Đây chẳng phải là cái "bẽn lẽn" của người thiếu nữ "Vô tình để gió hôn lên má", rồi sợ tình lang biết được sẽ "Nghi ngờ tới cái tiết trinh em" (1).
Cũng chẳng phải cái rụtï rè của cậu con trai mới lớn:
"Thò tay mà ngắt ngọn ngò;
Thương em đứt ruột giả đò ngó lơ"
Hoặc cái
"Buồn tình chẳng muốn nói ra;
Muốn đi ăn cỗ chẳng ma nào mời"
của ông già không vai vế trong làng xã...
Mà là sự vu vơ sợ hãi, cảm thấy bất an đối diện với xã hội rồi thu mình trước một hoàn cảnh, nhân sự.
Từ năm lên mười tuổi, tính tình Minh đột nhiên thay đổi.
Đang là một chú bé lém lỉnh, hoạt bát, thích giao du bạn bè, Minh trở thành thu mình, không muốn chơi với ai và rất ngần ngại đi đâu đó với cha mẹ. Minh thấy không còn hăng hái đi học như trước. Đến trường, câu không ra sân nô đùa. Cậu vẫn có ý thích nhưng ngài ngại làm sao ấy. Ngoài ra, mỗi lần thầy cô gọi trả bài là Minh sợ hết hồn, tim đập thình thình, miệng ấp úng mặc dù rất thuộc bài.
Tình trạng kéo dài cho tới khi Minh trưởng thành, đi làm và lập gia đình.
Tuy có công việc, nhưng Minh không thành công lắm vì luôn luôn nghĩ mình thua kém người khác. Mọi sự trong gia đình cũng như các giao tế, liên lạc bạn bè, Minh đều trông cậy ở người vợ. Minh cũng muốn làm nhưng cứ sợ là mình vụng về, thiếu sót, không chu đáo và sẽ bị coi thường.
Minh không phải là người duy nhất có tâm trạng này. Mà có cả triệu người khác, nam cũng như nữ ở trong cùng cảnh ngộ như Minh.
Họ có những e ngại pha chút sợ hãi khi phải làm một việc gì trước công chúng Như ca hát ngâm thơ thì cứ sợ bị chê là dở; phát biểu cảm tưởng thì ngại thiên hạ cho là nói lạc đề, vô nghĩa; gặp gỡ người này người khác thì sợï ăn nói vụng về, xúc phạm. Có người không dám ăn uống nơi thị tứ vì sợ người ta bảo mình " ăn quà như mỏ khoét" . Thậm chí đi vệ sinh nơi công cộng họ cũng không làm được, dù rất mót, vì cảm thấy như có người đang nhòm ngó mình. Và họ cụt hứng giữa chừng.
Có người ở tình trạng trầm kha hơn, ảnh hưởng tới tất cả các sinh hoạt thường ngày. Lúc nào cũng e ngại, luôn luôn nghĩ là không ai thích mình. Họ ngần ngại phát biểu vì sợ nói vô duyên; không dám ï đặt câu hỏi vì " rõ ngớ ngẩn, thế mà cũng hỏi" và không biết mở đầu câu chuyện ra làm sao. Ngay cả ngỏ lời với tình yêu cũng dễ dàng đỏ mặt, nhiều lần lỡ cơ hội.
Họ tìm cách tránh các hoàn cảnh có thể gây ra không an toàn, giới hạn sinh hoạt. Học vấn khó khăn hơn, việc làm trở ngại và rơi vào cô đơn.
Nói chung là họ cứ "sợ", một cái sợ kéo dài, vô căn cứ. Có người sợ sống một mình hoặc xuất hiện nơi công cộng, giữa đám đông; có người sợ khi lên cao độ hoặc sợ một vật nào đó. Còn ám ảnh sợ xã hội thì cứ ngại là bị mất nhân phẩm, bối rối trước công chúng. Rồi vì sợ nên họ tìm đủ mọi cách để tránh cái làm họ sợ, đôi khi biết rằng không đúng sự thực và quá lố.
