Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Vũ Phạm Khải

10/05/201600:01:00(Xem: 4809)
VŨ PHẠM KHẢI
(1807 - 1872)
.
     Vũ Phạm Khải tự Đông Dương, hiệu Nam Minh, Ngu Sơn, quê huyện Yên Mô, Ninh Bình. Năm 1831, ông đỗ Cử nhân thời vua Minh Mệnh, bổ làm Tri phủ huyện Quỳnh Lưu. Năm 1841, vua Thiệu Trị thăng ông làm Lang trung Bộ hình. 
.
     Từ năm 1841-1844, giữ chức Toản tu, ông biên soạn hoàn tất bộ “Đại Nam thực lục tiền biên” (về 7 đời chúa Nguyễn) gồm 12 quyển. Năm 1848, ông bị cách chức vì tính nói thẳng. Năm 1856 (50 tuổi), triều Nguyễn lại triệu ông về kinh, bổ nhiệm chức Biên tu Sử quán. 
.
    Năm 1858, liên quân Pháp-Tây Ban Nha tấn công Đà Nẵng. Triều đình thảo luận hoà hay chiến, phe chủ hòa có cường thần Trương Đăng Quế, thế mà ông không ngần ngại đứng về phe chủ chiến, ông viết bài “Hòa Nhung luận” đã thẳng thắn, bình luận về việc hòa với rợ Nhung giống như hoà với giặc Pháp là sai lầm.
.
     Khi Pháp đòi lấy cả 3 tỉnh miền Tây, triều đình nghị luận, ông nói: “Lòng tham của giặc không chán, ta đã trót lầm một lần, há để lầm lỡ lần hai, nhất định không thể cho chúng nó nữa?”. Các quan phần đông bàn nên hoà, ông không bình tĩnh được, lớn tiếng: “Người đời xưa không nói hoà, người đời nay chỉ biết xin hoà, Quan võ đời xưa không sợ chết, Quan võ đời nay sao khác hẳn đời xưa như thế?”
 .
     Năm 1870, ông làm Bố chính sứ Thái Nguyên, vài tháng sau thì loạn đảng Đặng Chí Hùng tiến đánh, ông tử thủ và cấp báo về kinh. Vua cử Tham tán Lê Bá Thận đem quân đánh dẹp. Ông bị giặc bắt, khi được giải cứu trên đường về thì bị bệnh mất. 
    Ông là nhà thơ, nhà văn nhưng mỗi khi có giặc, tự xin đi đánh giặc.
 .
    Ông đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị: Ngu Sơn toàn tập, Phượng Trì văn tập, Ý ngữ tùng lục, Tiến lãm văn thảo, Lịch đại chính hình thông khảo...
.
Cảm bội: Vũ Phạm Khải 
 .
Vũ Phạm Khải, mài miệt kiếm cung
Văn thơ thông thạo, vẹn kiên trung!
Giữa triều, khẳng khái lời tâm huyết
Lo lắng nước nhà, trọn thuỷ chung!
.
Nguyễn Lộc Yên

.
.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Rồi vào ngày 12/12/2023, tức chỉ sau ba tháng, Việt Nam lại long trọng tiếp đón Chủ Tịch Tập Cận Bình và nói rằng hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược của Việt Nam...
Chỉ ba tháng sau khi Việt Nam nâng cấp quan hệ với Mỹ lên cấp cao nhất trong hệ thống phân cấp ngoại giao trong chuyến thăm của Tổng thống Biden, người ta thấy Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã trở thành nhà lãnh đạo thế giới mới nhất tăng cường quan hệ với Việt Nam với chuyến thăm Hà Nội trong tuần này...
Chuyến thăm Việt Nam hai ngày của Tổng Bí thư Đảng, Chủ tịch nước Cộng sản Trung Quốc, Tập Cận Bình đã để lại nhiều hệ lụy cho nhân dân Việt Nam hơn bao giờ hết. Bằng chứng này được thể hiện trong Tuyên bố chung ngày 13/12/2023 theo đó họ Tập thay quan điểm “cộng đồng chung vận mệnh” bằng “xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai” cho hai nước...
