Hôm nay,  

Những Điều Tôi Học Được Từ Phạm Tất Hanh

9/16/201200:00:00(View: 10153)
Bạn Hanh thua tôi đến 6-7 tuổi, nghề nghiệp chuyên môn cũng khác với tôi. Nhưng trong suốt hơn 30 năm quen biết gần gũi sát cánh với Hanh, tôi đã có cái duyên may mắn được tiếp nhận từ nơi Hanh rất nhiều điều thật tốt đẹp quý báu. Nay nhân dịp Lễ Giỗ Đầu của Hanh vào cuối năm 2012 này, tôi xin ghi lại một số kỷ niệm tuyệt vời mà tôi có được với người anh em rất mực thân thương yêu quý đó.

I – Sơ lược về mối thân tình của Hanh và tôi.

Trước năm 1975, thì tôi ít có dịp trao đổi gặp gỡ thân tình với Hanh. Nhưng qua việc sinh họat với Phong trào Thanh Lao Công, Hanh cũng đã có lần tới tham gia công tác với anh chị em chúng tôi trong khuôn khổ của Chương trình Phát triển Cộng đồng tại các Quận 6, 7 & 8 Saigon vào thời kỳ những năm 1966-1971. Thành ra Hanh biết nhiều về công chuyện tôi làm trong giai đọan này, trong khi tôi thì lại thường có liên hệ với một số anh chị em khác trong Phong trào Thanh Lao Công mà thôi.

Bắt đầu từ năm 1980 – 81, sau khi Hanh đi tù “cải tạo” về thì sinh sống với gia đình tại khu Dốc Mơ Gia Kiệm, và chúng tôi thường gặp gỡ sát cánh với nhau trong một số sinh họat với các bạn trẻ tại địa phương miệt đồng quê Long Khánh này. Hồi đó, Hanh chuyên dậy môn Anh văn cho các học sinh trong vùng và nhờ sự tận tâm chỉ bảo hướng dẫn cho giới trẻ, nên thầy giáo Hanh được các học sinh và phụ huynh rất quý mến.

Từ năm 1988, tôi thường hướng dẫn đòan bác sĩ, nha sĩ và y tá ở Saigon tình nguyện đi lên khám bệnh phát thuốc cho bà con người dân tộc thiểu số tại khu vực Túc Trưng Định Quán. Trong công tác này, thầy giáo Hanh đã vận động các bạn trẻ ở Gia Kiệm tham gia tiếp sức rất tận tình với phái đòan y tế chúng tôi. Anh cũng vận động với các vị tu sĩ và giáo dân ở địa phương yểm trợ cho đòan bằng cách cho các thành viên chia ra từng nhóm nhỏ 2 – 3 người đến tá túc qua đêm tại một số nhà của bà con. Và còn đãi cho đòan những bữa ăn trước và sau khi thực hiện công tác y tế. Rồi lần nào cũng vậy, bà con lại còn chu đáo tặng cả cho đòan khá nhiều những trái cây, hạt cà phê là thổ sản ở địa phương để làm quà mang về Saigon nữa.

Đến năm 1996, khi gia đình tôi qua định cư tại Mỹ, thì hai chúng tôi lại gặp nhau, anh em thật vui mừng phấn khởi với cuộc trùng phùng hội ngộ này. Và chúng tôi lại cùng nhau tham gia sinh họat vào mỗi sáng Chủ nhật trong Nhóm Gioan Tiền Hô của Phong trào Cursillo tại vùng Orange County. Đặc biệt Hanh lại hợp tác với các bạn trong tạp chí Diễn Đàn Giáo Dân với nhiệm vụ của một người Tổng thư ký tòa sọan.

Sau khi dậy học tại Mỹ một thời gian, Hanh vừa mới về nghỉ hưu, thì khám phá ra mình bị bệnh ung thư. Là người có niềm tin tôn giáo sâu sắc, Hanh tỏ ra rất bình tĩnh trong việc lo chữa bệnh theo chế độ chăm sóc y khoa hiện đại.

