Mâu thuẫn lâu nay giữa già và trẻ đa phần là: trẻ chê già trái tính, gàn dở, còn già lại trách trẻ ích kỷ, vô ơn. Những người làm con, cháu nên tìm hiểu tâm sinh lý tuổi già để thông cảm, yêu thương, từ đó giải quyết mâu thuẫn, cùng sống vui và chăm sóc lẫn nhau.
Sự khác biệt giữa già với trẻ là tất yếu vì già đã qua thời trẻ còn trẻ thì chưa tới tuổi già. Khi về già, ông bà phải đối mặt với quá trình suy thoái nhanh theo quy luật tự nhiên nên phải thích nghi để tồn tại và dễ bị hiểu nhầm. Ví dụ: các cơ chậm chạp, thiếu nhanh nhạy nên đi đứng chậm chạp, dễ bị chấn thương chứ không phải thiếu cẩn thận; dễ ho, sặc, hóc, nghẹn khi ăn uống do các cơ và dây chằng trong hầu họng, miệng lưỡi phối hợp kém chứ không phải vô ý, thiếu lịch sự; răng rụng nên không ăn được thức ăn cứng, vị giác kém nên thường ăn chua, cay, mặn, hơn bình thường chứ không phải tham ăn tục uống; mắt nhìn không rõ nên dễ bị hiểu lầm là kiêu ngạo, vô tình; tai nghễnh ngãng nên hay bắt mọi người nhắc lại, nói to hơn; mũi không thính nên mùi hôi thấy ít, dễ gây cho con cháu cảm giác thiếu vệ sinh; thận suy, đêm hay lục đục dậy đi tiểu hoặc ngáy to làm đảo lộn giấc ngủ, gây khó chịu cho con cháu...
Về tâm lý, trí nhớ chủ yếu của người già là về những sự kiện thời trai trẻ, những lối sống, hoàn cảnh cũ mà tuổi trẻ không thể cảm nhận được còn những việc trong hiện tại lại mau quên. Do trải qua những tháng ngày vất vả, nghèo túng nên người già rất tiết kiệm, chắt chiu, không muốn loại bỏ những cái còn dùng được cho dù đã lạc mốt, đặc biệt là những kỷ vật, đồ dùng cá nhân, hay biến nhà thành cái kho chứa đồ phế thải.
Tuy nhiên, người già có những ưu điểm mà người trẻ không thể có được là tình thương vô bờ, luôn dành cho con cháu phần tốt nhất cho con vì với họ, con hay thì được nhờ, con dở thì mình đành chịu. Người già là một kho kinh nghiệm và là cầu nối giữ gìn tính chất gia tộc truyền thống... nên người trẻ cần hiểu và biết trân trọng để chung sống có văn hóa, nhất là đối với những gia đình có điều kiện kinh tế, có nhiều thế hệ cùng tồn tại.
Đối với người già, để không cản trở cuộc sống của con cháu mình, tích cực tham gia vào xây dựng đại gia đình, có thể chủ động bàn bạc với con cái để thử áp dụng 1 trong 4 mô hình sau:
1. Cần phải duy trì và làm cho đại gia đình của mình sống vui vẻ. Không yêu cầu được ở riêng nếu thật sự không thấy cần thiết. Có thể ăn riêng cho phù hợp khẩu vị và thời gian sinh hoạt của người già. Nếu phải hoàn toàn sống nhờ vào con thì cha mẹ gắng tiết kiệm và sống đơn giản, đừng băn khoăn nhiều mà hãy thực hiện tốt câu ca: "Trẻ cậy cha, già cậy con".
2. Trường hợp cha mẹ có chủ quyền nhà và điều kiện kinh tế khá, nên lưu ý việc di chúc về phân chia tài sản khi mình còn tỉnh táo, nhưng không nên cho hết, để khi ra đi được chu tất, thanh thản, không gây sự bất hòa trong gia đình.
3. Nếu sống riêng thì nên gần nhà con cháu để có sự chăm nom thuận tiện. Có thể thuê người giúp việc nhưng cần lựa người tin cẩn và an toàn.
4. Nếu vì lý do nào đó phải sống đơn độc (chồng/vợ đã qua đời hoặc sống ly thân, ly hôn) có thể chọn trở lại cuộc sống chung với con hoặc cháu hay chuyển tới nhà dưỡng lão để được chăm sóc chu đáo tới cuối đời mà chi phí không lớn, lại không mang tiếng con cái.
