Washington DC (Ngày 10/5/04) - Đại hội của người Mỹ gốc Việt diễn ra tưng bừng và long trọng tại Presidential Ballroom của khách sạn Capital Hilton là một bước đi đột phá của người Việt trên nước Mỹ.
Hoạt động ba ngày và kết thúc bằng đêm Gala mà chỉ có những yến tiệc sang trọng ở tại thủ đô Washington mới có thể thật đầy ấn tượng - $1,000 cho một chổ ngồi. Tờ Washington Post đưa tin vào sáng hôm sau cho rằng đây là một sự kiện lớn của một thế hệ mới và họ là một thế lực xã hội và chính trị đáng kể. Theo bài báo, thì đây như là một sự quyết định “ở lại” với nước Mỹ của một thế hệ Việt Nam. Với thượng khách diễn thuyết là bộ trưởng giao thông vận tải Norman Mineta rồi đến sự tham gia của những tên tuổi lớn gốc Việt đã làm cho Gala này trở thành một ngày lịch sử. Đó là một sự thành công về sức mạnh của cộng đồng Việt Nam mà ngọn lửa đã được sang thế hệ thứ hai bằng một phong thái sang trọng, thượng lưu hạng nhất.
Trong không khí huy hoàng tráng lệ của thủ đô mọi người đều cảm thấy niềm tự hào đích thực về di sản Việt Nam đang sinh sôi và nhập thể trên nền trời của quốc gia đệ nhất này. Những thành tích của người Việt đóng góp vào xứ sở này không những đã làm rạng danh cho nòi giống Việt Nam mà đó là sự đóng góp của người Việt cho nền văn minh đương đại về các lãnh vực văn hóa, khoa học, thể thao, quân sự, không gian ...
Với sự tổ chức chu đáo và chuyên môn ngoại hạng của những giới trẻ Việt Nam lớn lên tại hải ngoại, họ đã để lại một ấn tượng ... “Họ là thế hệ 1.5” - cũng theo tờ Washington Post, khi rời nước năm 75 hoặc những năm sau đó - họ còn rất trẻ và họ có tuổi thơ có thể phải kinh qua những tháng ngày lênh đênh trên biển cả.
Giờ đây, như những con thiên nga lộng lẫy! Họ là cô gái thông minh xinh xắn đang làm thông tấn viên cho đài truyền hình CNN. Họ là những chàng trai lực sĩ cao lớn ngoại hạng chơi football có cả triệu Hoa Kỳ người hâm mộ. Họ là đại diện cho Hoa Kỳ đi tham dự thế vận hội Olympic. Họ cũng là những tuổi trẻ gốc Việt đắc cử vào những chức vụ dân cử hội nhập cùng dòng chính của bản xứ....Hoặc là thế hệ thứ nhất, khoảng độ trung niên, đó là người Việt Nam đang giữ chức viện trưởng phân khoa đại học, là phi hành gia vũ trụ, là vũ khí khoa học gia chế bom áp nhiệt diệt khủng làm thay đổi thế trận binh pháp hiện đại. Họ đều là những người Mỹ gốc Việt đã khiến người người bản xứ và quốc nội Việt Nam ngưỡng mộ. Họ cũng là những nhà triệu phú chính danh, chủ tịch tập đoàn, có thể đã cầm đến bạc tỉ và làm từ thiện bạc triệu - phong thái chẳng khác gì các đại gia giàu có của Mỹ. Đó chính là những phi hành gia Eugene Trịnh Hữu Châu, Bùi Kim Thu (CNN), Nguyễn Đạt (Dallas Cowboy), khoa học gia Dương Nguyệt Ánh. Đó chính là “cộng đồng Vàng” trên nước Mỹ như ông Nguyễn Quý Đức (Pacific Time) và cô Bùi Kim Thu (CNN) người điều khiển chương trình đã tuyên bố nhiều lần trước toàn quan khách hơn 400 vị.
