạn bè ở cùng nhà đem phiếu khiếm diện đến phòng phiếu thay mặt cho quí vị.
13. Quí vị có quyền hỏi bất cứ câu hỏi nào về thủ tục bầu cử và theo dõi tiến trình bầu cử trong phòng phiếu miễn sao quí vị không gây rối loạn trong phòng phiếu. Nếu không được trả lời một cách thỏa đáng, quí vị được quyền hướng dẫn đến các viên chức cấp trên cho tới khi nhận được một câu trả lời thỏa đáng cho thắc mắc của quí vị.
14. Quí vị có quyền mang con nhỏ dưới 18 tuổi vào phòng phiếu với quí vị, cho dầu là để phiên dịch hay hướng dẫn quí vị bỏ phiếu. Nhiều phòng bỏ phiếu có thể cho phép quí vị mang theo một người nhà vào phòng phiếu để giúp quí vị bỏ phiếu nếu quí vị yêu cầu.
15. Nếu quí vị đã từng bị kết án tội đại hình và đã hoàn tất án phạt, quí vị có quyền ghi danh lại và bỏ phiếu như mọi người khác.
16. Quí vị có quyền báo cáo bất cứ hoạt động gian lận hay bất hợp pháp nào đến các viên chức bầu cử địa phương hay tiểu bang.
Nếu quí vị gặp bất cứ trở ngại nào tại phòng phiếu tại Quận Cam trong ngày bầu cử, quí vị có thể gọi số điện thoại (714) 894-5554 để nhờ can thiệp. Sẽ có một số luật sư Việt Nam tình nguyện túc trực sẵn để hỗ trợ quí vị nếu cần.
Gửi ý kiến của bạn
