Không rõ đã có người nào đọc cả hai cuốn song song, để nhận ra chúng có gì tương tự, ngoài cái "cú mở đầu" như trên. Cuốn của Mr Martel xoáy vào [đề tài] tông giáo, trong khi giới phê bình coi cuốn của Dr. Scliar là một ám dụ mang tính chính trị, theo đó, con báo đen là một biểu tượng của chủ nghĩa Nazi hay của chế độ độc tài quân sự đã trị vì Brasil vào thời gian "Max và Mèo" được xuất bản lần đầu tiên. Vượt lên trên những gì tương tự, nếu có, giữa hai cuốn sách, còn là "vấn nạn" giữa hai nhà văn, ai mới xứng đáng được gọi là nhà văn "tầm tầm" ở đây: Dr. Scliar đã viết 16 cuốn tiểu thuyết, vài cuốn tiểu luận, và trên chục tập truyện ngắn, đã từng được rất nhiều giải thưởng văn học ở Brasil và ở hải ngoại, tuần tới đây sẽ đi Nữu Ước nhận giải thưởng tại National Yiddish Center; trung tâm văn hoá này đã đưa cuốn tiểu thuyết xuất bản vào năm 1980 của Scliar, "The Centaur in the Garden" vào danh sách 100 cuốn tiểu thuyết hay nhất của Do Thái, so với nhà văn "mới ra lò" người Canada"
Với rất nhiều người Brasil, cơn giận dữ bất thình lình do cuốn "Đời của Pi" làm bật ra, thật sự chỉ là chuyện không có gì là ầm ĩ, và là một trái thối thêm vào trong cái bị trái thối: nền văn hóa của họ đã từng bị ngoại bang chôm chĩa nhiều lần rồi. Dr Scliar cho biết, căn nhà của ông như bị ngập lụt, bởi những cú điện thoại, và e-mail, bầy tỏ sự giận giữ, và "than phiền", rằng, Brasil đã sản xuất ra "một nền văn học thuộc loại thế giới, và xứng đáng được coi trọng, nể vì mùi thơm của nó, thay vì vậy, chúng ta phải bịt mũi, do những vụ việc như vừa xẩy ra."
Giới phê bình và nhà văn Brasil đã từng khui ra những vụ tương tự. Thí dụ như cuốn tiểu thuyết của Daphne du Maurier, "Rebecca" (1938), là thuổng từ cuốn "The Successor", của Carolina Nabuco, xuất bản tại Brasil vào năm 1934. Ms. Nabuco đã từng dịch cuốn tiểu thuyết của bà ra tiếng Pháp, và gửi tới một nhà xuất bản ở Paris, để xuất bản. Nhà này, như bà được biết sau đó, đã chuyên xuất bản tác phẩm của Ms. du Maurier, sau sự thành công của "Rebecca". Hai cuốn có rất nhiều tình tiết (plots) "y chang", luôn cả vài hồi (episodes) "y hệt".
Ms. Nabuco nhớ lại, "Khi cuốn phim phỏng theo tiểu thuyết được chiếu ở Brasil, luật sư đại diện cho nhà sản xuất đã tìm gặp luật sư của tôi, yêu cầu tôi ký một tờ giấy xác nhận, sự tương tự giữa hai cuốn sách chỉ là 'tình cờ', và để bù lại, tôi sẽ nhận được "tí tiền còm" [nguyên văn: một món tiền đáng kể]. Nhưng tôi không ký kiếc gì cả. Lẽ dĩ nhiên, phải không bạn""
Mới đây thôi, ngôi sao nhạc rock người Anh, Rod Stewart cũng bị lôi ra toà, do những tương tự giữa bản nhạc "top hit" của ông ta, "Bạn có nghĩ, tôi gọi dục"" (gọi dục, chứ không phải gợi dục, sexy), và bản "Taj Mahal", của nhạc sĩ Brasil, Jorge Ben. Bản sau rất phổ thông tại đây, đúng vào thời gian ca sĩ nhạc rock người Anh viếng thăm Brasil một năm, nhân lễ hội Carnaval. Ngoài ra còn những trường hợp khác nữa, trong giới nhạc pop, như Paul Simon, Talking Heads.
Dr. Scliar cho biết, ông chỉ mới có những thông tin "tản mạn" (fragmented information), về những tương tự giữa hai cuốn sách, và ông có ý định, sẽ "đích thân ra tay", đọc cuốn "chú bé bắt được con hổ", tức cuốn"Đời của Pi", và chỉ sau khi đọc rồi, mới có thể quyết định, đưa "Me sừ" Martel ra toà hay là không. "Tôi không khoái chuyện kiện cáo. Và chuyện này chẳng thể nào ở trong những chương trình kế hoạch của tôi. Nhưng, nếu cần, đành ngửi trái thúi vậy! Cái đó còn tùy."
Một trong những hậu quả tức thời do mùi thúi gây ra, là, nhà xuất bản Brasil của Dr. Scliar, Luis Schwarcz, thuộc công ty Companhia das Letras, có vẻ như không muốn dính vào việc xuất bản cuốn "Đời của Pi", bản tiếng Brasil. Mr. Martel, tác giả chú bé bắt được con hổ, đã gửi email cho ông ta, xin lỗi về những lời tuyên bố "bố láo" liên quan tới Dr. Scliar, coi đây là "hiểu lầm", theo kiểu hòn bấc ném đi, tạ chì ném lại. Nhưng cho dù vậy, nhà xuất bản cũng không dám gây thêm bực mình cho "gà của mình", Dr. Scliar. Ông cho biết, "Tôi đã đưa ra lời đề nghị (offer), với Mr. Martel, sau khi ông được giải Man Booker, nhưng cơ màu này, tôi thấy khó mà bước thêm bước nữa. Hòn bấc, ở đây, là những lời tuyên bố chẳng chút thanh nhã, và còn có tính gây hấn, của Mr. Martel, với Moacyr [Scliar]."