Có nhà tâm lý học gọi họ là những người "tự giam mình trong ngục tù tâm lý" vì sợ hãi dân chúng. Một thi sĩ thì cho đây là một nỗi đau khổ có sẵn, giống như là ta có hai lớp da mà lớp dưới bướng bỉnh co lại, xa lánh ánh sáng, không khí.
Rối loạn thường bắt đầu ở lứa tuổi 12-13, rất hiếm sau tuổi 25. Nó không phân biệt nam, nữ, giai tầng xã hội và có thể kéo dài suốt đời người.
a-Sợ bị soi mói tỷ mỉ trong mọi hành động, đưa tới xấu hổ vì bị hạ phẩm cách;
b-Sợ hãi quá đáng, không hợp lý, đưa tới lo lắng, khiếp đảm;
c-Những khó khăn do sợ hãi thường gây sáo trộn cho đời sống hàng ngày cũng như việc làm, giao tế xã hội;
d- Sợ hãi này không là hậu quả, tác dụng của dược phẩm hoặc vấn đề sức khỏe.
Người bệnh thường có một số phản ứng khi đối diện với sự việc:
Họ nghĩ là nếu làm việc đó thì sẽ gây trò cười cho người khác;
rồi cảm thấy bồn chồn, lo ngại;
có dấu hiệu thể xác với tim đập nhanh, mặt đỏ bừng, hơi thở dồn dập, đổ mồ hôi lạnh, cồn cào ruột gan, đôi khi sỉu;
cuối cùng là có hành vi tránh né sự việc hoặc cá nhân.
Sự e sợ người khác kèm theo ý nghĩ bị từ bỏ có thể đưa tới thu mình, không tham gia mọi sinh hoạt, trở nên cô đơn. Không có tình người nóng ấm sẽ đưa tới trầm cảm, thờ ơ, suy loạn tâm thần, đôi khi ngay cả tự kết liễu đời mình.
Do đó, không nên coi tâm trạng này như một khủng hoảng thoảng qua. Vì ám ảnh này cũng hay đi kèm với một số khó khăn tâm thần khác như trầm cảm, hoảng loạn, lo sợ mọi thứ . Có người dùng các chất kích thích để lấy lại can đảm rồi thành nghiện ngập màvẫn chẳng khá hơn.
Cần phân biệt sợ hãi xã hội và nhút nhát.
Cả hai đều có những dấu hiệu giống nhau, ngoại trừ nhút nhát thì ít có thay đổi thể chất như nhịp tim nhanh, hụt hơi thở, đổ mồ hôi hột ..
Trước một đối tượng, người nhút nhát thường hơi thụ động, lựa phương thức an toàn. Như là "Gặp mặt em anh chẳng dám chào; Sợ ba má hỏi: thằng nào biết con"" chứ không liều mạng.
Nhút nhát cũng có thể do thiếu tự tin, cứ sợ là mình thua kém người khác nên không dám hành động, tranh đua.
Nhút nhát thường thấy nhiều ở các xã hội khuyến khích sự tự trọng, sự kiêu hãnh cá nhân, coi thất bại là điều đáng xấu.
Nhút nhát có thể vượt qua và hậu quả của nó cũng không trầm kha lắm.
Có người cho anh chàng kia nhút nhát là dễ thương nhưng anh ta không thấy vậy, vì anh thấy mình như không còn tự do để hành động, để nói.
Nhút nhát cũng làm ta hay quên và ước muốn tình dục cũng giảm.
Nhút nhát có thể qua khỏi nhờ những khích lệ, chăm sóc, chia xẻ, ít chỉ trích, ít cạnh tranh và dễ dàng chấp nhận. Một lá thư tình âu yếm của nàng thì mười chuôm nhà Hồ, trăm phá Tam Giang anh cũng vô như không.
Aùm ảnh ngại ngùng giao tế xã hội thì phức tạp hơn. Đây là một tâm bệnh. Tuy nhiên, cũng như các bệnh khác của cơ thể, có nhiều phương pháp giúp giải quyết.
