TỈNH AN GIANG
Tỉnh An Giang, diện tích 3.535 km vuông. Dân số năm 2011 là: 2.230.000 người, mật độ 806 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Miên, Chàm, Hoa... Gồm có: Thành phố Long Xuyên, thị xã: Châu Đốc, Tân Châu và 8 huyện: An Phú, Phú Tân, Châu Phú, Tịnh Biên, Tri Tôn, Chợ Mới, Châu Thành, Thoại Sơn. Tỉnh lỵ ở thành phố Long Xuyên. Nhiệt độ trung bình 27 độ C. Tỉnh An Giang ở miền Tây Nam bộ, phía tây bắc giáp Cao Miên, tây nam giáp Kiên Giang, nam giáp Cần Thơ, đông giáp Đồng Tháp.
Lịch sử tỉnh An Giang: Theo Đại Nam nhất thống chí thì đất An Giang xưa là đất Tầm Phong Long nước Chân Lạp. Năm 1757, quốc vương Chân Lạp là Nặc Tôn dâng đất này cho chúa Nguyễn. Chúa Nguyễn đặt tên là đạo Châu Đốc. Năm 1832, vua Minh Mạng cho lấy vùng đất này hợp thêm với huyện Vĩnh An của tỉnh Vĩnh Long để lập thành tỉnh An Giang. Năm1876, Thống đốc Pháp là Dupré, bỏ hệ thống Nam kỳ lục tỉnh, mà chia thành 4 khu vực: Sài Gòn, Mỹ Tho, Vĩnh Long, Bassac; bao gồm 19 hạt. Tỉnh An Giang chia thành 5 hạt: Châu Đốc, Long Xuyên, Cần Thơ, Sóc Trăng, Sa Đéc. Năm 1899, Pháp bỏ các hạt đổi thành tỉnh. Năm 1956, thời VNCH, tỉnh An Giang gồm tỉnh Châu Đốc và tỉnh Long Xuyên cũ. Đến năm 1964, tỉnh An Giang tách thành 2 tỉnh: Châu Đốc và An Giang. Năm 1975, tỉnh An Giang được thành lập bao gồm 2 tỉnh Long Xuyên và Châu Đốc. Ngày 01-3-1999, thành lập thành phố Long Xuyên.
An Giang có núi Thất Sơn hùng vĩ, ở khu tam giác 3 huyện: Tịnh Biên, Nhà Bàng, Tri Tôn, là nhóm núi trên 7 hòn: Núi Cấm, Núi Dài, Núi Tượng, núi Cô Tô... Núi Thất Sơn có chiều dài 30 km, rộng 13 km. Núi Sam cao 284m, ở phía tây thị xã Châu Đốc, giữa cánh đồng lúa bát ngát, nơi đây có tiếng là linh thiêng, dân chúng lập cả trăm ngôi chùa, am, miếu thấp thoáng gần xa. An Giang có sông rạch nhiều, có sông Hậu ăn thông với Biển Hồ ở Cao Miên, nên cá từ Biển Hồ theo xuống, dân chúng đánh bắt cá rất dễ dàng và rất nhiều.
Kinh tế tỉnh An Giang phát triển đều đặn.
Thánh đường Hồi giáo Mu Ba Răk (chùa Chăm) ở huyện Phú Tân, do kiến trúc sư Ấn Độ là Mohamed Amin thiết kế.
Chùa Tây An trên đồi núi Sam. Chùa xây năm 1847, sư trụ trì là Phật Thầy Tây An (tên thật Đoàn Minh Huyên), ngoài việc tu hành, ông còn vào núi Sam hái thuốc về trị bệnh cho dân.
Lăng Thoại Ngọc Hầu, tên thật của ông là Nguyễn Văn Thoại, ông có công chỉ huy đào kênh Vĩnh Tế.
An Giang là một trong những tỉnh sản xuất lúa nhiều nhất ở Việt Nam. An Giang có lụa Tân Châu, sản phẩm mịn màng.
An Giang ruộng rẫy bạt ngàn
Thơm tho hương lúa, xóm làng vấn vương
Cảm tác: Non nước An giang
An Giang, tây bắc giáp Cao Miên
Nam cận Cần Thơ, phố láng giềng
Đồng áng tốt tươi, đồng ruộng lúa
Phố phường đồ sộ, phố Long Xuyên
.
Kinh Vĩnh Tế, nhung nhớ Ngọc Hầu
Ruộng nương khai khẩn để nghìn sau
Con kênh êm ả, trôi lờ lững
Lăng mộ uy nghi, đứng dãi dầu
.
Tây An chùa cổ, ở trên đồi
Bể khổ, thiền sư dẫn dắt đời
Mõ vọng chứa chan, niềm tịnh giới
Chuông ngân khắc khoải, kiếp luân hồi
.
Thất Sơn rừng núi, chốn thiêng liêng
Hùng vĩ núi non, cả một miền
Sư sãi cầu an, nơi miếu mạo
Dân gian van vái, chốn chùa chiền
.
Thất Sơn đồ sộ, chốn danh lam
Sừng sững giữa trời, cảnh núi Sam
Rậm rạp núi rừng, lưu luyến núi
Lưa thưa am miếu, hiển linh am
.
