Hôm nay,  

Y Dược Ngày Nay Tháng 3: Sự Săn Sóc Cuối Đời

24/03/200700:00:00(Xem: 3898)

"L'Homme souffre et meurt tout seul." (Giáo sư Trần quang Đệ)

Một đồng nghiệp hỏi "Làm sao điều trị ung thư phổi giai đọan cuối"". Câu hỏi biểu lộ sự băn khoăn lo lắng và tinh thần trách nhiệm đồng thời cũng cho thấy sự bế tắc.

Khi nói đến y khoa người ta nghĩ đến chữa bệnh, nghĩa là làm cho khỏi bệnh. Tuy đã làm được những việc không ngờ, như ghép tạng phủ, làm tim nhân tạo, có thể nhân bản làm một người mới (")… nhưng y khoa không bao giờ có thể chữa cho con người khỏi chết.

Chết là một điều đáng sợ, là một sự bí mật, là một sự mất mát tuyệt đối với người thân, tuy nhiên bệnh nhân và thầy thuốc, tất cả chúng ta đều phải trải qua.

Khác với cái chết dễ dàng và không đau đớn như "chết kiểu Hollywood", hoăc "chết đứng" như Từ Hải, chết là một tiến trình xảy ra từ từ, kèm theo đau về thể xác và khổ về tinh thần.

Tôi nhớ những kỷ niệm khi làm nội trú tại khu ung thư bệnh viện Bình dân Sài gòn đầu năm 1961. Bệnh nhân là một ít trong số nhiều người bị ung thư từ những miền xa xôi về được thành phố, tìm hy vọng ở khoa học. Tôi nhớ những bà lớn tuổi bị ung thư cổ tử cung giai đoạn III hoặc IV, chảy máu dầm dề, ung thư có mùi hôi như mùi chuột chết, những ông bị ung thư hàm mặt, phải mở khí quản, không nói được và sợ hãi, buổi sáng phải tự đem cái lòng của ống nội khí quản ra rửa ở vòi nước trước trại bệnh trong khi y tá ngồi ở trong nhà la mắng. Trại bệnh ung thư giống như một cái Tiền Địa ngục!

Để bù đắp cho sự thiếu sót của y khoa chữa bệnh, đã nảy ra quan niệm về y khoa tạm trị (palliative medicine) nhằm giảm bớt sự khó chịu do bệnh tật và quan niệm về "nhà săn sóc đặc biệt" (hospice) để giúp những người không còn chữa được do ung thư hay không ung thư và thân nhân bớt đau khổ, trải qua những ngày cuối cùng một cách dễ dàng hơn.

Đặc tính của sự săn sóc là khung cảnh gia đình ở một cơ sở hay tại nhà riêng. Nhóm săn sóc đặc biệt gồm điều dưỡng và nhân viên thuộc nhiều ngành chuyên môn như vật lý trị liệu, tâm lý học, công tác xã hội (social workers), công tác tinh thần và tôn giáo, và người tình nguyện có huấn luyện làm việc với sự phối hợp của một điều dưỡng phụ trách, điều dưỡng phụ trách tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên về săn sóc đặc biệt. Nhóm săn sóc đặc biệt cung cấp những phương tiện tại nhà như giường bệnh viện, bình dưỡng khí, dụng cụ hút đàm nhớt, giúp và hướng dẫn xoay trở, xoa bóp, vật lý trị liệu để giảm đau và chống co rút, giúp dùng thuốc chống đau, giúp tìm cách giải quyết các khó khăn về tài chính…an ủi hỗ trợ tinh thần bệnh nhân và thân nhân, ứng trực 24 giờ/ngày 7 ngày/tuần.