Để có thể vượt qua, người có vấn đề cần được sự giúp đỡ của nhiều chuyên gia tâm lý, tâm thần. Một vài hướng dẫn thực tế:
a-Ý thức được là mình có vấn đề chứ không do tưởng tượng, "hâm" hoặc "mát dây".
b-Đặt lại vấn đề kém tự tin, thiếu khả năng.
c-Làm quen dần dần với các hoàn cảnh đưa tới nỗi sợ.
d-Thay đổi dần dần những ý nghĩ không đúng, tiêu cực.
e-Gạt bỏ cái vòng e ngại, chốn tránh để tập mạnh dạn hành động.
Ngoài ra, dược phẩm cũng có nhiều hiệu lực và việc điều trị cần nhiều thời gian và kiên nhẫn từ người bệnh cũng như chuyên viện y tế và thân nhân.
Và nhớ rằng, như Friedrich Von Hardenberg Novalis đã phát biểu: "Sợ hãi là một trạng thái do dự, nghi ngờ thường thuộc về cơ thể. Người khỏe mạnh thì luôn luôn bình tĩnh, ngay trong những cảnh huống khó khăn nhất".
Bác Sĩ Nguyễn Ý-ĐỨC
Texas 6-2004
(1) Hàn Mặc Tử-Bẽn Lẽn
Cũng chẳng phải cái rụtï rè của cậu con trai mới lớn:
"Thò tay mà ngắt ngọn ngò;
Thương em đứt ruột giả đò ngó lơ"
Hoặc cái
"Buồn tình chẳng muốn nói ra;
Muốn đi ăn cỗ chẳng ma nào mời"
của ông già không vai vế trong làng xã...
Mà là sự vu vơ sợ hãi, cảm thấy bất an đối diện với xã hội rồi thu mình trước một hoàn cảnh, nhân sự.
Từ năm lên mười tuổi, tính tình Minh đột nhiên thay đổi.
Đang là một chú bé lém lỉnh, hoạt bát, thích giao du bạn bè, Minh trở thành thu mình, không muốn chơi với ai và rất ngần ngại đi đâu đó với cha mẹ. Minh thấy không còn hăng hái đi học như trước. Đến trường, câu không ra sân nô đùa. Cậu vẫn có ý thích nhưng ngài ngại làm sao ấy. Ngoài ra, mỗi lần thầy cô gọi trả bài là Minh sợ hết hồn, tim đập thình thình, miệng ấp úng mặc dù rất thuộc bài.
Tình trạng kéo dài cho tới khi Minh trưởng thành, đi làm và lập gia đình.
Tuy có công việc, nhưng Minh không thành công lắm vì luôn luôn nghĩ mình thua kém người khác. Mọi sự trong gia đình cũng như các giao tế, liên lạc bạn bè, Minh đều trông cậy ở người vợ. Minh cũng muốn làm nhưng cứ sợ là mình vụng về, thiếu sót, không chu đáo và sẽ bị coi thường.
Minh không phải là người duy nhất có tâm trạng này. Mà có cả triệu người khác, nam cũng như nữ ở trong cùng cảnh ngộ như Minh.
Họ có những e ngại pha chút sợ hãi khi phải làm một việc gì trước công chúng Như ca hát ngâm thơ thì cứ sợ bị chê là dở; phát biểu cảm tưởng thì ngại thiên hạ cho là nói lạc đề, vô nghĩa; gặp gỡ người này người khác thì sợï ăn nói vụng về, xúc phạm. Có người không dám ăn uống nơi thị tứ vì sợ người ta bảo mình " ăn quà như mỏ khoét" . Thậm chí đi vệ sinh nơi công cộng họ cũng không làm được, dù rất mót, vì cảm thấy như có người đang nhòm ngó mình. Và họ cụt hứng giữa chừng.
