CÙ LAO Ở MIỀN TÂY
Bạn,
Theo các nhà nghiên cứu địa lý, tại miền Tây Nam phần, những cù lao, cồn đất đã làm phong phú thêm sản vật của vùng đồng bằng sông Cửu Long, khiến vùng này được biết đến không chỉ là vựa lúa lớn nhất VN, mà còn là miệt vườn sum sê cây trái. Nhưng mai đây điều ấy có thể sẽ không còn vì nạn lở đất. Báo Lao Động ghi nhận toàn cảnh về hệ thống cù lao tại miền Tây Nam phần như sau.
Những dải đất nằm giữa dòng sông hay khúc sông được người địa phương gọi là cồn. Còn những dải đất rộng hơn, có cả làng mạc, nhà cửa, đường sá thì được gọi cù lao. Nhiều người vẫn thích gọi những dải đất ấy là cù lao hơn và thương vô cùng những hạt phù sa do dòng Mêkông mang lại, thương vô cùng những con người hiền hoà, chân chất sống trên những cù lao dọc sông Tiền, sông Hậu Việt Nam.
Diện tích cồn Sơn không lớn, chỉ khoảng 80 hécta. Chưa có đường. Chẳng có điện. Nhưng có đến quá nửa diện tích nuôi cá. Đã một thời cồn đất thuộc quận Bình Thuỷ, thành phố Cần Thơ này được dân gian ví von là "cồn tỉ phú" vì nhiều người nuôi cá phất lên thấy rõ. Bây giờ, nghề nuôi cá tra, cá ba sa gặp khó khăn, cồn Sơn lặng thinh, những tỉ phú ngày nào cũng lặng thinh vì những khoản nợ ngân hàng.
Vượt lên thượng nguồn một chút là cù lao Tân Lộc, địa danh của một xã thuộc quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ. Có một thời Tân Lộc cũng rình rang với nghề nuôi cá, được mệnh danh là có nhiều người giàu nhất đồng bằng sông Cửu Long. Người giàu đua nhau mua "xe Hoa Kỳ" (cách người dân miền Tây gọi xe ôtô) dù cồn chưa có đường ôtô. Có giai thoại rằng, những lão nông cồn Sơn đầu búi tóc ra cửa hàng xe gắn máy hỏi: "Xe này bán bao nhiêu một chục vậy"", làm ngỡ ngàng nhân viên bán hàng.
Hay như xứ Cù Lao Dung (nay là huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng), từng được biết đến với những vườn cây trái sum sê. Và còn nhiều, rất nhiều những cồn đất, cù lao trên sông Tiền, sông Hậu đem đến ấm no cho biết bao con người nơi đây.
Bạn,
Cũng theo báo Lao Động, các chuyên viên dự báo rằng cồn đất, cù lao rồi sẽ không còn màu mỡ, vẹn nguyên bởi sạt lở, xói mòn đang diễn ra hàng ngày và sẽ còn nghiêm trọng hơn nữa khi dòng Mê Kông chịu tác động thô bạo từ phía thượng nguồn.