À ơi! Con ngủ cho ngon,
Yêu con mẹ đặt nôi con tiếng này
Trong mơ con học tiếng này Việt Nam
Ngọt ngào hoa bưởi hoa cam
Sao bằng tiếng mẹ nở làn môi con.
Học đi con, tiếng này mẹ dậy
Để mai sau, khi trở nên người
Dầu đường đời phiêu bạt muôn nơi
Con vẫn hiểu từ đâu con tới.
Qua tiếng nói con nhớ lời mẹ dặn,
Hiểu tình cha nghiêm khắc vẫn nhân từ
Qua tiếng mình con học cách suy tư
Để hiểu được những điều hay, điều dở.
Lòng của mẹ vẫn như từ muôn thuở
Vẫn yêu con luôn hơn cả yêu yêu mình
Nhưng dòng đời nhiều dâu bể lênh đênh
Mẹ không thể đến nơi nào con đến.
Chỉ tiếng nói là không bờ không bến
Sẽ theo con đi suốt cả cuộc đời
Từ những ngày con bập bẹ trong nôi
Khi khôn lớn nói lên lời lên tiếng.
Con phải hiểu con muôn vàn yêu mến
Hình hài này quả thực mẹ sinh ra
Nhưng tiếng nói, tiếng nói của ông cha
Đã từng tháng từng ngày nuôi con lớn.
Trong tiếng nói biết buồn vui mừng giận
Biết u sầu, biết thương nhớ mộng mơ
Trong lòng con giăng mắc những dây tơ
Để con hiểu tới trời mây sông nước.
Những liệt nữ anh hùng bao thuở trước
Sẽ cùng con trong tiếng nói bồi hồi
Cùng “khóc cười theo vận nước nổi trôi”
Cùng lo lắng lúc “sơn hà nguy biến”.
Tiếng Việt mình đó chính là vốn liếng
Mà suốt đời, con mắc nợ ông cha
Tiếng muôn màu như cây cỏ nở hoa
Tiếng trầm bổng xôn xao ngàn ý hạc.
Rồi một mai có khi nào phiêu bạt
Nơi quê ngươi vắng bặt tiếng thân quen
Con gọi thầm trong cô độc mỗi đêm
Tiếng nước Việt, lòng quặn đau như xé!
Mẹ không hiểu, bìa rừng hay khe suối
Tự bao giờ vang vọng tiếng ông cha
Nhưng nhiều đêm, dưới bóng ánh trăng tà
Ai cũng thấy tiếng vua Hùng mở nước.
Như có cả tiếng ngàn quân cất bước
Nơi rừng già thăm thẳm núi Chí Linh
Đã ra đi đã quên cả thân mình
Đưa dân tộc thoát khỏi vòng đô hộ.
Con có nghe tiếng tủi hờn phẫn nộ
Dòng Hát Giang đau đớn khóc Hai Bà
Tiếng Diên Hồng lồng lộng tựa phong ba
Đã vùi lấp xác quân thù cướp nước?
Tiếng Việt mình, nếu con chưa hiểu được
Hãy ngồi đây, nghe bụi chuối sau nhà
Nghe mái chèo khua nước bãi sông xa
Nghe cá quẫy trong ao bèo đêm vắng.
Hãy ngồi đây lúc trưa hè rực nắng
Tiếng gió đùa xào xạc những hàng tre
Tiếng sáo diều vời vợi cánh đồng quê
Tiếng gà gáy gọi người trong sương sớm.
Tiếng nghé gọi trong hoàng hôn khói sẫm
Tiếng chim chiều ríu rít rủ nhau về
Tiếng hát hò sông vắng kéo lê thê
Tiếng kèo cột cựa mình cơn gió giật.
Phiên chợ sớm, tiếng người đi tất bật
Hội cúng đình, tiếng trống giục bình minh
Còn nhiều nữa… cứ nghe rồi con hiểu
Tiếng Việt ta: tiếng đập của tim mình.
Dẫu tiếng Việt có muôn ngàn thanh sắc
Sắc thanh nào cũng bát ngát tình quê
Nên người Việt khi nào sông núi gọi
Từ muôn phương tám hướng cũng quay về.
– Chúc Thanh