Trong lời nói đầu tiên về vụ đã xẩy ra, chủ tịch họ Giang không đề cập tới số phận của 24 người Hoa kỳ trong phi hành đoàn của chiếc phi cơ trinh sát hiện nay đã bị bắt giữ vào ngày thứ ba trên hòn đảo Hải Nam thuộc Trung quốc.
Ngày thứ hai Tổng thống Bush đã yêu cầu để tiếp xúc lập tức với phi hành đoàn và cho hoàn trả chiếc phi cơ do thám tối mật của Hoa kỳ.
Trung quốc đã tố giác phi cơ EP-3 của Hoa kỳ đã lái liệng ngay vào một trong hai phản lực chiến đấu F-8 trong lúc thi hành phi vụ nghênh cản trong không phận quốc tế cách đảo Hải Nam 60 dậm về phía nam.
“Chúng tôi có đủ chứng cớ,” theo như lời chủ tịch Giang đã nói với Thủ tướng Abdullah Bin Khalifa Al-Thani của bán đảo Qatar tại vịnh Ba Tư, cạnh Saudi Arabia, đang tham quan Trung quốc.
Các giới chức Hoa kỳ cho biết, họ đã được biết các nhà ngoại giao Hoa kỳ hiện nay đang ở đảo Hải Nam, những nhà ngoại giao này sẽ được gặp mặt phi hành đoàn 24 người, trong đó có ba phụ nữ vào tối ngày thứ ba.
Hai trong những nhà ngoại giao đã rời khách sạn của thành phố Sanya chiều ngày thứ ba và lên đường tới thành phố Haikou nằm ở phía bắc của hòn đảo, việc này cho suy đoán, có thể phi hành đoàn của Hoa kỳ được phóng thích và gửi tới thành phố Haikou, một phi cảng quốc tế nằm trên đảo Hải Nam.
Tân Hoa xã đã dẫn theo lời của họ Giang và cho biết: “Chúng tôi không có thể nào hiểu nổi tại sao Hoa kỳ thường cho các phi cơ của Hoa kỳ làm các phi vụ do thám vào vùng gần đất Trung quốc.”
Để trả lời câu hỏi của họ Giang, một tờ báo phát hành tại Anh quốc đã cho biết, đất Trung quốc thì thực rộng lớn, vùng phía tây nằm trong lục điạ chẳng có gì, ngoài rừng khô và cỏ cháy. Còn tại vùng đông sát duyên hải, kỹ nghệ được mở ra, các thành phố mọc lên như nấm với các toà nhà cao tầng, các kiều nữ Trung hoa mặc sườn sám dạo trên phố. Hoa kỳ không phải là con thú rình mồi, các phi công lái máy bay Hoa kỳ thường bay bướm, đa tình và có tính tò mò, họ thích bay sát duyên hải của Trung quốc chỉ để ngó nhìn các kiều nữ Trung quốc mà thôi.
Họ Giang đã tuyên bố, Hoa kỳ phải cho ngưng các phi vụ như thế, nếu như muốn đi đến sự phát triển quan hệ Hoa-Mỹ. Họ Giang đã cho biết: “Vào thời gian này có sự vi phạm luật và thủ tục quốc tế, chiếc phi cơ Hoa kỳ đã đâm bổ vào phi cơ của chúng tôi, xâm nhập không phận trên lãnh thổ của Trung quốc, đáp xuống phi trường của chúng tôi mà không xin phép .”
Các giới chức Hoa kỳ càng ngày càng bực bội, giờ giấc để tiếp xúc với phi hành đoàn cứ cho kéo dài ra, nhất là nghe tin cuối cùng ngay sau khi phi cơ đáp xuống đảo Hải Nam ngày chủ nhật, qua máy vô tuyến được biết lính của Trung quốc đang leo lên chiếc phi cơ với tiếng Trung hoa xí xô, xí xào.