An Giang non nước, rộng mênh mông
Vựa lúa miền Nam, bát ngát đồng
Phong cảnh tốt tươi, lưu luyến dạ
Đất đai màu mỡ, vấn vương lòng
Nguyễn Lộc Yên
Tỉnh An Giang, diện tích 3.535 km vuông. Dân số năm 2011 là: 2.230.000 người, mật độ 806 người/km vuông. Sắc dân: Kinh, Miên, Chàm, Hoa... Gồm có: Thành phố Long Xuyên, thị xã: Châu Đốc, Tân Châu và 8 huyện: An Phú, Phú Tân, Châu Phú, Tịnh Biên, Tri Tôn, Chợ Mới, Châu Thành, Thoại Sơn. Tỉnh lỵ ở thành phố Long Xuyên. Nhiệt độ trung bình 27 độ C. Tỉnh An Giang ở miền Tây Nam bộ, phía tây bắc giáp Cao Miên, tây nam giáp Kiên Giang, nam giáp Cần Thơ, đông giáp Đồng Tháp.
Lịch sử tỉnh An Giang: Theo Đại Nam nhất thống chí thì đất An Giang xưa là đất Tầm Phong Long nước Chân Lạp. Năm 1757, quốc vương Chân Lạp là Nặc Tôn dâng đất này cho chúa Nguyễn. Chúa Nguyễn đặt tên là đạo Châu Đốc. Năm 1832, vua Minh Mạng cho lấy vùng đất này hợp thêm với huyện Vĩnh An của tỉnh Vĩnh Long để lập thành tỉnh An Giang. Năm1876, Thống đốc Pháp là Dupré, bỏ hệ thống Nam kỳ lục tỉnh, mà chia thành 4 khu vực: Sài Gòn, Mỹ Tho, Vĩnh Long, Bassac; bao gồm 19 hạt. Tỉnh An Giang chia thành 5 hạt: Châu Đốc, Long Xuyên, Cần Thơ, Sóc Trăng, Sa Đéc. Năm 1899, Pháp bỏ các hạt đổi thành tỉnh. Năm 1956, thời VNCH, tỉnh An Giang gồm tỉnh Châu Đốc và tỉnh Long Xuyên cũ. Đến năm 1964, tỉnh An Giang tách thành 2 tỉnh: Châu Đốc và An Giang. Năm 1975, tỉnh An Giang được thành lập bao gồm 2 tỉnh Long Xuyên và Châu Đốc. Ngày 01-3-1999, thành lập thành phố Long Xuyên.
An Giang có núi Thất Sơn hùng vĩ, ở khu tam giác 3 huyện: Tịnh Biên, Nhà Bàng, Tri Tôn, là nhóm núi trên 7 hòn: Núi Cấm, Núi Dài, Núi Tượng, núi Cô Tô... Núi Thất Sơn có chiều dài 30 km, rộng 13 km. Núi Sam cao 284m, ở phía tây thị xã Châu Đốc, giữa cánh đồng lúa bát ngát, nơi đây có tiếng là linh thiêng, dân chúng lập cả trăm ngôi chùa, am, miếu thấp thoáng gần xa. An Giang có sông rạch nhiều, có sông Hậu ăn thông với Biển Hồ ở Cao Miên, nên cá từ Biển Hồ theo xuống, dân chúng đánh bắt cá rất dễ dàng và rất nhiều.
Kinh tế tỉnh An Giang phát triển đều đặn.
Thánh đường Hồi giáo Mu Ba Răk (chùa Chăm) ở huyện Phú Tân, do kiến trúc sư Ấn Độ là Mohamed Amin thiết kế.
Chùa Tây An trên đồi núi Sam. Chùa xây năm 1847, sư trụ trì là Phật Thầy Tây An (tên thật Đoàn Minh Huyên), ngoài việc tu hành, ông còn vào núi Sam hái thuốc về trị bệnh cho dân.
Lăng Thoại Ngọc Hầu, tên thật của ông là Nguyễn Văn Thoại, ông có công chỉ huy đào kênh Vĩnh Tế.
An Giang là một trong những tỉnh sản xuất lúa nhiều nhất ở Việt Nam. An Giang có lụa Tân Châu, sản phẩm mịn màng.
An Giang ruộng rẫy bạt ngàn
Thơm tho hương lúa, xóm làng vấn vương
Cảm tác: Non nước An giang
An Giang, tây bắc giáp Cao Miên
Nam cận Cần Thơ, phố láng giềng
Đồng áng tốt tươi, đồng ruộng lúa
Phố phường đồ sộ, phố Long Xuyên
.
Kinh Vĩnh Tế, nhung nhớ Ngọc Hầu
Ruộng nương khai khẩn để nghìn sau
Con kênh êm ả, trôi lờ lững
Lăng mộ uy nghi, đứng dãi dầu
.
Tây An chùa cổ, ở trên đồi
Bể khổ, thiền sư dẫn dắt đời
Mõ vọng chứa chan, niềm tịnh giới
Chuông ngân khắc khoải, kiếp luân hồi
.
Thất Sơn rừng núi, chốn thiêng liêng
Hùng vĩ núi non, cả một miền
Sư sãi cầu an, nơi miếu mạo
Dân gian van vái, chốn chùa chiền
.
Thất Sơn đồ sộ, chốn danh lam
Sừng sững giữa trời, cảnh núi Sam
Rậm rạp núi rừng, lưu luyến núi
Lưa thưa am miếu, hiển linh am
.
An Giang non nước, rộng mênh mông
Vựa lúa miền Nam, bát ngát đồng
Phong cảnh tốt tươi, lưu luyến dạ
Đất đai màu mỡ, vấn vương lòng
Nguyễn Lộc Yên
- Từ khóa :
- An Giang
- ,
- Long Xuyên
- ,
- Châu Đốc
Gửi ý kiến của bạn
