Hôm nay,  

Xã Hội Và Nền Dân Chủ Pháp Sẽ Sụp Đổ?

15/10/201600:00:00(Xem: 5164)
Thế giới đang khủng hoảng. Từ khủng hoảng này tới khủng hoảng khác, từ mùa Xuân á-rặp, các nước Hồi giáo Trung đông, đồng euro Âu châu, sự vươn lên của Tàu và Ấn, Nga ngã về Á châu, chống Tây Âu tới sự suy nhược của các cường quốc Tây phương, tình hình chung làm cho người ta nghĩ nền dân chủ đang thấm mệt.

Nói dân chủ thấm mệt, phải chăng vì thấy nó đã đạt tới cao điểm, một khi vượt qua, hệ thống dân chủ hiện nay sẽ không còn hoạt động được nữa.

Ở nhiều nước dân chủ, cứ mỗi khi vừa bầu lên một người lãnh đạo đất nước xong là có người đã muốn lôi xuống, không kịp chờ hết nhiệm kỳ. Vì hệ thống dân chủ không còn hữu hiệu nữa? Hay dân chúng không còn muốn mình chỉ là cử tri thuần túy mà muốn phải có thêm những quyền khác quan trọng hơn? Hay đã vội tin ở những lời vận động đường mật của ứng cử viên mà giờ đây biết mình đã chọn lầm?

Trong lúc đó, có người hỏi một ủy viên trung ương đảng cộng sản ở Tàu tại sao việc bầu cấp lãnh đạo trung ương hoàn toàn thiếu minh bạch mà dân Tàu tuyệt nhiên không phản ứng?

Người ấy trả lời: “Chúng tôi đã là người đại diện nhơn dân ưu tú ngay từ nhỏ vì chúng tôi được đào tạo bởi những vị thầy giỏi nhứt, trong những nhà trường giỏi nhứt thế giới và người lãnh đạo được Hội đồng nhơn sĩ trung ương chọn lựa. Chúng tôi luôn luôn nghi ngờ phẩm chất những người lãnh đạo ở Tây phương vì nhơn dân không ai biết rõ họ và họ lại không được Hội đồng nhơn sĩ như của chúng tôi chọn lựa. Nên khi lên nắm quyền, họ chỉ biết lo làm giàu”.

Còn ở Việt nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cử ứng viên Trung ương bị bác đã vội reo lên “Dân chủ đến thế là cùng.” Thật đúng là Trọng!

Riêng trường hợp nước Pháp, nếu nền dân chủ của Pháp mai này sụp đổ là do sự bất bình đẳng xã hôi ngày nay đã trở nên quá nghiêm trọng làm phương hại đến sự ổn định xã hội. Nhiều học giả báo động sự mù quán của những nhà lãnh đạo chánh trị Pháp đã bỏ quên giới lao động nghèo và nhứt là giới trung lưu, để chỉ tập trung nghĩ tới quyền lợi riêng của họ mà thôi.

Báo động

Hai Nobel kinh tế, Joseph Stiglitz và Angus Deaton, và nhiều học giả tên tuổi lớn của Pháp đều báo động tình hình xã hội của Pháp ngày nay không còn trên đà sụp đổ mà đi lần xuống vực thẳm. Những thành phần ưu tú nay hiểu ra và nhìn nhận, từ ba mươi năm nay, họ đã dương ra cái bẩy áp đặt lên xã hội, đó là những “mánh lới tự do kiếm tiền dưới danh nghĩa toàn cầu hóa” mà mọi người phải hòa nhập. Khi áp dụng chánh sách toàn cầu hóa, họ đã làm xã hội phân hóa, băng hoại, tạo ra đời sống nghèo khó và nạn thất nghiệp tràn lan.

Trong lúc đó, phong trào hô hào thứ “dân chủ nửa vời” (la démocrature – le populisme, xem NVT “Dân chủ nửa vời”) lại đang lớn mạnh ở khắp nơi. Ở Huê kỳ, ứng cử viên Tổng thống Trump được đông đảo ủng hộ (tuy cách làm giàu của cặp Clinton cũng không hay ho gì), ở Đức, dân chúng dồn phiếu cho đảng cực hữu AFD, ở Áo, cũng đảng cực hữu FPÔ thắng phiếu, ở Pháp, Mặt Trận Dân tộc (FN) lấn át nhìều đảng phái khác, ở Anh, xu hướng Brexite đã hạ gục Thủ tướng Cameron, ở Ba-lan và Hongrie, phong trào chống đường lối tự do nổi dậy, chống chánh trị Âu châu, nhứt là chống tiếp nhận người tỵ nạn. Xu hướng “dân chủ nửa vời” còn hăm dọa Ý và nhiều nước khác Âu châu. Giới cầm quyền đang mang chung tâm trạng hoang mang.