Thật khó diễn tả hết hào khí huy hoàng tráng lệ của đêm Gala này. Đây không phải là một chương trình nghệ thuật như nhiều người hình dung.... Những vị khách trong lễ phục Âu Á sang trọng! Những tà áo dài tha thướt với cả những đường hoa văn trống đồng, rồng phượng cầu kỳ hoặc nét hoa văn chữ Nôm tinh tế - chấm phá giữa những là phù hoa dạ hội chiêu đãi tửu khách của kiểu cách của phương Tây. Trong đại sảnh lồng lộng, phù hiệu Đại Bàng - thư họa Tiên Rồng - và hai màn hình lớn chiếu dương ảnh hòa trong nhạc khúc bi tráng của nhạc sĩ Trúc Hồ làm nên một bản sắc đương đại cho người Mỹ gốc Việt. Lẫm liệt, dũng cảm và bi tráng như của thế hệ tiền thân đã lao mình ra biển cả để tìm tự do - đó cũng là một sự phản hồi ký ức liên tưởng đến những tháng ngày gian nan - để rồi sự phục hưng hồi sinh trên xứ sở này.
Để rồi, trên đất nước Hoa Kỳ này, chất Việt trở thành bản sắc là di sản của nước Mỹ đa dạng và phong thái Việt Nam được nâng cấp thành một hình ảnh Việt Nam thượng lưu như những dân tộc tiến tiến khác! Nếu có ai thử hình dung ra một Việt Nam đạt tới nơi chốn của sự văn minh tiến bộ thời đại thì đây chính là hình ảnh đó. Ấn tượng này sẽ làm cho người Việt Nam nói chung sẽ bớt đi mặc cảm với trạng thái thua kém mà do sự vô năng của nhà cầm quyền CS trong nước.
Người đang làm vẻ vang cho phong thái dân Việt trên toàn thế giới chính là do người Mỹ gốc Việt.
Sáu giải thưởng “Ngọn Đuốc Vàng” được trao cho sáu nhân vật tiêu biểu đó là ông Đỗ Ngọc Yến (báo Người Việt), ông Trần Đình Trường (nhà triệu phú làm từ thiện), bà Lê Ngoan (phụ tá thị trưởng Chicago), phi hành gia Trịnh Hữu Châu, danh thủ thể thao Nguyễn Đạt (Dallas Cowboys) và ông Dung Trung (Fogbreak Software). Đây cũng là lối tổ chức sống động theo kiểu Mỹ nên có tính nghiêm trang chuyên nghiệp, và sẽ từ đây trở về sau hy vọng sẽ là tiền lệ của giải thưởng “Ngọn Đuốc Vàng”.
Chương trình này được tổ chức rất công phu và tốn kém. Trong những ngày trước đã có những cuộc tiếp tân chiêu đãi riêng với hình rất phù hoa dạ hội theo lối Mỹ. Lại có những cuộc tiếp tân tại những tư gia thuộc hàng “đệ nhất biệt phủ” do người Việt Nam làm chủ nhân. Những vị chính khách tiếng tăm liên quan đến Việt Nam đều có mặt trong các cuộc chiêu đãi này. Một thế giới thật khác lạ của người Việt Nam được mở ra làm nhiều người rất ngạc nhiên và khâm phục - và tự hào.