Nhưng sau cùng, thì Hanh đã về lại bên quê nhà để cho thân nhân chăm sóc cho đến khi lìa đời ở vào tuổi 70. Cũng như nhiều bà con, bạn hữu và các môn sinh của Hanh, anh chị em chúng tôi ở California tất cả trong Nhóm Diễn Đàn Giáo Dân và Liên Nhóm Gioan Tiền Hô đều thật lòng bùi ngùi thương tiếc người anh em rất mực quý mến trước hung tín này.

II – Những điều tôi học được từ Phạm Tất Hanh.

Quả thật, tôi học được ở Hanh rất nhiều điều thật quý báu, xin được tóm tắt như sau:

1 – Sự khiêm tốn, đơn sơ và đạo hạnh.

Hanh sống khiêm cung ẩn dật và đạo đức như một nhà tu hành. Anh không bao giờ tìm cách phô trương biểu lộ bất cứ sự hiểu biết thông thái gì trước công chúng, mà chỉ chú tâm sát cánh với bao nhiêu bạn hữu khác trong công việc thực hiện những điều có ích lợi thiết thực đối với nhân quần xã hội. Trong nhiều năm tháng sinh họat chung với Hanh, tôi chưa hề bao giờ thấy Hanh có lời lẽ nặng nề hay có cử chỉ khiếm nhã nào đối với bất kỳ một ai cả. Rõ ràng là Hanh luôn áp dụng theo lối xử thế của người xưa, đó là tuy có sự bất đồng giữa anh em bạn bè, nhưng không bao giờ lại vì thế mà đâm ra bất hòa với nhau cả : “Quân tử hòa nhi bất đồng” là như vậy đó.

Thái độ đơn sơ hòa nhã như thế đã làm cho Hanh được nhiều người tin tưởng mến chuộng. Và sự khiêm tốn trì chí nhẫn nại cũng đã giúp Hanh dễ dàng hội nhập vào với tập thể của số đông những anh chị em vốn có cùng một hòai bão và chí hướng cao đẹp như mình.

2 – Sự hy sinh tận tình với sự nghiệp dìu dắt thế hệ trẻ.

Có thể nói suốt cuộc đời họat động hăng say của Hanh là tập trung vào việc đào tạo cho lớp môn sinh trẻ tuổi của mình trở thành những con người công dân gương mẫu, người tín hữu thuần thành. Hanh nêu gương sáng cho các học sinh bằng chính cuộc sống lương hảo và tận tụy của mình – đúng như cha ông ta xưa nay vẫn thường nói là : “Dĩ Thân Nhi Giáo”, tức là đấng bậc làm thầy phải lấy chính bản thân, nhân cách của mình ra để mà khuyên bảo lôi cuốn môn sinh noi theo – hơn là chỉ dùng lời nói suông để kêu gọi học sinh phải làm thế này thế nọ - trong khi chính mình thì lại có những hành vi trái ngược với điều mình chỉ bảo dậy dỗ cho người khác.

Hanh chủ trương mở những lớp dậy nghề kỹ thuật chuyên môn và nhất là vận động các nhà hảo tâm góp phần xây dựng Quỹ Học Bổng Nguyễn Trường Tộ để trợ giúp cho các sinh viên học sinh thuộc gia đình đang gặp khó khăn eo hẹp về mặt kinh tế .

Đông đảo các môn sinh chắc chắn sẽ ghi lại đày đủ chi tiết hơn về những kỷ niệm tốt đẹp với vị thầy đã dày công chăm sóc hướng dẫn cho mình, nên tôi khỏi cần phải trình bày dài dòng hơn nữa trong bài viết này.

3 – Sự gắn bó với truyền thống gia phong gia đạo của mình.