Có người ở tình trạng trầm kha hơn, ảnh hưởng tới tất cả các sinh hoạt thường ngày. Lúc nào cũng e ngại, luôn luôn nghĩ là không ai thích mình. Họ ngần ngại phát biểu vì sợ nói vô duyên; không dám ï đặt câu hỏi vì " rõ ngớ ngẩn, thế mà cũng hỏi" và không biết mở đầu câu chuyện ra làm sao. Ngay cả ngỏ lời với tình yêu cũng dễ dàng đỏ mặt, nhiều lần lỡ cơ hội.
Họ tìm cách tránh các hoàn cảnh có thể gây ra không an toàn, giới hạn sinh hoạt. Học vấn khó khăn hơn, việc làm trở ngại và rơi vào cô đơn.
Nói chung là họ cứ "sợ", một cái sợ kéo dài, vô căn cứ. Có người sợ sống một mình hoặc xuất hiện nơi công cộng, giữa đám đông; có người sợ khi lên cao độ hoặc sợ một vật nào đó. Còn ám ảnh sợ xã hội thì cứ ngại là bị mất nhân phẩm, bối rối trước công chúng. Rồi vì sợ nên họ tìm đủ mọi cách để tránh cái làm họ sợ, đôi khi biết rằng không đúng sự thực và quá lố.
Có nhà tâm lý học gọi họ là những người "tự giam mình trong ngục tù tâm lý" vì sợ hãi dân chúng. Một thi sĩ thì cho đây là một nỗi đau khổ có sẵn, giống như là ta có hai lớp da mà lớp dưới bướng bỉnh co lại, xa lánh ánh sáng, không khí.
Rối loạn thường bắt đầu ở lứa tuổi 12-13, rất hiếm sau tuổi 25. Nó không phân biệt nam, nữ, giai tầng xã hội và có thể kéo dài suốt đời người.
Hiệp Hội Tâm Thần Hoa kỳ đã đưa ra một số tiêu chuẩn để xác định ám ảnh sợ xã hội này như một bệnh:
a-Sợ bị soi mói tỷ mỉ trong mọi hành động, đưa tới xấu hổ vì bị hạ phẩm cách;
b-Sợ hãi quá đáng, không hợp lý, đưa tới lo lắng, khiếp đảm;
c-Những khó khăn do sợ hãi thường gây sáo trộn cho đời sống hàng ngày cũng như việc làm, giao tế xã hội;
d- Sợ hãi này không là hậu quả, tác dụng của dược phẩm hoặc vấn đề sức khỏe.
Người bệnh thường có một số phản ứng khi đối diện với sự việc:
Họ nghĩ là nếu làm việc đó thì sẽ gây trò cười cho người khác;
rồi cảm thấy bồn chồn, lo ngại;
có dấu hiệu thể xác với tim đập nhanh, mặt đỏ bừng, hơi thở dồn dập, đổ mồ hôi lạnh, cồn cào ruột gan, đôi khi sỉu;
cuối cùng là có hành vi tránh né sự việc hoặc cá nhân.
Sự e sợ người khác kèm theo ý nghĩ bị từ bỏ có thể đưa tới thu mình, không tham gia mọi sinh hoạt, trở nên cô đơn. Không có tình người nóng ấm sẽ đưa tới trầm cảm, thờ ơ, suy loạn tâm thần, đôi khi ngay cả tự kết liễu đời mình.
Do đó, không nên coi tâm trạng này như một khủng hoảng thoảng qua. Vì ám ảnh này cũng hay đi kèm với một số khó khăn tâm thần khác như trầm cảm, hoảng loạn, lo sợ mọi thứ . Có người dùng các chất kích thích để lấy lại can đảm rồi thành nghiện ngập màvẫn chẳng khá hơn.
Cần phân biệt sợ hãi xã hội và nhút nhát.
Cả hai đều có những dấu hiệu giống nhau, ngoại trừ nhút nhát thì ít có thay đổi thể chất như nhịp tim nhanh, hụt hơi thở, đổ mồ hôi hột ..