Nay, những nhà trí thức đã phải báo động, khẩn trương hơn bao giờ hết. Ông Christophe Guilluy đã cho ấn hành sách để mô tả một xã hội Pháp đang suy thoái trầm trọng, cả với nền dân chủ (Christophe Guilluy, Hoàng hôn của Pháp từ thượng từng – le Crépuscule de la France den haut, Flammarion). Người khác, bi quan hơn, cho rằng nước Pháp đang ở dưới vực thẩm. Thuyết của Christophe Guilluy là toàn câu hóa đã làm mất công ăn việc làm của giới lao động, đây họ ra khỏi những thành phố lớn. Một thế giới bất bình đẳng căng thẳng đang thành hình, với giới tư sản rút vào ẩn mình trong những thành phố lớn như thành lủy thời trung cổ. Một khi tóm được quyền lực, địa ốc, văn hóa, giới tư sản sẽ giải thích tình trạng bất bình đẳng là do xã hội của chúng ta đang diển tiến qua giai đoạn “xã hội mở” hoặc sự “pha trộn xã hội“. Nhưng những nhà chánh trị chuyên nghiệp đã nhận thấy tự đánh mất vai trò đại diện quần chúng của mình do cử tri tẩy chay, không đi bầu, do sự lớn mạnh của phong trào đòi chủ quyền tối thượng (souverainisme).

Theo nhà xã hội học Louis Chauvel (Sự tụt hạng xoắn ốc - Spirale du déclassement, Seuil, Paris), thì giới già và giàu chiếm đỉnh bảng xếp hạng xã hội Pháp theo mô hình thang xoắn ốc, đẩy giới bình dân, giới trung lưu và giới trẻ xuống những nấc thang cuối.

Ở nhiều nước, cả Huê kỳ, vấn đề bất bình đẳng xã hội vẫn chưa thẩm thấu giới lãnh đạo chánh trị vì họ cứ nghĩ có thể yên tâm nhắm mắt trước thực tề có 90% dân chúng từ hơn ¼ thế kỷ nay chứng kiến và sống hằng ngày tình trạng phát triển khựng lại. Thì nay những hậu quả chánh trị đã bắt đầu xuất hiện.


Đối với Âu châu, Gs Joseph Stiglitz cảnh cáo “Tình hình chánh trị âu châu sẽ bi thảm hơn nều Âu châu vẫn tiếp tục theo con đường “tân tự do” (néolibéralisme) như từ lúc đưa ra đồng tiền chung euro”.

Thật vậy, cho tới nay, ở Âu châu, chỉ mới có các học giả Thomas Piketty, Emmanuel Saez (Pháp) và Anthony Atkinson (Anh) tham gia thảo luận về sự bất bình đẳng xã hội với chủ đề “1% người chiếm hữu sự giàu có của cả thế giới”.

Nobel kinh tế, Giáo sư Angus Deaton (Sự vượt thoát lớn – Grande Évasion, Puf, Paris), với quan điểm ôn hòa hơn, cũng phải báo động người dân huê kỳ là chánh quyền bị những người giàu nhứt chiếm đoạt vi “Luật chơi không còn tôn trọng quyền lợi người dân mà chỉ nhằm dành cho giới giàu có. Họ xử dụng sự ưu đải này để giàu thêm và ảnh hương mạnh thêm. Nếu chế độ dân chủ tự thay đổi biến thành thứ chế độ của nhà giàu (ploutocratie) thì ai không giàu có sẽ mất đi tiếng nói của mình”.

Không riêng những học giả, cả Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OCDE) cũng đưa ra bản báo cáo “Sự giàu có tập trung mạnh vào một thiểu số làm suy yếu sự tăng trưởng …” Và cả FMI cũng viết “Thay vì tăng trưởng, những chánh sách tân tự do đã gia tăng bất bình đẳng làm phương hại sự phát triển bền vững”.

