Hôm nay,  

Chứng Phình Động Mạch Chủ Là Gì?

12/14/202221:46:00(View: 3280)

download (4)
Với chứng phình động mạch chủ (aortic aneurysm), chỗ phình ra ở động mạch chủ, mạch máu chính đưa máu từ tim đi khắp ngực và phần còn lại của cơ thể. Phình động mạch chủ có 2 loại chính: phình động mạch chủ ngực (abdominal aortic aneurysms) và phình động mạch chủ bụng (thoracic aortic aneurysms). (Nguồn: YouTube)

Phóng viên thể thao Hoa Kỳ Grant Wahl từ trần trong khi đang đưa tin về World Cup ở Qatar. Ông chỉ mới 49 tuổi và được cho là có sức khỏe tốt. Hôm Thứ Tư, 14 tháng 12, gia đình Wahl thông báo rằng ông bị vỡ mạch máu dẫn đến tim; cái chết của ông là do chứng phình động mạch chủ dẫn đến vỡ mạch máu.

 

Các bác sĩ cho biết chứng phình động mạch chủ (aortic aneurysms) rất hiếm gặp, nhưng phổ biến hơn mọi người nghĩ. Theo bác sĩ phẫu thuật tim mạch Eric Roselli tại Cleveland Clinic cho biết, từ 1 đến 2% dân số Hoa Kỳ có khuynh hướng phát triển chứng này. Bác sĩ Roselli nói thêm: “Rất nhiều người không biết gì về nó. Họ không coi trọng động mạch chủ (aorta).”

 

Đây là những điều cần biết về chứng phình động mạch chủ, các yếu tố rủi ro và các lựa chọn điều trị.

 

Phình động mạch chủ (aortic aneurysm) là gì?

 

Phình động mạch (aneurysm) là khi động mạch bị giãn nở (phình ra) bất thường bởi sự suy yếu của thành động mạch. Nó có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của cơ thể. Với chứng phình động mạch chủ (aortic aneurysm), chỗ phình ra ở động mạch chủ, mạch máu chính đưa máu từ tim đi khắp ngực và phần còn lại của cơ thể.

 

Phình động mạch chủ có 2 loại chính: phình động mạch chủ ngực (abdominal aortic aneurysms), xảy ra ở vùng ngực và phình động mạch chủ bụng (thoracic aortic aneurysms), xảy ra ở vùng bụng. Bác sĩ Douglas Johnston, trưởng khoa phẫu thuật tim của Northwestern Medicine cho biết, nhiều bác sĩ có khuynh hướng nghĩ phình động mạch chủ bụng thường xảy ra ở người cao niên. Nhưng chứng phình động mạch chủ ngực cũng có thể tấn công người trẻ. Theo báo cáo khám nghiệm tử thi, ông Wahl bị phình động mạch chủ ngực đoạn đi lên (ascending aorta).

 

Điều gì xảy ra sau khi chứng phình động mạch chủ hình thành?

 

Hai vấn đề chính có thể phát sinh từ chứng phình động mạch chủ: phần động mạch chủ bị giãn có thể bị lủng lỗ, khiến máu tràn lan vào cơ thể, hoặc máu bơm mạnh qua động mạch có thể làm rách các lớp bên trong của động mạch chủ. Hiện tượng các lớp của động mạch chủ bị rách như thế được gọi là ‘bóc tách’ (dissection), và khi máu tiếp tục tích tụ lại và làm rách thành động mạch, nó có thể dẫn đến tử vong.

 

Bác sĩ James Pirruccello, giảng sư (assistant professor) y khoa và chuyên gia nghiên cứu về tim mạch tại Trường California, San Francisco, cho biết chứng phình động mạch chủ là nguyên nhân chính gây ra cái chết bất ngờ ở những người khỏe mạnh.

 

Theo Bác sĩ Pirruccello, nhiều người bị giãn nở động mạch chủ (enlarged aorta) sẽ không gặp phải những biến chứng này. Nhưng nguy cơ bị bóc tách hoặc bị vỡ sẽ tăng lên khi động mạch chủ phình to ra. Trong một số trường hợp, tùy vào kích thước của túi phình, dù không có triệu chứng nào nhưng bệnh nhân vẫn phải làm phẫu thuật để thay thế đoạn động mạch chủ đã phình quá lớn.

 

Ai có nguy cơ bị phình động mạch chủ?

 

Theo Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC), những người bị cao huyết áp hoặc cholesterol cao đều nên thường được kiểm tra sức khỏe, vì họ có nhiều nguy cơ mắc bệnh này. Động mạch bị cứng lại cũng là một nguy cơ.

