Hôm nay,  

Y Dược Ngày Nay Tháng 3: Sự Săn Sóc Cuối Đời

24/03/200700:00:00(Xem: 3897)

"L'Homme souffre et meurt tout seul." (Giáo sư Trần quang Đệ)

Một đồng nghiệp hỏi "Làm sao điều trị ung thư phổi giai đọan cuối"". Câu hỏi biểu lộ sự băn khoăn lo lắng và tinh thần trách nhiệm đồng thời cũng cho thấy sự bế tắc.

Khi nói đến y khoa người ta nghĩ đến chữa bệnh, nghĩa là làm cho khỏi bệnh. Tuy đã làm được những việc không ngờ, như ghép tạng phủ, làm tim nhân tạo, có thể nhân bản làm một người mới (")… nhưng y khoa không bao giờ có thể chữa cho con người khỏi chết.

Chết là một điều đáng sợ, là một sự bí mật, là một sự mất mát tuyệt đối với người thân, tuy nhiên bệnh nhân và thầy thuốc, tất cả chúng ta đều phải trải qua.

Khác với cái chết dễ dàng và không đau đớn như "chết kiểu Hollywood", hoăc "chết đứng" như Từ Hải, chết là một tiến trình xảy ra từ từ, kèm theo đau về thể xác và khổ về tinh thần.

Tôi nhớ những kỷ niệm khi làm nội trú tại khu ung thư bệnh viện Bình dân Sài gòn đầu năm 1961. Bệnh nhân là một ít trong số nhiều người bị ung thư từ những miền xa xôi về được thành phố, tìm hy vọng ở khoa học. Tôi nhớ những bà lớn tuổi bị ung thư cổ tử cung giai đoạn III hoặc IV, chảy máu dầm dề, ung thư có mùi hôi như mùi chuột chết, những ông bị ung thư hàm mặt, phải mở khí quản, không nói được và sợ hãi, buổi sáng phải tự đem cái lòng của ống nội khí quản ra rửa ở vòi nước trước trại bệnh trong khi y tá ngồi ở trong nhà la mắng. Trại bệnh ung thư giống như một cái Tiền Địa ngục!

Để bù đắp cho sự thiếu sót của y khoa chữa bệnh, đã nảy ra quan niệm về y khoa tạm trị (palliative medicine) nhằm giảm bớt sự khó chịu do bệnh tật và quan niệm về "nhà săn sóc đặc biệt" (hospice) để giúp những người không còn chữa được do ung thư hay không ung thư và thân nhân bớt đau khổ, trải qua những ngày cuối cùng một cách dễ dàng hơn.

Đặc tính của sự săn sóc là khung cảnh gia đình ở một cơ sở hay tại nhà riêng. Nhóm săn sóc đặc biệt gồm điều dưỡng và nhân viên thuộc nhiều ngành chuyên môn như vật lý trị liệu, tâm lý học, công tác xã hội (social workers), công tác tinh thần và tôn giáo, và người tình nguyện có huấn luyện làm việc với sự phối hợp của một điều dưỡng phụ trách, điều dưỡng phụ trách tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên về săn sóc đặc biệt. Nhóm săn sóc đặc biệt cung cấp những phương tiện tại nhà như giường bệnh viện, bình dưỡng khí, dụng cụ hút đàm nhớt, giúp và hướng dẫn xoay trở, xoa bóp, vật lý trị liệu để giảm đau và chống co rút, giúp dùng thuốc chống đau, giúp tìm cách giải quyết các khó khăn về tài chính…an ủi hỗ trợ tinh thần bệnh nhân và thân nhân, ứng trực 24 giờ/ngày 7 ngày/tuần.

Cùng với sự phát triển kinh tế, nền y tế Việt nam cũng phải đáp ứng với những nhu cầu do sự thay đổi của xã hội đem lại. Phải sử dụng các phương tiện và cơ sở y tế sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất. Phải nâng cao trình độ nghiệp vụ, chú trọng không những về chuyên môn kỹ thuật mà còn cả về đạo đức văn hóa để hành nghề một cách lương thiện và đối xử hợp tình người. Cần nhận thức đúng giá trị của ngành điều dưỡng: tôn trọng, đãi ngộ xứng đáng để họ hoàn thành nhiệm vụ, giúp họ thăng tiến về chuyên môn ở trong ngành và có thể học thêm nếu muốn để đạt trình độ cử nhân, tiến sĩ điều dưỡng chứ không phải để thành bác sĩ biết ra y lệnh nhưng không có người thi hành y lệnh tốt.

Y khoa là khoa học có tính chất nhân bản, bao gồm từ áp dụng kỹ thuật cao đến săn sóc các nhu cầu thông thường của đời sống hàng ngày.

Với sự phát triển của kinh tế thị trường và công bằng xã hội, con người thực sự làm chủ, được phục vụ, sống lâu hơn, và khi chết, mong được chết đỡ đau khổ, trong sự tôn trọng nhân phẩm và được an tâm vì mỗi người, bệnh nhân, thầy thuốc và gia đình đã làm hết những gì hợp lý có thể làm được.