Chánh trị mù quáng

Kết quả điều tra của Viện Mc Kinsey Global Institute trên 25 nước kỷ nghệ phát trìển cho thấy ngày nay cứ 2 gia đình trên 3, lợi tức cửa họ từ năm 2005 tới năm 2014 khựng lại hoặc gìảm (1993-2005, chỉ có 2%). Giới trẻ không bằng cắp bị thiệt thòi hơn hết. Nghĩa là giới trung lưu, giới nghèo, giới trẻ ngày nay nghèo hơn ông bà cha mẹ của họ rất nhiều.

Nhưng thật ra mức độ chênh lệch giàu nghèo ở Pháp vẫn thấp và chậm hơn ở Huê kỳ. Từ năm 1980 tới nay, tài sản của 1% nhà giàu ở Pháp tăng từ 7,50% tới 8, 50% trong lúc đó, ở Huê kỳ, tăng từ 8% tới 18%. Tuy nhiên, địa ốc ở Pháp lại tăng vọt mạnh vì giới giàu tranh nhau đầu tư vào bất động sản. Hiện tượng mới này làm cho giới trung lưu càng khó mua nhà cửa ở những thành phố lớn. Thành phố bổng trở thành nơi tập trung quyền lực.

Mặt khác, sự tụt hạng ở giới trung lưu còn do xã hội diển biến theo đà phát triển phi mã của khoa học kỷ thuật. Giửa tháng chin vừa rồi, các nhà lạnh đạo Âu châu đã họp nhau không chánh thức tại thành phố Bratislava (Slovaquie) đều nhìn nhận giới trung lưu là con tim của xã hội tây phương. Nếu để cho giới trung lưu tuột dốc thì xã hội sẽ khó tránh bùng nổ. Nhưng làm sao giải quyết khi tự động hóa lao động mà không ảnh hưởng giới công nhơn và algorithme sẽ không đẩy giới trung lưu đi tới thất nghiệp? Nhơn viên ngân hàng, bào hiểm, kế toán, địa ốc, thông dịch, du lịch,…chắc chắn Pháp sẽ có 40% mất việc vì những dịch vụ này sẽ lần lược được tự động hóa. Chỉ cần cái điện thoại đời mới đủ giải quyết một số lớn nhu cầu này. Khỏi di chuyển, khỏi gặp ai hết.

Nhà kinh tế trẻ của Pháp, ông Thomas Piketty (Tư bản ở thế kỷ XXI - Capital au XXI siècle, Seuil), than phiền “Các đảng cầm quyền các quốc gia Âu châu dường như đều mù quáng cả bởi họ phản ứng trước sự khủng hoảng ở khu vực đồng euro như nơi đây chẳng có gì xảy ra. Nhứt là sự im lặng của Pháp lại không thể hiểu được …”.

Hiện nay, chánh giới Pháp đang đua nhau tranh làm Tổng thống 2017. Họ vận động làm ứng cử viên ở bầu cử sơ bộ trong đảng. Tất cả có hơn 50 ứng cử viên tham dự. Riêng cánh hữu chánh thức có 7 người.

Mới chỉ thấy ông Sarkozy, cựu Tổng thống, khai thác đề tài “sự tụt hạng xã hội” để vận động tranh cử. Ông tố cáo sự bất bình đẳng xã hội Pháp vô cùng nghiêm trọng. Giới trung lưu ngày nay, phải tính toán chi li ngân sách gia đình để cuối tháng cho đủ.

Theo ông, tình trạng bi đác này do “giới ưu tú đảng phái nắm chánh quyền đã tạo ra nên ông hô hào dân chúng phải chống lại giới cầm quyền, nước “Pháp ở dưới thắp” chống lại nước “Pháp trên cao” gồm có những nhà báo, những nhà binh luận, nhà chánh trị đảng phái, …. Phải chọn cách giúp đở giới trung lưu và giới nghèo”.

Nhiều học giả hiện nay đang báo động nền dân chủ và xã hôi Âu châu, và riêng Pháp, sẽ khó tránh sụp đổ do tình trạng bất bình đẳng xã hội gây ra. Trong lúc đó chưa thấy có nhận xét đáng tin cậy về tình trạng Việt nam ngày nay.