Cùng với sự phát triển kinh tế, nền y tế Việt nam cũng phải đáp ứng với những nhu cầu do sự thay đổi của xã hội đem lại. Phải sử dụng các phương tiện và cơ sở y tế sao cho đạt hiệu quả kinh tế cao nhất. Phải nâng cao trình độ nghiệp vụ, chú trọng không những về chuyên môn kỹ thuật mà còn cả về đạo đức văn hóa để hành nghề một cách lương thiện và đối xử hợp tình người. Cần nhận thức đúng giá trị của ngành điều dưỡng: tôn trọng, đãi ngộ xứng đáng để họ hoàn thành nhiệm vụ, giúp họ thăng tiến về chuyên môn ở trong ngành và có thể học thêm nếu muốn để đạt trình độ cử nhân, tiến sĩ điều dưỡng chứ không phải để thành bác sĩ biết ra y lệnh nhưng không có người thi hành y lệnh tốt.

Y khoa là khoa học có tính chất nhân bản, bao gồm từ áp dụng kỹ thuật cao đến săn sóc các nhu cầu thông thường của đời sống hàng ngày.

Với sự phát triển của kinh tế thị trường và công bằng xã hội, con người thực sự làm chủ, được phục vụ, sống lâu hơn, và khi chết, mong được chết đỡ đau khổ, trong sự tôn trọng nhân phẩm và được an tâm vì mỗi người, bệnh nhân, thầy thuốc và gia đình đã làm hết những gì hợp lý có thể làm được.

Y Dược Ngày Nay - bác sĩ Nguyễn Văn Đích

Trong số này gồm có:

1. Trẻ Ngồi Coi Truyền Hình Hay Video Cả Ngày Tăng Nguy Cơ Huyết Áp Cao, bác sĩ Trần Mạnh Ngô

2. Nên bồi dưỡng xương bằng calcium trong thức ăn, 2) Phân tử chẹn Niacin có thể giúp làm chậm tiến trình lão hóa, 3) Xét nghiệm máu mới có thể thay thế sinh thiết để tìm bệnh xơ gan - dược sĩ Lê Văn Nhân

3. Những Thuốc Mới Chủng Ngừa HIV/AIDS - bác sĩ Trần Mạnh Ngô

4. Ngủ Trưa Giảm Nguy Cơ Bệnh Tim Mạch-Cấp cứu đau ngực cơn đau tim bs TrầnMạnhNgô

5. Thương Tích và Tử Vong Tăng Cao Khi Xe Chạy Ngoài Lề - Y Dược Ngày Nay

6. Hội Chứng TIỀN KINH NGUYỆT (PMS) - bác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu chuyện Thầy Lang)

7. Hiến Máu Cứu Người, Giúp Mình - bác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu chuyện Thầy Lang)

8. Bệnh Sạn Mật là khi mật kết tinh thành hạt ở túi mật hay là ở ống dẫn mật...bs Vũ Quý Đài

9. Bệnh ký sinh trùng trong thịt heo - bác sĩ Thú Y Nguyễn Thượng Chánh

10. Hội Chứng Đau Trong Bệnh Thần Kinh, bác Sĩ Daniel Trương, bác sĩ Lisa H. Brauer và người dịch: bác sĩ Đỗ Văn Hùng

11. Chứng Viêm Ngoại Tâm Mạc - dược sĩ Trịnh Nguyễn Đàm Giang

12. Macrolide Cải Thiện Điều Trị Viêm Phổi Nhiễm Khuẩn ở Bệnh Nhân Cao Tuổi - dược sĩ Lê Văn Nhân

13. Một Case về Hypercalcemia - bác sĩ Nguyễn Tài Mai.

14. Growing Old - Y sĩ cũng không nên biểu lộ tình cảm khi review hồ sơ... bs Nguyễn Tài Mai.

15. Tăng Calci Huyết thường gây triệu chứng không đặc hiệu ... bác sĩ Nguyễn Văn Đích.

16. Thuốc áp chế Leukotriene trong điều trị bệnh Dị ứng và Hen suyễn - bác sĩ Trịnh Cường.

17. Một Số Tin Về Bệnh Tiểu Đường - Thuốc mới nhóm gliptin - dược sĩ Lê Văn Nhân.

18. Hiện tượng kháng kháng sinh-Trách nhiệm cá nhân và tập thể - Ng~Thượng Chánh, DVM.

19. Báo Y Khoa: Arch Intern Med 166: 1027, 2006 và JAMA 295: 2164: 2006 - bs Ng~Văn Đích.

20. Đề Kháng Kháng Sinh Của Vi Khuẩn Gây Bệnh Thường Gặp ở ViệtNam - ds Lê Văn Nhân.