Gia đình cha mẹ của Hanh đều xuất thân từ miền nông thôn trong tỉnh Ninh Bình thuộc vùng châu thổ sông Hồng ở ngòai Bắc và từ nhiều đời các bậc tổ tiên đã theo đạo Công giáo. Ông chú ruột cũng như người em trai của Hanh đều đi tu làm linh mục. Và hai cô em gái của Hanh cũng là nữ tu nữa. Bà con của Hanh phần đông đều định cư ở khu Dốc Mơ – Gia Kiệm là nơi có số đông người di cư Công giáo vào miền Nam từ năm 1954, nên nếp sống của người dân tại đây khá là hiền hòa, ngăn nắp với các nhà thờ, các tu viện được xây dựng san sát gần kề với nhau dọc theo quốc lộ 20 từ Biên Hòa đi Đà lạt, trải dài đến mấy chục cây số suốt từ Ngã Ba Dầu Giây đến tận chân đèo Bảo Lộc (Blao).

Trong nhiều năm sinh sống với gia đình tại khu định cư này, thầy giáo Hanh đã tận tâm hướng dẫn giới học sinh không những về môn Anh văn, mà còn đặc biệt về sinh họat đạo đức tâm linh theo tinh thần cởi mở thông thóang của Công đồng Vatican II kể từ giữa thập niên 1960. Có thể nói thầy giáo Hanh đã truyền lại cho lớp môn sinh cái ngọn lửa nhiệt thành của lòng đạo hạnh sâu sắc được thừa hưởng từ nhiều thế hệ ông bà cha mẹ của mình.

Vào những năm của thập niên 1980, chính tôi đã có nhiều dịp được tham dự những buổi sinh họat của giới trẻ tại đây do bạn Hanh hướng dẫn và tôi thật sự xúc động trước sự phấn khởi nô nức của hàng trăm các em thanh thiếu niên - trong các cuộc gặp gỡ trao đổi thân tình mà rất thắm đượm tinh thần hăng say với lý tưởng nhân bản và nhân ái của người tín đồ Thiên chúa giáo trong khu vực này.

Trên đây là mấy nét phác họa vắn tắt của tôi về những kỷ niệm thật đáng nhớ mà bạn Hanh đã để lại cho cá nhân mình. Tôi tin chắc số đông các bạn hữu của Hanh như bạn học ở Đà Nẵng, bạn cùng dậy học ở Quảng Ngãi, các bạn sĩ quan thuộc Trường Sinh ngữ Quân đội và nhất là các bạn trong Phong trào Thanh Lao Công ở Saigon, Phong trào Cursillo ở California v.v… cũng sẽ ghi lại các chứng từ thật là khả tín về nhân cách trong sáng và tấm lòng đạo hạnh đôn hậu của người bạn thật đáng quý mến này.

Dĩ nhiên là các thân nhân ruột thịt trong gia đình, các tu sĩ và giới chức trong các xứ đạo Công giáo ở Dốc Mơ Gia Kiệm – cũng như đông đảo các môn sinh đã từng được thầy giáo Hanh đào tạo hướng dẫn - thì mỗi người sẽ gợi lại những kỷ niệm tốt đẹp với thầy Hanh trong dịp Lễ Giỗ Đầu vào cuối năm Nhâm Thìn 2012 sắp đến.

Riêng bản thân mình, thì từ ngày có duyên may được gặp gỡ và sát cánh với Hanh trong nhiều năm tháng với công việc xã hội và văn hóa, tôi đã học hỏi được nhiều điều thật tốt đẹp quý báu như đã trình bày trên đây. Qua sự tiếp cận gần gũi với con người đạo hạnh khiêm tốn và hòa nhã này, tôi càng có thêm được sự tin tưởng vững chắc hơn vào đường hướng phục vụ xã hội mà mình cùng với các bạn đã từng theo đuổi từ nhiều năm nay.

Với bản lãnh của những người tín đồ thuần thành đạo hạnh và kiên trì như Antonio Phạm Tất Hanh, tôi vững tin rằng Giáo Hội Công Giáo Việt Nam sẽ mãi mãi duy trì được một sức sống thánh thiện, tinh tuyền để có thể vượt qua được mọi thử thách gian lao sóng gió nguy hiểm hiện nay – cũng như cha ông của chúng ta đã từng đứng vững được qua bao nhiêu thời kỳ bách hại đẫm máu thuở xưa vậy./

San Clemente California, Mùa Trung Thu Nhâm Thìn 2012

JB Đoàn Thanh Liêm

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.