Nhiều người tin rằng ông Motlanthe có thể là viên chức nhiếp chính 1 thời gian ngắn sau ngày ông Mbeki bị hạ bệ bởi cuộc tranh giành ảnh hưởng trong đảng cầm quyền.
Lãnh tụ Jacob Zuma, là đối thủ cùng đảng ANC, không được bầu vì không là dân biểu. Ông Motlanthe đã định đứng ngoài khi tổng tuyển cử diễn ra trong năm tới, mà người đầy triển vọng thắng cử là ông Zuma.
Phiên họp bầu người thay thế TT Mbeki không có mặt ông Mbeki và các nhân vật thân cận như PTT, bộ trưởng QP, bộ trưởng an ninh tình báo và bộ trưởng cải huấn. Các bộ trưởng khác sẵn sàng làm việc với chính phủ mới.
ANC hành động như trên để bảo đảm với thế giới rằng không có lý do gì để lo ngại về sự ổn định của Nam Phi, sức mạnh kinh tế và ngoại giao của châu Phi. Nhưng, tình thế có vẻ mong manh khi 13 bộ trưởng và 3 thứ trưởng của nội các 28 người cùng từ chức theo ông Mbeki, trong số này có bộ trưởng tài chính được kính nể Trevor Manuel.
Hậu thuẫn của lãnh tụ Zuma đuợc biết gồm nghiệp đoàn, đảng CS và phe tả trong đảng ANC. Ông Zuma đã khẳng định sẽ không từ bỏ kinh tế thị trường như chủ truơng của TT Mbeki và bộ trưởng tài chính Manuel.
Chính phủ Mbeki đưa tới tăng trưởng kinh tế chưa từng thấy trong 9 năm qua, nhưng bị chê trách là không bảo đảm nâng cao mức sống của đa số da đen.