Đại hội gốc Việt toàn Mỹ cũng gây âm vang bằng những hoạt động chính trị đích thực. Ngay sáng thư Hai hôm đó, tại phòng báo chí thuộc khuôn viên tòa Bạch Ốc đã diễn ra buổi tiếp xúc của những người gốc Việt, trong số đó có cả các ông Trần Đình Trường (Vishipco Line), Dung Trung (Fogbreak), Lê Chiêu (Lee Sandwich), Triều Phát Frank Jao (Phước Lộc Thọ), Tony Lâm Quang (cựu nghị viên) với các vị nhân viên cao cấp thuộc hàng cố vấn tổng thống. Bên cạnh đó là nhà hoạt động nhân quyền Việt Mỹ chuyên nghiệp yêu cầu chính phủ xét lại chính sách bang giao với Việt Nam. Các tổ chức nhân quyền cho rằng nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đã cầm tù linh mục Nguyễn Văn Lý một cách thô bạo không thể chấp nhận. Họ ghi nhận hồ sơ và hứa sẽ xem xét trình lên văn phòng chính phủ về xét lại chính sách tại Đông Nam Á. Quan viên Bạch Ốc hứa với một nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng rằng họ đang bàn luận và sẽ cân nhắc đến việc xếp Việt Nam Cộng Sản vào hạng CPC - dẫn tới cấm vận nếu như không cải thiện nhân quy ền. Cũng trong một buổi chiêu đãi khác, có một nhà ngoại giao làm việc lâu năm tại Việt Nam cho biết hàng lãnh đạo Việt Nam đang rối tung không biết phải làm gì cho đúng với nhu cầu thay đổi của thế giới. Đó là những sinh hoạt lớn lao xung quanh đại hội này.
Về phần quan khách tham dự hôm đó, những nhân vật thành công của Việt Nam đều có mặt và tiếp xúc với mọi người và báo chí một cách rộng rãi. Ông Dung Trung cho biết sự nghiệp của ông có được là do vào sự chăm chỉ, trí tò mò, và làm đúng thời cơ. Ông chủ hệ thống xe đò Hoàng ở California thì cho rằng ông táo bạo và may mắn. Ông kinh doanh và đem một phần văn hóa Việt Nam và thành công lên nhờ ý tưởng đó. Ông Trần Đình Trường thì cho rằng sự kiên trì và nỗ lực đã giúp ông làm nên sự nghiệp. Mọi người đều chia xẻ thành công của mình một cách đơn giản bằng những từ vựng làm kim chỉ nam.
Bà Dương Nguyệt Ánh, nữ khoa học gia về vũ khí tối tân khi được hỏi về sức công phá của loại bom Áp Nhiệt do bà chế tạo cho hay đó là vũ khí diệt trừ khủng bố ẩn nấp trong hầm hữu hiệu nhất. Nếu như có loại bom hôm nay thì sẽ không có huyền thoại địa đạo Củ Chi nữa. Chiến tranh nhân dân hay chiến tranh du kích, đánh xong bỏ chạy (hit and run) hay đào giao thông hào như chiến lược của Võ Nguyên Giáp sẽ không còn không gian tồn tại trong các trần đồ mới. Hang sâu như Pắc Bó, hầm sâu như Củ Chi (kiểu Việt Nam) của du kích quân sẽ có thể hoàn toàn bị vô hiệu hóa trước loại bom Áp Nhiệt của một nữ danh khoa gốc Việt. Đây thật sự là một ấn tượng đặc biệt cho phụ nữ Việt Nam trên đất Mỹ... Người hùng thần tượng! đó cũng là hình ảnh kiểu đối mặt như Nguyễn Đạt, cao lớn mạnh mẽ xông mình ra phía trước chứ không phải một hình ảnh bị mâu thuẩn quá độ về tâm lý tầm vóc đối với hai chữ “anh hùng”. Còn bao nhiêu nhân vật lỗi lạc như vô địch thủ hạng vừa của loại Anh quyền như Lê Cung, nữ tài tử Kiều Chinh, nghị viên Trần Thái Văn, Andy Quách - báo chí được dịp lớn phỏng vấn vì họ tụ về một nơi.
Bên lề đại hội, những tuổi trẻ Việt Nam cũng được mặc sức trao đổi với nhau về những ý tưởng và thời sự nóng về Việt Nam và nước Mỹ. Họ hy vọng những hình ảnh tích cực và tự tin của một xứ sở tự do sẽ thay đổi cách suy nghĩ thụ động bị chỉ đạo của tuổi trẻ trong nước. Họ nay là tuổi trẻ đầy tự tin không ngại đặt niềm tin rằng họ sẽ là những vị thị trưởng, dân biểu, thống đốc, hoặc là thượng nghị sĩ trong tương lai để làm vẻ vang dân Việt và giống nòi Việt. Đây có lẽ là môi trường tốt đẹp nhất mà cây Việt Nam đơm hoa kết trái. Là những thanh niên trẻ vừa ngoài 20 tuổi và đeo đuổi những mục tiêu lớn lao, họ tin rằng họ sẽ là những người gốc Việt đầu tiên sẽ làm nên kỳ tích đó.