 

Chứng van động mạch chủ hai mảnh (Bicuspid Aortic Valve - BAV), nghĩa là van động mạch chủ của quý vị có hai nắp thay vì ba, sẽ khiến quý vị có nguy cơ cao bị phình động mạch chủ. Theo Bác sĩ Johnston, khoảng 2% dân số bị chứng van động mạch chủ hai mảnh.

 

Hút thuốc sẽ khiến quý vị có nguy cơ rất cao bị mắc chứng phình động mạch chủ bụng. Theo CDC, khoảng 75% người bị phình động mạch chủ bụng có tiền sử hút thuốc.

 

Bác sĩ Eric Isselbacher, phó giáo sư (associate professor) y khoa tại Trường Y Harvard cho biết, nam giới có nguy cơ mắc chứng phình động mạch chủ bụng cao hơn. Preventive Services Task Force của Hoa Kỳ đã khuyến nghị nam giới trong độ tuổi từ 65 đến 75 đã từng hút thuốc nên đi siêu âm.

 

Di truyền cũng đóng một vai trò quan trọng. Quý vị nên nắm rõ tiền sử sức khỏe gia đình mình. Nếu có một thành viên trực tiếp trong gia đình (anh chị em ruột hoặc cha mẹ) bị phình động mạch chủ, quý vị nên nói chuyện với bác sĩ để được kiểm tra, vì chứng bệnh này có thể di truyền trong gia đình. Một số rối loạn di truyền, như hội chứng Marfan và hội chứng Ehlers-Danlos *, có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng phình động mạch chủ. Điều quan trọng là phải biết được liệu có ai trong gia đình bị đột tử hay không, vì chứng phình động mạch chủ có thể là một nguyên nhân tiềm ẩn.

 

* Hội chứng Marfan là kết quả của đột biến gen trội trên nhiễm sắc thể thường của gen mã hoá glycoprotein fibrillin-1 là thành phần chính của vi sợi, dẫn đến nhiều biến dạng và khiếm khuyết có thể xảy ra. Đây là một rối loạn về tổ chức liên kết mang tính di truyền gây tổn thương ở tim, mạch máu, phổi, mắt, xương và dây chằng.

 

* Hội chứng Ehlers-Danlos là một rối loạn collagen di truyền được đặc trưng bởi sự tăng hoạt động của khớp, tăng độ dẻo dai của mô, và tăng đứt gãy mô. Đây là rối loạn di truyền hiếm gặp có ảnh hưởng đến các mô liên kết (thành mạch máu, da và khớp xương).

 

Các triệu chứng là gì và làm thế nào để phát hiện mình có bị phình động mạch chủ?

 

Bác sĩ Isselbacher cho biết phình động mạch chủ bụng có thể được phát hiện khi khám sức khỏe. Bác sĩ có thể cảm thấy động mạch chủ phình to khi ấn vào bụng.

 

Nhưng bệnh nhân bị chứng phình động mạch chủ ngực sẽ không có bất kỳ triệu chứng nào. Một số người có thể cảm thấy tức ngực hoặc ho. Những người khác có thể có tiếng thổi nhẹ của tim *.

 

* Heart murmurs: âm thanh của máu chảy qua tim, do bất cứ hoạt động gì từ gắng sức đối với tim khỏe mạnh khi tập luyện đến van tim bị bệnh hoặc bất thường khác.

 

Chụp CT và MRI có thể phát hiện ra chứng phình động mạch chủ ngực, nhưng các bác sĩ thường sẽ không đề nghị các biện pháp này, trừ khi quý vị có tiền sử gia đình hoặc nguy cơ rối loạn di truyền có liên quan tới chứng phình động mạch chủ. Siêu âm tim (echocardiogram) cũng có thể giúp phát hiện chứng phình động mạch chủ.

 

Theo Bác sĩ Elizabeth Ratchford, giám đốc Johns Hopkins Center for Vascular Medicine, những người bị vỡ hoặc bóc tách động mạch chủ có thể gặp khó khăn khi thở hoặc nuốt và có thể cảm thấy cơn đau ngực dữ dội lan ra sau lưng.

 

Bác sĩ Johnston nói: “Bất cứ ai bị đau ngực đột ngột nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt.”

 

Được cấp cứu và được chẩn đoán chính xác thì cơ hội sống sót càng cao. Các bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật để cắt bỏ phần phình to của động mạch chủ và giúp bệnh nhân hồi phục.

 

Làm thế nào để giảm nguy cơ biến chứng do phình động mạch chủ?

 

Theo Bác sĩ Pirruccello, khi các bác sĩ phát hiện ra chứng phình động mạch, họ sẽ theo dõi bệnh nhân chặt chẽ, thường sẽ chụp, quét sáu tháng một lần. Ông nói: “Chúng tôi không làm việc theo kiểu phát hiện ra bệnh rồi chỉ ôm hy vọng nó không phát triển. Chúng tôi tích cực theo dõi nó. Nếu túi phình đạt đến kích thước nghiêm trọng, bác sĩ có thể tiến hành phẫu thuật để thay thế đoạn động mạch chủ bị phình quá lớn.”

