Hôm nay,  

Tại Sao Con Người Lại Có Răng Khôn?

12/01/202400:00:00(Xem: 1152)

rang khon

Theo thống kê thì tỉ lệ răng khôn hàm dưới mọc lệch nguy hiểm nhiều hơn so với răng khôn hàm trên. (Nguồn: pixabay.com)


Răng khôn là những chiếc răng hàm thứ ba nằm ở phía sau cùng trong miệng. Chúng trông giống như răng hàm thứ nhất và thứ hai, nhưng đôi khi có thể nhỏ hơn một chút.
 
Chúng thường được gọi là răng khôn vì chúng là những chiếc răng mọc cuối cùng trong số 32 chiếc răng cố định, xuất hiện từ 17 đến 25 tuổi, khi quý vị đã trưởng thành và chững chạc hơn.
 
Quý vị có thể đã biết rằng không phải ai cũng mọc đủ bốn chiếc răng khôn. Quý vị cũng có thể biết nhiều người phải đi nhổ chúng. Vậy nên có thể nhiều người sẽ thắc mắc tại sao con người lại có răng khôn?
 
Câu trả lời phần lớn có liên quan đến quá khứ xa xôi – và một chút về thời điểm hiện tại.
 
Hàm mạnh mẽ hơn
 
Giống như kiểu chúng ta thường sẽ có nhiều đặc điểm chung với những người có quan hệ họ hàng với mình, con người cũng có những đặc điểm chung với ‘đại gia đình’ của mình – loài linh trưởng. Khỉ, khỉ đột và tinh tinh đều có răng khôn.
 
Vài triệu năm trước, tổ tiên của loài người có hàm và răng lớn hơn con người ngày nay. Thí dụ, một loài có tên Australopithecus afarensis, còn được gọi là giống loài của Lucy (Lucy’s species) theo mẫu vật hóa thạch nổi tiếng có tên là Lucy, sống cách đây khoảng 3 triệu đến 4 triệu năm.
 
Hàm và răng của các cá thể Australopithecus afarensis lớn hơn và dày hơn một chút so với của chúng ta. Họ có ba chiếc răng hàm lớn với lớp men dày. Hộp sọ hóa thạch của một số người tiền sử này cũng cho thấy bằng chứng về cơ nhai mạnh mẽ.
 
Thay đổi trong chế độ ăn uống
 
Các khoa học gia cho rằng tổ tiên loài người thời tiền sử cần có hàm và răng chắc khỏe hơn vì những thực phẩm họ ăn, như thịt sống và thực vật, khó nhai hơn nhiều so với thức ăn ngày nay. Các nhà nghiên cứu đã xem xét các dấu vết và kiểu mòn cực nhỏ trên các mẫu răng hóa thạch để tìm hiểu xem họ đã ăn những gì.
 
Thực phẩm ngày nay mềm hơn rất nhiều bởi nhiều nguyên nhân, chẳng hạn như do trồng trọt nông nghiệp, nấu nướng và bảo quản thực phẩm. Thức ăn mềm hơn, dễ nhai hơn đồng nghĩa với việc răng không còn phải thực hiện công việc khó khăn như trước. Kết quả là, hàm của con người hiện đại đã tiến hóa trở nên nhỏ hơn và khuôn mặt phẳng hơn so với tổ tiên, bởi vì các bữa ăn của chúng ta ngày nay không đòi hỏi phải có hàm răng to và sắc như của họ.
 
Với những thay đổi diễn ra chậm rãi trong hàng triệu năm, răng hàm thứ ba – răng khôn – có thể không còn quan trọng như trước nữa.
 
Thiếu răng khôn
 
Khoảng 25% con người hiện nay bị thiếu hẳn ít nhất một chiếc răng khôn, nghĩa là nó chẳng bao giờ hình thành. Mặc dù đôi khi mọi người không mọc các răng khác, nhưng răng khôn lại phổ biến hơn nhiều.
 