21. Glossary of Medical Terms (viêm gan, y-khoa tổng quát, sức-khỏe, tình-dục), dược sĩ Trịnh Nguyễn Đàm Giang

Sinh Y Học:

22.- Biomarker: Dấu ấn sinh học và giải pháp cho chẩn đoán, trị liệu tương lai - tiến sĩ Nguyễn Đức Thái.

23.- Dấu Ấn Sinh Học Trong Việc Theo Dõi Điều Trị Ung Thư Bọng Đái - Y Dược Ngày Nay.

* Hỏi-Đáp Y Học:

24. Trả lời câu hỏi về "bao cao su rách" - bác sĩ Nguyễn Văn Đích.

25. Điều Trị Ung Thư Phổi Giai Đoạn Cuối Cùng - bác sĩ Nguyễn Tài Mai.

26. Loét Bộ Phận Sinh Dục do Herpes - bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng.

27. Thuốc và Bệnh COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) - bác sĩ Trần Mạnh Ngô.

28. Bột Ngọt - bác sĩ Nguyễn Ý Đức.

Tham Khảo:

29. NIDA unveils its first consumer publication to explain the science of addiction bác sĩ Huỳnh Đỗ Phi.

30. DDT: Điều Khó Xử giữa An Toàn Sức Khỏe và Bảo Vệ Môi Trường - tiến sĩ Mai Thanh Truyết.

Ngoài ra còn những đề tài đặc biệt của bs Nguyễn Nguyên như Đố Vui Để Học, Từ Điển Y Học Anh-Việt-Pháp, International Classification of Diseases và Dịch Thuật Từ Y Khoa Anh-Việt-Pháp, Y Dược Ngày Nay (www.yduocngaynay.com) là một Trang Web Y Khoa của Người Việt viết cho người Vẹt.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
11 năm trước, các khoa học gia Jennifer Doudna và Emmanuelle Charpentier lần đầu tiên mô tả một phương pháp mới để chỉnh sửa gen, được gọi là CRISPR, trong một bài báo khoa học. Phát hiện mới rất quan trọng và đã giúp cho hai khoa học gia đoạt giải Nobel Hóa học năm 2020: nó có thể thay đổi cách điều trị các căn bệnh di truyền. Vào ngày 8 tháng 12 năm 2023, Cơ Quan Kiểm Soát Thực-Dược Phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chính thức chuẩn thuận phương pháp điều trị đầu tiên dựa trên công nghệ này ở Hoa Kỳ.
Dù lệnh cấm đã được công bố rộng rãi và có hiệu lực, người dân California – kể cả trẻ vị thành niên – vẫn có thể mua thuốc lá điện tử có hương vị trên mạng. Điều này được chỉ ra qua một nghiên cứu mới được xuất bản trên JAMA Network Open. Vào ngày 21 tháng 12 năm 2022, California ban hành Senate Bill 793 của Thượng viện, cấm bán hầu hết các sản phẩm thuốc lá có hương vị (flavored tobacco), bao gồm cả thuốc lá điện tử (e-cigarettes), cho mọi người ở mọi lứa tuổi. Shisha, các loại xì gà cao cấp và thuốc lá không khói (loose-leaf tobacco) được miễn khỏi luật này.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, tình trạng buồn nôn và nôn mửa thường xảy ra trong giai đoạn ba tháng đầu của thai kỳ chủ yếu do một loại hormone gây ra. Các nhà nghiên cứu cho biết phát hiện này có thể dẫn tới những phương pháp điều trị tốt hơn cho tình trạng ốm nghén, kể cả những trường hợp hiếm gặp, nguy hiểm đến tánh mạng.
Thời tiết thay đổi có thể khiến cho tâm trạng và cảm xúc thay đổi theo, mùa lễ cũng có thể gây ra những thay đổi trong tâm trạng và hành vi của mọi người. Vào khoảng thời gian này trong năm, sẽ có nhiều người trong chúng ta cảm thấy căng thẳng, lo lắng và bực bội hơn bình thường. Những nguyên nhân gây căng thẳng có thể dẫn tới nguy cơ cao về các bệnh tim mạch, ngộ độc rượu và cả tỷ lệ tử vong do đột quỵ.
