NEW YORK - Tổng Thư Ký LHQ Kofi Annan thách thức Mỹ và Nga hôm Thứ Ba hãy cắt giảm bớt kho đạn nguyên tử của họ để chỉ còn vài trăm đầu đạn thôi, và thúc giục các nước phi nguyên tử như Iran hãy bỏ rơi kỹ thuật bom để bù lại được bảo đảm quốc tế và nhiên liệu nguyên tử.
Theo hiệp ước Moscow 2002, Mỹ và Nga sẽ phải cắt giảm đầu đạn nguyên tử 2/3, để chỉ còn mỗi nước từ giữa 1,700 tới 2,200 quả đạn vào năm 2012. Nhưng hiệp ước bị chỉ trích vì không đòi hỏi hủy diệt các đầu đạn thặng dư, hay là cung cấp thời biểu theo dõi được, và việc xác minh là có cắt giảm bom.
Các Ngoại Trưởng của 188 nước ký hiệp định cấm phổ biến vũ khí nguyên tử (NPT) họp tại LHQ để duyệt lại văn kiện ban hành 35 năm trước, được xét lại mỗi 5 năm.
Hoa Kỳ muốn trọng tâm của hội nghị về nguyên tử họp trong 1 tháng đặt trọng tâm vào cac tham vọng nguyên tử của Bắc Hàn và Iran. Nhiều nước cho rằng thiếu sót của hiệp định NPT là cac phe có thể vẫn tinh chế uranium 1 cach hợp pháp để dùng chế tạo vũ khí nguyên tử.
Một thiếu sót khác là Bắc Hàn có thể rút ra khỏi hiệp định mà không sợ bị trừng phạt.
Lên tiếng tại hội nghị, ông TTK Kofi Annan đã nhắc lại vụ bom nguyên tử thả xuống Hiroshima và Nagasaki năm 1945 đã góp phần kết thúc thế chiến 2 và ngay sau đó bom nguyên tử là mối đe dọa lơ lửng trên đầu thế giới - giai đoạn Chiến Tranh Lạnh ấy đã qua, nhưng mối đe dọa nguyên tử vẫn còn đó. Ông nhấn mạnh: sau hội nghị duyệt xét kỳ trước, thế giới đã lại bị đánh thức bởi hiểm họa nguyên tử, cũ và mới.
Trong 1 thế giới mà quan ngại về vũ khí nguyên tử đang gia tăng và sự thiếu tin cậy, cac nhà thương thuyết của Hoa Kỳ đến New York hôm Thứ Hai để yêu cầu 1 hội nghị quốc tế về cấm phổ biên nguyên tử quyết định hành động đối với Iran và Bắc Hàn.
Nhưng chính Hoa Kỳ và cac cường quyết nguyên tử sẽ đối diện các yêu sách. Các quốc gia phi nguyên tử trong tuần qua phàn nàn rằng cac cường quốc tiến rất chậm trong công cuộc giải trừ vũ khí nguyên tử được mô tả như là 1 bổn phận pháp lý chứ không phải là 1 chọn lựa theo các quy định của hiệp định cấm phổ biến nguyên tử NPT thành hình cach đây 35 năm. Vì có sự va chạm giữa các ưu tiên, các nước ký kết chưa thể thảo xong chương trình thảo luận trong 1 tháng họp bắt đầu từ hôm Thứ Hai để duyệt lại hiệp định có thông lệ tái thẩm định nỗi 5 năm.
Hàng ngàn người diễn hành ở New York với các biểu ngữ "Phá hủy cac vũ khí nguyên tử ngay bây giờ" và "Không còn Hiroshima nữa".
Thị Trưởng Tadatoshi Akiba từ Hiroshima tuyên bố "Không nước nào, không nhóm nào thí nghiệm và sản xuất vật liệu làm bom nguyên tử nữa" và nhấn mạnh "Phải cấm mọi thứ".
Hôm Thứ 7 Iran loan báo sẽ tái tục cac hoạt động liên quan với tinh thế uranium - cùng ngày, Bắc Hàn gọi TT Bush là "hooligan" (du côn) và báo trước rằng họ không mong đợi có giải pháp trong nhiệm kỳ còn lại của TT Bush.
Luận điệu hung hăng của Bắc Hàn được tiếp nối bằng 1 vụ bắn phi đạn ở biển Nhật Bản. Theo cac quy định của hiệp định NPT, Bắc Hàn co thể rút lui mà không bị trừng phạt.
Ban tổ chức hội nghị duyệt xét hiệp định NPT dự định tiếp cận Bắc Hàn ở bậc thấp để tránh gây ảnh hưởng các nỗ lực kéo Bắc Hàn trở lại đàm phán 6 Phe.
Hôm Thứ 5 tuần qua, trưởng đoàn Hoa Kỳ Stephen G. Rademaker tuyên bố tại 1 tiểu ban Hạ Viện rằng "Hội nghị ấy nên lên án thái độ cực xấu của Bắc Hàn".
Nhưng cac đề nghị của Liên Hiệp Aâu Châu và Canada sẽ khiến cho sự rút lui của Bắc Hàn trong tương lai sẽ không tránh khỏi cac trừng phạt.
Mặt khác, hiệp định NPT bảo đảm cho cac nước phi nguyên tử có thể tiếp cận kỹ thuật nguyên tử, gồm các trang bị tinh chế uranium dùng trong việc sản xuất điện, có thể tinh chế tiếp để làm bom nguyên tử.
