WASHINGTON (KL) – Tin của phái viên Sunday Telegraph tại Haikou, Hải Nam - Washington và Trung quốc đã rơi vào một trở ngại mới ngày thứ bẩy để điều đình cho thả 24 người Hoa kỳ của phi hành đoàn đãï bị giữ tại đảo Hải Nam trong việc tái yêu cầu Hoa kỳ phải xin lỗi và phải nói cho rõ ràng từ nay Hoa kỳ phải bỏ các phi vụ trinh sát trên vùng biển Nam Hải.
Nhà đối ngoại tối cao của Trung quốc là Phó thủ tướng Tiền Kỳ Thâm, phó thủ tướng này đã gửi một lá thư cho Washington khai chiến như một việc xin lỗi của Tổng thống Hoa kỳ George W. Bush vẫn còn là vấn đề tối quan trọng nhất đối với Trung quốc.
Đồng thời, các giới chức Trung quốc đã cho các nhà ngoại giao Hoa kỳ được biết, họ muốn các phi vụ thám thính bằng máy móc điện tử bay sát vùng biển gần duyên hải của Trung quốc một tuần bốn, năm phi vụ hồi mùa hè năm ngoái phải được cấm chỉ.
Trung quốc đã cảnh báo hồi tháng năm năm ngoái, các phi vụ cho thi thành sát vùng duyên hải, có thể có rắc rối, theo như tờ báo Washington Post đã dẫn lời của một quan chức của Trung quốc.
Không có một sự lựa chọn nào được ông Bush khả dĩ có thể chấp nhận được, ông Bush đang được công chúng Hoa kỳ ủng hộ về thái độ quyết không thay đổi trong chính sách đối ngoại đầu tiên sau khi ông vào tòa Bạch Ốc chưa đầy ba tháng. Một số nhân vật Cộng hòa tỏ vẻ khó chịu riêng về chuyện làm thân nhè nhẹ trong mấy ngày qua và có bài bình luận mang tên “Một cái nhục cho quốc gia” được cho đăng trên tuần báo Weekly Standard, như vàng thử lửa đối với phần đông các nhà có tính bảo thủ, bài bình luận này kể phi hành đoàn như là những con tin và tố giác thái độ ương hèn của ông Bush để điều đình với Trung quốc.
Các giới chức Hoa kỳ đã cảnh báo họ sẽ còn cho nâng lên và hạ xuống trước khi cuộc tranh cãi này được giải quyết, nhưng sự lạc quan vần còn nằm trong tầm một giải pháp. Tuy nhiên , nước cờ mới Trung quốc đi hình như có một chút hy vọng trong việc trao đổi bản thảo của một lá thư hai bên làm chung, bản này được Hoa kỳ và Trung quốc đề nghị. Lá thư này được Tổng thống Bush và Chủ tịch Giang Trạch Dân của Trung quốc nghiền ngẫm để cho chấm dứt sự xa cách của hai bên trong tuần này.
Đại sứ Hoa kỳ tại Bắc Kinh là Đô đốc Joseph Prueher, đô đốc này sẽ ký vào lá thư này cùng với một nhân vật của Trung quốc như để vớt mặt với việc bầy tỏ lời đáng tiếc về vụ đụng phi cơ khiến một viên phi công của Trung quốc bị thiệt mạng, nhưng mục đích của lá thư là tránh bất cứ sự đổ lỗi nào cho cả đôi bên. Lá thư này cũng đưa ra cuộc giám định tai nạn và các vấn đề nêu ra của một ủy ban quân sự liên quân và hàng hải đã được cả hai quốc gia cho thành lập cách đây ba năm, theo quan điểm luật pháp quốc tế của một phi công Hoa kỳ lái máy bay U-2 từng bị Trung quốc cầm tù.
Viên công lái U-2 này đã bị cầm tù nhiều năm tại Trung quốc sau khi chiếc phi cơ U-2 của anh đã bị hạ rớt trên đất Trung quốc.
Trong thời gian Trung quốc cầm tù, anh đã viết được hai cuốn về lịch sử của dân luật Anh, trong hai cuốn anh đã phủ nhận chế độ phong kiến rất là tương đắc với người cộng sản của Trung quốc. Sau này anh đã theo học luật và đã làm các giáo sư luật của trướng đại họïc Havard tại Hoa kỳ ngạc nhiên về vốn hiểu biết uyên thâm của anh khi nói tới luật thời trung cổ.
Henry Kissinger, cựu ngoại trưởng Hoa kỳ, đã tư báo với cấp lãnh đạo Trung quốc là phải thả phi hành đoàn ra ngay ngày chủ nhật hay phải đối phó với một tai hại và chịu trận với phản ứng của công chúng Hoa kỳ, theo như các nguồn tin ngoại giao đã cho biết.
Một cuộc thăm dò của tờ báo Washington Post đã cho thấy ý kiến cứng rắn của dân chúng Hoa kỳ biết được là 74% cho nội các của ông Bush phải ra lệnh cấm thương mại mậu dịch với Trung quốc để buộc phải cho phi cơ cùng phi hành đoàn trở về nước.
Lá thư ngày thứ bẩy của Phó thủ tướng gửi cho Ngoại trưởng Hoa kỳ Colin Powell đã cho biết : “Cho tới hiên nay, thái độ của Hoa kỳ vẫn chưa được phía Trung quốc khả dĩ chấp nhận được, nhân dân Trung hiện nay đang rất bất mãn về chuyện này.”
Gửi ý kiến của bạn