“Chúng tôi rất mừng sẽ được nhìn thấy phi hành đoàn đêm nay, hay nói một cách khác chúng tôi sẽ gặp họ đêm nay,” theo lời của Đô đốc Joseph Prueher, đại sứ Hoa kỳ tại Bắc Kinh đã nói với các phóng viên báo chí.
Đại sứ đã cho biết: “Chúng tôi không lấy gì để mừng rỡ cho lắm, cả 60 tiếng đồng hồ chuyện này mới đưa ra, quả thiệt thời gian kéo dài quá lâu.”
Đại sứ lại nói thêm : “Chúng tôi đã nghĩ rằng chẳng được tốt, việc liên lạc thường xuyên trong tình trạng này có thể đã xấu đi. Một khi sinh mạng của phi hành đoàn đã được bảo đảm, chúng tôi chỉ còn quan tâm tới vấn đề an ninh của chiếc phi cơ và việc thu hồi chiếc phi cơ về,” theo như đại sứ Prueher đã cho biết.
Phát ngôn viên Zhu Bangzao của bộ ngoại giao Trung quốc đã nói trong cuộc họp báo, các nhân viên của phi hành đoàn đều được an toàn.
“Chiếu theo thủ tục quốc tế và trong chiều hướng của tinh thần nhân đạo, Trung quốc đã sắp xếp cho ngưới của Hoa kỳ. Tôi tin chắc họ đang an toàn,” theo như phát ngôn viên Zhu đã cho biết.
Chiếc phi cơ này là một báu vật coi như một kho tàng trữ các tin tức tình báo đối với Trung quốc, một kho báu vật mà Hoa kỳ như có ý muốn cho không.
Tại Hong Kong, có khoảng chừng 30 người đã hô lên các khẩu hiệu ngoài lãnh sự quán Hoa kỳ ngày thứ ba, yêu cầu Hoa kỳ phải xin lỗi về vụ đụng phi cơ hồi cuối tuần. Một tờ báo nhà nước của Trung quốc in bằng tiếng Anh đã nhạo báng sự giải thích của Hoa kỳ về vụ đụng phi cơ như làm một tai nạn rủi ro.
Tờ báo này đã so sánh với vụ năm 1999, máy bay của Hoa kỳ nằm trong khối NATO đã thả bom vào đại sứ quán của Trung quốc tại thủ đô Belgrade, Nam Tư, Washington cho biết là một sự lầm lẫn trong việc xử dụng bản đồ lỗi thới.
Tờ Nhựt báo Trung quốc trưng một hí họa mô tả phi cơ do thám EP-3 đang nằm tại phi trường Lingshui với hình bong bóng tượng trưng cho lời nói phát ra từ phòng lái của phi cơ cho biết : “Sự kiện này có thể lại là việc lầm lẫn khác trong việc xử dụng bản đồ.”
Bài báo đã cho biết vụ xẩy ra này đã tiết lộ “Tính kiêu căng của Hoa kỳ trong quan hệ song phương”. Bài báo này đã quất vào mặt Washington chỉ quan tâm tới việc hoàn trả phi cơ và phi hành đoàn của chiếc phi cơ này và không nghĩ gì tới số phận viên hoa tiêu của phi cơ Trung quốc đã bị rớt xuống biển.
“Trong đôi mắt của Washington, công dân của họ có giá trị hơn các công dân của quốc gia khác,” theo như tờ báo đã cho biết.
Ngày thứ ba Tân Hoa Xã đã loan tin phi công của Trung quốc đã nhẩy dù ra khỏi phi cơ và chủ tịch họ Giang đã cho hủy bỏ mọi nỗ lực để tìm kiếm phi công này.
Các báo hàng đầu của Trung quốc đã mở ra một sự phản đối của Phó bộ trưởng ngoại giao Zhou Wenzhong về vụ đã xẩy ra để tiếp chuyển cho nhà đại sứ Hoa kỳ tại thủ đô Bắc Kinh.