Đi Học Trong Mùa Đói Gắt
Bạn,
Chuyện kể trong lá thư này tại một xã ở miền núi tỉnh Thanh Hóa. Vào những ngày tháng Tư, nhiều học sinh của xã Mường Lý, huyện Mường Lát thường xuyên phải nhịn đói đứt bữa đến trường học chữ tại trung tâm xã. Tháng Tư là bắt đầu những giáp hạt (từ tháng tư đến tháng sáu hàng năm), nông dân miền núi thiếu gạo, đói gắt, khiến có học sinh bỏ học, ở nhà theo bố mẹ lên nương rẫy. Nhưng cạnh đó, vẫn còn nhiều học sinh qua cái đói thường nhật để đến trường. Báo Tuổi Trẻ ghi nhận tình cảnh của các học sinh này qua đoạn ký sự như sau.
Phóng viên đến khu lều trọ học gồm 74 căn lều dựng quanh trung tâm xã của Trường trung học cơ sở Mường Lý khi các học sinh ở đây vừa tan ca buổi sáng. Cất vội cặp sách vào lều, hàng chục học sinh mang can nhựa, xô ra mó nước (một nguồn nước dẫn từ suối cách trường hơn một cây số về) để hứng nước dùng. Đang cao điểm mùa khô ở vùng cao, nước chảy tí tách nên các em phải đợi cả tiếng đồng hồ mới hứng được vài can nước loại 5 lít để về dùng bữa trưa.
Hơn 12 giờ trưa, phóng viên bước vào căn lều của ba em Vàng A Sự (học lớp 6B), Vàng A Tu (học lớp 8B) và Vàng A Chua (học lớp 9), đều là sắc tộc Mông, trú tại bản Sài Khao, cách trường hơn 20km, khi ba em đang ăn cơm. Nhìn vào mâm cơm trưa Sự, Tu, Chua, ngoài giá cơm chỉ có bát măng rừng luộc và bát muối trắng. Chua nhìn khách nhoẻn miệng cười gượng: "Hôm nay các em còn có măng để ăn, chứ mọi hôm chỉ ăn cơm với muối trắng chan nước lạnh thôi".