Các khoa học gia chưa rõ nguyên nhân tại sao lại như vậy, nhưng nó có thể liên quan đến gen mà quý vị thừa hưởng từ cha mẹ. Một số khoa học gia cho rằng việc không có răng khôn là một lợi thế đối với con người hiện đại vốn có quai hàm nhỏ hơn. Bởi vì hiển nhiên là hàm nhỏ mà mọc ít răng thì sẽ dễ dàng (cũng như dễ chịu) hơn so với nhiều răng.
 
Đôi khi, do không có đủ chỗ mọc nên răng khôn có thể mắc kẹt trong xương hàm và không thể mọc lên hoàn toàn – hoặc chỉ nhú ra một phần.
 
Cái gọi là răng khôn mọc lệch thường xảy ra ở hàm dưới hơn là ở hàm trên. Trong trường hợp răng khôn chỉ mọc một phần, đôi khi người ta có thể bị đau, sâu răng hoặc viêm nướu nên sẽ phải nhờ nha sĩ nhổ bỏ.
 
Nhưng thường thì không cần phải đi nhổ răng khôn nếu chúng đã mọc đầy đủ, đúng vị trí và khỏe mạnh.
 
Các nha sĩ có thể kiểm tra miệng của quý vị để xem liệu quý vị có mọc răng khôn hay không, hoặc xem ảnh chụp X-quang hàm của quý vị nếu những chiếc răng hàm cuối cùng này chưa mọc mà quý vị ngờ rằng chúng có thể bị ảnh hưởng.
 
Các nha sĩ cũng có thể tư vấn cho quý vị liệu có nên điều trị – hoặc nhổ bỏ – răng khôn hay không. Trong khi đó, đánh răng ít nhất hai lần một ngày và dùng chỉ nha khoa hàng ngày sẽ giúp giữ cho răng của quý vị luôn khỏe mạnh. (vb)
 