Vì Vìệt nam ổn định? Hiện có không ít nhà đầu tư ngoại quốc và cả gốc việt nam tới làm ăn. Người ta không ai thấy ở Việt nam hoàn toàn không có dân chủ, xã hội bất bình đẳng gay gắt, phân hóa tận đáy giửa đảng cộng sản và Nhà nước độc tài với toàn dân. Đảng cộng sản chủ trương đàn áp nhơn dân để tồn tại. Nạn nhơn thì cam phận, cắn răng chịu đựng khi còn sức chịu đựng.

Nếu Pháp sụp đổ do nền dân chủ không còn hoạt động được nữa, xã hội quá bất bình đẳng thì Việt nam phải sụp đổ trước và từ lâu bởi Việt nam chẳng những không có dân chủ, mà xã hội bị cộng sản kèm kẹp nghẹt thở?

Nguyễn Văn Trần

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
“Việc cắt giảm chăm sóc sức khỏe để trả tiền cho các khoản giảm thuế sẽ là sai về mặt đạo đức và tự sát về mặt chính trị.” TNS Josh Hawley (Cộng Hòa, Missouri)
Từ năm 1949, tháng Năm được chọn là Tháng Nhận Thức Về Sức Khỏe Tâm Thần (Mental Health Awareness Month – MHAM) ở Mỹ. Đây là tháng mang ý nghĩa kêu gọi cùng nâng cao nhận thức, giảm bỏ kỳ thị và thúc đẩy bảo vệ sức khỏe tâm thần. Theo phúc trình năm 2024 của tổ chức Mental Health America ở Alexandria, Hoa Kỳ thật sự đang trong cuộc khủng hoảng sức khỏe tâm thần. Cứ năm người trưởng thành ở Mỹ thì có trên một người đang sống chung với bệnh tâm thần, và hơn một nửa không được điều trị. Gần 60 triệu người lớn (23.8%) mắc bệnh tâm thần trong năm 2024. Gần 13 triệu người lớn (5.04%) có ý định tự tử.
Chiến dịch cắt giảm chi tiêu của chính quyền Trump, vốn đã ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực từ nghệ thuật đến nghiên cứu ung thư, nay còn bao gồm cả nỗ lực thực hiện mục tiêu lâu dài của Đảng Cộng Hòa: chấm dứt hoàn toàn nguồn tài trợ liên bang cho hai hệ thống truyền thông phục vụ công chúng lớn nhất nước Mỹ: NPR và PBS. Hiện có khoảng 1,500 đài phát thanh và truyền hình độc lập liên kết với NPR và PBS trên khắp Hoa Kỳ, phát sóng các chương trình nổi tiếng như Morning Edition, LAist, Marketplace, PBS NewsHour, Frontline và Nova... Theo dữ liệu từ các hệ thống này, có khoảng 43 triệu người nghe đài công cộng hàng tuần, và mỗi năm có hơn 130 triệu lượt xem đài PBS.
Ngày 30.04.1975 là một dấu mốc quan trọng trong lịch sử cận đại của Việt Nam. Nhưng năm mươi năm sau nhìn lại, dân tộc Việt oai hùng, như vẫn thường tự nhận, đã không có đủ khôn ngoan để ngày chiến tranh chấm dứt thành một cơ hội đích thực để anh em cùng dòng máu Việt tìm hiểu nhau, cùng chung sức xây dựng đất nước.Tiếc thay, và đau thay, cái giá tử vong cao ngất của hơn 2 triệu thường dân đôi bên, của hơn 1triệu lính miền Bắc và xấp xỉ 300.000 lính miền Nam đã chỉ mang lại một sự thống nhất địa lý và hành chính, trong khi thái độ thù hận với chính sách cướp bóc của bên thắng trận đã đào sâu thêm những đổ vỡ tình cảm dân tộc, củng cố một chế độ độc tài và đẩy hơn một triệu người rời quê hương đi tỵ nạn cộng sản, với một ước tính khoảng 10% đã chết trên biển cả.
Bằng cách làm suy yếu các đồng minh của Mỹ, chính quyền Trump đã làm suy yếu việc răn đe mở rộng của Mỹ, khiến nhiều quốc gia cân nhắc liệu họ có nên có vũ khí hạt nhân cho riêng mình không. Nhưng ý tưởng về việc phổ biến vũ khí hạt nhân nhiều hơn có thể ổn định dựa trên nền tảng của các giả định sai lầm.
