Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Phạm Quỳnh

16/05/201700:01:00(Xem: 5803)
(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt” chỉ khái quát, không đi sâu từng chi tiết của mỗi nhân vật. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc, niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt. Trang Sử Việt đăng trên Vietbao Online vào thứ Ba và thứ Sáu hàng tuần).
________________ 
 
PHẠM QUỲNH
(1892 - 1945)
 
     Phạm Quỳnh sinh tại Hà Nội, nguyên quán phủ Bình Giang, Hải Dương. Hiệu Thường Chi, bút danh Hoa Đường, Hồng Nhân. Ông là người tranh đấu với thực dân Pháp bằng phương thức bất bạo động, luôn theo đuổi chủ quyền độc lập, tự trị cho nước Việt Nam, chống lại sự bảo hộ của Pháp, chủ trương chủ nghĩa quốc gia Quân chủ lập hiến.
 
     Sau khi đỗ bằng Thành chung ở trường Bưởi, ông làm việc ở trường Viễn Đông bác cổ tại Hà Nội (1908). Ông làm chủ bút tờ Nam Phong tạp chí (1917-1932) và làm giảng viên trường Cao Đẳng Hà Nội (1924-1932). Ngày 2-5-1919, ông sáng lập và làm Tổng thư ký Hội Dân trí Tiến Đức và hội trưởng Hội trí tri Bắc Kỳ. 
 
     Năm 1922, ông tham dự hội chợ triển lãm ở Marseille, ông thuyết trình ở Hàn lâm viện Pháp về: Ban chính trị và Ban luận lý. Năm 1930, Phạm Quỳnh đề xướng thuyết lập hiến, đòi hỏi người Pháp phải thành lập hiến pháp để quy định rõ ràng về quyền hạn căn bản của nhân dân Việt Nam, vua quan Việt Nam và của chính quyền bảo hộ. Ngày 11-11-1932, Bảo Đại lên ngôi, sau đấy triều đình triệu ông vào Huế, làm Ngự tiền Văn phòng rồi Thượng thư Bộ học. Từ năm 1944-1945, làm Thượng thư Bộ Lại.
 
    Ngày 9-3-1945, Nhật đảo chánh Pháp, chính phủ Trần Trọng Kim thành lập, ông về sống ẩn dật ở biệt thự Hoa Đường bên bờ sông đào Phủ Cam, Huế. Ông bị Việt Minh bắt ngày 23-8-1945, giam ở nhà lao Thừa Phủ (Huế). Rồi bị giết cùng với cựu Tổng đốc Quảng Nam là Ngô Đình Khôi là anh ruột cố Tổng thống miền Nam Ngô Đình Diệm và con trai ông Ngô Đình Khôi là Ngô Đình Huân. Di hài Phạm Quỳnh mãi đến năm 1956, mới tìm thấy ở rừng Hắc Thủ và được đưa về cải táng trong khuôn viên chùa Vạn Phước. 
     Việt Minh giết ông, có nhiều giả thuyết: Trong lúc Du kích đang dẫn Phạm Quỳnh và Ngô Đình Khôi đi thì phát hiện có máy bay, vì sợ bị lộ sẽ bị Biệt kích truy sát nên Du kích ra tay sát hại. Có người lại nghĩ rằng: “Trong buổi đầu Việt Minh cướp chính quyền, hễ ai có quan hệ với Pháp thì cho là thân Pháp. Mà hai cụ họ Phạm và Ngô đã có liên hệ với Pháp nên Việt Minh đã gây ra cái chết oan khuất ấy?!.
 
     Một số tác phẩm chính của ông: Văn minh luận; Ba tháng ở Paris. Văn học nước Pháp, Chính trị nước Pháp. Khảo về tiểu thuyết. Lịch sử thế giới. Lịch sử và học thuyết Voltaire. Phật giáo đại quan. Cái quan niệm của người quân tử trong Đạo Khổng. Thượng Chi văn tập (gồm 5 quyển)...
 
 *- Thiết nghĩ: Ngày nay, chúng ta cần đánh giá trung thực về ông Phạm Quỳnh. Ông là nhà văn, nhà báo, là người đi tiên phong trong việc dùng chữ Quốc ngữ và dùng tiếng Việt thay thế chữ Hán và chữ Pháp. Ông là người thiết tha tinh thần dân tộc, ôm ấp tinh thần quốc gia theo đường lối ôn hòa, mong canh tân văn hóa để người Việt được tiến bộ, sau đấy sẽ giành lại độc lập đưa đến toàn vẹn lãnh thổ của nước nhà. 
     Hãy xem, ngày 8-1-1945, Thống sứ Trung Kỳ là Healewyn gửi báo cáo về Phạm Quỳnh cho đô đốc Decoux và cho Tổng đại diện Mordant: “Vị Thượng thư này vốn đã chiến đấu suốt cuộc đời mình bằng ngòi bút và bằng lời nói, không bao giờ bằng vũ khí chống sự bảo hộ của Pháp; việc khôi phục quyền hành của Triều đình Huế trên cả ba Kỳ (Bắc, Trung, Nam), để người Việt nắm trong tay vận nước chính mình... Những yêu sách của Phạm Quỳnh đòi trở lại việc chấp thuận một chế độ tự trị hoàn toàn cho hai xứ bảo hộ (Trung kỳ và Bắc kỳ), khước từ chế độ thuộc địa ở Nam kỳ, để thành lập một quốc gia Việt Nam. Tôi xin lưu ý ngài, con người ấy bề ngoài nhã nhặn, thận trọng nhưng là một chiến sĩ không lay chuyển cho nền độc lập của Việt Nam. Đừng hòng có thể làm dịu những tình cảm yêu nước chân thành và kiên định của ông ta bằng cách bổ nhiệm ông ta vào một cương vị danh dự hoặc trả lương một cách hậu hỹ. Cho tới nay, đó là một địch thủ thận trọng nhưng cương quyết, chống lại sự đô hộ của Pháp và ông ta có thể sớm trở thành một kẻ thù không khoan nhượng...”. 
 
Cảm niệm: Phạm Quỳnh
  
Phạm Quỳnh, lo lắng giúp quê nhà
       Quốc ngữ, ước mong luôn thiết tha
       Giết hại nhân tài, quân khốn kiếp?!
       Ngậm ngùi, lưu luyến khắp gần xa! 
 
Nguyễn Lộc Yên  


Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.