Nguồn: “Why do people have wisdom teeth?” được đăng trên trang TheConversation.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nếu có thể kéo dài tuổi thọ hoặc thậm chí là bất tử, liệu chúng ta có thực sự muốn điều đó không? Trong cuốn sách mới có tựa đề “Why We Die: The New Science of Aging and the Quest for Immortality” (Tạm dịch “Tại Sao Chúng Ta Chết: Phát Hiện Mới Về Lão Hóa và Đi Tìm Sự Bất Tử”), Venki Ramakrishnan, khoa học gia về sinh học phân tử đoạt giải Nobel, đã sàng lọc các nghiên cứu từ trong quá khứ đến tiên tiến nhất để tìm hiểu những lý thuyết kéo dài tuổi thọ cùng với những hạn chế thực tế. Trong quá trình tìm hiểu, ông cũng đặt ra các câu hỏi quan trọng về những vấn đề liên quan đến xã hội, chính trị và đạo đức của những nỗ lực đi tìm sự sống vĩnh cửu.
Diễm biến mất. Giáo sư nói với tôi con người không thể tự biến mất. Bà hỏi chủ tiệm tóc kỹ hơn, cô chủ tiệm nói lý do cô khẳng định Diễm “biến mất”, là vì tất cả bạn bè của Diễm ở Bình Tân, ở thị trấn, ở quê của mẹ, đều cùng một thời điểm đột ngột mất liên lạc với Diễm. Không phải là chặn Zalo hay block Facebook, mà đơn giản là biến mất. Chủ tiệm tóc có vài học trò học xong nghề cũng lên mở tiệm hoặc làm thuê gần Bình Tân, Quận 12, là những chị Diễm thường ghé ở nhờ mỗi khi lên Sài Gòn. Họ đều nói họ mất liên lạc với Diễm cùng một thời điểm.
Một cậu bé 16 tuổi nâng nguyên một chiếc Volkswagen lên để cứu hàng xóm bị kẹt dưới xe. Người mẹ dũng cảm chiến đấu với gấu Bắc Cực để bảo vệ con mình. Cô con gái lôi chiếc máy kéo bị lật đè trên người cha ra. Những kỳ tích này được thực hiện nhờ có một lượng adrenaline tăng vọt và giải phóng các hệ thống của cơ thể cũng như năng lực của cơ bắp, vốn chỉ có thể ‘xuất toàn lực’ trong những tình huống căng thẳng cực độ.
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Là một khoa học gia nghiên cứu về cảm giác đói và việc kiểm soát cân nặng, Zachary Knight, Giáo sư Sinh lý học, Viện Khoa học thần kinh cơ bản Kavli, Đại học California, San Francisco, quan tâm đến cách bộ não thông báo cho chúng ta biết khi chúng ta đã ăn đủ no. Khi bắt đầu cảm thấy no, chúng ta sẽ ăn chậm lại. Trong nhiều thập niên, các khoa học gia cho rằng sự thay đổi tốc độ này được điều khiển duy nhất bởi các tín hiệu từ dạ dày và ruột đến não. Nhưng một nghiên cứu mới từ phòng thí nghiệm tại UC San Francisco chỉ ra rằng, trên thực tế, có một quá trình khác đang diễn ra, và nó bắt đầu ngay từ khi chúng ta nếm thử thức ăn.
Trong một bài viết về chích ngừa tăng cường cho Covid mùa đông năm nay, tôi đã nhận xét về sự tương đối trong những khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát Bệnh Hoa Kỳ (CDC) về vấn đề chích ngừa Covid mũi booster. Riêng trẻ em thì sao? Khuyến nghị cho họ là gì? CDC khuyến nghị tiêm phòng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. Mặc dù phân tích của CDC cho thấy trẻ em từ 5 đến 17 tuổi ít có khả năng mắc bệnh nặng do COVID hơn nhiều so với các nhóm tuổi khác, nhưng trẻ em đôi khi vẫn bị bệnh nặng, ngay cả những trẻ không có bệnh lý tiềm ẩn. (Phần lớn trẻ em từ 6 tháng đến 11 tuổi nhập viện từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay (2023) đều chưa được chích ngừa Covid).
Trong cuộc sống, tình yêu không chỉ đến từ các mối quan hệ lãng mạn mà còn có thể xuất hiện trong gia đình, bạn bè và các mối quan hệ xã hội khác. Tình yêu và các mối quan hệ lành mạnh đều mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta, bất kể là tình yêu trong sáng hay lãng mạnh. Theo Stephanie Cacioppo, một nhà khoa học thần kinh tại Đại học Oregon, tình yêu được coi là một nhu cầu sinh học thiết yếu đối với sức khỏe con người, giống như nhu cầu về nước uống, thức ăn và tập thể dục. Mặc dù trái tim thường được coi là "tội phạm", nhưng hầu hết các lợi ích liên quan đến tình yêu đều bắt nguồn từ bộ não, được lập trình tiến hóa để sản xuất và giải phóng hooc-môn khi chúng ta trải qua cảm xúc rung động, phát triển tình cảm và ước mong gắn bó.
Bất kể chúng ta đang đứng ở đâu trên Trái đất, dưới chân chúng ta đều có nước chảy len lỏi bên dưới lòng đất. Nước ngầm cung cấp nước uống cho khoảng một nửa dân số thế giới và gần một nửa lượng nước dùng để tưới, tiêu dùng, giúp giữ cho các dòng sông, ao hồ và đầm lầy tồn tại qua thời kỳ hạn hán. Nước ngầm là nguồn tài nguyên có thể tái tạo, nhưng có thể mất hàng thập niên, thậm chí hàng thế kỷ để một số tầng nước ngầm phục hồi sau khi bị cạn kiệt. Những hiểu biết hiện nay về vấn đề này chủ yếu dựa vào việc ghi lại các đo lường mực nước trong các giếng ở những địa điểm khác nhau.
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Để tạo ra một chai Mouton Rothschild 1945, hãy pha hai phần Château Cos d'Estornel với một phần Château Palmer và Cabernet California. Đó là mánh lới của Rudy Kurniawan, một gian thương kinh doanh rượu vang, ông ta đã pha trộn các loại rượu này rồi đổ vào những chai cũ có dán nhãn giả và bán cho những người sưu tập cả tin. Năm 2014, ông ta bị kết án 10 năm tù tại một nhà tù ở Hoa Kỳ, bị tịch thu 20 triệu MK và phải trả thêm 28 triệu MK cho các nạn nhân.