Jennifer Tran giới thiệu
(Theo bài viết "Tiger in a Lifeboat, Panther in a Lifeboat: A Furor Over a Novel", của Larry Rohter, từ Rio de Janeiro, trên tờ Thời Báo Nữu Ước)
Với rất nhiều người Brasil, cơn giận dữ bất thình lình do cuốn "Đời của Pi" làm bật ra, thật sự chỉ là chuyện không có gì là ầm ĩ, và là một trái thối thêm vào trong cái bị trái thối: nền văn hóa của họ đã từng bị ngoại bang chôm chĩa nhiều lần rồi. Dr Scliar cho biết, căn nhà của ông như bị ngập lụt, bởi những cú điện thoại, và e-mail, bầy tỏ sự giận giữ, và "than phiền", rằng, Brasil đã sản xuất ra "một nền văn học thuộc loại thế giới, và xứng đáng được coi trọng, nể vì mùi thơm của nó, thay vì vậy, chúng ta phải bịt mũi, do những vụ việc như vừa xẩy ra."
Giới phê bình và nhà văn Brasil đã từng khui ra những vụ tương tự. Thí dụ như cuốn tiểu thuyết của Daphne du Maurier, "Rebecca" (1938), là thuổng từ cuốn "The Successor", của Carolina Nabuco, xuất bản tại Brasil vào năm 1934. Ms. Nabuco đã từng dịch cuốn tiểu thuyết của bà ra tiếng Pháp, và gửi tới một nhà xuất bản ở Paris, để xuất bản. Nhà này, như bà được biết sau đó, đã chuyên xuất bản tác phẩm của Ms. du Maurier, sau sự thành công của "Rebecca". Hai cuốn có rất nhiều tình tiết (plots) "y chang", luôn cả vài hồi (episodes) "y hệt".
Ms. Nabuco nhớ lại, "Khi cuốn phim phỏng theo tiểu thuyết được chiếu ở Brasil, luật sư đại diện cho nhà sản xuất đã tìm gặp luật sư của tôi, yêu cầu tôi ký một tờ giấy xác nhận, sự tương tự giữa hai cuốn sách chỉ là 'tình cờ', và để bù lại, tôi sẽ nhận được "tí tiền còm" [nguyên văn: một món tiền đáng kể]. Nhưng tôi không ký kiếc gì cả. Lẽ dĩ nhiên, phải không bạn""
Mới đây thôi, ngôi sao nhạc rock người Anh, Rod Stewart cũng bị lôi ra toà, do những tương tự giữa bản nhạc "top hit" của ông ta, "Bạn có nghĩ, tôi gọi dục"" (gọi dục, chứ không phải gợi dục, sexy), và bản "Taj Mahal", của nhạc sĩ Brasil, Jorge Ben. Bản sau rất phổ thông tại đây, đúng vào thời gian ca sĩ nhạc rock người Anh viếng thăm Brasil một năm, nhân lễ hội Carnaval. Ngoài ra còn những trường hợp khác nữa, trong giới nhạc pop, như Paul Simon, Talking Heads.
Dr. Scliar cho biết, ông chỉ mới có những thông tin "tản mạn" (fragmented information), về những tương tự giữa hai cuốn sách, và ông có ý định, sẽ "đích thân ra tay", đọc cuốn "chú bé bắt được con hổ", tức cuốn"Đời của Pi", và chỉ sau khi đọc rồi, mới có thể quyết định, đưa "Me sừ" Martel ra toà hay là không. "Tôi không khoái chuyện kiện cáo. Và chuyện này chẳng thể nào ở trong những chương trình kế hoạch của tôi. Nhưng, nếu cần, đành ngửi trái thúi vậy! Cái đó còn tùy."
Một trong những hậu quả tức thời do mùi thúi gây ra, là, nhà xuất bản Brasil của Dr. Scliar, Luis Schwarcz, thuộc công ty Companhia das Letras, có vẻ như không muốn dính vào việc xuất bản cuốn "Đời của Pi", bản tiếng Brasil. Mr. Martel, tác giả chú bé bắt được con hổ, đã gửi email cho ông ta, xin lỗi về những lời tuyên bố "bố láo" liên quan tới Dr. Scliar, coi đây là "hiểu lầm", theo kiểu hòn bấc ném đi, tạ chì ném lại. Nhưng cho dù vậy, nhà xuất bản cũng không dám gây thêm bực mình cho "gà của mình", Dr. Scliar. Ông cho biết, "Tôi đã đưa ra lời đề nghị (offer), với Mr. Martel, sau khi ông được giải Man Booker, nhưng cơ màu này, tôi thấy khó mà bước thêm bước nữa. Hòn bấc, ở đây, là những lời tuyên bố chẳng chút thanh nhã, và còn có tính gây hấn, của Mr. Martel, với Moacyr [Scliar]."
Jennifer Tran giới thiệu
(Theo bài viết "Tiger in a Lifeboat, Panther in a Lifeboat: A Furor Over a Novel", của Larry Rohter, từ Rio de Janeiro, trên tờ Thời Báo Nữu Ước)
Gửi ý kiến của bạn