 

Nhưng đối với một số bệnh nhân, nó không đến mức đó. Bác sĩ Ratchford nói: “Có nhiều người chỉ cần theo dõi thôi, chẳng phải làm gì hết.”

 

Để giúp ngăn ngừa chứng phình động mạch chủ, mọi người nên chú ý kiểm soát huyết áp của mình. Những phương pháp cơ bản để giữ gìn sức khỏe tim mạch – ăn uống, thể dục, ngủ nghỉ – là những công cụ quan trọng để giảm nguy cơ phát triển hoặc tử vong do phình động mạch chủ.

 

Bác sĩ Johnston nói: “Phình động mạch không phải là án tử. Nếu nó được kiểm soát đúng cách, người ta vẫn có cuộc sống và mức tuổi thọ bình thường như mọi người.”

 

Việt Báo phỏng dịch theo bài viết “What is an Aortic Aneurysm?” của Dani Blum, được đăng trên trang NYTimes.

 

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
(MORRISTOWN, New Jersey, ngày 25 tháng 5, Reuters) – Theo Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, chính sách thuế quan của ông được hoạch định với mục tiêu khuyến khích sản xuất các sản phẩm công nghệ và thiết bị quân sự trên đất Mỹ, chứ không phải tập trung vào các mặt hàng tiêu dùng phổ thông như áo thun hay giày sneaker.
(New York, ngày 26 tháng 5, APNews) – Một người đàn ông mang hai quốc tịch Mỹ và Đức đã bị bắt giữ với cáo buộc cố ý đến Israel để mưu toan ném bom xăng vào văn phòng chi nhánh của Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ tại Tel Aviv.
Đại học Harvard từ lâu bị tố bị TQ lợi dụng, học, trộm công nghệ tiên tiến của Mỹ để về xây dựng khoa học TQ. Nhưng Trump cấm Harvard tuyển sinh quốc tế sẽ tự hại khoa học Mỹ. - Báo Fortune: Trump đang giết con ngỗng đẻ trứng vàng của Mỹ khi siết cổ các đại học và SV quốc tế, nơi từng làm cách mạng khoa học như Internet, AI, vaccine mRNA... Hơn 55% công ty khoa học khởi nghiệp lập từ di dân
- Chuyên gia: nếu iPhone giá 1.199 USD làm ở nước ngoài, bị Trump áp thuế (vừa thuế 25% với Apple, vừa thuế với nước sản xuất) sẽ có giá 2.300 USD, nhưng nếu mở xưởng làm ở Mỹ sẽ có giá 3.500 USD - Thẩm phán Alison Burroughs ra lệnh tạm thời cấm Trump đuổi SV quốc tế ở Đại học Harvard
Bài này trích từ Viên Âm Nguyệt San, số 21, tháng 5 và 6, năm 1936. Tác giả là Viên Âm, được suy đoán có lẽ là Cư sĩ Tâm Minh Lê Đình Thám. Bài này kể chuyện một viên quan đời Vua Tự Đức, chỉ ra tánh vô thường và tánh vô ngã trong kiếp người. Đối với nhà Phật, hễ nhận ra tánh vô thường thường trực nơi thân tâm là đủ để giải thoát, không cần tu pháp gì khác nữa. Ngài Tuệ Trung Thượng Sỹ cùng từng có bài thơ, nói rằng muốn vượt qua dòng sông sinh tử để tới bờ giải thoát, thì hãy xem thân tâm như con trâu bùn qua sông, tan vào dòng sông.
- Trump ăn mừng dự luật giảm thuế theo tỷ suất có lợi cho tỷ phú, trong khi cắt giảm Medicaid và trợ cấp thực phẩm, làm tăng nợ công thêm gần 4 ngàn tỷ đô. - Đại học Harvard kiện chính quyền Trump vì cấm SV quốc tế là phi pháp. Harvard 2025 có 6.793 SV quốc tế, chiếm 27,2% tổng số SV, trong đó hơn 1.200 SV từ TQ.
Richard Rodriguez là một nhà văn người Mỹ nổi tiếng với tác phẩm Hunger of Memory: The Education of Richard Rodriguez (1982), một câu chuyện về sự phát triển trí tuệ của chính ông. Richard Rodriguez viết nhiều về các vấn đề ngôn ngữ, sự học hỏi, bản sắc. Cuốn sách gần đây nhất của ông, “Darling: A Spiritual Autobiography,” khám phá sự giao thoa giữa tôn giáo, nơi chốn và bản năng giới tính sau sự kiện 11/9.