Sự ra đi của nhà tư tưởng và thực hành xuất sắc về chính sách đối ngoại của Mỹ đánh dấu một kỷ nguyên kết thúc. Trong suốt sự nghiệp lâu dài và có ảnh hưởng phi thường của mình, Henry Kissinger đã xây dựng một di sản mà người Mỹ sẽ khôn ngoan chú ý trong kỷ nguyên mới của nền chính trị cường quốc và sự xáo trộn trong toàn cầu. Thật khó để tưởng tượng rằng thế giới mà không có Henry Kissinger, không chỉ đơn giản vì ông sống đến 100 tuổi, mà vì ông chiếm một vị trí có ảnh hưởng và đôi khi chế ngự trong chính sách đối ngoại và quan hệ quốc tế của Mỹ trong hơn nửa thế kỷ.
“Tham nhũng kinh tế” ở Việt Nam đã trở thành “quốc nạn”, nhưng “tham nhũng quyền lực” do chính đảng viên gây ra để thu tóm quyền cai trị mới khiến Đảng lo sợ. Đó là nội dung đang được phổ biến học tập để đề phòng và bảo vệ chế độ do Ban Nội chính Trung ương công bố...
“Trong năm 2023 còn nhiều vấn đề đáng lo ngại, gây bất an cho xã hội. Các tội phạm trên các lĩnh vực tiếp tục gia tăng toàn quốc xảy ra 48.100 vụ phạm tội và trật tự xã hội tăng 18%.”
Việt Nam đang thương lượng mua chiến đấu cơ F-16 của Mỹ để tăng cường bảo vệ an ninh trước đe dọa ngày một lên cao của Trung Quốc ở Biển Đông. Tin này được truyền miệng ở Hoa Thịnh Đốn, tiếp theo sau chuyến thăm Việt Nam 2 ngày 10-11 tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden. Tuy nhiên, các viên chức thẩm quyền của đôi bên không tiết lộ số lượng F-16 mà Việt Nam có thể mua với giá 30 triệu dollars một chiếc...
Số năm tháng tôi nằm trong tù chắc ít hơn thời gian mà nhà thơ Nguyễn Chí Thiện ngồi trong nhà mét (W.C) và có lẽ cũng chỉ bằng thời gian ngủ trưa của nhà văn Vũ Thư Hiên, ở trại Bất Bạt, Sơn Tây. Bởi vậy, sau khi đọc tác phẩm Hỏa Lò và Đêm Giữa Ban Ngày của hai ông (rồi đọc thêm Chuyện Kể Năm 2000 của Bùi Ngọc Tấn, Thung Lũng Tử Thần của Vũ Ánh, và Trại Kiên Giam của Nguyễn Chí Thiệp) thì tôi tự hứa là không bao giờ viết lách gì vể chuyện nhà tù, trại tù hay người tù nào cả.
Càng gần đến Đại hội đảng toàn quốc khóa XIV (2026-2031), đảng Cộng sản Việt Nam (CSVN) càng ra sức kiên định 4 nguyên tắc được coi là “có ý nghĩa sống còn đối với chế độ.”
Trời mưa thì buồn. Trời nắng thì vui. Mưa nhiều quá gây lụt lội, trở thành thảm cảnh. Nắng quá độ gây khô hạn, cháy mùa màng, gây đói khổ. Gọi là thiên tai. Có nghĩa thảm họa do trời gây ra. Hoặc chữ “thiên” đại diện cho thiên nhiên. Nhưng gần đây, vấn nạn khí hậu biến đổi, gây ra nhiều “thiên tai” có thể gọi lại là “thiên nhân tai,” vì con người góp phần lớn tạo ra khốn khổ cho nhau. “Thiên nhân tai,” nghe lạ mà có đúng không? Nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu là hiệu ứng nhà kính. Một số loại khí trong bầu khí quyển bao quanh trái đất hoạt động hơi giống như gương kính trong nhà kính, giữ nhiệt của mặt trời và ngăn nó trở lại không gian, gây ra hiện tượng nóng lên cho toàn cầu. Nhiều loại khí nhà kính này xuất hiện một cách tự nhiên, nhưng các hoạt động của con người đang làm tăng nồng độ của một số loại khí này trong khí quyển, cụ thể là: Cacbon dioxit (CO2), khí mê-tan, nitơ oxit, khí florua
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.