Tạp chí TIMES kết thúc cuộc phỏng vấn với Tổng thống Trump nhân dịp đánh dấu 100 ngày ông ta quay lại Tòa Bạch Ốc (20/1/2025) bằng câu hỏi, “John Adams, một công thần lập quốc, vị tổng thống thứ hai của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ (1797 – 1801) đã nói chúng ta là một quốc gia pháp trị, chứ không phải bất kỳ người nào, Tổng thống đồng ý không?” Donald Trump trả lời: “Chúng ta là một chính phủ do luật pháp cai trị, không phải do con người sao? Ồ, tôi nghĩ vậy, nhưng anh biết đấy, phải óc ai đó quản lý luật pháp. Bởi nên, con người, nam hoặc nữ, chắc chắn đóng một vai trò trong đó. Tôi không đồng ý với điều đó 100%. Chúng ta là một chính phủ mà con người tham gia vào quá trình thực thi luật pháp, và lý tưởng nhất là anh sẽ có những người công chính như tôi.”
Chuyện “Ngưng bắn…” kể cho độc giả Bloomington ngày ấy, đã là chuyện quá khứ. 30 tháng Tư năm sau, cuộc chiến trên đất Việt tàn. Chủ nghĩa Cộng sản, nguyên nhân của nạn binh đao, dìm quê hương tôi trong biển máu hàng thập kỷ, cuối cùng đã hưởng hết 70 năm tuổi thọ. Tưởng chuyện đau thương trong một ngày ngưng bắn của gia đình, vì sự an toàn, phúc lợi của loài người, phải trở thành cổ tích. Vậy mà hôm nay, trong thời đại này, chuyện buồn chiến tranh của tôi đang tái diễn...
Mười năm, 20 năm, và nhiều hơn nữa, khi lịch sử kể lại buổi chuyển giao quyền lực hứa hẹn một triều đại hỗn loạn của nước Mỹ, thì người ta sẽ nhớ ngay đến một người đã không xuất hiện, đó là cựu Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama.
Chiến tranh là chết chóc, tàn phá và mất mát! Có những cuộc chiến tranh vệ quốc mang ý nghĩa sống còn của một dân tộc. Có những cuộc chiến tranh xâm lược để thỏa mãn mộng bá quyền của một chế độ hay một bạo chúa. Có những cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa hai chủ nghĩa, hai ý thức hệ chỉ biến cả dân tộc thành một lò lửa hận thù “nồi da xáo thịt.” Trường hợp sau cùng là bi kịch thống thiết mà dân tộc Việt Nam đã gánh chịu! Hệ lụy của bi kịch đó mãi đến nay, sau 50 năm vẫn chưa giải kết được. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, một nữ chiến binh cộng sản miền Bắc có tên là Dương Thu Hương khi vào được Sài Gòn và chứng kiến cảnh nguy nga tráng lệ của Hòn Ngọc Viễn Đông thời bấy giờ đã ngồi bệch xuống đường phố Sài Gòn và khóc nức nở, “khóc như cha chết.” Bà khóc “…vì cảm thấy cuộc chiến tranh là trò đùa của lịch sử, toàn bộ năng lượng của một dân tộc dồn vào sự phi lý, và đội quân thắng trận thuộc về một thể chế man rợ. Tôi cảm thấy tuổi trẻ của tôi mất đi một cách oan uổng ...
Ngày 30 tháng 4 năm 2025 là một ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lịch sử Việt Nam đương đại, cũng là dịp để chúng ta cùng nhau hồi tưởng về ngày 30 tháng 4 năm 1975 và những gì mà dân tộc đã sống trong 50 năm qua. Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã kết thúc chiến tranh và đáng lẽ phải mở ra một vận hội mới huy hoàng cho đất nước: hoà bình, thống nhất và tái thiết hậu chiến với tinh thần hoà giải và hoà hợp dân tộc. Nhưng thực tế đã đánh tan bao ước vọng chân thành của những người dân muốn có một chỗ đứng trong lòng dân tộc.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.