Salmonella lại hoành hành. Vào đầu tháng 12, các cửa hàng thực phẩm trên khắp Hoa Kỳ đã thu hồi dưa vàng (cantaloupes) sau khi người ta phát hiện ra rằng cả trái nguyên và loại cắt sẵn đều bị nhiễm khuẩn Salmonella ở 34 tiểu bang – và đã gây ra hai trường hợp tử vong. Dưa cantaloupes nhiễm salmonella cũng được phát hiện ở Canada, các viên chức y tế công cộng cũng ra lệnh thu hồi loại trái cây này.
Mỗi ngày, cơ thể chúng ta đều đối mặt với rất nhiều kẻ xâm nhập tiềm ẩn, đặc biệt là trong mùa lạnh và ở những vùng khí hậu lạnh. Những vi sinh vật này, được gọi là các tác nhân gây bệnh (hay mầm bệnh), xuất hiện dưới nhiều hình thức như vi-rút, vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm. Hệ thống miễn dịch của cơ thể thiết lập nhiều tuyến phòng thủ để chống lại chúng. Và đây là cách hệ thống đa tầng này hoạt động.
Vào ngày Chủ Nhật 7 tháng 12 2023, tại Trung Tâm Thực Hành Chánh Niệm Nam Cali (MPC), Tiến Sĩ Giáo Dục Bạch Xuân Phẻ đã có buổi chia sẻ về cách hướng dẫn cho các em tuổi teen thực hành chánh niệm. Cùng tham dự buổi chia sẻ còn có chị Chơn Nguyên, y tá của Học Khu Centralia (Buena Park), huynh trưởng Gia Đình Phật Tử, nhiều bậc phụ huynh có con em đang ở tuổi teen, tăng thân Xóm Dừa, Nụ Hồng…
Thuốc diệt siêu vi (Antiviral drugs) thường được coi là một phát minh của thế kỷ 20. Nhưng một nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra một điều bất ngờ trong hệ thống miễn dịch của chúng ta: Nó có thể tự mình tổng hợp các phân tử diệt siêu vi (antiviral) để phản ứng chống lại sự lây nhiễm của vi rút. Nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về một loại protein tạo ra các phân tử diệt siêu vi tự nhiên. Khác xa với phát minh hiện đại của nhân loại, tự nhiên đã tiến hóa các tế bào tiến hóa để tạo ra “loại thuốc” của riêng chúng – biện pháp phòng vệ xa xưa nhất để chống lại virus.
Trí tuệ nhân tạo / AI (Artificial Intelligence) gần đây được nhắc đến rất nhiều không những trong giới công nghệ máy tính mà cả trong các môi trường chính trị, kinh tế, xã hội vì tác dụng tiềm năng của nó trên mọi lãnh vực của đời sống con người. Riêng trong lãnh vực y học, AI đã và đang có những bước tiến đáng kể. AI đang được sử dụng để cải thiện kết quả của bệnh nhân, giảm chi phí và tăng hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, có khả năng cách mạng hóa y học bằng cách cung cấp các chẩn đoán chính xác hơn, kế hoạch điều trị cá nhân hóa và cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân.
Cũng giống như một cuốn từ điển vật lý, ‘cuốn từ điển’ trong đầu của chúng ta cũng chứa thông tin về các từ, bao gồm các chữ cái, âm thanh và ý nghĩa hoặc ngữ nghĩa của từ, cũng như thông tin về các thành phần câu cú và cách ghép các từ lại với nhau để tạo thành các câu đúng ngữ pháp. ‘Cuốn từ điển’ đó còn là một cuốn từ điển các từ ngữ đồng nghĩa. Nó có thể giúp chúng ta kết nối các từ ngữ và xem chúng giống nhau về ý nghĩa, âm thanh hoặc chính tả như thế nào.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.