TT (st)
Sự khác biệt giữa già với trẻ là tất yếu vì già đã qua thời trẻ còn trẻ thì chưa tới tuổi già. Khi về già, ông bà phải đối mặt với quá trình suy thoái nhanh theo quy luật tự nhiên nên phải thích nghi để tồn tại và dễ bị hiểu nhầm. Ví dụ: các cơ chậm chạp, thiếu nhanh nhạy nên đi đứng chậm chạp, dễ bị chấn thương chứ không phải thiếu cẩn thận; dễ ho, sặc, hóc, nghẹn khi ăn uống do các cơ và dây chằng trong hầu họng, miệng lưỡi phối hợp kém chứ không phải vô ý, thiếu lịch sự; răng rụng nên không ăn được thức ăn cứng, vị giác kém nên thường ăn chua, cay, mặn, hơn bình thường chứ không phải tham ăn tục uống; mắt nhìn không rõ nên dễ bị hiểu lầm là kiêu ngạo, vô tình; tai nghễnh ngãng nên hay bắt mọi người nhắc lại, nói to hơn; mũi không thính nên mùi hôi thấy ít, dễ gây cho con cháu cảm giác thiếu vệ sinh; thận suy, đêm hay lục đục dậy đi tiểu hoặc ngáy to làm đảo lộn giấc ngủ, gây khó chịu cho con cháu...
Về tâm lý, trí nhớ chủ yếu của người già là về những sự kiện thời trai trẻ, những lối sống, hoàn cảnh cũ mà tuổi trẻ không thể cảm nhận được còn những việc trong hiện tại lại mau quên. Do trải qua những tháng ngày vất vả, nghèo túng nên người già rất tiết kiệm, chắt chiu, không muốn loại bỏ những cái còn dùng được cho dù đã lạc mốt, đặc biệt là những kỷ vật, đồ dùng cá nhân, hay biến nhà thành cái kho chứa đồ phế thải.
Tuy nhiên, người già có những ưu điểm mà người trẻ không thể có được là tình thương vô bờ, luôn dành cho con cháu phần tốt nhất cho con vì với họ, con hay thì được nhờ, con dở thì mình đành chịu. Người già là một kho kinh nghiệm và là cầu nối giữ gìn tính chất gia tộc truyền thống... nên người trẻ cần hiểu và biết trân trọng để chung sống có văn hóa, nhất là đối với những gia đình có điều kiện kinh tế, có nhiều thế hệ cùng tồn tại.
Đối với người già, để không cản trở cuộc sống của con cháu mình, tích cực tham gia vào xây dựng đại gia đình, có thể chủ động bàn bạc với con cái để thử áp dụng 1 trong 4 mô hình sau:
1. Cần phải duy trì và làm cho đại gia đình của mình sống vui vẻ. Không yêu cầu được ở riêng nếu thật sự không thấy cần thiết. Có thể ăn riêng cho phù hợp khẩu vị và thời gian sinh hoạt của người già. Nếu phải hoàn toàn sống nhờ vào con thì cha mẹ gắng tiết kiệm và sống đơn giản, đừng băn khoăn nhiều mà hãy thực hiện tốt câu ca: "Trẻ cậy cha, già cậy con".
2. Trường hợp cha mẹ có chủ quyền nhà và điều kiện kinh tế khá, nên lưu ý việc di chúc về phân chia tài sản khi mình còn tỉnh táo, nhưng không nên cho hết, để khi ra đi được chu tất, thanh thản, không gây sự bất hòa trong gia đình.
3. Nếu sống riêng thì nên gần nhà con cháu để có sự chăm nom thuận tiện. Có thể thuê người giúp việc nhưng cần lựa người tin cẩn và an toàn.
4. Nếu vì lý do nào đó phải sống đơn độc (chồng/vợ đã qua đời hoặc sống ly thân, ly hôn) có thể chọn trở lại cuộc sống chung với con hoặc cháu hay chuyển tới nhà dưỡng lão để được chăm sóc chu đáo tới cuối đời mà chi phí không lớn, lại không mang tiếng con cái.
TT (st)
Gửi ý kiến của bạn