Trước một đối tượng, người nhút nhát thường hơi thụ động, lựa phương thức an toàn. Như là "Gặp mặt em anh chẳng dám chào; Sợ ba má hỏi: thằng nào biết con"" chứ không liều mạng.
Nhút nhát cũng có thể do thiếu tự tin, cứ sợ là mình thua kém người khác nên không dám hành động, tranh đua.
Nhút nhát thường thấy nhiều ở các xã hội khuyến khích sự tự trọng, sự kiêu hãnh cá nhân, coi thất bại là điều đáng xấu.
Nhút nhát có thể vượt qua và hậu quả của nó cũng không trầm kha lắm.
Có người cho anh chàng kia nhút nhát là dễ thương nhưng anh ta không thấy vậy, vì anh thấy mình như không còn tự do để hành động, để nói.
Nhút nhát cũng làm ta hay quên và ước muốn tình dục cũng giảm.
Nhút nhát có thể qua khỏi nhờ những khích lệ, chăm sóc, chia xẻ, ít chỉ trích, ít cạnh tranh và dễ dàng chấp nhận. Một lá thư tình âu yếm của nàng thì mười chuôm nhà Hồ, trăm phá Tam Giang anh cũng vô như không.
Aùm ảnh ngại ngùng giao tế xã hội thì phức tạp hơn. Đây là một tâm bệnh. Tuy nhiên, cũng như các bệnh khác của cơ thể, có nhiều phương pháp giúp giải quyết.
Để có thể vượt qua, người có vấn đề cần được sự giúp đỡ của nhiều chuyên gia tâm lý, tâm thần. Một vài hướng dẫn thực tế:
a-Ý thức được là mình có vấn đề chứ không do tưởng tượng, "hâm" hoặc "mát dây".
b-Đặt lại vấn đề kém tự tin, thiếu khả năng.
c-Làm quen dần dần với các hoàn cảnh đưa tới nỗi sợ.
d-Thay đổi dần dần những ý nghĩ không đúng, tiêu cực.
e-Gạt bỏ cái vòng e ngại, chốn tránh để tập mạnh dạn hành động.
Ngoài ra, dược phẩm cũng có nhiều hiệu lực và việc điều trị cần nhiều thời gian và kiên nhẫn từ người bệnh cũng như chuyên viện y tế và thân nhân.
Và nhớ rằng, như Friedrich Von Hardenberg Novalis đã phát biểu: "Sợ hãi là một trạng thái do dự, nghi ngờ thường thuộc về cơ thể. Người khỏe mạnh thì luôn luôn bình tĩnh, ngay trong những cảnh huống khó khăn nhất".
Bác Sĩ Nguyễn Ý-ĐỨC
Texas 6-2004
(1) Hàn Mặc Tử-Bẽn Lẽn
Gửi ý kiến của bạn
Không có cách nào để bọc đường tin này: Một nửa người Mỹ lớn tuổi sẽ béo phì rất nghiêm trọng trong vòng hơn 12 năm nữa, theo một phúc trình mới tiên đoán.
Thường thường phải có thời gian trung bình là từ ba tới sáu tháng để một móng mọc ra từ gốc tới đầu của móng.Hướng mọc của móng được một lớp da mỏng mọc theo chiều cong ở đáy của móng. Miễn là nơi này của móng không bị tiêu hủy, các thương tích của móng có khuynh hướng kích thích sự tăng trưởng cho tới khi nó lành trở lại.
Theo Thiền sư Munindra (1915- 2003), tỉnh thức không phải là điều huyền bí nhưng đó là một một trạng thái bình thường mà chúng ta ai cững có thể thực hiện được bất cứ lúc nào hết.
