ANKARA - Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ mới cầm quyền 3 tháng, ngần ngại với việc nhận cho quân Mỹ vào mở mặt trận phía bắc Iraq, đang đứng bên bờ 1 cuộc khủng hoảng quan hệ song phương với Hoa Kỳ.
Ankara sợ rằng chiến tranh Iraq có thể làm chính quyền lung lay và gây hỗn loạn trong vùng và cũng biết rằng nếu không hậu thuẫn đồng minh Hoa Kỳ, họ sẽ mất hết những tài trợ do Washington cung cấp để đối phó với các hậu qủa của cuộc xung đột vũ trang.
Cuộc biểu quyết tại Quốc Hội dự liệu hôm thứ ba đã bị loại khỏi nghị trình thảo luận - theo lời lãnh tụ Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ không cần vội quyết định việc này.
Ông nói "Cho phép quân đội Mỹ tu bổ các căn cứ và hải cảng không có nghĩa là quân Mỹ sẽ được đưa tới Thổ".
Tin báo chí và giới ngoại giao cho biết Washington sẽ tài trợ từ 4 tỉ đến 20 tỉ MK, gồm các khoản tiền cho vay, nhân nhượng về mậu dịch, xóa nợ về quân cụ, và phần đóng góp vào các dự án tái thiết Iraq. Bản tin ngày hôm trước lại nói là Mỹ sẽ tặng không cho Thổ 6 tỉ đô la, và cho vay 20 tỉ đô, nếu chịu cho Mỹ mượn đường đánh Iraq.
Đêm thứ hai, Ngoại Trưởng Yasar Yakis đã chuyển cac đề nghị sau cùng của Ankara tới đại sứ Mỹ Robert Pearson.
Đối với Hoa Kỳ, yếu tố thời gian là cấp thiết ở chiến tuyến bắc Iraq mà giới phân tich tin rằng sẽ làm giảm áp lực ở mặt trận phía nam Iraq, hậu quả là chiến cuộc kéo dài hơn, tổn thất lớn hơn, tự hậu ảnh hưởng tới các quan hệ giữa 2 nước.
Theo bình luận gia Sami Kohen, Thổ Nhĩ Kỳ có 2 động lực để trì hoãn (1) là kéo dài để có kết quả thương lượng có lợi nhất và (2) là chờ sự đổi ý do chia rẽ nội bộ Aâu Châu và ảnh hưởng của các cuộc biểu tình phản chiến khắp thế giới - nhưng, Washington không tỏ dấu hiệu giảm quyết tâm.
Ông Kohen tiếp "Tình huống xấu nhất là Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục trì hoãn, và Washington trả lời rằng thôi được, chúng tôi sẽ xúc tiến theo các kế hoạch riêng" - nhưng ông lạc quan tin rằng sẽ có thỏa thuận trong vài ngày tới, vì "Ankara biết cách mặc cả ở ở tiệm tạp hóa".
Ngoài ra, kế hoạch tài trợ 16 tỉ MK của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cũng sẽ lâm nguy khi Hoa Kỳ không sốt sắng ủng hộ. Một nhà ngoại giao nhận xét "Thổ Nhĩ Kỳ đang chơi trò nguy hiểm, dù sẽ quyết định ra sao".
Ankara sợ rằng chiến tranh Iraq có thể làm chính quyền lung lay và gây hỗn loạn trong vùng và cũng biết rằng nếu không hậu thuẫn đồng minh Hoa Kỳ, họ sẽ mất hết những tài trợ do Washington cung cấp để đối phó với các hậu qủa của cuộc xung đột vũ trang.
Cuộc biểu quyết tại Quốc Hội dự liệu hôm thứ ba đã bị loại khỏi nghị trình thảo luận - theo lời lãnh tụ Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ không cần vội quyết định việc này.
Ông nói "Cho phép quân đội Mỹ tu bổ các căn cứ và hải cảng không có nghĩa là quân Mỹ sẽ được đưa tới Thổ".
Tin báo chí và giới ngoại giao cho biết Washington sẽ tài trợ từ 4 tỉ đến 20 tỉ MK, gồm các khoản tiền cho vay, nhân nhượng về mậu dịch, xóa nợ về quân cụ, và phần đóng góp vào các dự án tái thiết Iraq. Bản tin ngày hôm trước lại nói là Mỹ sẽ tặng không cho Thổ 6 tỉ đô la, và cho vay 20 tỉ đô, nếu chịu cho Mỹ mượn đường đánh Iraq.
Đêm thứ hai, Ngoại Trưởng Yasar Yakis đã chuyển cac đề nghị sau cùng của Ankara tới đại sứ Mỹ Robert Pearson.
Đối với Hoa Kỳ, yếu tố thời gian là cấp thiết ở chiến tuyến bắc Iraq mà giới phân tich tin rằng sẽ làm giảm áp lực ở mặt trận phía nam Iraq, hậu quả là chiến cuộc kéo dài hơn, tổn thất lớn hơn, tự hậu ảnh hưởng tới các quan hệ giữa 2 nước.
Theo bình luận gia Sami Kohen, Thổ Nhĩ Kỳ có 2 động lực để trì hoãn (1) là kéo dài để có kết quả thương lượng có lợi nhất và (2) là chờ sự đổi ý do chia rẽ nội bộ Aâu Châu và ảnh hưởng của các cuộc biểu tình phản chiến khắp thế giới - nhưng, Washington không tỏ dấu hiệu giảm quyết tâm.
Ông Kohen tiếp "Tình huống xấu nhất là Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục trì hoãn, và Washington trả lời rằng thôi được, chúng tôi sẽ xúc tiến theo các kế hoạch riêng" - nhưng ông lạc quan tin rằng sẽ có thỏa thuận trong vài ngày tới, vì "Ankara biết cách mặc cả ở ở tiệm tạp hóa".
Ngoài ra, kế hoạch tài trợ 16 tỉ MK của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cũng sẽ lâm nguy khi Hoa Kỳ không sốt sắng ủng hộ. Một nhà ngoại giao nhận xét "Thổ Nhĩ Kỳ đang chơi trò nguy hiểm, dù sẽ quyết định ra sao".
Gửi ý kiến của bạn
