Đại Họa Từ Xe Chở Cát
Bạn,
Chuyện kể với bạn trong lá thư này xảy ra tại trên Quốc lộ 14, đọan đường từ tỉnh Lâm Đồng đi tỉnh Bình Phước (Phước Long- Bình Long cũ) của miền Đông Nam phần. Hàng ngày, trên con đường này, có hàng đoàn xe chở cát của các cơ sở khai thác cát trên sông, đã cày nát đường đi, cát vung vãi trên đường và cả trên đèo. Tình trạng này không chỉ làm hư hại hệ thống giao thông liên tỉnh, mà hoạt động khai thác cát đã tàn phá môi trường các dòng sông như ghi nhận của báo Lao Động qua bản tin như sau.
Qua cây cầu treo nối xã Phước Cát 1 (huyện Cát Tiên - Lâm Đồng), phóng viên sang Đăng Hà (Bình Phước). Dọc hai bên con đường như tấm vải nhỏ vắt vẻo giữa núi đồi là những... đồi cát ngất ngưởng, dài dằng dặc với ầm ĩ xe cộ ra vào chở cát ra Quốc lộ 14 đi Bình Phước. Ngày và đêm, nơi đây cứ như một đại công trình. Đến mức, con đường Sao Bộng (nối từ ngã ba Sao Bộng (Quốc lộ14) Đăng Hà) cũng mới được người dân và cánh tài xế nơi đây đổi tên thành... đường cát. Và cái đèo người dân hay gọi "Năm Cây" (5km) cũng mới được đổi tên thành... đèo cát.
Bởi bây giờ, phương tiện lưu thông chính và cũng là "kẻ" cày nát, tạo nên những "ổ voi" và cát vung vãi trên đường và cả trên đèo là những chiếc xe chở cát, gầm gừ suốt ngày đêm. Vừa vật vã đánh tay lái để chiếc Land Cruiser quăng quật qua những ổ voi, tài xếTạ Quốc Thịnh chở phóng viên ngao ngán: "Xe 4 chỗ gầm thấp, xe du lịch giờ đố dám đi đường này nữa rồi! Cứ đà khai thác này, cứ đà sạt lở này, chẳng mấy chốc sông Đồng Nai thành... biển!".
Tiếng chuông điện thoại réo lên, cắt ngang sự trầm tư sau lời chua chát của Thịnh. Một đồng nghiệp cho phóng viên hay, khi phóng viên đang trên hành trình ngược thượng nguồn, thì ở Vường Quốc Gia Cát Tiên gần 60 nhà khoa học trong và ngoài nước đã tổ chức hội thảo "Bảo vệ sự sống của các dòng sông".
Bạn,
Cũng theo báo Lao Động, tại cuộc hội thảo này, uỷ ban huyện Cát Tiên (Lâm Đồng),đưa ra những tin báo động: Sông Đồng Nai đi qua địa bàn huyện, nhưng gần đây năm nào cũng đón nhận những trận lũ kinh hoàng và sạt lở ngày càng nghiêm trọng. Nguyên nhân bởi cả việc ngăn đập thủy điện và khai thác cát. Đến mức 1 phó chủ tịch huyện nói: "Nếu không có giải pháp thì sạt lở, ô nhiễm ở vùng thượng lưu có thể làm ảnh hưởng tới hạ lưu".