Hôm nay,  

Chiếc Gùi Tây Nguyên

23/08/200700:00:00(Xem: 4373)

Bạn

Theo báo quốc nội, ở vùng Cao nguyên Trung phần (Tây Nguyên), người già cho đến trẻ em, nam cũng như nữ, đi đâu cũng mang theo lưng chiếc gùi. Chiếc gùi không chỉ là vật dụng mà còn gửi gắm cả tình cảm, tâm hồn của chàng trai cho người bạn đời. Thế nên, ngoài việc săn bắn, làm nương rẫy giỏi, người đàn ông miền núi phải biết đan lát, nhất là đan những chiếc gùi để lên nương rẫy, cõng nước, cõng lúa, cõng ngô. Báo Tuổi Trẻ viết về những chiếc gùi của người Thượng ở Tây Nguyên qua đoạn ký sự như sau.

Truyền thuyết Êddê kể rằng chàng Y Rít là người đầu tiên biết đan đồ bằng mây tre, sáng tạo nhiều hoa văn đẹp mắt trên đồ đan. Anh ta cặm cụi tạo ra những đồ gia dụng bằng mây tre hoặc bằng lá lác với kỹ thuật làm nan và kỹ thuật đan phong phú. Mỗi sản phẩm bao giờ cũng đi đôi với một kỹ thuật làm nan, kỹ thuật đan độc đáo, được mọi người ưa thích và bắt chước. Người đời sau chỉ thêm thắt vào một ít để có được những chiếc gùi đẹp như hôm nay.

Có nhiều loại gùi trong nhà, gùi nhỏ để trang sức, để tuốt lúa, gùi lớn đan dày để dựng lúa, đựng ngô, gùi đan thưa để đi nương rẫy, lấy củi, đựng trái bầu để lấy nước. Mỗi dân tộc có những kiểu dáng gùi riêng. Người Bana có loại gùi dẹt sát vào lưng. Người Êddê dùng loại gùi bốn chân để lúc qua sông đặt xuống bãi cát nghỉ ngơi chốc lát. Có người ví cách tạo dáng của gùi Êddê như cái đài hoa pơlang (hoa gạo), loài hoa đẹp của buôn làng Tây nguyên. Người Chăm H'roi thích loại gùi ba ngăn như một chiếc ba lô bằng mây. Có loại gùi thưa dùng để mang củi, mang các ống nước từ rẫy, từ suối về nhà. Có gùi lớn để mang thóc, mang bắp. Chiếc gùi nhỏ xinh xinh cho các cô gái đựng quần áo đẹp. Loại gùi đựng đồ quí trong gia đình như tư trang thường có nắp đậy là một trong những vật dụng được trang trí hoa văn công phu nhất. Có loại gùi đan hai lớp, đổ nước vào không ngấm gỉ được.

Người Cơtu ở núi rừng Trường Sơn có nhiều loại gùi: gùi vận chuyển lúa (zôống) được đan nan lóng mốt, gùi củi thì được đan nan hình lục giác; gùi trẻ em Cơtu (p'reng) được đan bằng mây dày với nan lóng mốt, kết hợp với kỹ thuật chéo phức tạp, dáng gùi có hình ống, vành miệng tròn, đế gùi hình vuông. Riêng tà lét (gùi ba ngăn của đàn ông) và gùi đựng đồ dùng trang sức và thổ cẩm thì được đan nan lóng mốt kết hợp với nhiều kỹ thuật đan tinh xảo, nguyên liệu chủ yếu là dây mây, tạo cho gùi này có nét riêng là phụ thuộc vào sự sáng tạo cũng như tay nghề của từng nghệ nhân. Hai loại gùi này đan rất công phu và có độ bền rất cao, chỉ dùng làm quà biếu cho khách quí, tặng sui gia và đôi khi còn là vật sính lễ...

Bạn,

Cũng theo báo Tuổi Trẻ, trên những chiếc gùi với hàng chục kiểu dáng khác nhau, bàn tay khéo léo của người thợ đan Tây nguyên tạo ra nhiều kiểu hoa văn trang trí rất đẹp mắt.

Với kỹ thuật đan tinh xảo, nghệ thuật tạo dáng, tạo hình tinh tế, đồ đan nói chung, gùi nói riêng của các sắc tộc ở Tây nguyên là công trình nghệ thuật độc đáo.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nha Trang, Khánh Hòa... tai họa lớn. Bản tin VOA kể: Ít nhất 13 người chết và 4 người mất tích trong trận lở đất, lũ quét ở tỉnh Khánh Hòa, sáng hôm 18/11, theo hãng tin AP
Nhìn đâu cũng thấy ô nhiễm môi trường... Bản tin VOV kể về tỉnh Điện Biên: Ngay vào đầu vụ sản xuất, chế biến dong riềng năm nay, nhiều sông suối trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã bị ô nhiễm nghiêm trọng từ hoạt động này.
Có vẻ như làng taxi Việt Nam khó thở... Báo Lao Động kể về tình hình: Thừa nhận không cạnh tranh được Grab, doanh nghiệp Việt rút lui khỏi Vinataxi. Tracodi đã quyết định thoái toàn bộ vốn tại liên doanh Vinataxi và chính thức rút khỏi ngành taxi.
Trong khi hàng chục ngư dân Việt Nam trong nhà giam than trời, đội tuyển túc cầu Việt Nam đá thắng đội tuyển Malaysia 2-0 trong giải AFF.
Khi các quan chức xây xong biệt phủ, hễ bị kể tội tham nhũng, sẽ xin quy chế tù tại gia... tuyệt vời tiện nghi.
Hưng Yên nổi tiếng với đặc sản nào? Giò bì phố Xuôi, gà Đông Tảo, nhãn lồng, tương Bần… vâng. Bây giờ có thêm đặc sản: thạc sĩ chui.
Dân số Sài Gòn là bao nhiêu? Mõi năm tăng bao nhiêu? Bản tin VOV ghi lời Ông Lê Thanh Liêm, Phó Chủ tịch thường trực UBND TP SG, Trưởng Ban chỉ đạo Tổng điều tra dân số và nhà ở của thành phố cho biết, TP SG hiện là địa phương đông dân nhất cả nước, với khoảng 8,7 triệu người.
Hãy hình dung rằng quan chức nói ngọng... và trong khi nói tiếng Anh với quan khách quốc tế, giả sử quan chức biết tiếng Anh chút đỉnh, thế là cứ Yes với “Lo” loạn xà ngầu... Mỹ nghe cũng nhức đầu.
Giáo dục lúc nào cũng có chuyện nhức nhối... Có nên đổi tên cấp tiểu học thành cấp 1, và vân vân.,.. hay không?
Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc dẫn tới đâu? Coi bộ sẽ kéo dài nhiều năm cũng chưa xong,,,
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.