Không phải ngẫu nhiên bài Khoa học này được đăng trong mục Thời cuộc hôm nay. Nguyên nhân vì cuối tuần trước nguồn tin khoa học cho biết một "trận mưa" sao xẹt sẽ diễn ra trên bầu trờl Trái Đất vào lúc 4 giờ 30 sáng Thứ Bẩy 1 tháng 9 sắp tới. Hiện tượng này còn được gọi là sao băng hay thời xưa gọi là sao đổi ngôi, vì các vệt sáng xẹt ngang trời giống như các ngôi sao đổi chỗ. Ngày nay chúng ta đều biết đó là những vẫn thạch, tức đá trời bay trong vũ trụ, nhưng khi chạm vào bầu khí quyển Trái Đất, chúng bị cọ sát bốc cháy sáng lòe, tạo thành vệt sáng ngoạn mục trên nền trời. Lần này không phải chỉ có một mà sẽ có hàng trăm ngôi sao băng, nên gọi là "mưa sao xẹt".
Tại sao có hiện tượng này" Đó là vì Trái Đất vào lúc đó đã đi sát vào đuôi một ngôi sao chổi có tên là Kiess. Sao chổi bay quanh Mặt Trời nhưng quỹ đạo rất rộng. Cái đầu của nó là một khối băng lớn đem theo một cái đuôi gồm những mảnh hạt nhỏ bị kéo dài, khi vào gần Thái dương hệ, ánh sáng Mặt Trời chiếu vào nó, trông giống như một cái chổi, vì thế ta gọi là "sao chổi". Khi chạm vào bầu không khí Địa Cầu, cái đuôi gồm các hạt vật chất rất nhẹ, tản mát loãng, không gây ảnh hưởng gì đến Trái Đất. Nhưng hiện tượng "mưa sao xẹt" thật lạ lùng và cũng thật hiếm. Sao chổi Kiess bay xung quanh Mặt Trời cứ 2,000 năm là được một vòng. Theo quỹ đạo sẵn có đó, 2,000 năm trước nó đã đến gần Trái Đất rồi. Và bây giờ năm 2007 nó đến thăm chúng ta. Sau đây đến năm 4007 nó mới trở lại. Thành ra chúng ta may mắn được xem một hiện tượng chỉ có một lần trong cả cuộc đời một người. Những người ở các tiểu bang miền Tây nước Mỹ, Gia Nã Đại và Mễ Tây Cơ, kể cả ở Hawai và Alaska sẽ được xem "mưa sao xẹt" vào sáng sớm ngày 1-9, lúc 4:33 a.m. PDT, nếu có sai trệch chút ít chỉ trong vòng 20 phút.
Nhưng một bài về Khoa học Vũ trụ thực nghiệm tại sao còn dính cái đuôi "huyền bí" ở tựa đề" Khi nên Trời cũng chiều người, lại một sự ngẫu nhiên khác. Đầu tuần trước tôi tình cờ vào vào một điểm lưới (website) Khoa học Không gian space.com, thấy một bài vô cùng hấp dẫn với câu hỏi "Bí mật Vĩ đại: Vũ Trụ còn ém hình dạng ở đâu"" Hỏi Vũ Trụ tức là hỏi Trời, thật hợp với tâm tư của tôi. Cụ Trời năm nay đã được 15 tỷ tuổi, tính từ khi Vũ Trụ khởi đầu bằng nột vụ bùng nổ gọi là "Big Bang", vụ nổ nở ra thành vũ trụ và đến nay 15 tỷ năm đã qua, vũ trụ vẫn đang giãn nở. Vũ trụ nở đến đâu mới có không gian và thời gian đến đó. Bầu trời của chúng ta với ban đêm đầy sao lấp lánh chính là hình ảnh vũ trụ. Chúng ta đã thấy Mặt Trời ban ngày và Trăng sao ban đêm, nhưng mắt trần của chúng ta mới chỉ nhìn thấy một góc quá nhỏ và quá gần của vũ trụ. Ngày nay nhờ có các viễn vọng kính hiện đại, các nhà thiên văn học đã nhìn rất rộng và rất xa vào quá khứ của vũ trụ, đến độ gần sát vụ nổ 15 tỷ năm trước. Nhờ vậy họ đã biết hình dạng vũ trụ gồm các vì sao sáng. Các ngôi sao như Mặt Trời của chúng ta quy tụ thành những khối sao gọi là thiên hà (galaxy).