Nhiều nước coi điều này là sơ hở của hiệp định NPT. Iran đưa ra phản đề nghị phi nguyên tử toàn vùng Trung Đông, có nghĩa là tiêu trừ kho vũ khí nguyên tử của Israel. Ngoài Israel, Aán Độ và Pakistan còn đứng ngoài hiệp đinh NPT.
Theo hiệp ước Moscow 2002, Mỹ và Nga sẽ phải cắt giảm đầu đạn nguyên tử 2/3, để chỉ còn mỗi nước từ giữa 1,700 tới 2,200 quả đạn vào năm 2012. Nhưng hiệp ước bị chỉ trích vì không đòi hỏi hủy diệt các đầu đạn thặng dư, hay là cung cấp thời biểu theo dõi được, và việc xác minh là có cắt giảm bom.
Các Ngoại Trưởng của 188 nước ký hiệp định cấm phổ biến vũ khí nguyên tử (NPT) họp tại LHQ để duyệt lại văn kiện ban hành 35 năm trước, được xét lại mỗi 5 năm.
Hoa Kỳ muốn trọng tâm của hội nghị về nguyên tử họp trong 1 tháng đặt trọng tâm vào cac tham vọng nguyên tử của Bắc Hàn và Iran. Nhiều nước cho rằng thiếu sót của hiệp định NPT là cac phe có thể vẫn tinh chế uranium 1 cach hợp pháp để dùng chế tạo vũ khí nguyên tử.
Một thiếu sót khác là Bắc Hàn có thể rút ra khỏi hiệp định mà không sợ bị trừng phạt.
Lên tiếng tại hội nghị, ông TTK Kofi Annan đã nhắc lại vụ bom nguyên tử thả xuống Hiroshima và Nagasaki năm 1945 đã góp phần kết thúc thế chiến 2 và ngay sau đó bom nguyên tử là mối đe dọa lơ lửng trên đầu thế giới - giai đoạn Chiến Tranh Lạnh ấy đã qua, nhưng mối đe dọa nguyên tử vẫn còn đó. Ông nhấn mạnh: sau hội nghị duyệt xét kỳ trước, thế giới đã lại bị đánh thức bởi hiểm họa nguyên tử, cũ và mới.
Trong 1 thế giới mà quan ngại về vũ khí nguyên tử đang gia tăng và sự thiếu tin cậy, cac nhà thương thuyết của Hoa Kỳ đến New York hôm Thứ Hai để yêu cầu 1 hội nghị quốc tế về cấm phổ biên nguyên tử quyết định hành động đối với Iran và Bắc Hàn.
Nhưng chính Hoa Kỳ và cac cường quyết nguyên tử sẽ đối diện các yêu sách. Các quốc gia phi nguyên tử trong tuần qua phàn nàn rằng cac cường quốc tiến rất chậm trong công cuộc giải trừ vũ khí nguyên tử được mô tả như là 1 bổn phận pháp lý chứ không phải là 1 chọn lựa theo các quy định của hiệp định cấm phổ biến nguyên tử NPT thành hình cach đây 35 năm. Vì có sự va chạm giữa các ưu tiên, các nước ký kết chưa thể thảo xong chương trình thảo luận trong 1 tháng họp bắt đầu từ hôm Thứ Hai để duyệt lại hiệp định có thông lệ tái thẩm định nỗi 5 năm.
Hàng ngàn người diễn hành ở New York với các biểu ngữ "Phá hủy cac vũ khí nguyên tử ngay bây giờ" và "Không còn Hiroshima nữa".
Thị Trưởng Tadatoshi Akiba từ Hiroshima tuyên bố "Không nước nào, không nhóm nào thí nghiệm và sản xuất vật liệu làm bom nguyên tử nữa" và nhấn mạnh "Phải cấm mọi thứ".
Hôm Thứ 7 Iran loan báo sẽ tái tục cac hoạt động liên quan với tinh thế uranium - cùng ngày, Bắc Hàn gọi TT Bush là "hooligan" (du côn) và báo trước rằng họ không mong đợi có giải pháp trong nhiệm kỳ còn lại của TT Bush.
Luận điệu hung hăng của Bắc Hàn được tiếp nối bằng 1 vụ bắn phi đạn ở biển Nhật Bản. Theo cac quy định của hiệp định NPT, Bắc Hàn co thể rút lui mà không bị trừng phạt.
Ban tổ chức hội nghị duyệt xét hiệp định NPT dự định tiếp cận Bắc Hàn ở bậc thấp để tránh gây ảnh hưởng các nỗ lực kéo Bắc Hàn trở lại đàm phán 6 Phe.
Hôm Thứ 5 tuần qua, trưởng đoàn Hoa Kỳ Stephen G. Rademaker tuyên bố tại 1 tiểu ban Hạ Viện rằng "Hội nghị ấy nên lên án thái độ cực xấu của Bắc Hàn".
Nhưng cac đề nghị của Liên Hiệp Aâu Châu và Canada sẽ khiến cho sự rút lui của Bắc Hàn trong tương lai sẽ không tránh khỏi cac trừng phạt.
Mặt khác, hiệp định NPT bảo đảm cho cac nước phi nguyên tử có thể tiếp cận kỹ thuật nguyên tử, gồm các trang bị tinh chế uranium dùng trong việc sản xuất điện, có thể tinh chế tiếp để làm bom nguyên tử.
Nhiều nước coi điều này là sơ hở của hiệp định NPT. Iran đưa ra phản đề nghị phi nguyên tử toàn vùng Trung Đông, có nghĩa là tiêu trừ kho vũ khí nguyên tử của Israel. Ngoài Israel, Aán Độ và Pakistan còn đứng ngoài hiệp đinh NPT.
Gửi ý kiến của bạn