Nên hành thiền trong mọi hoàn cảnh và cho mọi sự việc: lúc ăn, lúc uống, lúc thay quần áo, lúc thấy, lúc nghe, lúc ngửi, lúc nếm, lúc sờ mó, lúc suy nghĩ…
Vị bác sĩ có ảnh hưởng y học trong suốt thế kỷ thứ 15 được sinh ra tại một thị trấn trước đây thuộc Hy Lạp Pergamum (ngày nay là Bergama, Thổ Nhĩ Kỳ) vào khoảng 129 AD. Claudius Galenus hoặc Galen là một thần đồng, viết ba cuốn sách lúc mới 13 tuổi. Sau khi đã hoàn tất toán học, canh nông, thiên văn học, và triết học, anh ta trở lại học y khoa và, trong 12 năm (thời đó học quá lâu) tại thành phố của mình và tại Smyrna, Corinth và quan trọng hơn, tại Alexandria.
“Năm 2008, thế giới có 115 nước trồng lúa và sản xuất khoảng gần 700 triệu tấn thóc mỗi năm…Lúa gạo là thức ăn căn bản của 36 quốc gia và cung cấp từ 20 đến 70% nguồn năng lượng quan trọng cho hơn phân nửa dân thế giới, đặc biệt tại nhiều nước Á Châu…“…Hiện nay lúa gạo ngày càng trở nên phổ biến sâu rộng ở các lục địa khác, như châu Mỹ, Trung Đông và nhất là châu Phi, vì loại thực phẩm này được xem như thức ăn bổ dưỡng lành mạnh cho sức khỏe và thích hợp cho đa dạng hóa thức ăn hàng ngày…” (Trần V. Đạt Ph.D)
Mỗi ngày ta hít thở khoảng 18,925 lít không khí. Thở có hai nhiệm vụ: Thứ nhất là nó cung cấp cho cơ thể dưỡng khí cần để đốt thực phẩm và cho dưỡng khí. Thứ hai là nó thải ra thán khí là chất không cần của đời sống. Dưỡng khí là chất hơi chiếm khoảng 20 phần trăm không khí mà ta hít vào phổi. Không khí thở ra chứa nhiều thán khí. Mặc dù thở là không tự chủ, tuy nhiên ta có thể du di nó một phần nào. Thí dụ ta có thể lấy hơi thật lớn trước khi lặn ở dưới nước.Ta cũng có thể ngưng thở nhưng đừng ngưng lâu quá; phản ứng không tự chủ bắt con người thở quá mạnh khiến ta không thể tự tử bằng cách ngưng thở.
Trong đời sống hằng ngày, cho để nhận là một chuyện rất bình thường trong mọi sự trao đổi lẫn nhau. Tôi trả tiền, tôi nhận món hàng. Vậy, cho để nhận là một quy luật tự nhiên hay còn là một nguyên tắc đạo đức? Đó là một hành động tự nguyện, bất vụ lợi, xuất phát từ lòng thương người?
Hoa Kỳ mất đi một cây cổ thụ quý giá có một trăm năm với hai ngày lẻ tuổi thọ.Trước sự ra đi này, đích thân vị nguyên thủ quốc gia cũng phải lên tiếng tỏ ý nuối tiếc là người Mỹ mới mất một bảo vật hiếm có. Đó là tài tử Bob Hope mà nhân dân Hoa Kỳ coi như một nhà ái quốc, một diễn viên hài tuyệt hảo, một người mang niềm vui tới cho mọi người.
Cách nay 100 năm, Émile Coué (1857-1926) một nhà tâm lý học và đồng thời cũng là một dược sĩ Pháp đã đề xướng ra phương pháp tư tưởng tích cực (pensée positive) để cải thiện sức khỏe. Đây là một phương pháp đơn giản và rất dễ thực hiện. Theo nhiều người cho biết nó tỏ ra rất hiệu nghiệm.
Theo truyền thông Hoa kỳ, ông Trump đang được chữa trị với nhiều thứ thuốc cho bệnh COVID-19. Ba thuốc trong danh sách hôm nay 2 tháng 10, 2020 là Regeneron, famotidine, và aspirin. Chúng tôi xin lược sơ một cách tổng quát lý do mà ba thứ thuốc này được bác sĩ dùng cho ông Trump.
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 