Khi chưa nắm quyền, Donald Trump từng “mạnh miệng” vẽ ra một danh sách dài những điều sẽ làm nếu quay lại Tòa Bạch Ốc. Giờ đây, khi đã quay lại vị trí Tổng thống, rất nhiều điều ông từng cam kết vẫn chưa thấy đâu – mà có lẽ sẽ chẳng bao giờ xảy ra. Trump từng hứa sẽ chấm dứt chiến tranh ở Ukraine từ trước cả ngày nhậm chức. Ông cũng tuyên bố sẽ kết thúc xung đột ở Gaza. Ông còn cam kết sẽ cắt giảm 2,000 tỷ MK chi tiêu liên bang, xóa bỏ cái gọi là “Nhà Nước Ngầm” (Deep State), miễn thuế cho người nhận An Sinh Xã Hội, và tài trợ hoàn toàn chi phí thụ thai nhân tạo (IVF).
Ngay sau nửa đêm Thứ Sáu, ngày 16 tháng 5 năm 2025, một chuyên viên kỹ thuật cải huấn tại New Orleans đi kiếm thức ăn. Khi ông ấy trở lại thì khu nhà giam Orleans Justice Center đã đóng từ lúc 10 giờ rưỡi tối, như thường lệ, với các tù nhân được dự kiến sẽ vào các phòng giam của họ vào ban đêm. Nhưng trong lúc chuyên viên vắng mặt, nhiều tù nhân đã bắt đầu phá cửa Phòng Giam Delta 1006. Họ đã cố sức kéo cho đến khi cửa bung ra, và lén vào trong phòng giam người khuyết tật. Rồi, một người đàn ông chui qua một lỗ nhỏ trong tường bên sau một cầu tiêu bằng kim loại.
Văn phòng địa hạt của Dân Biểu Liên Bang Dave Min (CA-47) tọa lạc tại địa chỉ 1370 Adams Ave. Suite A Costa Mesa, CA 92626, hiện đang có nhiều dịch vụ phục vụ cư dân. Trao đổi với Việt Báo, ông Dave Min đã trình bày về những hoạt động của ông tại Quốc Hội, cũng như các công tác hỗ trợ, phục vụ cử tri của văn phòng. Ông Dave Min cho biết văn phòng địa hạt của mình tự hào hỗ trợ cử tri giải quyết các vấn đề liên quan đến các cơ quan liên bang. Văn phòng cung cấp nhiều dịch vụ, thí dụ như giúp cư dân có được sổ thông hành kịp thời; hỗ trợ các trường hợp nhập cư; bảo đảm người cao tuổi trong cộng đồng nhận được đầy đủ các quyền lợi an sinh xã hội; giải quyết các khiếu kiện của cựu chiến binh; giúp cư dân liên lạc với IRS các vấn đề có liên quan đến thuế. Văn phòng tận tâm làm việc để đảm bảo cư dân nhận được sự giúp đỡ cần thiết và kịp thời.
Chỉ sau 100 ngày đầu tiên Donald Trump trở lại làm tổng thống, người dân Mỹ giờ đây hoang mang về hướng đi của đất nước mình. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy đa số người Mỹ đồng ý rằng Trump là "một nhà độc tài nguy hiểm"; tin rằng tổng thống đang mở rộng quyền hạn của mình, coi thường pháp quyền, đưa Hoa Kỳ đi chệch khỏi các nguyên tắc căn bản từ khi lập quốc.
Sau lời đe dọa đưa ra vào tháng 4/2025, hôm nay, 22/5/2025, Bộ trường Nội An Kristi Noem đã ra lệnh cho nhân viên Bộ Giáo Dục (DHS) thu hồi chứng nhận Chương trình Sinh viên và Trao đổi Khách mời của Đại Học Harvard, là chứng nhận cho phép các trường đại học tuyển sinh viên ngoại quốc.
- Biển Đông: Tàu TQ bắn vòi rồng và tông vào 1 tàu chính phủ Philippines đang nghiên cứu cát Trường Sa - Hiến pháp cấm đưa tôn giáo vào nhà nước, nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã làm lễ Cơ đốc giáo truyền giáo tại Pentagon, ca ngợi Trump là Chúa Chọn. Sẽ làm lễ như thế hàng tháng.
(WASHINGTON, ngày 21 tháng 5, Reuters) – Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh (CDC) Hoa Kỳ đã chính thức chấp thuận các đề nghị của hội đồng cố vấn về vắc-xin phòng bệnh chikungunya, một loại vi-rút được lan truyền qua muỗi.
(NEW YORK, ngày 21 tháng 5, Reuters) – Một tòa án liên bang ra phán quyết yêu cầu chính quyền cho phép Mahmoud Khalil, sinh viên Đại học Columbia và nhà hoạt động ủng hộ Palestine hiện đang bị giam giữ, được gặp vợ mình.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.