Muốn hiểu vũ trụ lớn như thế nào, chúng ta hãy dùng một thứ thước đo đặc biệt, đó là tốc độ của ánh sáng. Ánh sáng mỗi giây đồng hồ chạy được xa 300,000 cây số. Như vậy từ Mặt Trăng ánh sáng chạy đến Trái Đất chỉ mất có 1 phút, và từ Mặt Trời đến chúng ta xa trung bình 150 triệu cây số, ánh sáng chỉ chạy 7 phút. Vậy mà ánh sáng từ vụ nổ Big Bang phải chạy trong 15 tỷ năm mới đến được mắt viễn vọng kính của chúng ta. Không có từ ngữ nào mô tả nổi sự vĩ đại của vũ trụ. Người ta đã biết hình dạng của vũ trụ gồm các thiên hà, tại sao các nhà khoa học lại nói cụ Vũ Trụ còn ém nhẹm hình dạng của cụ" Sự thật từ 75 năm trước, các nhà khoa học đã biết ngoài các vì sao sáng, vũ trụ còn có hai thứ bí mật không thể nhìn thấy. Đó là "vật chất tối" và "năng lượng tối". Theo phương trình của Einstein, vật chất (tức khối lượng) và năng lượng chỉ là hai dạng của cùng một thứ tạo thành vũ trụ. Thành ra người ta có thể coi vũ trụ là một ổ bánh nướng vật chất/na(ng lượng, giống như kiểu bánh "pie" của dân Mỹ, bột nhào với thịt hay trái cây. Điều quái gở nhất là theo các con tính mới đây, vật chất tối chiếm 22%, còn năng lượng tối chiếm 74% khối lượng của vũ trụ, thành ra các thiên hà ta nhìn thấy chỉ chiếm một con số nhỏ thê thảm là 4% khối lượng của vũ trụ. Cụ Vũ trụ đã giấu nhẹm 96% hình dạng của cụ.
Đã không nhìn thấy tại sao lại biết là có" Thiên văn không nhìn thấy, nhưng khối lượng vật chất tối vẫn có hiệu ứng hấp lực, nghĩa là vật chất hút lẫn nhau. Các nhà thiên văn đã nhìn thấy các thiên hà bị một sức hút bí mật kéo lại làm chệch hướng bay của chúng. Thế còn năng lượng tối là cái gì" Năng lượng chính là sức hút của vật chất, đó là năng lượng dương. Nhưng năng lượng tối ngược lại là năng lượng âm, vì đó là sức đẩy ra chớ không phải sức hút vào. Các nhà bác học đã biết và tính được các sức hút và đẩy bí mật đó trong vũ trụ, nhưng không thể giải thích tại sao có những lực âm dương đó trong bóng tối.
Tôi nghĩ đến một nền tảng của triết lý Á đông là luật quân bình âm dương. Nếu âm thịnh thì dương suy hay ngược lại cũng vậy. Nếu sức hút là dương mạnh hơn, các thiên hà sẽ dần dần hút lẫn nhau, rút cục co lại thành một đống và tan vỡ hết. Nếu âm thịnh thì ngược lại các thiên hà sẽ đẩy lẫn nhau ra xa, cuối cùng vũ trụ thành loãng, cũng có kết quả thê thảm. Nhưng nếu âm dương quân bình thì vũ trụ không co không duỗi, cứ thế này mãi chăng" Thực tế cho thấy vũ vụ vẫn đang giãn nở, vì năng lượng âm đẩy ra vẫn mạnh hơn. Theo đà đẩy hiện nay, sự duỗi ra đó rất từ từ, có thể hàng trăm hay ngàn tỷ năm nữa vũ trụ mới thành một bãi tha ma giá lạnh, không thể nào có sự sống được nữa. Hàng ngàn tỷ năm chăng" Cụ Tiên Điền Nguyễn Du nói "trăm năm trong cõi người ta", chúng ta lo gì"
Nhưng nếu đã nói đến chúng ta là sự sống có trí thông minh, khoa học còn phải giải đáp một câu hỏi gay go hơn. Liệu trong vũ trụ có những loài thông minh khác giống chúng ta hay không" Vũ trụ vô cùng lớn như một tòa nhà cao như núi, rộng như biển, Trái Đất của chúng ta nhỏ xíu chỉ bằng một hạt cát trong tòa nhà đó. Bỏ ra bao công sức tạo ra một tòa nhà như vậy mà rút cục chỉ dùng một hạt cát cho loài người nẩy nở, chẳng hóa ra cụ Vũ Trụ của chúng ta đã quá phí phạm của công hay sao"
Gửi ý kiến của bạn
