Palestine: Bỏ Dự Tính bầu cử, Hoãn Để chờ Hòa Giải Hamas
RAMALLAH - Đảng cầm quyền thân phương tây tưởng có thể thắng dễ dàng trong các cuộc tuyển cử cấp địa phương (đã định vào ngày 17-7) để hậu thuẫn lập trường hoà bình, nhưng vì các tín hiệu báo trước các chính khách độc lập có khả năng thắng tại các thị trấn quan yếu, chủ tịch đảng Fatah, là lãnh tụ Mahmoud Abbas, đã hủy bỏ kế hoạch bầu cử.
Thực tế này nêu lên quan ngại về khoảng trống chính trị gia tăng tại lãnh thổ Tây Ngạn, có thể mở đầu 1 giai đọan chuyển tiếp sóng gió khi nhà lãnh đạo 76 tuổi rời địa vị. Ông Abbas không chọn người kế vị và đã lưu nhiệm 17 tháng vì cuộc đối đầu với tổ chức vũ trang Hamas, khiến cho không thể tổ chức tổng tuyển cử ở 2 phần lãnh thổ của người Palestine, sau ngày Hamas chiếm quyền kiểm soát Gaza bằng vũ lực, năm 2007.
Có người lo rằng Hamas mưu định điền vào chỗ trống, thay thế ông Hamas. Người khác nhìn ra người kế vị ở Thủ Tướng Salam Fayyad, 1 nhân vật độc lập có uy tín. Nhưng kết quả khảo sát trong tuần này ám chỉ ông Fayyad chưa đuợc xem là 1 ứng viên chủ tịch xứng đáng. Ông Fayyad, là kinh tế gia, có công cải tiến kinh tế ở Tây Ngạn, củng cố luật pháp và trật tự, nhưng các thành tích không đủ để ghi điểm thắng khi tranh cử.
Đảng Fatah quy trách Israel về tình thế lạc hướng, do tiến trình hoà đàm đình trệ. Fatah không thể đem lại 1 tân quốc gia, và đảng không có chương trình hành động như 1 nhà nước. Ông Hatem Abdel Khader, 1 viên chức cao cấp của Fatah, nhận định "Chúng ta đang lâm vào khủng hoảng, vì không thể làm hoà, cũng không thể gây chiến. Chúng ta không thể thu hồi các quyền của 1 nhà nước bằng chiến tranh hay bằng đàm phán".
Sau khi Hamas tỏ ra thắng thế trong các cuộc bầu cử QH năm 2006, Fatah không thể trỗi dậy hay tự cải tiến hình ảnh về 1 tập thể tham nhũng, chia rẽ và lạc hướng. Fatah không biết đưa các nhà hoạt động trẻ lên các vị trí cao cũng gây thiệt hại ít nhiều. Đại hội đảng trong năm qua, là lần đầu tiên từ 16 năm, không đem lại thay đổi đáng kể ở hàng ngũ lãnh đạo.
Tuần qua, chỉ mấy giờ trước khi hết hạn ghi danh ứng cử, các thủ lãnh của Fatah đã nhận ra khó khăn tại nhiều đơn vị bầu cử. Ở Nablus, thành phố lớn thứ nhì Tây Ngạn, cựu thị trưởng Ghassan Shakaa phớt lờ đảng để tranh cử như là ứng viên độc lập. Tại Hebron, thành phố lớn nhất lãnh thổ Tây Ngạn, có dấu hiệu ám chỉ các ứng viên Fatah kém thành tích sẽ thất cử trước các đối thủ độc lập.
Với các yếu tố kể trên, các lãnh tụ đảng đã liên lạc với chủ tịch Abbas (đang có mặt tại thủ đô Hoa Kỳ), để yêu cầu bãi bỏ bầu cử. Ông Abbas đồng ý nhanh chóng, và ra thông cáo cho hay bầu cử hoãn lại để chờ cơ hội hoà giải với Hamas.
Hi vọng của Fatah vào lúc này là duy trì quyền lãnh đạo của ông Abbas càng lâu càng hay, nếu không đảng và chính quyền Palestine sẽ gặp rắc rối to, có thể sụp đổ, theo thẩm định của phân tích gia Hani Masri.