Tuy nhiên, cũng có một sự kiện khiến người không vui là trong đêm Gala không treo quốc kỳ VNCH và không hát quốc ca Việt Nam. Sự chỉ trích không treo cờ vàng này đến từ các bạn trẻ ở California khiến làm xao động nhiều người. Đó là sự kiện thật đáng tiếc làm tác động đến tiếng vang của đêm này không ít. Số là ngay từ đầu ban tổ chức đã coi việc quốc kỳ và quốc ca Việt Nam là sự hiển nhiên. Nhưng khi trang hoàng có một vài người trẻ trong nhóm Viet Heritage Society có ý tưởng như muốn Mỹ hóa, thực sự ý họ là bản địa hóa hoàn toàn đại hội này phút cuối mà không bàn lại cho rõ. Quốc kỳ VNCH dù được chiếu trên slide show rất huy hoàng rực rỡ nhưng nhiều người sau đó đã rất tiếc về sự kiện này. Ban tổ chức tại Washington DC “coi đây là điều không thể chấp nhận được”. Hoàng Tứ Duy trong ban tổ chức đã nói như vậy. Những lần sắp tới người tại Washington DC sẽ chủ động trong việc này không để những xu hướng quá phóng túng kiểm soát phần nghi lễ một cách vô ý thức như vậy. Cũng là người trong ban tổ chức, Nguyễn Quốc Hùng cho biết nghi lễ này do Viet Heritage Society phụ trách và chịu trách nhiệm. Vài người trẻ trong Viet Heritage Society quá năng động nhập dòng có thể là để gây ấn tượng bằng một hình ảnh toàn Mỹ tự tin như người Mỹ với đất nước này - nhưng thực tế là bị phản cảm làm xúc phạm đến nhiều người tham dự. Có người đến từ California đã khóc và tẩy chay đúng như báo chí loan tin. Người phản đối cũng chính là những người trẻ tuổi. Nói chung, phải nhìn nhận là có cũng một xu hướng gốc Việt nóng lòng muốn Mỹ hóa (bản địa hóa) hoàn toàn phong cách tổ chức đại hội lớn, lại nhạy cảm thái quá sự có mặt của ông bộ trưởng Mỹ và đạo luật Ái Quốc như báo Washington Post loan tin.
Cảm xúc của toàn bộ chương trình Gala này thật là đa dạng, có cường độ cảm xúc cao thấp lại như được xem một buổi trao giải nghệ thuật. Có những xúc động bất ngờ khi nghe phi hành gia Trịnh kể về lúc ông ở ngoài không gian thấy hình thù nước Việt; có những niềm vui cao ngất khi nghe Nguyễn Đạt nói tiếng Việt cho người hâm mộ Dallas Cowboys - những cảm xúc tự hào và những cảm xúc bi tráng. Ấn tượng của đêm Gala này đã lan rộng cho xã hội Mỹ thấy rõ ràng cộng đồng Việt Nam là một thực lực hiện hữu....
Họ nhất thiết phải tự hào là một người Việt Nam, không mất gốc rễ mới làm được- Người Việt Nam trên đại lộ thênh thang, không sợ lo, không bất trắc, không bị ám ảnh bởi cường quyền. Tự hào là người Việt Nam hải ngoại - Là người Việt Nam mà không bị ám ảnh với tịch danh cộng hòa xã hội chủ nghĩa - Là người Việt có lịch sử lâu dài mà gia cộng niềm tự hào của nước Mỹ cường quốc có sức lực và di sản của mình trong đó. Đó là tinh thần sảng khoái niềm kiêu hãnh của cộng đồng người Mỹ gốc Việt.
Gửi ý kiến của bạn