Y Dược Ngày Nay - bác sĩ Nguyễn Văn Đích

Trong số này gồm có:

1. Trẻ Ngồi Coi Truyền Hình Hay Video Cả Ngày Tăng Nguy Cơ Huyết Áp Cao, bác sĩ Trần Mạnh Ngô

2. Nên bồi dưỡng xương bằng calcium trong thức ăn, 2) Phân tử chẹn Niacin có thể giúp làm chậm tiến trình lão hóa, 3) Xét nghiệm máu mới có thể thay thế sinh thiết để tìm bệnh xơ gan - dược sĩ Lê Văn Nhân

3. Những Thuốc Mới Chủng Ngừa HIV/AIDS - bác sĩ Trần Mạnh Ngô

4. Ngủ Trưa Giảm Nguy Cơ Bệnh Tim Mạch-Cấp cứu đau ngực cơn đau tim bs TrầnMạnhNgô

5. Thương Tích và Tử Vong Tăng Cao Khi Xe Chạy Ngoài Lề - Y Dược Ngày Nay

6. Hội Chứng TIỀN KINH NGUYỆT (PMS) - bác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu chuyện Thầy Lang)

7. Hiến Máu Cứu Người, Giúp Mình - bác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu chuyện Thầy Lang)

8. Bệnh Sạn Mật là khi mật kết tinh thành hạt ở túi mật hay là ở ống dẫn mật...bs Vũ Quý Đài

9. Bệnh ký sinh trùng trong thịt heo - bác sĩ Thú Y Nguyễn Thượng Chánh

10. Hội Chứng Đau Trong Bệnh Thần Kinh, bác Sĩ Daniel Trương, bác sĩ Lisa H. Brauer và người dịch: bác sĩ Đỗ Văn Hùng

11. Chứng Viêm Ngoại Tâm Mạc - dược sĩ Trịnh Nguyễn Đàm Giang

12. Macrolide Cải Thiện Điều Trị Viêm Phổi Nhiễm Khuẩn ở Bệnh Nhân Cao Tuổi - dược sĩ Lê Văn Nhân

13. Một Case về Hypercalcemia - bác sĩ Nguyễn Tài Mai.

14. Growing Old - Y sĩ cũng không nên biểu lộ tình cảm khi review hồ sơ... bs Nguyễn Tài Mai.

15. Tăng Calci Huyết thường gây triệu chứng không đặc hiệu ... bác sĩ Nguyễn Văn Đích.

16. Thuốc áp chế Leukotriene trong điều trị bệnh Dị ứng và Hen suyễn - bác sĩ Trịnh Cường.

17. Một Số Tin Về Bệnh Tiểu Đường - Thuốc mới nhóm gliptin - dược sĩ Lê Văn Nhân.

18. Hiện tượng kháng kháng sinh-Trách nhiệm cá nhân và tập thể - Ng~Thượng Chánh, DVM.

19. Báo Y Khoa: Arch Intern Med 166: 1027, 2006 và JAMA 295: 2164: 2006 - bs Ng~Văn Đích.

20. Đề Kháng Kháng Sinh Của Vi Khuẩn Gây Bệnh Thường Gặp ở ViệtNam - ds Lê Văn Nhân.

21. Glossary of Medical Terms (viêm gan, y-khoa tổng quát, sức-khỏe, tình-dục), dược sĩ Trịnh Nguyễn Đàm Giang

Sinh Y Học:

22.- Biomarker: Dấu ấn sinh học và giải pháp cho chẩn đoán, trị liệu tương lai - tiến sĩ Nguyễn Đức Thái.

23.- Dấu Ấn Sinh Học Trong Việc Theo Dõi Điều Trị Ung Thư Bọng Đái - Y Dược Ngày Nay.

* Hỏi-Đáp Y Học:

24. Trả lời câu hỏi về "bao cao su rách" - bác sĩ Nguyễn Văn Đích.

25. Điều Trị Ung Thư Phổi Giai Đoạn Cuối Cùng - bác sĩ Nguyễn Tài Mai.

26. Loét Bộ Phận Sinh Dục do Herpes - bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng.

27. Thuốc và Bệnh COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) - bác sĩ Trần Mạnh Ngô.

28. Bột Ngọt - bác sĩ Nguyễn Ý Đức.

Tham Khảo:

29. NIDA unveils its first consumer publication to explain the science of addiction bác sĩ Huỳnh Đỗ Phi.

30. DDT: Điều Khó Xử giữa An Toàn Sức Khỏe và Bảo Vệ Môi Trường - tiến sĩ Mai Thanh Truyết.

Ngoài ra còn những đề tài đặc biệt của bs Nguyễn Nguyên như Đố Vui Để Học, Từ Điển Y Học Anh-Việt-Pháp, International Classification of Diseases và Dịch Thuật Từ Y Khoa Anh-Việt-Pháp, Y Dược Ngày Nay (www.yduocngaynay.com) là một Trang Web Y Khoa của Người Việt viết cho người Vẹt.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.

Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.